1. ¿Chumngelu (chemu) Jewba ngen-ngey itrokom dungu mew? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu).

JEWBA dewmafi ti fütra wenu, ti Mapu, ka kom mülelu tüfa mu, feymew ngen-ngey itrokom dungu mu (Deuteronomio 10:14; Apokalipsi 4:11). Kafey ta dewmaeiñmew, feymu ka ngen-ngey iñchiñ mu (Salmo 100:3). Welu rupaleyechi tripantu, Chaw Dios dullifi (ngümintubi) kiñeke che kidu tañi sakin trokiñchengerpual.

2. Biblia ñi feypin, Jewba ¿iney engün dullifi kidu tañi sakin trokiñchengerpual?

² Feymu Salmo 135 pengeli Jewba ñi sakin trokiñchengen pu nor che mülekefulu Israel mew (Salmo 135:4). Kafey ti pelon wentru Osea feypikünuy kiñeke judiu tuwün-ngenolu ñi koneltual Jewba ñi trokiñche mu (Oseas 2:23). Tüfa femtripay Jewba eluwlu ñi dullial kiñeke judiu tuwün-ngenolu ñi ngünenieal wenu mapu mew Kristo engün (Hecho 10:45; Romanu 9:23-26). Tüfa engün llowkey  Ngünechen ñi newen, fey “kiñe lif piwke trokiñche” pingekey, “kiñe trokiñche nielu küme felen Ngünechen ñi duam” (1 Pedro 2:9, 10). Kafey kom pu kristiano nor piwkeyefilu ta Jewba maneluwkelu ñi rumel mongeleal Mapu mew, Chaw Ngünechen “tañi pu che” pifi ka “tañi dullinche” (Isaías 65:22).

3. 1) Famülke mu, ¿iney engün dullifi Jewba kidu ñi sakin trokiñchengeal? 2) ¿Chem inaduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

³ Pu maneluwkelu ñi amual wenu mapu mu, pichi kechan ufisa pingey, ka pu maneluwkelu ñi rumel mongeleal Mapu mu, “ti kakelu ufisa” pingey. Famülke mu kom engün kiñentrür poyekefi ta Jewba “kiñe kechan müten” reke (Luka 12:32; Juan 10:16). Kom iñchiñ küpa pengelelkefiyiñ ta Jewba tunte taiñ mañumniefiel taiñ dullietew kidu ñi trokiñchengeal, müna falin-ngelu am. Feymu tüfachi chillkatun mu inaduamaiñ chumngechi femafuiñ tüfa.

4. 1) ¿Chumngechi pengelelafuiñ ta Jewba fente taiñ mañumkülen? 2) Jesus, ¿chumngechi femi tüfa?

⁴ Fillke dungu mu pengelelafuiñ ta Jewba fente taiñ mañumkülen. Tüfa ta epu: wülal taiñ mongen kidu ngealu ka fawtisawal. Femngechi kom che kimay taiñ dullietew Jewba ka taiñ eluwkülen ñi allkütuafiel (Ebrew 12:9). Feypiafuiñ ñi ka femngechi femürpun ta Jesus peno. Tañi judiungen mu, choyüngelu müten koneltukefuy Jewba ñi trokiñche mew tañi poyeafiel, welu fawtisawlu, kidu ñi duam mu wüli ñi mongen Jewba ñi ngen-ngerpual. Feypikay reke: “Awem ñi Chaw Ngünechen, rume ayüwülkeenew femal tami feypin” (Salmo 40:7, 8).

5. Fawtisawlu Jesus, ¿chum duamnagi Jewba?

⁵ Feymu, ¿chum duamnagi Jewba fawtisawlu Jesus? Biblia pengeli chem ñi rupan: ‘Fawtisangelu müten ta Jesus, tripapatuy ta ko mew. Feymew müten wengatripay reke ta kallfü wenu, fey Jesus pefi ñi nagpan Ngünechen ñi newen kiñe palluma reke, fey akuy kisu mew. Ka allküngey ta kiñe dungun wenu mapu mew, feypilu: “Fey tüfa ta iñche ñi sakin Fotüm, ñi fentren manelnieel” pi ti dungun’ (Matew 3:16, 17). Jewba dew ngen-ngefuy Jesus mu. Welu Jesus kidu ñi duam mu wüli ñi mongen tañi poyeafiel ñi Chaw, feymu müna ayüwülfi. Fey wül-lu iñchiñ taiñ mongen Jewba mew ka fawtisawlu, ka femngechi ayüwülkefiyiñ (Salmo 149:4).

