1, 2. 1) Mongen mu Pablo, ¿chumngelu pu che müna nütramkakefuy pu konayengelu ka pu lifrelelu mew? 2) Pablo ñi feypin mew, ¿iney mu küpay ti rüf lifrelen?

ROMA mew pu che müna nütramkakefuy pu konayengelu ka pu lifrelelu mew. Kidu engün rume mallmawkefuyngün tañi nieelchi ley dungu mu, ñi lifrelen ka chumngechi adkünungefuy ñi femngeal nor dungu. Welu tüfachi fütra ngünenien duamniefuy pu kona ñi femal fütrake küdaw. Feymu kiñeke tripantu mew külakechi che mu, kiñe konangefuy. Tati pu kristiano kütu müna nütramkakefuy tüfachi dungu mew, mülelu am Roma ñi ngünenieelchi mapu mu.

² Apostol Pablo fentren rupa wirintukuy ti lifrelen mu. Kidu küpa norümkelafuy ti wedake dungu Mapu mew, kakelu che reke. Welu may kidu ka kakelu kristiano kimeltulelkefuyngün pu che Ngünechen ñi Ngünenien ka fente ñi falin-ngen Jesus tañi lan ñi montulcheal. Pablo ka feypifi pu kristiano iney mu ñi küpan ti rüf lifrelen, feymu  wirintukuy: “Jewba kidu tati Püllü, ka chew ñi mülen Jewba tañi newen, fey müley lifrelen” (2 Korintio 3:17, TNM).

3. Pablo, ¿chem nütramkay 2 Korintio kapitulo 3 mu?

³ Epungechi Korintio mu, Pablo feypi chem ñi rupan Moyse naglu Sinay wingkul mu tripalu Jewba tañi küme püllü ñi adkiñ mew. ¡Tañi ange rume wilüfkefuy! Pu israelche rume pellkeyngün, feymu Moyse takukünukefuy ñi ange kiñe katrün pañu mew (Éxodo 34:29, 30, 33; 2 Korintio 3:7, 13). Fey Pablo feypi: “Welu kiñe che wiñotule Jewba mu, nentuñmangetuay ti pañu ñi nge mew” (2 Korintio 3:16, TNM). ¿Chem küpa kimeltuy Pablo?

4. ¿Chem femafuiñ taiñ lifreleal chumngechi ñi ayükeel Jewba?

⁴ Rupachi chillkatun mu kimürpuiñ Jewba müten ñi lifrelen tañi femal kom ñi ayükeel, kidu am kom dewmafilu. Feymu “chew ñi mülen Jewba tañi newen”, mülekey lifrelen. Welu taiñ femngechi lifreleal, Pablo feypi taiñ wiñotual Jewba mew. Tüfa kimeltukeeiñmew ñi duamfalngen weniyeafiel ta Jewba. Nampiyawlu wellin mapu mew pu israelche rakiduamlayngün Jewba reke. Feymu kiñe katrün pañu mew takukünukefuyngün reke ñi longko ka piwke, tañi lifrelen mu küpa femkeyngün kiduke ñi ayükeel müten (Ebrew 3:8-10).

5. 1) Jewba ñi newen, ¿chem dungu mu lifrekünukeeiñmu? 2) ¿Chumngelu feypiafuiñ ñi lifreleafel tati pu püresulelu ka konayengelu kütu? 3) ¿Chem ramtun wiñoldunguaiñ?

⁵ Trürümfalngelay chumngechi taiñ lifrekünuetew Jewba ñi newen, tüfa am re lifrekünukelay pu rüfngechi kona. Doyelchi may, lifrekünukeeiñmu kulpan mu, lan dungu, koyla religion ka wedake wimtun mu. Pu che femlayafuy tüfa (Romanu 6:23; 8:2). ¡Afmatufali chumngechi taiñ lifrekünuetew! Feymu kiñe che püresulele ka konayengele rume lifreleafuy femngechi (Génesis 39:20-23). Tüfa ñi rupan taiñ peñi Harold King, fentren tripantu püresulelu tañi feyentun mu. Ngüneduamafuymi ñi rupan JW Broadcasting mu (amunge ta FILLKE VIDEO > NÜTRAMKAN KA RUPAELCHI DUNGU > CHAFTUKEYNGÜN WEDAKE DUNGU). Fewla wiñoldunguaiñ epu ramtun: ¿chumngechi pengelafuiñ ñi falintukefiel taiñ lifrelen? Ka, ¿chem küme femafuiñ taiñ lifrelen mu?

