Samuel ñi epungechi lifru 15:1-37

  • Absalón caiñetufi ti lonco ülmen (1-12)

  • David tripai Jerusalén mu (13-30)

  • Ahitofel quiñehui Absalón engu (31)

  • Husái huercüngei ñi huesa tripayal Ahitofel ñi ngülam (32-37)

15  Rupalu com tüfa, Absalón nierpui quiñe carretela,* cahuellu ca 50 huentru ñi lefcüleal quisu ñi adquiñ mu.  Fei pulihuen huitraquefui Absalón ca huitracünuuquefui inaltu rüpü mu amulu huaria ñi puerta püle. Quiñe huentru pemefilu ti lonco ülmen, fei ñi nor dungu mu juzgayal quiñe dungu, Absalón mütrümquefui* ca ramtuquefui: “¿Chem huaria mu cüpaimi?”. Ti huentru huiñoldungueyu:* “Tami cüdaufe tuhui quiñe troquiñche Israel mu”.  Absalón feipiquefui: “Cümei tami feipiel ca norngei. Huelu ti lonco ülmen elfalcünulai inei no rume ñi ngüneduamal tami dungu”.  Absalón ca feipi: “¡Juezcünungeli mapu mu! Femngechi com pu che duamniele ñi juzgangeal quiñe dungu cam montulngeal juicio meu, pepayafeneu. Iñche adcünuafun ñi femngeal ti nor dungu”.  Fülpalu* quiñe huentru ñi pochongnagal* Absalón ñi adquiñ mu, fei fampuhulelfi tañi cuhu, huitrañpüramfi ca truyufi* ange meu.  Absalón femngechi femquefui com pu Israel che pepafilu ti lonco ülmen ñi femngeal nor dungu. Femngechi femlu Absalón, rulpaduamelfi ñi piuque pu Israel huentru.  Rupalu meli tripantu,* Absalón feipifi tati lonco ülmen: “Füreneen, eluafen ñi amual Hebrón huaria mu, fei ñi femürpual chem ñi feipicünufiel ta Chau Jehová.  Mülelu iñche Guesur mapu, Siria mapu mu, tami cüdaufe femi tüfachi falin eldungu: ‘Chau Jehová cüpaltuelimu Jerusalén huaria mu, hulafiñ quiñe chalintucun* ta Chau Jehová’”.*  Feiti lonco ülmen feipifi: “Tüngcülen* amutunge”. Fei amutui Hebrón huaria mu. 10  Feula Absalón ellca huercüi* huentru ñi amual com Israel ñi troquiñche mu ca feipifi tüfachi dungu: “Allcülmün müten ñi dungun ti cullcull, feipiaimün: ‘¡Absalón lonco ülmen-ngetui Hebrón huaria mu!’”. 11  Üyeu mülefui 200 huentru Jerusalén huaria mu tuulu, compañfingün ta Absalón. Fei engün mangelngeingün, huelu quimnolu cai chem ñi rupamequen, amuingün müten fei ñi ngüneduamnon. 12  Cafei hul-lu tati chalintucun, Absalón mütrümfalfi ta Ahitofel, ti Guiló che, tüfa ta David ñi ngülamtufe ca mülefui tañi huaria mu, Guiló pingelu. Doi fentren che quiñehui Absalón engün ñi caiñetuafiel tati lonco ülmen. Doi alün-ngerpuingün pu quelluntucufilu ta Absalón. 13  Rupachi antü, cüpai quiñe huldunguquelu ca feipifi ta David: “Pu Israel huentru quiñehui Absalón engün”. 14  Feica müten David feipifi com tañi pu cüdaufe mülelu Jerusalén huaria mu: “¡Amutuaiñ, lefmahuaiñ! Femnoliyiñ, ¡quiñe no rume montulayafui Absalón mu! ¡Matuquelmün, femngechi taiñ dintucunoaeteu ca taiñ huesalcanoaeteu! ¡Fütra cuchillo mu langümafui com pu che mülelu huaria mu!”. 15  Tati lonco ülmen ñi pu cüdaufe feipingün: “Tami pu cüdaufe eluucüleingün ñi femal com ñi dulliel ti lonco ülmen, iñchiñ taiñ ñidol”. 16  Tati lonco ülmen tripai ca com pu che mülelu tañi ruca mu inaeyu. Huelu ti lonco ülmen elcünufi mari domo ñi cuidayafiel ti ruca,* tüfa tañi pu cangelu domo.* 17  Tati lonco ülmen tripamequei, fei com pu che inanieyu. Huitracünuhuingün Bet-Merhac mu. 18  Tati lonco ülmen ñi adquiñ mu rupaquefui com tañi pu cüdaufe amulelu quisu engün, com pu keretita che, pu peletita che ca pu Gat che, tüfa ta 600 huentru tripalu Gat huaria mu ñi inayafiel ti lonco ülmen. 19  Fei ti lonco ülmen feipifi ta Ittái, ti Gat che: “¿Chumngelu* eimi ca cüpayaimi? Eimi catripanchengeimi* ca hudanentungeimi tami tuhun mu, feimu huiñotunge ca mülenagnge tati hue lonco ülmen eimu. 20  Huiya acuimi, ¿chumngelu* dicümtucuafeyu* feula tami miyahual huall püle iñchiñ mu? ¿Chemu dicümtucuafeyu tami compañmuafiel amutun mu iñche? ¡Huiñotunge ca yetufinge tami pu peñi. Chau Jehová rume piuqueyenieaimu* ca müleai eimi mu!”. 21  Huelu Ittái feipifi tati lonco ülmen: “¡Tati mongelechi Chau Jehová ñi üi mu ca tati mongelechi lonco ülmen ñi üi mu, iñche tañi ñidol, rüf feipicünueyu: cheu rume mülele tañi ñidol, tati lonco ülmen, tiye mu müleai tami cüdaufe mongeleli cam lali rume!”. 22  Fei David feipifi ta Ittái: “Rupange, amunge”. Feimu Ittái, tati Gat che, amui quiñentrür tañi pu hueichafe* ca tañi pu fotüm engün. 23  Petu amulelu com feitachi pu che, tiye mu mülechi pu che huirarcülen ngümamequeingün. Ti lonco ülmen huitralefui inafül Cedrón laf mapu mu, fei com pu che rumeingün ti laf mapu, fei ñi puhual ti rüpü amulelu huellin mapu mu.* 24  Sadoc ca mülefui üyeu ca compañnieyu com pu Leví che. Yeniequefuingün ti falin caja pengelquelu Chau Dios ñi eldungu. Tati pu che huitracünuhuingün ca elcünufingün Chau Dios ñi falin caja mapu mu. Fei Abiatar acui, petu fentecünulu ñi nomeal ti laf mapu pu che huaria mu cüpalu. 25  Huelu ti lonco ülmen feipifi ta Sadoc: “Huiño yetufinge huaria mu Chau Dios ñi falin caja. Chau Jehová ayüucülele iñche mu,* fei huiño cüpaltuaeneu. Huiño peafun ti falin caja ca cheu ñi müleal. 26  Huelu Chau Dios feipile ‘Iñche ayüucülelan eimi mu’, fempe iñche mu chem rume cümelu ñi troquifiel”.* 27  Ti lonco ülmen feipifi tati sacerdote Sadoc: “Eimi adümquefimi Chau Dios ñi piel, ¿felei no am? Eimi ca Abiatar eimu tüngcülen amutumu huaria mu. Yetufinge tami fotüm Ahimáaz ca Jonatán, Abiatar ñi fotüm. 28  Iñche üngümniean* ngilahue püle* huellin mapu mu nütramcangeli hula ñi rupamequen huaria mu”. 29  Feimu Sadoc ca Abiatar huiño yetufingu Chau Dios ñi falin caja Jerusalén huaria mu. Üyeu mülenagingu. 30  David ngümalen huechui Olivo huincul mu. Triltrang namuntu* amulefui ca tacuniefui tañi lonco. Com pu che tañi compañeteu ca tacuquefui tañi lonco ca ngümalen huechulefui engün. 31  Fei feipingei ta David: “Ahitofel ca quiñehui Absalón engu ñi caiñetuafiel tati lonco ülmen”. Allcülu tüfa, David feipi: “¡Ay fotrü, Chau Jehová! ¡Llellipueyu, chem ñi ngülamtuel Ahitofel, quiñe huedhued ñi ngülam reque troquingepe!”. 32  David puhui huechuñ huincul mu, cheu ñi poyengequefel ta Chau Dios.* Fei mu Husái, ti arkita che üngümnieyu. Huichafcalei* tañi tacun ca trufürmalei tañi lonco. 33  Huelu David feipifi ta Husái: “Compañeli, quellulayaen. 34  Huelu quelluaen ñi huesa tripayal Ahitofel ñi ngülam. Femafuimi huiñotulmi huaria mu ca feipifilmi ta Absalón ‘Ahuem lonco ülmen, iñche eimi tami cüdaufengen. Cuifi cüdahuelquefun tami chau, huelu feula cüdahuelayu’. 35  Üyeu, ¿ca mülepelai ti sacerdote Sadoc ca Abiatar? Com tami allcütuel ti lonco ülmen ñi ruca mu, mülei tami feipiafiel ti sacerdote Sadoc ca Abiatar. 36  Üyeu ca mülei tañi epu fotüm: Ahimáaz, Sadoc ñi fotüm. Cafei Jonatán, Abiatar ñi fotüm. Fei engu meu feipimuan com tamün allcütuel”. 37  Feimu Husái, David ñi hueni, conpui Jerusalén mu petu conpumequelu Absalón ti huaria mu.

