Lifru 1 Reyes 2:1-46

  • David ngülamtufi ta Salomón (1-9)

  • David lai ca Salomón lonco ülmen-ngetui (10-12)

  • Adonías lai tañi femün mu (13-25)

  • Hudanentungei Abiatar ca langümngei ta Joab (26-35)

  • Langümngei Simeí (36-46)

2  David epe puulu tañi layal, feipifi tañi fotüm Salomón tüfachi huercün dungu: 2  “Iñche epeque lan, feimu yafüluucülenge ca nehuen piuquecünuunge. 3  Inayafimi tami Chau Ngünechen Jehová ñi feipin, miyahuaimi tañi rüpü mu, allcütuaimi tañi dulliel, tañi huercün dungu, tañi ley ca tañi ngülam chumngechi huiriconcülei Moisés ñi ley dungu. Femngechi cüme tripayai* com tami femün ca cheu rume amulmi. 4  Chau Jehová huechunenturpuai tañi feipicünueteu: ‘Tami pu fotüm cüme ngüneduamle chumngechi tañi mongelen, com tañi piuque ca com tañi nehuen mu rüf miyaule engün iñche tañi rüpü mu, rumel müleai quiñe huentru tami familia mu anülelu Israel ñi ülmen huancu mu’. 5  Ca cüme quimnieimi chem tañi femeteu Joab, Zeruyá ñi püñeñ, ca ñi femfiel epu loncolechi hueichafe* Israel mu: Abner, Ner ñi fotüm, ca Amasá, Jéter ñi fotüm. Langümfi engu mülenolu rume hueichan. Mollfüñ mu podümüñmafi tañi trarihue ca tañi namun ocota.* 6  Feula eimi mülei tami quimchengeal, elulayafimi feichi huentru ñi layal tañi füchan mu. 7  Huelu piuqueyeafimi* Barzilái ñi pu fotüm, ti Galaad che. Quisu engün compañnieneu lefmaulu iñche tami peñi Absalón mu, feimu mülei ñi iyal tami mesa meu. 8  Eimi mu mülei Simeí, Guerá ñi fotüm, ti Benjamín che Bahurim huaria mu tuhui. Feichi huentru malisiaeneu quiñe huesa malisian dungu mu, feichi antü amulu iñche Mahanaim huaria mu. Huelu naglu tañi trafyemeaeteu Jordán leufü püle, Chau Jehová ñi üi mu, feipicünufiñ:* ‘Fütra cuchillo mu langümlayayu’. 9  Feula eimi quim huentrungeimi ca quimnieimi chem tami femafiel, mülei tami castigayafiel. Elulayafimi feichi huentru ñi layal tañi füchan mu”. 10  Fei hula David lai* ca rüngaltucungei David ñi Huaria mu. 11  David 40 tripantu ngüneniefui Israel. Regle tripantu ngüneniefui Hebrón huaria ca 33 tripantu ngüneniefui Jerusalén huaria mu. 12  Fei Salomón anünagi tañi chau David ñi ülmen huancu mu. Rupalu ta antü, doi nehuen-ngerpui chumngechi tañi ngüneniefiel. 13  Rupalu chi antü, Adonías, Haguit ñi püñeñ, pepafi ta Bat-Seba, Salomón ñi ñuque. Quisu ramtueyu: “¿Cüme duam mu cüpaimi?”. Adonías feipi: “Mai, cüme duam mu cüpan”. 14  Fei ca feipi: “Feipiayu quiñe dungu”. “Feipien” pieyu Bat-Seba. 15  Adonías amulei ñi feipin: “Eimi cüme quimnieimi iñche mülefui ñi ngünenieal, ca com pu Israel che ayüfui iñche tañi lonco ülmen-ngeal. Huelu Chau Jehová ayüfui tañi peñi ñi ngünenieal, feimu famentungen* iñche tañi ngünenieal. 16  Feula quiñe dungu müten llellipuayu. Femlayan pilayaen”. Bat-seba feipieyu: “Feipien”. 17  Fei Adonías feipi: “Füreneen, ngillatufinge ti lonco ülmen Salomón ñi eluaeteu Abisag, ti Sunem domo tañi nieafiel. Eimi feipifilmi, famentulayaimu”. 