1. ¿Chem mu cüdautuqueiñ epe com iñchiñ?

 ¿ELUUQUEFUIMI tami dirpuafiel cümeque dungu femngechi tami doi serfiafiel ta Jehová, huelu cüdautuimi tami femal? b Ca quiñeque peñi ca lamngen cüdautuquei ñi femal femngechi dungu. Raquiduamnge ñi rupan mu ta Philip. Quisu ayüquefui ñi doi llellipuafiel ta Jehová ca ñi doi cüme tripayal tañi llellipun, huelu fei cüdautuquefui tañi femal. Quiñe lamngen Erika pingelu ayüquefui ñi doi temprano puhual ti trahun amuldungun mu. Femfulu rume, huelu tarde puuquefui amuldungun mu. Cangelu peñi, Tomáš pingelu, fei eluufui ñi com papeltuafiel Biblia, huelu fei feipi: “Ayühuelquelafeneu papeltun Biblia. Cüla rupa eluhun ñi com papeltuafiel, huelu rumequelafun Levítico pingechi lifru”.

2. Dirpunofiliyiñ taiñ ayünieel, ¿chumngelu huesa duamcülelayaiñ?

² Eimi ayülmi tami dirpuafiel cümeque dungu huelu dirpunofilmi, ngelai tami huesa duamal. Acordanienge pichiquen dungu mu rume mülei taiñ nieal ta paciencia. Eimi fentecünunolmi tami femal cüdaungele rume, pengelaimi tami ayülen tami hueniyenieafiel ta Jehová ca tami rüf ayühuelafiel. Jehová falintuñmaqueimu tami femquen ca turpu feipilayaimu tami femal pepilnoelchi dungu (Sal. 103:14; Miq. 6:8). Feimu eluucülenge tami femal rüf pepilnieelchi dungu, femngechi tami doi serfiafiel ta Jehová. Fei, ¿chem quelluafeimu tami dirpuafiel? Peafiyiñ quiñeque ngülam.

3. ¿Chumngelu falin-ngei taiñ eluucüleal taiñ cüdahual?

³ Ayüliyiñ taiñ dirpuafiel cümeque dungu taiñ doi cüme serfiafiel Jehová, mülei taiñ eluucüleal taiñ cüdahual. ¿Chumngelu falin-ngei? Raquiduamnge ti cürüf ñi rütrequefiel ti farcu. Amulele ti cürüf, fei ti farcu puhuai cheu tañi puhuam. Doi nehuentule ti cürüf, doi pürüm puhuai ti farcu. Ca femngechi iñchiñ doi eluucüleliyiñ taiñ cüdahual, fei dirpuafuiñ taiñ ayünieel. Quiñe peñi David pingelu, El Salvador mapu mu mülelu, feipi: “Quiñe che eluucülele ñi cüdahual, chem dungu rume femai tañi dirpuafiel tañi ayünieel”. ¿Chem quelluaimu tami doi eluucüleal tami femal? Peafiyiñ.

4. ¿Chem dungu llellipuafuiñ Jehová? (Filipenses 2:13; ca inaduamnge ti adentun).

⁴ Ngillatufinge Jehová tami eluaeteu nehuen. Jehová tañi nehuen mu nehuentucuafeimu tami dirpuafiel tami ayünieel (papeltunge Filipenses 2:13). Quiñeque mu raquiduamiyiñ taiñ femal quiñe dungu huelu taiñ müte ayünofiel mu rume, piuque mu tripalai taiñ femün. Femngechi dungu mu rupai taiñ lamngen Norina pingelu, Uganda mapu mu mülelu. Fei ayüfui ñi chillcatulelafiel Biblia quiñe che, huelu müte eluucülelafui tañi femal, ¿chumngelu am? Cüme quimeltuchequenolu troquihui. ¿Chem quellueyu tañi cacünutual tañi raquiduam? Quisu feipi: “Eluhun tañi ngillatuafiel ta Jehová fill antü, feipiquefiñ tañi eluaeteu nehuen tañi chillcatulelafiel Biblia quiñe che. Cafei iñche eluhun tañi cüme quimeltuchefengeal. Rupai quiñeque cüyen, fei doi yafüluucületun. Fei epu che chillcatulelfiñ Biblia”.

5. ¿Chem mu mülei taiñ raquiduamal taiñ doi yafüluucüleal?