6. Pu israelche, ¿chumngechi pengelingün ñi falintukenofiel tañi lifrekünuetew Jewba?

⁶ Kiñe che elueliyiñmu kiñe yewün, iñchiñ mañumafiyiñ llemay. Ka femngechi Jewba elufi ñi lifreleal pu israelche. Welu pichin küyen müten rupalu tañi tripan Egipto mu, pu israelche illutufingün ñi ikefel ka ñi pütokokefel Egipto mu, ka illamtufingün ti iyael ñi eluetew Jewba. ¡‘Wiñotuaiñ  Egipto mu, doy kümeafuy’, pi engün! Doy falintukefuyngün ti challwa, fillke fün ka tukukan, welu falintulafingün Jewba ñi lifrekünuetew tañi poyeafiel. Feymu Jewba müna lladkütueyew engün (Números 11:5, 6, 10; 14:3, 4). Ñi rupan engün, ¿chem kimeltukeeiñmu?

7. 1) Pablo, ¿chumngechi inafi ti ngülam mülelu 2 Korintio 6:1 mu? 2) Iñchiñ kay, ¿chumngechi inayafuiñ?

⁷ Jewba werküfi ñi Fotüm taiñ lifrekünuaetew, feymu Pablo feypieiñmu ñi falin-ngen taiñ mañumafiel ñi femün (papeltunge 2 Korintio 6:1). Femngechi femi Pablo. Tañi kulpafengen mu, kidu püresulefuy reke kulpan ka lan dungu mu, feymu weda duamnagkefuy. Welu femngelu rume, feypi: “Ngünechen müten [...] ta mañumtukefiñ, tañi montulaetew ta Ñidol Jesucristo mew”. ¿Chumngelu mañumkülefuy? Kidu ka feypi: ‘Ngünechen ñi newen wülkelu mongen ta Cristo Jesus mew, montuleiñmew tati kulpan tañi pepiluwün mew ka tati lan dungu mew’ (Romanu 7:24, 25; 8:2). Iñchiñ femaiñ Pablo reke, longkontukunieaiñ Jewba taiñ lifrekünuetew kulpan ka lan dungu mu. Feymew iñchiñ poyeafuiñ ta Jewba küme rakiduam mu, Jesus lapalu am iñchiñ taiñ duam mu. Tüfa müna ayüwülkeeiñmu (Salmo 40:8).

8, 9. 1) Pedro, ¿chem ngüfetueiñmew? 2) Kiñe che, ¿chumngechi weda femafuy ñi lifrelen mu?

⁸ Mañumafiyiñ ta Jewba, welu kafey kuñiwtukuwaiñ ñi femnoal wedake dungu taiñ lifrelen mu. Feymu apostol Pedro ngüfetueiñmu ‘femngechi rakiduamkilmün “lifrelelu kay iñche, chem rume femafun, kümenole rume”’ (papeltunge 1 Pedro 2:16). Tüfa rakiduameleiñmu pu israelche ñi femün wellin mapu mew. Famülke mu doy duamfalngey inayal tüfachi ngülam. Weküfü ka tañi pu che wülkey ayüfalchi takun, adngelluwün  ka itrofill taiñ iyal ka pütokoal. Kom püle pengelngekey adngechi che taiñ tukuduamelaetew ñi ngillayal itrofillem taiñ rüf duamnienofiel. Feymu kom tüfa ngünenkayafeiñmu ñi weda femal taiñ lifrelen mu.

⁹ Ka inayentuafuiñ Pedro ñi ngülam kakelu falin-ngechi dungu mu, kiñeke tüfa, chem educacion kam küdaw taiñ nieal. Rakiduamnge tüfa, fentren wechekeche ngüchaltukungekey ñi fentren küdawal tañi konal küme universidad mu. Fentren che ngülamtukeeyew tüfa, femngechi ñi nieal fentren plata ka küme küdaw ka tañi küme üytunchengeal. Pengelelkeeyew chi fillke dungu feypilu ñi fentren llowken plata tati pu chillkatukelu universidad mu, welu ñi femkenon pu amukenolu. Pu wechekeche müley ñi dullial chem chumal tañi mongen mew, feymu rakiduamafuyngün ñi rüf kümeafel konal universidad mu. Welu, ¿chem kümeafuy ñi longkontukual kidu engün ka tañi pu chaw?

