Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

Jewba “eluñmayay ñi küme tripayal kom tami pepikakünuel”

Jewba “eluñmayay ñi küme tripayal kom tami pepikakünuel”

“Penge tami doy fütra ayüwün Jewba mu, fey kidu eluaeymu tami piwke ñi ayükeel” (SALMO 37:4).

ÜLKANTUN: 135 KA 81

1. 1) Pu wechekeche, ¿chem müley ñi dullial? 2) ¿Chumngelu (chemu) ngelay ñi llükayal? (Inaduamnge ti adentun tüfachi pagina mu.)

PETU taiñ tripanon kañpüle, müley taiñ dullial (ngümintol) chew taiñ küpa amual ka pepikawal. Ka femngechi feley ta mongen. Feymu, eymün pu wechekeche, fewla müley tamün pepikakünual chem chumal tamün mongen mu. Welu küdawngeafuy tüfa. Kiñe üllcha lamngen, Heather pingelu, feypi: “Dullial chem femal tañi mongen mu, müna llükalkaenew”. Eymi ka femngechi rakiduamülmi, longkontukuaymi Jewba ñi feypiel: “Fill rakiduamkülekilnge, iñche am eymi tami Ngünechen. Iñche ta yafülaeyu, may, iñche ta kelluaeyu” (Isaías 41:10).

2. Jewba ayükey tami ayüwküleal, ¿chumngelu feypiafuiñ tüfa?

2 Jewba yafültukukeeymu tami küme pepikakünual tami chumal küpalechi antü mew (Eclesiastés 12:1; Matew 6:20). Kidu ayükey tami ayüwküleal. Ngüneduamafuymi tüfa, tami pefiel mu, allkütufiel ka kümentufiel kidu ñi dewman. Kafey Jewba ngülamtukeeiñmu ka kimeltukeeiñmu chumngechi küme yenieal taiñ mongen. Ngüneduamnge Jewba ñi feypifiel tati pu che llownofilu tañi ngülam: “Dullimün iñche ñi ayüwülkenoetew [...] ¡Ngüneduammün! Iñche tañi pu poyekeetew ayüwküleayngün, welu eymün yeweleaymün. ¡Ngüneduammün! Iñche tañi pu poyekeetew ayüwün mu wakeñküleayngün ñi küme piwkengen mew” (Isaías 65:12-14). Feymu küme dulliliyiñ, püramyeafiyiñ ta Jewba (Proverbios 27:11).

CHEM PEPIKAKÜNUAFUYMI TAMI AYÜWKÜLEAL

3. Jewba, ¿chem ayükey tami femal?

3 Pu kulliñ ikeyngün, pütokokeyngün ka koñikeyngün, ka tuduamkeyngün tüfachi dungu mu, Jewba femngechi dewmafilu engün am. Welu Jewba, ¿chem ayükey tami femal? Kidu dewmaeiñmew taiñ ayüwülaetew doy falinke dungu, tüfa ta kimafiel ta Kidu ka nor piwkeyeafiel (Salmo 128:1; Matew 5:3). Biblia feypi Chaw Ngünechen “ta piwkeyen ürke”, ka dewmaeiñmew taiñ inayentuafiel ñi chumngen (1 Juan 4:8; Génesis 1:27). Feymu, inayentufilmi ta Chaw Ngünechen, rüf ayüwküleaymi. Kafey Biblia feypi: “Doy ayüwün-ngey wülün llowün mew” (Hecho [Femyefel] 20:35, Ngünechen ñi Neyuntükumuyümchi Chillka [NCH]). Tami inafiel tüfachi ngülam, ¿ayüwkeymi am? ¿Femngechi femnoafulu am? Feymu tami pepikakünual chem chumal, Jewba ayüley tami pengelal tami piwkeyefiel ta Kidu ka tati pu che (papeltunge Matew 22:36-39).

4, 5. ¿Chem ayüwülkefeyew ta Jesus?