⁵ Raquiduamnge com tañi femquen ta Jehová eimi mu (Sal. 143:5). Apostol Pablo raquiduamquefui chumngechi ñi cutranpiuqueyequeteu Jehová. Femngechi ñi raquiduamün mu, fei nehuentu cüdahuelquefi ta Jehová (1 Cor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14). Ca femngechi doi raquiduamülmi chumngechi tami quelluqueteu Jehová, doi yafüluucüleaimi tami dirpuafiel tami ayünieel (Sal. 116:12). Peafiyiñ ñi rupan quiñe lamngen mülelu Honduras mapu mu. Fei ayüfui ñi precursora regularngeal, ¿chem quellueyu? Quisu feipi: “Loncontucufiñ tunte tañi piuqueyenieteu ta Jehová. Fei cüpaleneu tañi troquiñche mu, cuidaqueneu ca quelluqueneu. Ñi raquiduamün mu tüfa mu, doi piuqueyerpufiñ ta Jehová ca doi ayün tañi precursorangeal”.

6. ¿Ca chem mülei taiñ femal taiñ yafüluucüleal?

⁶ Raquiduamnge fente tami cümelcayaeteu dirpufilmi tami ayünieel. Huiño raquiduamiyiñ ñi rupan ta Erika, taiñ  nütramcapeel parrafo quiñe mu. ¿Chem quellueyu ñi yochi cüme acual amuldungun mu? Quisu feipi: “Raquiduamün temprano puuli amuldungun mu, chalipuafiñ tañi pu lamngen ca nütramcayafiñ engün. Cafei allcütuafun cümeque ngülam tañi doi cüme amuldungual ca tañi ayühunquechi amuldungual. Huelu puuli tarde amuldungun mu, femlayafun com tüfa” pi Erika. Quisu raquiduami chumngelu cümei tañi yochi cüme acual amuldungun mu, tüfa quellueyu ñi dirpuafiel tañi ayünieel. ¿Eimi cai? ¿Chumafuimi tami ca femngechi femal? Ayülmi tami doi cüme papeltual Biblia cam doi cümeal tami ngillatun, raquiduamnge tüfa chumngechi quelluaimu tami doi hueniyeafiel Jehová (Sal. 145:18, 19). Ayülmi tami doi cüme cristianongeal, raquiduamnge ca tami doi cüme yeniehual caquelu cristiano engün (Col. 3:14). ¿Ca chem femafuimi? Ayülmi tami dirpuafiel tami ayünieel, huirintucunge chumngelu tami femal. Fei müchaique inaduamafimi tami huirintucuel, femngechi afeluulayaimi. Tomáš, taiñ nütramcael parrafo quiñe mu, feipi: “Ayüli tañi dirpuafiel tañi ayünieel fei quimnieli chumngechi tañi cümelcayaeteu, afeluulayan tañi diafiel”.

7. ¿Chem femi Julio ca tañi domo ñi dirpuafiel tañi ayünieel?

⁷ Trahuluunge pu peñi, pu lamngen engün tami quelluaeteu (Prov. 13:20). Raquiduamnge ñi rupan mu Julio ca tañi domo. Fei engu ayüniefui ñi amuldungual cheu doi duamniengeel quellu. ¿Chem quellueyu? Julio feipi: “Quintuqueyu cümeque hueni tayu yafültucuaeteu, fei nütramcaquefiyu tayu ayünieel. Fentren engün deu fementurpuingün tañi ayünieel, fei cümeque ngülam eluqueyumu. Rumel ramtuqueyumu chumngechi amulen ti dungu ca yafültucuqueyumu tayu afeluunoal”.

8. ¿Chumngelu mülei taiñ eluucüleal taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel müte yafüluucülenoliyiñ rume? (Ca inaduamnge ti adentun).

⁸ Quiñeque antü müte niequelaiñ yafüluhun. ¿Tüfa quimeltupeiñmu mai taiñ elcünual tañi dirpuafiel taiñ ayünieel? Felelai. Ca huiño raquiduamiyiñ ti farcu mu. Mülen mu cürüf, ti farcu rütrequefi cheu tañi puhual. Huelu quiñeque antü müte nehuen-ngelai cürüf ca quiñeque mu ngequelai rume ta cürüf. ¿Tüfa feipipei mai ti ngünequefilu ti farcu ñi amulenoal? Femlai. Quiñeque farcu niei motor, caquelu niei remo. Fei ngenole cürüf, ti marinero mülei ñi püneafiel ti motor cam ti remo ñi amuleal ti farcu. Ca femngechi iñchiñ quiñeque mu müte nielayaiñ ta yafüluhun. Huelu inayentuafiyiñ tati ngünequefilu ti farcu, eluucüleaiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel. Cüdaungele rume, huelu ayüucüleaiñ taiñ dirpufiel taiñ ayünieel. Feula  peafiyiñ quiñe falin dungu taiñ quimal, fei hula ngüneduamaiñ taiñ chumal müte nienoliyiñ yafüluhun.