10. Dullilu taiñ chumal, ¿chem longkontukuaiñ?

¹⁰ Kiñeke che rakiduamafuy iney no rume ñi chumkonpanon tañi dullin mu. ‘Tüngkülele ñi rakiduam, femafun chem rume ñi ayükeel’ piafuyngün chi, ngüneduamlu am Pablo ñi feypin: “¿Chem mew am inaduamuwkülealu iñche kangelu che ñi welurakiduamkülenoael?” (1 Korintio 10:29). Rüfngey, kiduke iñchiñ lifreleiñ ñi dullial taiñ educacion kam küdaw, welu longkontukuaiñ taiñ femnoafel kom taiñ ayükeel ka taiñ kontuaetew wedake dungu küme dullinoliyiñ. Feymu Pablo feypi: ‘Kiñe che femafuy chem dungu rume tañi ayüel. Feyngey, welu kom dungu kümelkakelay. Feyngey llemay, kiñe che femafuy chem dungu rume, welu itrokom dungu kellukelay ñi doy adümngeael Ngünechen ñi dungu’ (1 Korintio 10:23). Feymu lifreleiñ rume taiñ dullial chem chumal, müley kangelu dungu doy falin-ngelu taiñ ayükeel mu.

11. Chaw Jewba, ¿chumngelu lifrekünueiñmu?

¹¹ Taiñ ngülamtuetew Pedro ñi weda femnoal taiñ lifrelen mu, ka feypi taiñ feleal “Ngünechen tañi poyekeetewchi kona reke”, femngechi küme femaiñ taiñ lifrelen mu. Rakiduamnge, ¿chumngelu Chaw Jewba werküy tañi Fotüm taiñ lifrekünuaetew kulpan ka lan dungu mu? Femngechi taiñ poyeafiel ta Jewba kom taiñ mongen mu.

12. Noe ka tañi pu che, ¿chumngelu inayentufali?

¹² ¿Chumafuiñ ñi küme femal taiñ lifrelen mu? Eluwaiñ taiñ mongen mu ñi poyeafiel ta Jewba. Femngechi doyümlayafiyiñ taiñ illutukeelchi dungu ka küme tripayal tüfachi Mapu mu (Galata 5:16). Inaduamaiñ ñi femün Noe ka tañi pu che. Epe kom tañi pu walloñmaniekefetew kewafengefuy ka femkefuy pekan kudumuwün. Welu Noe ka tañi pu che reyükonlayngün kakelu ñi ayükeel ka ñi femken mu. Doy may eluwingün ñi femal Jewba ñi elfalkünuletewchi küdaw. Dewmayngün ti fütra wampo ruka, echelfingün ñi iyal kidu engün ka pu kulliñ, ka amuldungucheyngün  ñi küpayal ti Fütra Mangin Ko. Feymu Biblia feypi: “Noe femürkey kom chumngechi tañi werküetew ta Ngünechen” (Génesis 6:22). Femün mu tüfa, Noe ka tañi pu che montuyngün (Ebrew 11:7).

13. ¿Chem feypieiñmew Jewba taiñ femal?

¹³ Famülke mu kay, ¿chem feypieiñmew Jewba taiñ femal? Chaw Dios elfalkünufi ta Jesus ñi amuldungucheal, fey kidu rulpaleleiñmu tüfachi küdaw (papeltunge Luka 4:18, 19). Feley, Jesus reke iñchiñ elfalkünulelngeiñ ñi kelluafiel ta pu che tañi kimafiel engün ta Jewba, taiñ Chaw Ngünechen lifrechekelu (Matew 28:19, 20). Welu küdawngeafuy taiñ amuldungual. Weküfü trawmalniefi reke tati pu che, feymu ngüneduamkelayngün rume ñi konayeetew ti koylake religion, negosian dungu ka pu politiko (2 Korintio 4:4). Fey kiñeke mapu mu pu che duamkelay kimafiel ta Chaw Dios ka lladkütukeeiñmu kütu. Welu femngelu rume, ramtuwafuiñ: “Tañi lifrelen mu, ¿chumafun tañi doy küdawülafiel ta Jewba?”.