4 Weche, Jesukristo ta doy küme inayentufalngey. Kidu pichikalu, awkantukefuy ka küme rupakefuy. Chumngechi ñi feypiel ta Biblia, müley “kiñe antü ñi ayeleal” ka “kiñe antü ñi purual” (Eclesiastés 3:4). Welu kafey chillkatukefuy Ngünechen ñi Dungu, femngechi doy fülmawkülekefuy Jewba mu. Nielu 12 tripantu, pu kimeltuchekelu ti ngillatuwe ruka mu “rume afmatulewey engün [Jesus] ñi rume kimün mew ka kisu ñi fente küme llowdungun mew” (Luka 2:42, 46, 47).

5 Tremlu Jesus, rume ayüwüleyew inafiel tañi Chaw ñi feypin. Kiñe dungu, Jewba ayükefuy Jesus “tañi wewpilelafiel tati we kimelün dungu tati pu ñom piwkengelu” ka “ñi eluafiel pelon tati trawmangelu” (Luka 4:18). Salmo 40:8 pengeleiñmu chumngechi ñi duamkülefun Jesus, feypi: “Chaw Ngünechen, rume ayüwülkeenew femal tami feypin”. Rume ayüwülkefeyew ta Jesus kimeltuafiel ta che tañi Wenu Chaw mu (papeltunge Luka 10:21). Kiñe rupa, Jesus kimeltufi ta kiñe domo chumngechi poyeafiel ta Jewba. Rupalu tüfa, feypifi tañi pu disipulu: “Iñche tañi iyael reke feley tañi femael ñi Chaw ñi werküetewchi dungu” (Juan 4:31-34). Rume ayüwülkefeyew ta Jesus piwkeyeafiel ta Chaw Ngünechen ka tati pu che. Eymi ka femngechi femülmi, rüf ayüwküleafuymi.

6. ¿Chumngelu kümeafuy tami nütramkalelafiel ta kiñe peñi kam lamngen chem tami küpa femal?

6 Fentren kristiano eluwingün ñi wüneleal amuldungun mu petu ñi wechengen mu, ka tüfa müna ayüwüleyew. ¿Nütramkalelafuymi kiñe tüfa chem tami küpa femal tami mongen mu? Proverbios 15:22 feypi: “Kiñe che ramtukenolu, weda tripakey ñi pepikakünuel, welu küme tripakey mülen mu fentren ngülamtufe”. Tüfa engün feypiafeymu: “Wünelelmi amuldungun mu, fentren dungu kimürpuaymi tami rumel kelluaetew”. Jesus mülelu wenu mapu mu, tañi Chaw fentren dungu kimeltueyew. Welu amuldunguyawlu Mapu mew, ka kimürpuy fillke dungu. Kimürpuy tunte ñi ayüwülkeetew kimeltufiel ti kümeke dungu ka ñi püntütripakenon Jewba mu rupafuy rume wedake dungu mew. Biblia feypi: “Ñidol Ngünechen Jewba eluenew ñi dungual tati pu küme kimeltungelu reke, femngechi ñi kimal chumngechi tañi wiñoldunguafiel küme dungun mew tati pu ürkülelu. Fillke puliwen mew kidu nepelkeenew; nülañmakeenew tañi pilun ñi allkütual tati pu küme kimeltungelu reke” (Isaías 50:4; Ebrew 5:8; 12:2). Küdawülfilmi ta Jewba fill antü, ¿chumngelu ayüwküleaymi? Ngüneduamafiyiñ.

KELLUFILMI PU CHE ÑI INANIEAFIEL TA JESUS AYÜWKÜLEAYMI

7. ¿Chumngelu kimeltulelkefiel ta che ti Biblia ayüwülkefi ta fentren wechekeche?

