Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

Pu chaw ka pu ñuke: kellufimün tamün pu yall ka püñeñ ñi kimchengeal tañi montuluwal

Pu chaw ka pu ñuke: kellufimün tamün pu yall ka püñeñ ñi kimchengeal tañi montuluwal

“Pichiwentrungelu müten ta eymi kimniefimi tati Wirin Chillka ñi küme dungu, fey ta adümelaeymew tami kimchengeael ka eluaeymew tami montuluwael” (2 TIMOTEW 3:15).

ÜLKANTUN: 141 KA 134

1, 2. ¿Chumngelu (chemu) kiñeke fill rakiduamafuy tañi yall kam püñeñ küpa fawtisawle?

FILLKE tripantu mu, fentren che chillkatukelu Biblia wülkeyngün ñi mongen Jewba mu ka fawtisawingün. Ka femngechi femkeyngün fentren wechekeche kimeltulelngekelu ti rüf dungu petu pichikalu, fey eluwingün ñi inayal ti doy küme mongen (Salmo 1:1-3). Tami kristianongen mu, ayükeymi chi tami pu yall kam püñeñ ñi fawtisawal (ka ngüneduamafuymi 3 Juan 4, TNM).

2 Welu fill rakiduamafuymi chi, ngüneduamlu am eymi kiñeke wechekeche ñi fawtisawün, welu rupalu chi antü newe feyentuwelayngün ñi rüf kümelkayaetew inafiel Jewba ñi ngülam. Kiñeke püntüyngün kütu Jewba mu. Fey rakiduamafuymi chi tami yall kam püñeñ ñi ka femngechi femal, fey rupachi antü mu ñi müte piwkeyenoafiel ta Jewba chumngechi tañi femkefel. Femngechi rupay ti trawünche Efeso waria wünen siglo mu. Jesus feypifi: “Niewetulaymi ta piwkeyen chumngechi tami femkefel” (Apokalipsi 2:4). Feymu, ¿chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi fentekünunoal tañi piwkeyen, fey ñi “nieael montun”? (1 Pedro 2:2.) Inaduamafiyiñ Timotew ñi rupan, tüfa kelluaeymu.

“KIMNIEFIMI TATI WIRIN CHILLKA”

3. 1) Timotew, ¿chumül kristianongerpuy ka chem chumi tañi kimeltungeel? 2) ¿Chem küla dungu Pablo feypifi ta Timotew?

3 Petu weche wentrungelu, Timotew kimürpuy chi Jesus ñi kimeltun 47 tripantu mew, ti apostol Pablo wüne amulu Listra waria mu. Timotew inaniefuy ñi kimeltungeel, fey epu tripantu rupalu eluwi ñi kompañyeafiel ta Pablo ñi amuldungual kake waria mu. Fey 16 tripantu rupalu, Pablo wirintukulelfi ta Timotew: “Yafüluwün mew amulenge tüfey tami dew kimyeelchi küme dungu mew, kom tüfeychi dungu tami eluetew nor rakiduam tami feyentuael. Dew kimnieymi iney tami kimeltuetew. Tukulpange pichiwentrungelu müten ta eymi kimniefimi tati Wirin Chillka ñi küme dungu [ti Ebrew Wirintukun], fey ta adümelaeymew tami kimchengeael ka eluaeymew tami montuluwael tami nieelchi feyentun ta Cristo Jesus mew” (2 Timotew 3:14, 15). Ngüneduamnge tüfachi küla dungu Pablo ñi feypifiel ta Timotew: 1) ñi kimnieel tati Wirin Chillka, 2) ñi kellungeel tañi feyentual chem ñi kimeltulelngeel, ka 3) ñi kimchengerpual tañi montuluwal ñi nieelchi feyentun ta Kristo Jesus mew.

4. ¿Chem dungu ñi wülkeel Jewba ñi trokiñche kellukeeymu tami kimeltuafiel tami pichikeche? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu.)

4 Tami kristianongen mu ayükeymi tami yall kam püñeñ ñi kimafiel tati Wirin Chillka, tüfa tati Ebrew ka Griegu Wirintukun. Pu pichikeche kütu kimürpuafuyngün Biblia ñi nütramkaelchi che ka ti rupan dungu. Jewba ñi trokiñche wülkey fillke lifru, papil ka video tati pu chaw ka ñuke ñi kimeltuafiel tañi pu yall kam püñeñ. ¿Feypiafuymi kiñeke ñi mülen eymi tami kewün dungu mu? Longkontukunge: tami yall kam püñeñ duamniey ñi kimafiel ti Biblia tañi weniyeafiel ta Jewba.

KELLUNGEYMI “TAMI FEYENTUAEL”

5. ¿Chumngelu kimnieiñ Timotew ñi küme feyentun Jesus ñi Mesiangen?