14, 15. ¿Chem eluwkeyngün ñi femal fentren pu poyekefilu ta Jewba? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu).

¹⁴ Fentren pu poyekefilu ta Jewba ngüneduamingün tañi epe puwkülen ñi afal ta antü, feymu eluwingün ñi yenieal adümfal mongen ka wüneleal amuldungun mu. Müna yafültukukeeiñmu taiñ pefiel engün (1 Korintio 9:19, 23). Kiñeke wüneleyngün amuldungun mu tañi mapu mew, ka kakelu wiñamtuwkeyngün chew duamniengey kellu. Ti rupachi kechu tripantu mu, doy 250.000 che eluwi ñi wüneleal amuldungun mu, feymu fewla müley doy 1.100.000 che yenielu tüfachi küdaw. Tañi lifrelen mu, eluwkeyngün ñi femngechi küdawülafiel ta Chaw Ngünechen, ¿afmatufali no am? (Salmo 110:3).

¹⁵ ¿Chem kellueyew engün ñi femngechi femal tañi lifrelen mu? Inaduamafuiñ John ka Judith ñi rupan. We amulkünungelu ti Chillkatuwe ñi Pepikangeam pu Wünelekelu Amuldungun mew 1977 tripantu mu, feypingekefuy kom pu chillkatukelu ñi wiñamtuwal chew doy duamniengefuy kellu. Ñi femal tüfa, John ka Judith duamniefuyngu yenieal adümfal mongen, feymu John fentren rupa mülefuy ñi kintual kangelu küdaw. Fey rupalu ta antü wiñamtuwingu kangelu trokiñ mapu mu ñi amuldungual. Üyew mülefuy ñi kimal kiñe we kewün dungu, weke wimtun ka kake antü, fey ¿chem kellueyew engu? Ngillatufingu ta Jewba ka maneluwingu ñi kelluaetew. Dew yenieyngu 30 tripantu ñi amuldungun fillke mapu püle. Fentren tripantu rupalu am ñi femngechi küdawülkefiel engu ta Jewba,  ¿chumngechi duamkeyngu? John feypi: “Kom tañi newen mu eluwken ñi poyeafiel ta Jewba, tüfa tati doy küme dungu ñi femafel trokiwün. Doy feyentuken Jewba mu, tañi poyen Chaw trokikefiñ. Fewla ta küme kimün ñi feypin Santiaw 4:8: ‘Fülkonmün ta Ngünechen mew, fey kisu fülkonay ta eymün mew’. Pen chem tañi kintuyawfel: ayüwküleal tañi mongen mew”.

16. Fentren peñi ka lamngen, ¿chumkeyngün tañi lifrelen mu?

¹⁶ Kiñeke peñi ka lamngen wünelekey amuldungun mu fentren tripantu, John ka Judith reke. Kakelu pichin antü mew müten femkeyngün tüfa. Kafey fentren peñi ka lamngen eluwkeyngün ñi kellual dewmarukan mu Jewba tañi poyengeal wall Mapu mew. Rakiduamnge pu 27.000 peñi ka lamngen kellulu ñi dewmangeal taiñ ngüneniechi ruka Warwick mu (Nueva York). Kiñeke kellumeyngün epu semana, kiñeke küyen, kiñe tripantu, kam doy kütu. Kidu engün fentren dungu famentuyngün ñi küdawal Warwick mu. Tañi lifrelen mu eluwingün ñi püramyeafiel ta Jewba, taiñ Chaw Ngünechen lifrechekelu, feymu ¡inayentufalngey engün!

17. Küme femliyiñ taiñ lifrelen mu, ¿chem llowaiñ?

¹⁷ Müna mañumküleiñ taiñ kimürpufiel ta Jewba ka taiñ lifrelen, poyefilu am ta iñchiñ. Fey kom taiñ dullin mu pengelaiñ ñi falintukefiel taiñ lifrelen. Weda femlayaiñ taiñ femngechi felen mu, doy may eluwaiñ taiñ küdawülafiel ta Jewba kom taiñ newen mu. Femngechi llowaiñ chem taiñ feypikünuletew Jewba, femtripale tüfachi pelon dungu: “Kom tati dewmael [...] tañi lifrenentungetuael kiñe püresu reke tati wesa felen mew, tañi llowngeael tati fütra küme felen ñi nietuael ta Ngünechen tañi pu yall” (Romanu 8:20, 21).