7 Jesus feypifi pu kristiano: “Kimeltuafimün [pu che] femngechi tañi kimaetew engün ka iñche ñi disipulungeael engün” (Matew 28:19, 20). Eluwülmi tüfachi küdaw mu, rume ayüwküleaymi ka püramyeafimi ta Chaw Dios. Tami adümuwal kiñe küdaw mu, duamfalngey ñi rupayal antü, ka femngechi rupakey amuldungun mew. Kiñe peñi eluwlu ñi wüneleal amuldungun mu petu wechengelu, Timothy pingelu, feypi: “Müna ayüwülkeenew küdawülkefiel ta Jewba fill antü, femngechi pengelkelu am tunte tañi piwkeyeniefiel. Ellaka mu, kiñe che no rume küpa chillkatulay ta Biblia iñche engu. Welu wiñamtuwün ka lof mu, ka pichi rupalu, kimeltulelfiñ Biblia ta kiñeke che. Kiñe che ñi kimeltulelfiel Biblia, eluwi ñi trawüluwal. Fey wüla, epu küyen mu koneltun tati Chillkatuwe ñi Amual pu Kurengenolu ñi Chillkatuafiel Biblia, fey werküngen ka lof mu. Fewla kimeltulelmekefiñ Biblia ta meli che. Kimeltufilu ta che, ngüneduamkefiñ chumngechi kellukeeyew Jewba tañi newen ñi küme elkünutual tañi mongen, tüfa müna ayüwülkeenew” * (inaduamnge ti kimal dungu) (1 Tesalonisense 2:19).

8. Kiñeke wechekeche, ¿chem chumingün ñi doy amuldungual?

8 Kiñeke wechekeche kimürpuyngün kangelu kewün. Kiñe peñi, Estados Unidos mu, Jacob pingelu, feypi: “Regle tripantu nielu iñche, fentren tañi pu kompañ küpayngün Vietnam mu. Iñche küpa dungufiñ Jewba mu engün, fey eluwün ñi kimürpual tañi kewün. Kelluenew ngüneduamfiel Ti Werken iñche ñi kewün ka Vietnam kewün mu. Kafey weniyefiñ kiñeke koneltulelu kiñe trawünche Vietnam kewün mu, tüfa fülkülefuy tañi ruka mew. Nielu 18 tripantu, eluwün ñi wüneleal amuldungun mu. Fey wüla, koneltun ti Chillkatuwe ñi Amual pu Kurengenolu ñi Chillkatuafiel Biblia. Tüfa müna pepikaenew, werküngelu am ñi wüneleal amuldungun mu kiñe trokiñche Vietnam kewün mew, ka iñche müten longkolen. Fentren che Vietnam tuwün-ngelu, afmatulewekeyngün iñche ñi kimfiel kidu engün tañi kewün. Fey mangelkeenew tañi ruka mu, ka fentren engün kimelelkefiñ ta Biblia. Kiñeke fawtisawingün kütu” (ka ngüneduamafuymi Hecho 2:7, 8).

9. Kellufilmi pu che ñi inanieafiel ta Jesus, ¿chem kimürpuafuymi?

9 Kellufilmi pu che ñi inanieafiel ta Jesus, kimürpuaymi tami küme küdawfengeal, küme entual tami feypin, manelfalche ngeal ka tami küme yewal pu che engün (Proverbios 21:5; 2 Timotew 2:24). Ka kimaymi ñi pengelal tami feyentukeel Biblia mu, tüfa müna ayüwülaeymu. Ka femngechi kelluntukuafuymi Jewba tañi küdaw mu (1 Korintio 3:9).

10. Pu che tami lof mu küpa allkütunole Biblia mu, ¿chumngelu ayüwküleafuymi?

10 Pu che tami lof mu küpa allkütunole Biblia mu, eymi ka ayüwküleafuymi. Ti trawünche mu kom trür küdawkeiñ ñi kelluafiel pu che ñi inayafiel ta Jesus. Feymu kiñe peñi kam lamngen müten kellufile kiñe che ñi fawtisawal, kom ayüwküleaiñ kelluntukulu am tüfachi küdaw mu. Kiñe peñi Brandon pingelu, mülefuy kiñe lof mu chew tati pu che newe duamlafi ta Biblia, ka aylla tripantu wünelefuy amuldungun mew üye mu. Kidu feypi: “Jewba feypikeeiñmew taiñ amuldungual, feymu ayüwülkeenew ñi femken. Dewmalu tañi chillkatun kolegio mu, eluwün ñi wüneleal amuldungun mu. Müna ayüwülkeenew yafültukukefiel pu wechekeche tañi trawünche mu, ka ngüneduamkefiel chumngechi doy küme weniyekefingün ta Jewba. Tripalu ti Chillkatuwe ñi Amual pu Kurengenolu ñi Chillkatuafiel Biblia, werküngen ñi wüneleal amuldungun mu kangelu lof mew. Petu kellulafiñ kiñe che ñi fawtisawal, welu kakelu peñi ka lamngen femürpuyngün. Feymu rume ayüwkülen tañi rume küdawken amuldungun mew” (Eclesiastés 11:6).