6. ¿Chum duamkey Jewba wülün mu iñchiñ taiñ mongen? Feypinge kiñe pengelün dungu.

⁶ ¡Welu Jewba ngen-ngerkey itrokom dungu mu! Feymu, ¿chem eluafuiñ? Rakiduamnge tüfa: kiñe wentru anümkey fentren adngechi flor tañi ruka mu. Fey kiñe antü tañi pichi ñawe katrünentuy kiñe flor ka elufi tañi chaw. Femngechi pengeli tunte ñi piwkeyeniefiel tañi chaw, feymu kidu rume ayüwi tañi ñawe ñi yewün mu, kidu ngen-ngelu rume kom ti flor ñi mülen. Fey ti wentru fentren flor niefuy, welu doy falintufi feychi flor ñi eluetew tañi ñawe. Ka femngechi iñchiñ taiñ duam mu wül-lu taiñ mongen Jewba mew, kidu müna ayüwkey (Éxodo 34:14).

7. Ñi feypin Malaquías, ¿chumngechi kellukeeiñmu taiñ kimal chum duamkey Jewba?

 ⁷ Biblia feypi: “Feychi mu pu yamniefilu ta Jewba welukentu dunguwingün, kiduke pu kompañwen, fey Jewba ngüneduamniefuy ka allkütuniefuy. Fey kidu ñi adkiñ mu, wirintukungey kiñe lifru ñi akordaniengeam, fey mu wirintukuley pu yamniefilu ta Jewba ka pu rakiduamaniefilu Kidu tañi üy” (Malaquías 3:16). ¿Chumngelu fente falin-ngey wülal taiñ mongen Jewba mew ka fawtisawal? Kimnieiñ, mongelelu müten iñchiñ Jewba ngen-ngey iñchiñ mu. Welu eluwküleliyiñ taiñ ngünenieaetew Jewba ka wül-liyiñ taiñ mongen kidu mew, ayüwülafiyiñ taiñ Wenu Chaw (Proverbios 23:15). Fey iñchiñ taiñ duam mu poyefiliyiñ ta Jewba, kidu kimnieaeiñmu ka wirintukuñmayaeiñmu taiñ üy ti “lifru ñi akordaniengeam”.

8, 9. ¿Chumafuiñ taiñ nentuñmangenoal taiñ üy ti “lifru ñi akordaniengeam”?

⁸ Welu taiñ nentuñmangenoal taiñ üy ti “lifru ñi akordaniengeam”, ¿chumafuiñ? Malaquías feypi taiñ yamnieafiel ta Jewba ka rakiduamanieafiel tañi üy. Feymu poyefiliyiñ kiñe dungu kam kiñe che Jewba ngenofule, fey ¡nentuñmangeaiñ taiñ üy Jewba ñi lifru mu! (Éxodo 32:33; Apokalipsi 3:5).

⁹ Feley, müley taiñ feypikünuafiel ta Jewba taiñ femal ñi ayükeel ka fawtisawal. Kiñe rupa müten femngekey tüfa, welu ¿fey ka müten? Femlay, taiñ rüf poyeafiel ta Jewba, fill antü pengelaiñ ñi femken mew taiñ küpa inaniefiel Ngünechen ñi dungu (1 Pedro 4:1, 2).

10. Pu nor piwkeyefilu ta Jewba, ¿chem müley ñi femal?

¹⁰ Chumngechi ngüneduamiyiñ rupachi chillkatun mu, Kain, Salomon ka pu israelche feypikefuyngün ñi poyekefiel ta Jewba, welu rüfngelafuy ñi nor piwkeyefiel. ¿Chem kimeltukeeiñmu tüfa? Re feypilayaiñ taiñ poyekefiel Jewba, doy may üdeafiyiñ wedake dungu ka inayafiyiñ kümeke dungu (Romanu 12:9). Jewba feypikünuy tañi kimfalngeal “ñi trürnon kiñe nor che ka kiñe weda che, ñi trürnon kiñe poyekefilu ta Jewba ka kiñe femkenolu” (Malaquías 3:18).

11. ¿Chumngelu müley ñi kimfalngeal taiñ poyekefiel ta Jewba?