9. ¿Cümepei mai taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel müte yafüluucülenoliyiñ rume?

⁹ Jehová ayüniei taiñ cüdahuelafiel ayüucülen mu ca com taiñ piuque mu (Sal. 100:2; 2 Cor. 9:7). Huelu, ¿cümepei mai taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel müte yafüluucülenoliyiñ rume? Peafiyiñ ñi femün apostol Pablo. Fei feipi: “Cutrancaquefiñ reque tañi cuerpo, tañi esclavo reque ngüneniequefiñ” (1 Cor. 9:25-27). Pablo yafüluucülenolu rume, huelu obligahui tañi femal Jehová tañi feipieteu. Fei Jehová ayüucülefui chumngechi ñi serfieteu Pablo, fei elufi cümelcan (2 Tim. 4:7, 8).

10. ¿Chumngelu am cümei taiñ eluucüleal taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel müte yafüluucülenoliyiñ rume?

¹⁰ Eluuliyiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel müte yafüluucülenoliyiñ rume, rume ayühuai ta Jehová. ¿Chumngelu ayüucüleai? Ayünofiliyiñ rume taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel, huelu Jehová quimniei taiñ femquen fente taiñ piuqueyeniefiel. Chumngechi ñi cümelcafiel ta Pablo, ca femngechi cümelcayaiñmu iñchiñ nehuentu cüdauliyiñ (Sal. 126:5). Fei pefiliyiñ chumngechi taiñ cümelcaqueteu Jehová, doi yafüluhuaiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel. Quiñe lamngen Lucyna pingelu, Polonia mapu mu, feipi: “Quiñeque mu fente tañi cansalen ayüquelan tañi amuldungual. Huelu deu amuldungumelu huiñotulu tañi ruca mu, rume ayüucülequetun, quiñe yehun reque felei”. Peafiyiñ chem femafuiñ müte yafüluucülenoliyiñ.

11. ¿Chumngechi quelluqueiñmu Jehová taiñ cüme ngüneucüleal?

¹¹ Ngillatufinge Jehová tami quelluaeteu cüme ngüneucüleal. Duamnieiñ taiñ ngüneucüleal taiñ connoal huesaque dungu mu. Huelu ca duamnieiñ ngüneucüleal taiñ femal cümeque dungu, doyelchi mai cüdaungele taiñ femal cam müte yafüluucülenoliyiñ rume. Jehová tañi nehuen mu quelluafeiñmu taiñ cüme ngüneucüleal (Luc. 11:13; Gál. 5:22, 23). David taiñ nütramcapeel, rume quellueyu tañi ngillatun mu. Quisu ayülefui ñi fentecünunoal ñi chillcatunieafiel ta Biblia, fei feipi: “Llellipufiñ Jehová ñi quelluaeteu cüme ngüneucüleal, feimu adcünun tañi tiempo ca chem estudiayal ca cüme inaniequefiñ”.

12. Ñi feipin Eclesiastés 11:4, ¿chumngechi quelluqueiñmu taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel?

¹² Esperalayaimi tañi cümelcaleal ti dungu. Famülque mu lifrelelayaiñ huesaque dungu mu. Feimu anücünuuliyiñ taiñ esperayal ñi cümelcaletual com dungu taiñ mongen mu, turpu dirpulayafiyiñ taiñ ayünieel (papeltunge Eclesiastés 11:4). Quiñe peñi Dayniel pingelu, feipi: “Turpu com cümelcalelayai ti dungu taiñ mongen mu, feimu mülei taiñ cüdahual müten”. Quiñe peñi Uganda mapu mu mülelu, Paul pingelu, feipi: “Eluuliyiñ taiñ nehuentu cüdahual taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel cüdaungele rume, fei Jehová ta quelluaiñmu” (Mal. 3:10).

13. ¿Chumngelu am doi cümei taiñ ñochiquechi amuleal?

¹³ Hune ñochiquechi amulenge. Quiñeque mu ayüliyiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel, huelu fütra dungu troquifali ca cüdaungei, feimu yafüluulayafuiñ taiñ dirpuafiel. Femngechi dungu mu eimi rupalmi, ñoquiquechi amuleai tami femal. Por ejemplo, ayülmi tami doi cüme cristianongeal, tami piuqueyechefengeal cam tami ñom piuquengeal, hunelu mu pengelaimi pichiquen dungu mu. Ayülmi  tami doi papeltuafiel Biblia, eluunge tami papeltuafiel pichique troquiñ mu. Taiñ peñi Tomáš taiñ nütramcapeel, ayüfui tañi com papeltuafiel Biblia quiñe tripantu mu, huelu rume cüdautui. Quisu feipi: “Tañi papeltuafiel Biblia quiñe tripantu mu, rume cüdaungei iñche mu. Feimu eluhun tañi papeltuafiel quiñeque versiculo müten fill antü, femngechi tañi cüme ngüneduamnieafiel. Femngechi doi ayühuelqueneu tañi papeltufiel” pi taiñ peñi. Tomáš tañi doi ayühueleteu ñi papeltufiel Biblia, feimu doi tiempo eluhui ñi papeltuafiel, femngechi com papeltufi Biblia. c

14. ¿Chem huesaque dungu mu rupayafuiñ?