Quimnieal

Ca lof mu: “Carro”.
Ca lof mu: “Ngütrümquefui”.
Ca lof mu: “Lloudungueyu”.
Ca lof mu: “Püllelepalu”.
Ca lof mu: “Lloyünagal, ponornagal”.
Ca lof mu: “Pechitufi, trurufi, trepetufi”.
Ca feipiafui chi: “40 tripantu”.
Ca lof mu: “Füchotun, mañumtun”.
Cam: “Püramyeafiñ ta Chau Dios”. Hebreo quehun feipilei: “Cüdahuelafiñ”.
Ca lof mu: “Cüme duam mu”.
Ca lof mu: “Llumu huercüi”.
Cam: “Ülmen ruca”.
Cam: “Concubina”. Diccionario mu ngüneduamnge “concubina”.
Ca lof mu: “Chemu”.
Ca lof mu: “Ca cüpanchengeimi”.
Ca lof mu: “Chemu”.
Ca lof mu: “Fülümtucuafeyu, obligayafeyu”.
Diccionario mu ngüneduamnge “piuqueyen afquenolu”.
Ca lof mu: “Quehuafe”.
Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.
Cam: “Tuteelimu iñche”.
Cam: “Tati cümelu tañi adquiñ mu”.
Ca lof mu: “Esperaniean”.
Ca lof mu: “Lilahue püle”.
Ca lof mu: “Trana namuntu”.
Cam: “Cheu pochongnagquefui pu che Chau Dios mu”.
Ca lof mu: “Huicürcalei”.