Lifru 1 Reyes 9:1-28

  • Chau Jehová ca huiño peufaluufi ta Salomón (1-9)

  • Salomón elufi yehun ta Hiram (10-14)

  • Fillque ruca ñi deuman Salomón (15-28)

9  Salomón deumanentui Chau Jehová ñi ruca, ti lonco ülmen ñi ruca ca com tañi ayünieel.  Fei Chau Jehová epu rupa peufaluufi ta Salomón, chumngechi peufaluhui Gabaón huaria mu.  Chau Jehová feipifi: “Allcütun tami llellipun ca tami ngillatufiel iñche tañi adquiñ mu. Eimi deumaimi tüfachi ruca ñi rumel müleal tañi üi, feimu huichucünufiñ tüfachi ruca tañi poyengeal. Tañi nge ca tañi piuque rumel müleai üyeu.  Eimi miyahulmi tañi rüpü mu chumngechi femi tami chau David, com piuque mu miyahulmi ca nor dungu femülmi, ca femülmi com tañi huercüfiel, inalmi tañi feipin ca tañi ley dungu,  iñche rüf eluayu tami rumel ngünenieafiel ta Israel, chumngechi feipicünufiñ tami chau David. Feipifiñ ‘Rumel müleai quiñe huentru tami familia mu anülelu Israel ñi ülmen huancu mu’.  Huelu eimün ca tamün pu yall inahuenolmun ta iñche, cafei allcütunolmün tañi huercün dungu ca tañi dulliel tamün feipifiel, serfifilmün caquelu dios ca pochongnagülmün* quisu engün mu,  fei iñche apümcayafiñ ta Israel tamün elufielchi mapu, famentuafiñ ca adquintuhuelayafiñ ti ruca ñi huichucünuel tañi poyengeal. Fei com pu che illamcayafi ca ayentuafi ta Israel.  Tüfachi ruca teifücalehueai. Com ti inafül rupalu afmatulehueai, huiqueñai ca ramtuai: ‘¿Chumngelu* Chau Jehová femngechi femfi tüfachi mapu ca tüfachi ruca?’.  Fei huiñoldunguaingün:* ‘Tüfa engün elcünufingün tañi Chau Ngünechen Jehová, tati entufilu tañi cuifiqueche Egipto mapu mu. Fültucufingün* caquelu dios, pochongnagingün tañi adquiñ mu ca serfifingün. Feimu Chau Jehová huesalcaeyu engün’”. 10  Rupalu 20 tripantu Salomón deumanentui ti epu ruca: Chau Jehová ñi ruca ca ti lonco ülmen ñi ruca. 11  Cafei ti lonco ülmen Salomón elufi ta Hiram, Tiro ñi lonco ülmen, 20 huaria mülelu Galilea mapu mu. Hiram quellufi ta Salomón, elufi cedro ca enebro mamüll, ca com ti oro* tañi ayüel. 12  Fei Hiram tripatui Tiro huaria mu, fei ñi pemeafiel tati huaria ñi elueteu Salomón, huelu ayülafi.* 13  Feipi: “Peñi, cümelai ti huaria tami elufiel”. Feimu Cabul Mapu* pingetui fantepu mu. 14  Hiram huercülelfi ti lonco ülmen 4.100 kilo oro.* 15  Fei Salomón trahulfi pu che huercüngelu ñi cüdahuelafiel ti lonco ülmen, fei ñi deumayal Chau Jehová ñi ruca, quisu tañi ruca, ti pichi huinculcülechi mapu,* Jerusalén ñi fütra cura malal, Hazor, Meguidó ca Guézer huaria. 16  Faraón, Egipto ñi lonco ülmen, amufui ñi nüfiel Guézer huaria. Lüpümfi ti huaria ca langümfi pu Canaán che mülelu tiye mu. Feichi huaria elufi tañi ñahue quiñe yehun reque,* tüfa ta Salomón ñi domo. 17  Salomón huiño deumatufi Guézer, nag Bet-Horón, 18  Baalat, Tamar huaria, mülelu huellin mapu* Israel mu,* 19  cafei com Salomón ñi huaria cheu trapümngequefui chemcün* ca iyael, tati huaria cheu elcünungequefui carretela,* tati huaria cheu mülequefui pu püracahuellulelu ca com ñi ayünieel Salomón ñi deumayal Jerusalén huaria mu, Líbano ca com ti mapu tañi ngüneniefiel. 20  Cafei petu mülehuei amorreo che, pu Het che,* pu perizita che, pu heveo che ca pu jebuseo che. Tüfa engün coneltulelai pu Israel che mu. 21  Fei Salomón trahulfi tüfa engün ñi cüpanche. Pu Israel che pepi apümlafi engün, feimu petu mülehueingün mapu mu. Salomón elufi fanechi cüdau esclavo reque. Femngechi feleingün fantepu mu. 22  Huelu Salomón esclavocünulafi quiñe Israel che no rume. Quisu engün tañi hueichafengefui,* cüdaufe, principe, loncolechi soltau ca loncolelu pu amulniefilu carretela ca pu püracahuellulelu. 23  Cafei 550 huentru loncoleingün pu adniequefilu Salomón ñi cüdau, tüfa engün loncolei pu che cüdauquelu. 24  Faraón ñi ñahue tripatui David ñi Huaria mu, fei amui quisu ñi ruca meu. Salomón deumaleleyu feichi ruca. Fei hula Salomón deumai ti pichi huinculcülechi mapu. 25  Cüla rupa fill tripantu Salomón hulquefui lüpümngeelchi chalintucun* ca chalintucun quiñentrür ingequelu ti altar mu ñi deumalelfiel ta Chau Jehová. Cafei püraquei ti fitrun* chalintucun huente altar mu, tüfa mülefui Chau Jehová ñi adquiñ mu. Femngechi deumanentui ti ruca. 26  Ti lonco ülmen Salomón deumai fentren farcu Ezión-Guéber mu, tüfa mülei inafül Elot mu ca inaltu Quelü lafquen, Edom mapu mu. 27  Hiram huercüi fentren farcu ca quisu tañi pu cüdaufe, adümuucülechi huentru cüdauquelu farcu mu, fei cüdaupuingün Salomón ñi pu cüdaufe engün. 28  Amuingün Ofir lof mu, tiye mu cüpalingün 14.360 kilo oro,* fei elufingün ti lonco ülmen Salomón.

Quimnieal

Ca lof mu: “Lloyünagülmün, ponornagülmün”.
Ca lof mu: “Chemu”.
Ca lof mu: “Lloudunguaingün”.
Ca lof mu: “Püllentucufingün”.
Ca lof mu: “Milla”.
Hebreo quehun feipilei: “Tañi adquiñ mu cümenolu troquifi”.
Ca feipiafui chi: “Falinochi Mapu”.
Hebreo quehun feipilei: “120 talento”. Quiñe talento fanei 34,2 kilo. Ngüneduamnge apendice B14.
Cam: “Miló”. Hebreo quehun mu cüpa feipi ‘huirco mapu, trumau mapu, trapüm mapu’.
Ca lof mu: “Regalo reque”. Cam: “Yehun mafün mu”.
Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.
Hebreo quehun feipilei: “Feichi mapu mu”.
Ca lof mu: “Fillem”.
Ca lof mu: “Carro”.
Cam: “Hitita”.
Ca lof mu: “Quehuafengefui”.
Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.
Ca lof mu: “Pitrun”.
Hebreo quehun feipilei: “420 talento”.