18  Bat-Seba feipieyu: “Felei. Eimi tami duam mu nütramcayafiñ ti lonco ülmen”. 19  Feimu Bat-Seba pemefi ti lonco ülmen Salomón, fei ñi nütramcayafiel Adonías ñi duam mu. Feica müten ti lonco ülmen huitrapürai ñi trafmeafiel ca pochongnagi* tañi adquiñ mu, fei hula anücünuhui tañi ülmen huancu mu. Ca huercüfalfi ñi cüpalelngeal quiñe ülmen huancu ti lonco ülmen ñi ñuque, fei anüpual tañi man püle. 20  Tati domo feipieyu: “Ngillatuayu quiñe pichi dungu. Femlayan pilayaen”. Feimu ti lonco ülmen feipifi: “Ñuque, feipien. Femlayan pilayayu”. 21  Ti domo feipieyu: “Eluafimi tami peñi Adonías tañi nieafiel Abisag, ti Sunem domo”. 22  Huelu ti lonco ülmen Salomón feipifi tañi ñuque: “¿Chumngelu* feipien Adonías niepe ta Abisag, ti Sunem domo? Fei iñche tañi hunen peñi tati. Cafei ti sacerdote Abiatar ca Joab, Zeruyá ñi püñeñ quelluntucuqueyu, feimu ¿cümelu troquiafuimi feipial Adonías ngüneniepe?”. 23  Fei hula Chau Jehová ñi üi mu ti lonco ülmen Salomón feipicünui: “Adonías langümngenole tañi ngillatuel mu, Chau Ngünechen rume cutrancayaeneu. 24  Chau Ngünechen elueneu ñi rumel ngünenieal, elueneu ñi anücünuhual tañi chau David ñi ülmen huancu mu ca deumaleneu quiñe ruca,* chumngechi tañi feipicünueteu. Feimu tati mongelechi Chau Jehová ñi üi mu feipicünun: fachantü Adonías layai”. 25  Feimeu müten ti lonco ülmen Salomón huercüfi ta Benaya, Jehoiadá ñi fotüm. Tüfa amui, lefcontufi ta Adonías ca langümfi. 26  Ti lonco ülmen feipifi tati sacerdote Abiatar: “¡Amunge tami lelfün mu Anatot huaria! Mülei tami layal, huelu fachantü langümlayayu. Tañi chau David ñi adquiñ mu eimi yequefimi tati Doi Fütra Ñidol Jehová ñi Falin Caja. Cafei trür tañi chau engu cutrancahuimi com tañi huesaque dungu mu”. 27  Feimu Salomón hudanentufi ta Abiatar, fei ñi sacerdotengehuenoal Chau Jehová mu. Femngechi huechutripai Chau Jehová ñi feipicünufiel Elí ñi familia* Siló huaria mu. 28  Fei Joab quimlu tüfachi dungu, lefmahui, amui Chau Jehová ñi tolto ruca mu,* fei nühui ti altar ñi müta meu. (Joab quelluntucuquelafi ta Absalón, huelu quelluntucufi ta Adonías). 29  Fei quimelelngei tati lonco ülmen Salomón: “Joab lefmahui, fei amui Chau Jehová ñi tolto ruca mu. Tiye mu mülei, inafül ti altar mu”. Fei Salomón huercüfi ta Benaya, Jehoiadá ñi fotüm ca feipifi: “¡Amunge ca langümfinge!”. 30  Benaya amui Chau Jehová ñi tolto ruca mu ca feipifi: “Tüfa ñi feipin ti lonco ülmen: ‘¡Tripatunge!’”. Huelu Joab feipi: “¡Femlayan! Fau layan”. Benaya huiñotui ca feipifi ti lonco ülmen ñi feipin Joab. 31  Fei ti lonco ülmen feipieyu: “Femnge tami feipieteu. Langümfinge ca rüngaltucufinge. Joab femi tañi femnoafel, hutrulfi* ñi mollfüñ feichi pu che culpaquenolu. Feimu eluulayaimi ñi culpatungeal iñche ca tañi chau ñi pu che. 32  Chau Jehová huiñoleltuafi ñi langümfiel epu huentru. Fei ñi quimnon tañi chau David, fütra cuchillo mu lefcontufi ca langümfi epu huentru, tüfa engu doi nor chengei ca doi cüme chengei quisu mu: Abner, Ner ñi fotüm, loncolei pu Israel hueichafe. Ca Amasá, Jéter ñi fotüm, loncolei pu Judá hueichafe. 