5 Re kimeltulayafiyiñ taiñ yall kam püñeñ Biblia ñi nütramkaelchi che ka ti rupan dungu. Timotew kellungey tañi feyentual. “Pichiwentrungelu müten” kimeltulelngey ti Ebrew Wirintukun. Fey rupalu chi tripantu, küme feyenturpuy Jesus ñi Mesiangen. Feymu fente mupiltulu am Timotew, fawtisawi ka eluwi ñi kompañyeafiel ta Pablo ñi amuldungun küdaw mu.

6. ¿Chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi küme feyentual Biblia ñi feypin mu?

6 ¿Chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi fente küme feyentual Timotew reke? Rume duamnieymi tami ñochi duamngeal. Alüñmayafuy tami yall kam püñeñ ñi küme feyentual. Kafey rakiduamlayaymi: “Iñche feyentulelu kay, ¿chumngelu ina feyentunoafulu am tañi yall?”. Kidu müley ñi “küme inaduamafiel kom dungu” tañi küme feyentual Biblia ñi feypin mu (papeltunge 1 Tesalonisense 5:21). Eymi müna kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi küme feyentual, doyelchi may ramtuelmu falinke dungu. Fewla inaduamaiñ kiñe chaw ñi femün.

7, 8. 1) Kiñe chaw tañi kimeltuafiel ñi ñawe, ¿chumngechi pengelkey ñi ñom duamngen? 2) Eymi kay, ¿chem dungu mu duamkeymi tami ñom duamngeal ñi kimeltuafiel tami yall kam püñeñ?

7 Thomas ñi ñawe nielu 11 tripantu, kiñeke mu ramtukeeyew: “¿Adkünupey may Jewba tati evolucion, femngechi ñi müleal mongen Mapu mew? ¿Chumngelu konkelaiñ votacion kam kakelu dungu mew taiñ küme elkünutual ti mongen Mapu mu?”, ka kakelu femngechi dungu ramtukey. Feymu Thomas müley ñi ngünewal tañi feypifemnoafiel tañi ñawe chem müley ñi feyentual. Kidu kimniey tüfa: kimelturumefile falin dungu kiñe rupa müten, tañi ñawe newe feyentulayafuy ti rüf dungu, feymu doy kümeafuy ñi pichikentu kimeltulelafiel.

8 Kom iñchiñ pu kristiano duamnieiñ taiñ ñom duamngeal. Ka Thomas kimniey ñi duamfalngen femngechi chengeal tañi küme kimeltuafiel ñi ñawe (Kolosense 3:12). Thomas kimniey ñi fentreñmayal ka ñi duamfalngeel alün nütramkayafiel tañi ñawe. Kidu müley ñi rakiduamelafiel, fey tañi kelluafiel ñi feyentual Biblia ñi feypin. Thomas nütramkay: “Iñche ka tañi domo ramtuwkeyu: ‘¿Tayu ñawe rüf feyentukey ñi kimeltungeel? ¿Feyentufalngelu trokikefi?’. Ka yafüluwkeyu tayu ngüneduamafiel tüfa, doyelchi may falinke dungu kimeltulelfiliyu. Kümey tayu ñawe ñi ramtuken. Welu chem ramtunofule rume ka feyentufemfule kiñe kimeltun, tüfake ta kuñiwün-ngelu trokiafun”.

Kelluafiel tami yall kam püñeñ ñi küme feyentuafiel Biblia ñi feypin, müley tami ñom duamngeal

9. ¿Chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ tañi feyentual Biblia ñi feypin?

9 Tati pu chaw ka ñuke ñom duam mu kimeltulelfile tañi yall kam püñeñ, fey tüfa kimürpuayngün “ñi pütrü rupan, ñi alü tuwün, ñi alü konün ka ñi alü püran” tati rüf feyentun (Efesio 3:18). Tami küme kimeltuafiel tami yall kam püñeñ, ngüneduamnge tunte tañi tremkülen ka ti adümuwün ñi nieel. Fey doy feyenturpule, doy eluway ñi kimeltuafiel tañi pu kompañ ka kakelu che chem ñi feyentukeel (1 Pedro 3:15). Kiñe dungu, tami yall kam püñeñ, ¿pengelafuy Biblia mu ñi chumleketun pu layelu? ¿Feyentufalngelu trokikefi ñi feypin ti Biblia? * (Inaduamnge ti kimal dungu.) Longkontukunge: kelluafiel tami yall kam püñeñ ñi küme feyentuafiel Biblia ñi feypin, müley tami ñom duamngeal. Tüfa küdawngeafuy, welu ngünamkalayaymi (Deuteronomio 6:6, 7).

