Samuel ñi hunen lifru 25:1-44

  • Lai Samuel (1)

  • Nabal lucatufi (lladcütufi) David ñi pu soltau (2-13)

  • Abigaíl quimchengei (14-35)

    • “Chau Ngünechen Jehová cuñiutucuaimu” (29)

  • “Chau Jehová elufi ta Nabal ñi layal” (36-38)

  • David niehui Abigaíl engu (39-44)

25  Rupachi antü, lai Samuel. Fei com pu Israel che trahuluhuingün ñi ngümayal ñi lan ta Samuel. Rüngaltucufingün Ramá huaria mu, cheu ñi mülefel tañi ruca. Fei hula David nagi Parán pingechi huellin mapu.*  Feichi mu Maón huaria meu mülerquei quiñe rume ricu huentru, fei Carmelo huaria mu nierquefui tañi pu culliñ. Ngen-ngefui 3.000 ufisa ca huaranca capüra.* Fei quediñmequefui tañi pu ufisa Carmelo huaria mu.  Tüfachi huentru Caleb tuhun-ngei, Nabal pingei ca tañi domo Abigaíl pingei. Tüfachi domo quimchengei ca cüme adngei. Huelu tañi füta trencül huentrungei ca femquefui huesaque dungu.  David mülelu huellin mapu mu quimi Nabal ñi quediñmequen tañi pu ufisa.  Feimu David feipifi mari tañi pu hueichafe:* “Amumün Carmelo huaria mu, quintuafimün ta Nabal, fei iñche tañi üi mu ramtuafimün ñi chumlen.  Feipiafimün: ‘Fentren tripantu mongeleaimi, cüme feleaimi.* Cümelcalepe com pu che mülelu tami ruca mu ca com tami nieel.  Allcün tami quediñmequen pu ufisa. Tami pu camañfe mülelu iñchiñ mu, huesalcalafiyiñ. Com feichi antü mülelu engün Carmelo huaria mu, inei no rume müntuñmalaeyu* chem no rume.  Ramtuafimi tami pu huentru, quisu engün feipiaimu. Feula acuiñ quiñe ayühun-ngechi antü mu,* feimu llellipueyu tami cüme llohuafiel tañi pu huentru. Füreneen, elufe tami pu cüdaufe ca tami fotüm David chem rume tami cüpa elufiel’”.  Feimu David ñi pu hueichafe feipimefingün ta Nabal chem ñi feipin ta David. Fentecünulu engün, 10  Nabal feipifi David tañi pu cüdaufe: “¿Inei am ta David? ¿Chem troquihui Jesé ñi fotüm? Fachantü mülei fentren cüdaufe lefmauquelu tañi ñidol mu. 11  Iñche quimlan cheu ñi cüpan tüfachi pu huentru, fei ¿chumngelu* iñche eluafiñ tañi cofque, tañi co ca tañi ilo pepicalelfilu tañi quediñufisapelu?”. 12  David ñi pu hueichafe huiñotuingün ca feipipatufingün com ñi feipiel ta Nabal. 13  Feimu müten David feipicünufi tañi pu hueichafe: “¡Caque quiñeque eimün nüpe tañi fütra cuchillo!”. Com engün trarintucuingün tañi fütra cuchillo, David ca femi. Fei 400 huentru peno püraingün David engün ca 200 huentru peno mülenagingün ñi cuidaniefiel tati fillque fillem. 14  Rupalu tüfa, quiñe cüdaufe quimelelfi ta Abigaíl, Nabal ñi domo. Feipifi: “Huellin mapu mu David huercüi quiñeque huentru, fei engün cüme feleaimi feipifalfi taiñ ñidol. Huelu quisu huirarelfi ca lucatufi.* 15  Feichi pu huentru rume cüme femeiñmu iñchiñ ca turpu huesalcalaeiñmeu. Com feichi antü quiñentrür mülelu iñchiñ lelfün mu, inei no rume müntuñmalaeiñmeu chem no rume. 16  Petu camañfilu pu ufisa iñchiñ, quisu engün cuñiutucueiñmu antü ca pun meu. Com feichi antü mülelu iñchiñ fei engün meu, cuñiutucueiñmu. 17  Feula eimi dulliaimi chem tami femal. Tüfachi dungu mu, rume huesa rupayai taiñ ñidol ca com pu che mülelu tañi ruca mu. Nabal quiñe rume illamfal huentrungei,* dungufal-lai”. 18  Feica müten Abigaíl nüi 200 cofque, epu metahue pulcu, quechu ufisa ilo pepicalelu, quechu cülco fün cotün,* pataca cochü cofque nielu anquen ofad ca 200 cochü cofque anquen higo deumangelu, com tüfa püramfi tañi burro mu. 19  Fei Abigaíl feipifi tañi pu cüdaufe: “Hunelemün, iñche inalean”. Huelu chem pilafi rume tañi füta Nabal. 20  Ti mahuida ellcaniefi* ta Abigaíl petu nagcülepulu tañi burro mu. David ca tañi pu huentru ca feichi püle nagcülepuingün, feimu trafyefingün ta Abigaíl. 21  David feipimequefui: “Huellin mapu mu, iñche incañpefiñ com ñi nieel tüfachi huentru. Huelu ngünam femün. Müntuñmangelai chem no rume. Cümeque dungu femlu rume, re huesaque dungu huiñoleltueneu. 22  Hule pulihuen langümnofili ta Nabal ca com tañi pu huentru,* Chau Ngünechen rume castigayafi iñche tañi pu caiñe”.