33  Joab ca tañi pu cüpanche rumel culpatungeai ñi lan engu. Huelu Chau Jehová rumel fürenepe ta David ca tañi cüpanche. Tüfa engün lonco ülmen-ngeaingün ca cüme feleaingün”. 34  Fei Benaya, Jehoiadá ñi fotüm pürai, lefcontufi ta Joab ca langümfi. Rüngaltucungei pülle tañi ruca mu, huellin mapu meu.* 35  Fei hula ti lonco ülmen elufi ta Benaya, Jehoiadá ñi fotüm, ti cüdau ñi femquefel ta Joab. Loncoletui pu hueichafe mu. Ca elufi ti sacerdote Sadoc ti cüdau ñi femquefel Abiatar. 36  Fei hula ti lonco ülmen mütrümfalfi* ta Simeí ca feipifi: “Deumayaimi quiñe ruca Jerusalén mu ca müleaimi fei mu. Tripalayaimi huaria mu ca cheu no rume amulayaimi. 37  Quiñe antü tripalmi ca nolmi Cedrón laf mapu mu, rüfcünu feipiayu tami layal. Eimi tami duam mu layaimi”. 38  Simeí feipifi tati lonco ülmen: “Norngei tami feipin. Tami cüdaufe femai ñi feipin tañi ñidol, ti lonco ülmen”. Fei Simeí alüñma mülenagi Jerusalén huaria mu. 39  Huelu rupalu cüla tripantu, Simeí ñi epu cüdaufe lefmahuingu, fei amuingu cheu ñi mülen Akís, Maacá ñi fotüm, Gat ñi lonco ülmen. Feipingei ta Simeí: “Gat huaria mu mülei tami pu cüdaufe anai”. 40  Feica müten Simeí pepicai ñi burro, fei amui Gat huaria mu ñi pemeafiel ta Akís ca quintuafiel tañi pu cüdaufe. Fei Simeí huiñotulu tañi pu cüdaufe engu, 41  quimelelngei ta Salomón: “Simeí tripai Jerusalén huaria mu, amui Gat huaria mu ca huiñotui”. 42  Allcütulu tüfa, ti lonco ülmen mütrümfalfi ta Simeí ca feipifi: “Iñche feipieyu tami eldungucünual Chau Jehová ñi üi mu, ¿felei no am? Ca feipicünueyu ‘Quiñe antü tripalmi fau ca cheu rume amulmi, rüfcünu layaimi’. Ca eimi feipien ‘Norngei tami feipin, feman tami feipin’, ¿femngechi feipilaen nga? 43  Feimu, ¿chemu enturpulaimi tami eldungucünuel Chau Jehová ñi üi? Ca elueyu quiñe huercün dungu, ¿chumngelu* inalafimi?”. 44  Fei hula ti lonco ülmen feipifi ta Simeí: “Tami piuque cüme quimniei com tami huesa femfiel tañi chau David. Feimu Chau Jehová castigayaimu tami huesa femün mu. 45  Huelu Chau Jehová cümelcayafi ti lonco ülmen Salomón, ca eluafi David ñi pu cüpanche ñi rumel ngünenieal”. 46  Rupalu tüfa, ti lonco ülmen huercüfi ta Benaya, Jehoiadá ñi fotüm, fei amui, lefcontufi ca langümfi ta Simeí. Femngechi Salomón com ngünenierpui Israel mu.

Quimnieal

Cam: “Quimchengeaimi”.
Ca lof mu: “Quehuafe”.
Ca lof mu: “Tranu”.
Hebreo quehun mu feipi piuqueyechen ca fürenechen afquenolu. Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.
Ca lof mu: “Cuyalltufiñ”.
Hebreo quehun feipilei: “Ürcütui tañi cuifiqueche engün”.
Ca lof mu: “Quiñepülecünungen”.
Ca lof mu: “Lloyünagi, ponornagi”.
Ca lof mu: “Chemu”.
Cam: “Elueneu familia rumel ngüneniealu”.
Hebreo quehun feipilei: “Ruca”.
Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.
Ca lof mu: “Huitrulfi”.
Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.
Ca lof mu: “Ngütrümfalfi”.
Ca lof mu: “Chemu”.