10. Kelluafiel tami yall kam püñeñ, ¿ka chem müna falin-ngey?

10 Welu tami kelluafiel tami yall kam püñeñ ñi küme feyentual, müna falin-ngey tami inayentufalngeal. Stephanie niey küla domo püñeñ, kidu feypi: “Petu pichikalu tañi pu püñeñ, ka fantepu mu ramtuwken: ‘¿Küme feyentuken iñche chem ñi kimeltulelkefiel tañi pu püñeñ Jewba mu, kidu tañi mülen, ñi piwkeyen ka ñi femken nor dungu? ¿Kimfalngey kidu engün mew iñche tañi piwkeyefiel ta Jewba?’. Iñche küme feyentunofuli, üngümlayafun tañi pu püñeñ ñi küme feyentual”.

“ADÜMELAEYMEW TAMI KIMCHENGEAEL [...] TAMI MONTULUWAL”

11, 12. ¿Chem chumkey tati kimchengelu? Ka ¿chumngelu kimnieiñ pu wechekeche kütu ñi kimchengerpual?

11 Ngüneduampeiñ Timotew ñi kimniefiel ti Wirin Chillka ka ñi küme feyentukeel. Welu Pablo feypilu tati Wirin Chillka ñi adümelafiel ta Timotew tañi kimchengeal ñi montuluwal, fey ¿chem küpa pengeli?

12 Ti lifru Perspicacia, volumen 2, pengeli Biblia ñi feypin tati kimchengelu ñi chumken mew: “Küme inakey ti kimün ka adümuwün ñi küme elkünutuafiel küdawün-ngechi dungu, montuluwal kuñiwün-ngechi dungu mu, diturpual ñi ayünieel ka ngülamtuafiel ta kakelu ñi ka femngechi femal. Tati kimchengelu wedwedngelay”. Biblia feypi tati pu wechekeche eluwkey ñi wedwedkiyawal (Proverbios 22:15). Feymu pu tremchengelu wedwedkiyawkenolu am, feypingeafuy ñi kimchengen. Welu tati rüf kimchengelu yamniekefi ta Jewba ka eluwkey ñi allkütuafiel, ka pu wechekeche kütu femürpuafuyngün tüfa. Biblia feypi: “Tami kimchengeal, wünelu müley tami yamnieafiel ta Jewba. Kom tati pu inaniefilu ñi ngülam pengelkeyngün ñi kim ngüneduamün. Kidu rumel mu püramyeniengeay” (Salmo 111:10).

13. Pu wechekeche, ¿chumngechi pengelafuyngün ñi kimchengen?

13 Pu wechekeche kimchengelu ‘müchayke kaletukelay ñi rakiduam ka yengekelay engün’ ngüchaltukuelumu tañi wedake illutukeel kam kakelu weche (Efesio 4:14). Doy may “kimniey tañi ngüneduamafiel [...] chem dungu ñi kümen kam ñi kümenon” (Ebrew 5:14). Feymu küme dullikeyngün ñi chumal penoelumu rume tañi chaw, ñuke kam kangelu tremche (Filipense 2:12). Duamfalngey ñi femngechi kimchengeal tañi montuluwal. Biblia feypi: “Ka femngechi, tami kimchengen kümelkakeeymu. Kimchengelmi, küme felen nieaymi küpalechi antü mu, ka tami maneluwün müntuñmangelayaymi” (Proverbios 24:14). Eymi kay, ¿chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi kimchengerpual? Müley tami küme kimeltuafiel chem rakiduamkeymi ñi kümen kam kümenon, tüfa müna falin-ngey. Feymu tami feypin ka femün mu pengelnge tami eluwken ñi inayal Biblia tañi ngülam tami mongen mu (Romanu 2:21-23).

¿Chumngelu fente falin-ngey tami rumel kellukefiel tami yall kam püñeñ? (Inaduamnge parrafo 14-18).

14, 15. 1) Kiñe weche küpa fawtisawle, ¿chem müley ñi rakiduamal? 2) Eymi kay, ¿chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi rakiduamal chumngechi kümelkayaeyew Chaw Dios ñi ngülam?

14 Welu re feypilayafimi tami yall kam püñeñ chem ñi kümen ka kümenon. Doy may kelluafimi ñi küme rakiduamal kiñeke ramtun mu, tüfa ta kiñeke: “¿Chumngelu Biblia ñi ngülam eluñmakelaeiñmew femal ayüfalngechi dungu trokifalngelu? ¿Chumngelu maneluwafuymi Biblia ñi ngülam tami rumel kümelkayaetew?” (Isaías 48:17, 18).