* 23  Abigaíl pefilu ta David nagfemi tañi burro mu, fei pochongnagi* mapu mu David ñi adquiñ püle. 24  Lucutunagi David tañi namun püle ca feipifi: “Tañi ñidol, iñche culpatuen. Llellipueyu, eluen* tañi dungual. Allcütuaimi chem ñi feipin tami cüdaufe. 25  Tañi ñidol, füreneen, duamtulayafimi ta Nabal. Chumngechi feipilei tañi üi, quisu illamfal huentrungei. Nabal pingei,* huedhued huentrungei. Huelu tañi ñidol, iñche eimi tami cüdaufe, pelafiñ pu huentru eimi tami huercüfiel. 26  Feula iñche tañi ñidol, tati mongelechi Chau Jehová ñi adquiñ mu ca eimi tami adquiñ mu, rüf feipicünueyu Chau Jehová catrütumequeimu, femngechi tami huiñoleltunoafiel engün tami huesa femeteu ca culpaconlayaimi tami hutrulal mollfüñ.* Chem ñi rupayal Nabal, ca femngechi rupape tami pu caiñe ca com pu ayülu tami huesalcayaeteu. 27  Tañi ñidol, iñche eimi tami cüdaufe, cüpalelfiñ tüfachi iyael* tami pu huentru tami compañnieteu, feula eluafimi engün tañi llohuafiel. 28  Iñche eimi tami cüdaufe huelulcai, füreneen, perdonaen. Iñche quimnien Chau Jehová eluafi tami pu cüpanche ñi ngünenieal ca lonco ülmencüleal fentren tripantu. Eimi quehuaqueimi Chau Jehová ñi hueichan ca com tami mongen mu pengequelai chem huesa dungu no rume. 29  Tañi ñidol, quiñe che inantucuelmu ca cüpa langümelmu, tami Chau Ngünechen Jehová cuñiutucuaimu chumngechi cuñiutucungequei ca impolngequei* ti falinque fillem carpa meu. Huelu tami pu caiñe ñi mongen camapu ütrüfentuafi chumngechi ütrüfentungequei quiñe cura huitruhue mu. 30  Fei Chau Jehová huechunenturpule com tati cümeque dungu tami feipieteu ca loncocünuelmu Israel mu, 31  huesa duamcülelayaimi ca huiño huitrautulayaimi rume* tami piuque mu tami huiñoleltufiel engün tami huesa femngeel ca tami ngünam hutrulfiel mollfüñ. Tañi ñidol, Chau Jehová cümelcaelmu acordayaen* ta iñche, eimi tami cüdaufe”. 32  Rupalu tüfa, David feipifi ta Abigaíl: “¡Püramyengepe ta Jehová, Israel tañi Ngünechen, huercüeimu fachantü tami trafyepayafiel! 33  ¡Chau Dios cümelcayaimu tami quim domongen! Fachantü quisu tañi cuhu mu huiñoleltuafun pu huentru chem tañi femeteu, fei culpaconafun ñi hutrulal mollfüñ, huelu eimi lifrenentuen, feimu Chau Ngünechen cümelcayaimu. 34  Israel ñi Ngünechen catrütuqueneu tañi huesalcanoaeteu ta eimi. Feimu tati mongelechi Chau Jehová ñi üi mu, rüf feipicünueyu matu cüpanofulmi tami nütramcayafiel ta iñche, pulihuen mu com Nabal ñi pu huentru* mongelelayafui”. 35  Fei David llohui chem ñi cüpaleleteu ta Abigaíl ca feipifi: “Amutunge tami ruca mu, huesa duamcülelayaimi. Allcütueyu tami feipiel ca feman tami ngillatupeel”. 36  Fei hula Abigaíl huiñotui cheu ñi mülen Nabal, tüfa mülefui tañi ruca mu ca imequefui chumngechi femquei pu lonco ülmen. Nabal* rume ayüucülefui ca rumeñma ngollilefui. Fei Abigaíl chem feipilafi rume hunlu hula. 37  Huelu pulihuen Nabal checontui tañi ngollicahun, feimu tañi domo com nütramcaleyu. Nabal tañi piuque lañmalehuei,* fei pepi nengümhuelai, quiñe cura reque feletui. 38  Mari antü rupalu, Chau Jehová elufi ta Nabal ñi layal. 39  David quimlu ñi lan ta Nabal, feipi: “¡Püramyengepe Chau Jehová! Nabal illamcaeneu, huelu Chau Jehová incañpeneu culpatungelu iñche. Catrütueneu ñi huesa femnoal ca elufi ta Nabal ñi huiñolelngetual tañi huesa femün”. Fei hula David feipifalfi ta Abigaíl ñi niehual engu. 40  David ñi pu cüdaufe puhuingün Carmelo huaria mu, fei feipifingün ta Abigaíl: “David ayüi tami nieaeteu, feimu yemeafimün pieiñmu”. 41  Feimeu müten Abigaíl nagquintui mapu, fei feipi: “Fau mülen, eluucülen tañi cüdahuelafiel ca cüchanamunafiel tañi ñidol ñi pu cüdaufe”. 42  Feica müten Abigaíl huitrapürai, püracahuellfi tañi burro ca compañfi David tañi pu huerquen, fei quechu domo cüdaufe namuntu inaeyu. Abigaíl niehui David engu. 43  David deu niehui Ahinoam engu, quiñe Jezreel domo. Feimu David nierpui epu domo. 44  Saúl elufi ta Paltí tañi niehual tañi ñahue engu, tüfa Mical fei David ñi domo fel. Paltí, Lais ñi fotüm, Galim mapu tuhui.

