Deuteronomio 1:1-46
1 Tüfa ñi feipifiel Moisés com pu Israel che fülcülelu* Jordán leufü mu huellin mapu meu,* ti laf mapu mülelu itrotripa Suf mapu meu, rangiñ mu mülei Parán mapu mu, Tófel, Labán, Hazerot ca Dizahab.
2 Tripan mu Horeb meu mari quiñe antü alüñmaquei che ñi puhual Cadés-Barnea mu feiti rüpü püle amulelu Seír huincul mu.
3 Ti hunen antü tati mari quiñe cüyen ti 40 tripantu mu, Moisés feipifi pu Israel che* com ñi feipieteu Chau Jehová ñi quimelelafiel engün.
4 Tüfachi dungu rupai Moisés hueufilu ta Sehón,* pu amorreo che ñi lonco ülmen mülelu Hesbón huaria mu, ca hueufilu Edréi huaria mu ta Og, Basán ñi lonco ülmen, mülelu Astarot huaria mu.*
5 Moab mapu meu inafülcülelu Jordán leufü mu, Moisés eluhui ñi quimfalcünual tüfachi ley. Feipi:
6 “Taiñ Chau Dios Jehová feipieiñmu Horeb mu: ‘Alüñmaimün tamün mülen tüfachi mapu mu nielu fütraque mahuida.
7 Amumün pu amorreo che ñi mapu nielu fütraque mahuida ca com püllelechi mapu meu: tüfa ti Arabá mapu, tati huinculcülelu, Sefelá mapu, Négueb ca ti mapu inaltu lafquen mu mülelu. Amumün pu Canaán che ñi mapu meu. Camapu amuaimün, puhuaimün Líbano mu* ca Éufrates fütra leufü mu.
8 Adquintumün. Elcünun tüfachi mapu tamün ngen-ngeal. Conpumün, nüafimün ti mapu Chau Jehová ñi feipicünulelfiel* tamün pu chau, Abrahán, Isaac, Jacob ca tañi pu cüpanche engün’.
9 Feichi mu feipihuiyiñ: ‘Iñche quisu adcünuulayafuiñ ta eimün.
10 Tamün Chau Dios Jehová ñi duam mu doi alün-ngeimün. Huenu müleyechi huangülen reque fentren-ngeimün.
11 Chau Jehová, tamün cuifiqueche yem ñi Chau Ngünechen, fentren rupa* fempe tamün doi alün-ngeal, femngechi quisu cümelcayaimünmeu chumngechi tamün feipicünueteu.
12 Eimün quiñe fanechi chemcün reque* feleimün, fei ¿chumngechi am iñche quisu adniehuafuiñ? ¿Chumngechi am quisu chaftuafun tamün notucadungun?*
13 Tamün troquiñche meu dulliaimün quimque huentru pepicaucülelu ca adümuucülelu. Fei loncocünuafiñ engün eimün meu’.
14 Eimün huiñoldunguimün:* ‘Tami feipimufiel cümelcalei’.
15 Fei dullifiñ pu loncolelu tamün troquiñche meu, quimque huentru cüme pepicaucülelu, üitufiñ engün ñi loncoleal eimün meu, loncocünufiñ huaranca che meu,* pataca che, quechu mari che ca mari che meu. Ca üitufiñ caquelu huentru ñi nieal elfal cüdau.
16 Feichi mu feipifiñ tamün pu juez: ‘Allcülmün quiñe dungu ñi nieel tamün pu peñi, nor dungu mu mülei tamün juzgayafiel. Femngechi femaimün niele dungu epu Israel che cam quiñe Israel che ca cüpanche engu.
17 Juzgachelmün, dullintuchelayaimün. Mülei tamün allcütual ti ülmen chengelu ca ti ülmen chengenolu. Eluulayaimün tamün llicalcayaeteu pu che. Chau Dios tañi duam meu juzgachemequeimün. Rume cüdaungele ti dungu eimün meu, cüpalelmuchi, fei iñche allcütuafiñ’.
18 Feichi mu quimeleluhuiyiñ com tamün femal.
19 Horeb mu tripaiñ, fei rumeiñ com feichi fütra huellin mapu llicafalngelu, eimün pefimün petu tamün rüpütulen pu amorreo che ñi mapu nielu fütraque mahuida, chumngechi feipicünueiñmu taiñ Chau Dios Jehová. Fei hula puhuiyiñ Cadés-Barnea mu.
20 Fei feipihuiyiñ: ‘Deu puhuimün pu amorreo che ñi mapu nielu fütraque mahuida, ti mapu taiñ eluaeteu taiñ Chau Dios Jehová.
21 Tami Chau Dios Jehová elueimu tüfachi mapu. Amunge, nüfinge ti mapu chumngechi tami feipicünueteu Jehová, tami cuifiqueche yem ñi Chau Ngünechen. Llicalayaimi, pellquelelayaimi rume’.
22 Huelu com eimün fülconpaimün iñche mu, feipimün: ‘Hunelu huercüaiñ quiñeque huentru ñi lloftumeafiel* ti mapu. Huiñotule engün, feipiaiñmeu chem rüpü taiñ inayal ca chumngechilei feitichi huaria taiñ peafiel tiye mu’.
23 Cüme dungu troquifiñ, feimu dullifiñ mari epu huentru, entufiñ quiñe caque troquiñche mu.
24 Amuingün, fei pürapuingün ti mapu nielu fütraque mahuida. Escol laf mapu mu puhuingün, fei lloftumefingün ti mapu.
25 Nüfingün quiñequentu fün feiti mapu meu, cüpaleleiñmeu ca feipingün: ‘Ti mapu taiñ eluaeteu taiñ Chau Dios Jehová rume cüme mapungei’.