KAKELU KÜMEKE DUNGU TAMI FEMAFEL

11. ¿Chem femkeyngün fentren wechekeche ñi küdawülafiel ta Jewba?

11 Fillke dungu femafuymi tami küdawülafiel ta Jewba. Fentren wechekeche kellukeyngün dewmarukan mu. Duamfalngey fentren weke Trawünwe Ruka. Kelluntukulmi tüfachi küdaw mew, kelluaymi ñi poyengeal ta Jewba, feymu rüf ayüwküleaymi. Ka femngechi trür küdawküleaymi tami pu peñi ka lamngen engu, tüfa ka ayüwülaeymu. Kafey fillke dungu kimürpuafuymi: chumngechi küdawal kuñiwtukun mu, küme küdawfengeal, ka eluwküleal ñi kelluafiel pu longkolelu küdaw mew.

Tati pu küdawülkefilu ta Jewba fill antü, fillke kümelkan llowkeyngün. (Inaduamnge parrafo 11-13).

12. Wünelelmi amuldungun mu, ¿ka chem dungu mu konafuymi?

12 Kiñe peñi Kevin pingelu, feypi: “Pichikalu iñche ayülefun ñi küdawülafiel ta Jewba fill antü. Fey 19 tripantu nielu, eluwün ñi wüneleal amuldungun mu. Ñi nieal tañi duamnieel, rangiñ antü müten küdawkefun kiñe peñi iñchiw dewmarukafengelu. Adümürpun ñi tukual senchu ruka, ventana, ka puerta. Fey wüla, epu tripantu mew kellukonkülefun ñi wiñodewmatuafiel Trawünwe Ruka ka taiñ pu peñi ka lamngen ñi ruka. Fey kimün ñi duamngeel kellun ñi dewmarukangeal Sudafrica mu, feymu werküfiñ kiñe papel pengelkelu ñi eluwkülen ñi küdawal, ka mangelngen ñi amual. Africa mu, pichin semana rupakelu, kañpüle amuken ñi kellual tañi dewmangeal Trawünwe Ruka. Tañi pu kompañ küdaw mu, iñche tañi pu che reke feley: trür mongeleiñ, trür chillkatukefiyiñ ti Biblia, ka trür küdawkeiñ. Chew rume ñi amuken, ayüwülkeenew amuldungual pu peñi ka lamngen iñchiñ feychi lof mu. Turpu rakiduamlafun tunte ñi ayüwülafetew chem ñi pepikakünuel pichikalu iñche”.

13. Pu wechekeche küdawkelu Fetel mu, ¿chumngelu ayüwküleyngün?

13 Kiñeke wünelekefulu amuldungun mew, fewla küdawkeyngün Fetel mu. Kom ñi femngekeel Fetel mu, Jewba ñi duam mew femngekey, feymu ayüwün-ngey küdawal üye mu. Pu küdawkelu Fetel mu kellukeyngün ñi wülngeal Biblia ka fillke papil tati pu che ñi kimafiel ti rüf dungu. Kiñe peñi küdawkelu Fetel mu, Dustin pingelu, feypi: “Aylla tripantu nielu, ayülefun ñi küdawülafiel ta Jewba fill antü. Dewmalu tañi chillkatun kolegio mu eluwün ñi wüneleal amuldungun mu. Rupalu kiñe tripantu ka kayu küyen, mangelngen ñi küdawal Fetel mu. Üye mu adümürpun ñi küdawal chew ñi nentuwiringekem lifru ka komputador mew. Fetel mew wüne kimkeiñ ñi chumngechi amulen ti amuldungun wall Mapu mu. Ka taiñ küdaw mew kellukefiyiñ pu che ñi weniyeafiel ta Jewba. Kom tüfa ayüwülkeenew”.

¿CHEM PEPIKAKÜNUAYMI TAMI FEMAL?

14. ¿Chumngechi pepikawafuymi tami küdawülafiel ta Jewba fill antü?