15 Tami yall kam püñeñ küpa fawtisawle, kelluafimi ñi rakiduamal chem müley ñi femal dew fawtisawle wüla. ¿Chumngentukefi tüfa? ¿Kimniey chem kümeke dungu lloway ka chem küdawün-ngechi dungu mu rupayay? Tati kümeke dungu, ¿chumngelu doy fali tati küdawün-ngechi dungu mu? (Marku 10:29, 30.) Müna falin-ngey ti weche ñi ngüneduamal tüfa petu ñi fawtisawnon. Kelluafimi ñi rakiduamal chumngechi kümelkayaeyew tañi allkütufiel ta Jewba, ka chumngechi wedalkayaeyew tañi allkütunofiel. Fey doy maneluwafuy Biblia ñi ngülam tañi rumel kümelkayaetew (Deuteronomio 30:19, 20).

EPU RUME RAKIDUAMÜRPUAFUY KIÑE WECHE FAWTISAWKÜLELU

16. Tami yall kam püñeñ epu rume rakiduamürpule dew rupalu tañi fawtisawün, ¿chem chumafuymi?

16 Tami yall kam püñeñ epu rume rakiduamürpule ñi feyentukeel mu dew rupalu tañi fawtisawün, ¿chumngechi kelluafimi? Kidu ayürpuafuy chi tüfachi Mapu mew müleyechi dungu. Kam newe maneluwlayafuy chi ñi rüf kümelkayaetew Biblia tañi ngülam (Salmo 73:1-3, 12, 13). Rupale tüfa, tami chumün mu tami yall kam püñeñ amuleafuy tañi poyeafiel ta Jewba kam püntüwafuy. Feymu illkutukefilnge feychi dungu mu, pichikale kam wechengele rume. Welu may pengelelfinge tami piwkeyefiel ka küpa kellufiel.

17, 18. Tami yall kam püñeñ epu rume rakiduamle ti rüf dungu mu, ¿chumngechi kelluafuymi?

17 Kiñe weche fawtisawkülelu wülkünuy ñi mongen Jewba mu, fey feypikünufi ñi piwkeyeafiel ka poyeafiel chem dungu mu rume (papeltunge Marku 12:30). Jewba müna falintukefi ñi feypikünuel tati wülkünulu ñi mongen, ka kiduke iñchiñ ka müley taiñ falintuafiel (Eclesiastés 5:4, 5). Feymu, piwkeyen mu ka puwchi antü mew, kelluafimi tami yall kam püñeñ ñi rakiduamtukuafiel fente ñi falin-ngen tañi wülkünuel ñi mongen Jewba mu ka tañi fawtisawün, ka rakiduamelafimi tunte tañi kümelkayaetew tüfa. Welu wüne chillkatuaymi tati fillke papil ñi entuel Jewba ñi trokiñche tañi kelluafiel pu chaw ka ñuke.

18 Tami yall kam püñeñ epu rume rakiduamle, rakiduamfemlayaymi kidu ñi famentufiel Jewba ñi rüf dungu, doy may eluwnge tami ngüneduamal chem ñi rüf rupameken. Kakelu weche ngüchaltukukeeyew chi kam kidulelu trokiwkey chi. Kafey rakiduamkey chi ñi müte küme küdawülkenofiel ta Jewba kakelu wechekeche reke. Rupale tüfa, pengel-layay ti weche ñi chaftukefiel tami feyentukeel Biblia mu, welu may pengelay ñi rupameken küdawün-ngechi dungu mu. Kom tüfachi ngülam müley ti lifru Los jóvenes preguntan, volumen 1, ti doy kimngeam pingechi dungu “Los padres preguntan” feypilelu. Tüfa ka wülkey kakelu ngülam tami kelluafiel tami yall kam püñeñ epu rume rakiduamle ti rüf dungu mu.

19. ¿Chumngechi kelluafuymi tami yall kam püñeñ ñi kimchengerpual tañi montuluwal?

19 Eymün, pu chaw ka ñuke, müley tamün kimeltuafiel tamün yall kam püñeñ ñi “poyeafiel ta Ñidol”, tüfa kiñe fütra küdaw ayüfalngelu (Efesio 6:4). Chumngechi ngüneduampeiñ, tami femal tüfa müley tami kimeltuafiel engün Biblia ñi feypin ka kelluafiel tañi küme feyentual. Fey fente küme feyentule tami yall kam püñeñ, küpa wülkünuay ñi mongen Jewba mu ka eluway ñi küme küdawülafiel. Feymu yafüluwnge llemay tami kelluafiel. Tüfa, tati Biblia ka Jewba ñi newen kelluafi tami yall kam püñeñ ñi kimchengerpual tañi montuluwal.

^ parr. 9 Tati kellu ñi chillkatual “Tati Biblia ñi rüf kimeltukeel” pingelu, kelluafuy pu chaw, ñuke ka pu wechekeche ñi küme adümafiel Biblia ñi kimeltun ka kimal chumngechi kimeltulelafiel ta kakelu. Fentren kewün dungu mew müley jw.org mu. Amunge ta BIBLIA ÑI KIMELTUKEEL > FILLKE KELLUN TAMI CHILLKATUAL TI BIBLIA.