Quimnieal

Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.
Cam: “Mil capüra”.
Cam: “Quehuafe”.
Cam: “Nieaimi tüngün”.
Cam: “Montuñmalaeyu”.
Hebreo quehun feipilei: “Quiñe cüme antü mu”.
Cam: “Chemu”.
Cam: “Lladcütufi”.
Cam: “Ngamño huentrungei”.
Hebreo quehun feipilei: “5 sea”. Ngüneduamnge apéndice B14.
Cam: “Llumuniefi”.
Hebreo quehun feipilei: “Pu huillihuillituquelu pared mu”. Hebreo quehun mu femngechi feipingequei pu huentru tañi illamcangeal.
Ca feipiafui chi: “David”.
Cam: “Lloyünagi, ponornagi”.
Cam: “Eluñmaen”.
Tüfachi üi cüpa feipi “huedhued” cam “illamfal huentru”.
Cam: “Huitrulal mollfüñ”.
Hebreo quehun feipilei: “Cüme dungu”.
Cam: “Munulngequei”.
Hebreo quehun feipilei: “Trentrailayaimi ca mutrurlayaimi rume”.
Cam: “Conümpayaen, tuculpayaen”.
Hebreo quehun feipilei: “Com pu huillihuillituquelu pared mu”. Hebreo quehun mu femngechi feipingequei pu huentru tañi illamcangeal.
Hebreo quehun feipilei: “Nabal ñi piuque”.
Hebreo quehun feipilei: “Nabal tañi piuque lai”.