26 Huelu eimün cüpa amulaimün. Inalafimün chem tamün feipicünueteu tamün Chau Dios Jehová.
27 Tamün tolto ruca mu* mequeimün tamün notucadungun. Feipimün: ‘Chau Jehová üdeeiñmeu, feimu nentueiñmu Egipto mapu mu, ayülei taiñ apümcayaeteu pu amorreo.
28 ¿Cheu chi amuaiñ? Taiñ pu peñi llicalcaeiñmu,* feipieiñmu: “Feichi pu che doi nehuen-ngeingün iñchiñ mu ca doi alüpüraingün. Fütraque huaria nieingün, tañi cura malal* huenu mu puuquei. Üye mu pefiyiñ pu Anac che”’.
29 Feimu feipihuiyiñ: ‘Llicalayaimün ca pellquelayaimün fei engün ñi duam mu.
30 Tamün Chau Dios Jehová huneleai eimün meu ca hueichayai* tamün duam mu, chumngechi femi Egipto mapu mu tamün adquiñ meu.
31 Huellin mapu mu ngüneduamimün quiñe chau reque ñi metayeniefiel tañi fotüm, ca femngechi tamün Chau Dios Jehová metayenierqueimünmeu com ti rüpü mu tamün acual tüfachi mapu mu’.
32 Femlu rume, huelu eimün maneluulaimün tamün Chau Dios Jehová mu.
33 Quisu hune amulerquefui eimün meu, quintuyahurquefui cheu tamün toltoupual.* Pun meu peufaluhurquefui cütral mu ca antü meu peufaluhurquefui quiñe tromü mu, femngechi pengeleimünmeu chem rüpü mu tamün miyahual.
34 Feichi mu Chau Jehová allcütulerquei tamün feipimequen, illcui,* fei eldungui:
35 ‘Feiti huesaque huentru mongelelu, quiñe no rume pelayai feitichi mapu ñi feipicünufiel tamün pu chau.
36 Huelu Caleb, Jefuné ñi fotüm peafi. Eluafiñ ca tañi pu fotüm feiti mapu cheu tañi miyahun, inaniefilu cai ta Chau Jehová com piuque mu.
37 Eimün tamün duam mu Chau Jehová ca illcui* iñche meu, feipi: “Eimi ca conpulayaimi.
38 Josué, Nun ñi fotüm, huitralelu tami adquiñ meu, conpuai tüfachi mapu mu. Nehuentucufinge,* quisu femcünuai pu Israel che ñi ngen-ngeal tüfachi mapu mu”.
39 Eimün feipirquefuimün tamün müntuñmangeal* tamün pu pichiqueche. Fei engün ca tamün pu fotüm quimnolu chem ñi cümen ca chem ñi cümenon conpuaingün, eluafiñ engün ti mapu tañi ngen-ngeal.
40 Eimün cai huiñotumün, amumün ti huellin mapu feichi rüpü püle amulelu Quelü lafquen meu’.
41 Feimu eimün feipimun: ‘Culpaiñ* Chau Jehová mu. Feula queta amuaiñ, fei hueichayaiñ chumngechi taiñ feipieteu taiñ Chau Dios Jehová’. Fei pepicahuimün tamün hueichayal, cüdaungenoalu troquifingün pürayal ti fütra huincul mu.
42 Huelu Chau Jehová feipieneu: ‘Feipiafimi engün: “Hueichamelayaimün, iñche mülelayan eimün meu. Amulmün, huehuaimünmeu tamün pu caiñe”’.
43 Iñche eluhun tamün dunguafiel, huelu allcütulaimün. Doi mai inalafingün Chau Jehová ñi feipin, mallmahun mu pürapuingün ti fütra huincul mu.
44 Pu amorreo che mülelu feichi fütra huincul mu trafmeimünmeu. Inantucueimünmeu abeja reque, fei puhuleimünmeu fill püle Seír mapu mu ca Hormá mu.
45 Feimu huiñotuimün, eluhuimün tamün ngümacahual Chau Jehová ñi adquiñ mu. Huelu Chau Jehová allcütulaeimünmeu, ngüneduamlaeimünmeu rume.
46 Feimu alüñma mülerqueimün Cadés mapu meu.
Quimnieal
^ Ca lof mu: “Püllelelu”.
^ Tüfa cüpa feipilei quiñe troquiñ mapu ñi epe mülenon che.
^ Hebreo quehun feipilei: “Israel tañi pu fotüm”.
^ Moisés huehui Chau Jehová ñi nehuen mu.
^ Ca feipiafui chi: “Ca hueufilu ta Og, Basán ñi lonco ülmen, mülelu Astarot ca Edréi mu”.
^ Tüfa tati fütraque mahuida peno mülelu Líbano mu.
^ Ca lof mu: “Cuyalltulelfiel”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Huarancaquechi rupa”.
^ Ca lof mu: “Fanechi fillem reque”.
^ Ca lof mu: “Chaftudungun”.
^ Ca lof mu: “Lloudunguimün”.
^ Ca lof mu: “Mil che meu”.
^ Ca lof mu: “Ngüneduammeafiel”.
^ Ca lof mu: “Carpa ruca mu”.
^ Hebreo quehun feipilei: “Lliuhuleiñmu taiñ piuque”.
^ Ca lof mu: “Muralla”.
^ Ca lof mu: “Quehuayai”.
^ Ca lof mu: “Anücünuafiel tamün tolto ruca”.
^ Ca lof mu: “Lladcüi”.
^ Ca lof mu: “Lladcüi”.
^ Ca feipiafui chi: “Chau Dios nehuentucueyu”.
^ Ca lof mu: “Montuñmangeal”.
^ Ca lof mu: “Yafcaiñ”.