14 ¿Chumngechi pepikawafuymi tami küdawülafiel ta Jewba fill antü? Müna falin-ngey tami küme kristianongeal. Feymu rumel chillkatuafimi ti Biblia, rakiduamaymi tami papeltuel mu, ka entuaymi tami feypin trawün mew ñi pengelal tami mupiltun. Petu mülelmi kolegio mew, adümuwafuymi tami amuldungulafiel ta che Jewba ñi kümeke dungu. Yamün mew ramtuafimi ñi rakiduamkeel, ka küme allkütuafimi, femngechi kimaymi tami duamafiel pu che. Kafey, eluwafuymi tami liftual ti Trawünwe Ruka, küme elkünutuafiel ka femal kakelu küdaw. Tati pu ñom chengelu ka eluwkülelu ñi küdawal müna ayüwülkeeyew ta Jewba. Biblia feypi: “Tami pu che ayüwün mu eluway puwle ti antü ñi weychayal tami pu weychafe. Tami trokiñ wechekeche illwen reke feley nagpalu wün mew. Ñi ad afmatufalngey ka lifngey” (Salmo 110:3; Hecho 6:1-3). Pu peñi ka lamngen küme dungukefuyngün Timotew mu, feymu Pablo mangeleyew ñi amuldungual kidu engu (Hecho 16:1-5).

15. Tami nieal kiñe küdaw tami kelluaetew wüneleal amuldungun mu, ¿chem chumafuymi?

15 Epe kom pu küdawülkefilu ta Jewba fill antü, duamnieyngün kiñe küdaw ñi nieal tañi duamnieel (Hecho 18:2, 3). Eymi pichin chillkatuafuymi chi tami peal kiñe küdaw rangiñ antü mew chew tami mülen. Ramtuafimi tati witran-ngepakechi longkolelu kam kakelu wünelekelu amuldungun mew chem küdaw doy kümeafuy tami adümürpuafiel. Fey, chumngechi ñi feypiel ti Biblia, “Jewba mew elkünuaymi kom tami femken, fey küme tripayay tami pepikakünuel” (Proverbios 16:3; 20:18).

16. Tami wechengen mu küdawülfilmi ta Jewba fill antü, ¿chem dungu mu kelluafeymu?

16 Maneluwafuymi Jewba mew, kidu ayüley tami ayüwküleal küpalechi antü mew (papeltunge 1 Timotew 6:18, 19). Küdawülfilmi ta Jewba fill antü, weniyeafimi kakelu peñi ka lamngen ka femngechi küdawkelu, tüfa kelluaeymu tami küme kristianongeal. Kafey fentren peñi ka lamngen küdawülfilu ta Jewba fill antü petu wechengelu, feypikeyngün tüfa ñi kellukeetew tañi kurewen-ngen mu. Ka fentren pu wünelekelu amuldungun mu petu ñi nienon tañi afkadi, amulekeyngün ñi wüneleken dew niewlu engün (Romanu 16:3, 4).

17, 18. Tami pepikakünual chem tami chumal, ¿chumngechi koneltuley tami piwke?

17 Salmo 20:4 feypi Jewba mew: “Kidu eluaeymu tami piwke ñi ayükeel, ka eluñmayay ñi küme tripayal kom tami pepikakünuel”. Feymu tami pepikakünual chem ñi femal küpalechi antü mew, rakiduamaymi chem ñi ayünieel tami piwke ñi femal tami mongen mu. Rakiduamaymi Chaw Dios ñi femmeken famülke mu, ka chem tami femafel Jewba ñi küdaw mu. Fey mew, pepikakünuwaymi tami femal Jewba ñi ayükeel.

18 Kom tami mongen mew eluwülmi ñi küdawülafiel ta Jewba ka püramyeafiel, fey rüf ayüwküleaymi. Feymew peaymi “tami doy fütra ayüwün Jewba mu, fey kidu eluaeymu tami piwke ñi ayükeel” (Salmo 37:4).

^ parr. 7 Tati Chillkatuwe ñi Amual pu Kurengenolu ñi Chillkatuafiel Biblia afi, welu fewla müley Pu amuldungukelu Ngünechen ñi Ngünenien tañi chillkatuwe.