¹⁴ Quiñeque mu eluucüleafuiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel, huelu huesaque dungu catrütuafeiñmu. Huesa dungu ruparumeafui, fei müntuñmayafeiñmu taiñ tiempo taiñ dirpunoafiel tañi ayünieel (Ecl. 9:11). Yafüngehuelayafuiñ cam nehuen-ngehuelayafuiñ rume (Prov. 24:10). Ca quiñeque mu taiñ culpafe chengen mu huesaque dungu femafuiñ, fei eluñmalayafeiñmu taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel (Rom. 7:23). Ca quiñeque mu cansaleafuiñ (Mat. 26:43). ¿Chem quelluafeiñmu taiñ chaftuafiel huesaque dungu?

15. Cüdautuliyiñ taiñ dirpuafiel taiñ ayünieel, ¿chumngelu am fentecünulayaiñ taiñ femal? (Salmo 145:14).

¹⁵ Quiñeque dungu catrütuelmu dirpuafiel tami ayünieel, fentecünuquilnge, amulenge. Biblia feipieiñmu taiñ rupayal huesaque dungu mu, huelu ca feipieiñmu Jehová tañi quellun mu dirpuafuiñ taiñ ayünieel (papeltunge Salmo 145:14). Philip, taiñ nütramcapeel parrafo quiñe mu, feipi: “Quiñeque mu dirpuquelafiñ tañi ayünieel, huelu eluucülen tañi cüdaucüleal, tüfa doi falintuquefiñ iñche”. David taiñ nütramcapeel, feipi: “Quiñeque  mu ñi huesañmahun ti dungu cam tañi nien quiñe huesa antü, huesa dungu troquiquelafiñ. Huelu mai, femngechi dungu ñi rupan mu pengelquefiñ Jehová ñi piuqueyeniefiel”. Feimu huesaque dungu mu rupaliyiñ rume, huelu fentecünunoliyiñ taiñ cüdahuelafiel Jehová, ayühuelafiyiñ.

16. Huesaque dungu taiñ rupan, ¿chem quimeltuafeiñmu?

¹⁶ Huesaque dungu tami catrütuqueteu quimeltuqueimu reque. Raquiduamnge tami rupan mu ca ramtuunge: “¿Chem dungu mu mülei tañi femal tañi rupahuenoal femngechi dungu mu?” (Prov. 27:12). Rume cüdautulmi tami dirpuafiel tami ayünieel, ca dungu eluhuafuimi tami dirpuafiel. Fei ramtuhuafuimi: “Iñche, ¿rüf dirpupeafun mai tüfa?”. d Tunte cüdahulmi rume huelu pepi dirpunofilmi tami ayünieel, Jehová huesa raquiduamlayai eimi mu (2 Cor. 8:12).

17. ¿Chumngelu loncontucunieaiñ cümeque dungu taiñ dirpuel cuifi?

¹⁷ Raquiduamnge chem dungu tami femürpuel. Biblia feipi: “Chau Ngünechen norngei, fei ngoimaquelai tamün femquen” (Heb. 6:10). Feimu eimi ca loncontucuaimi cümeque dungu tami femürpun: hueniyerpufimi ta Jehová, amuldungurpuimi ca fautizahurpuimi. Com cümeque dungu tami femürpun ca dirpuafuimi caquelu dungu tami ayünieel (Filip. 3:16).

18. Petu cüdaucüleliyiñ taiñ diturpuafiel taiñ ayünieel, ¿chem loncontucunieaiñ? (Ca inaduamnge ti adentun).

¹⁸ Quiñe marinero puulu cheu tañi puhual, ayüuquei. Fei eimi, Jehová ñi quellun mu, ca dirpuafuimi tami ayünieel. Quiñe marinero ca amulelu farcu mu, ayüucülen amulei. Ca femngechi eimi cüdaucülelmi tami dirpuafiel tami ayünieel, raquiduamcüleaimi chumngechi tami quelluqueteu ta Jehová, fei ca ayühuafuimi (2 Cor. 4:7). Afeluunolmi, fütra cümelcan nieaimi cüpalechi antü mu (Gál. 6:9).