¹¹ ¿Chumngelu kimfalkünuaiñ taiñ poyekefiel ta Jewba? Müna mañumkülelu am taiñ dullietew Jewba kidu ñi trokiñchengeal, feymu kimfalngepe taiñ kiñewkülen Jewba iñchiñ (Matew 5:16; 1 Timotew 4:15). Kafey yewentukuliyiñ taiñ feypiafiel pu che Jewba ñi pu chengen ta iñchiñ, kidu rume weda duamnagafuy. Feymu ramtuwaiñ: “Kakelu che, ¿ngüneduamkey tañi nor piwkeyefiel ta Jewba? ¿Ayüken feypiafiel pu che  iñche tañi Dungukelu Iney Ngen Jewba ngen?” (Salmo 119:46; papeltunge Marku 8:38).

12, 13. Kiñeke peñi ka lamngen, ¿chumngelu müte kimfalngelay ñi poyekefiel ta Jewba?

¹² Welu kiñeke taiñ pu peñi ka lamngen eluwingün ñi inayal “tüfachi Mapu tuwün-ngechi rakiduam”, ¡müna weda! Feymu trüringün pu poyekenofilu ta Jewba (1 Korintio 2:12, TNM). Inakelu engün am “tüfachi Mapu tuwün-ngechi rakiduam”, küpa femkeyngün kiduke ñi ayükeel müten (Efesio 2:3). Feymu küme ngülamtungelu rume, tüfachi pu peñi ka lamngen inakelayngün Biblia ñi ngülam tañi küme dullial ñi takun. Fey ñi takun mu illulkacheyawkeyngün, Trawünwe Ruka mew kütu. Ka chumngechi tañi kupilkülen, ayükey ñi pengeluwal kam inayal tüfachi Mapu tuwün pu che (1 Timotew 2:9, 10). Feymu mülen mu kakelu che engün, müte kimfalngekelay feychi pu peñi ka lamngen ñi poyekefiel ta Jewba (Santiaw 4:4).

¹³ Kakelu dungu mew kiñeke peñi ka lamngen pengelkeyngün ñi inaken tüfachi Mapu tuwün-ngechi rakiduam. Kiñeke engün amulu fillke fiesta mu, tañi femken mew kam chumngechi ñi faylaken, pengelkeyngün ñi küme yenienofiel tañi kristianongen. Kakelu tukufilu fillke foto redes sociales mu kam chem ñi wirintukukeel fey mu, pengelkeyngün ñi inanofiel Jewba tañi rakiduam. Kidu engün weda kulpalayngün ka petu koneltuyngün ti trawünche mu, welu kellulayaeiñmew taiñ trürnoafiel pu poyekenofilu ta Jewba, doy may welulkayaeiñmew (papeltunge 1 Pedro 2:11, 12).

14. Jewba taiñ dullietew am, ¿chem femaiñ?

¹⁴ Kom ñi mülen tüfachi Mapu mu ngüchaltukukey ‘tañi wesa illutukeel ta che, ka tañi ayütukeel, ka tañi mallmapiwkengen ñi nien mew fentren chemkün’  (1 Juan 2:16). Welu Jewba dullieiñmew ta iñchiñ, feymu trürlaiñ feychi pu che mew. Iñchiñ eluwküleiñ “taiñ elkünutuafiel ti wesake dungu ka taiñ illutuwenoael mapu mew mülechi fill wesake dungu”, ka yafüluwkeiñ taiñ nieal ‘küme rakiduam, nor mongen, ka taiñ nienoael pekanka rakiduam’ (Tito 2:12). Feymu küdawküleliyiñ, dulliliyiñ taiñ takun, iliyiñ, pütokoliyiñ ka chem femliyiñ rume, kimfalngepe taiñ poyekefiel ta Jewba müten (papeltunge 1 Korintio 10:31, 32).

15. ¿Chem duamfalngey taiñ longkontukual?

¹⁵ Kafey kümelkafiliyiñ taiñ pu peñi ka lamngen, fey pengelafiyiñ ta Jewba taiñ mañumkülen taiñ dullietew. Jewba ka dullifi taiñ pu peñi ka lamngen kidu ñi trokiñchengeal. Feymu küme longkontukunieliyiñ tüfa, rumel pengelaiñ taiñ piwkeyefiel pu peñi ka lamngen (1 Tesalonisense 5:15). Jesus feypi chumngelu fente falin-ngey tüfa: “Welukonkechi piwkeyewülmün, kom mapu mew mülechi pu che kimayngün iñche tañi disipulungen ta eymün” (Juan 13:35).

16. Moyse ñi Ley, ¿chumngechi kimeltueiñmew Jewba ñi falintukefiel tañi pu che?

¹⁶ Taiñ kimal chumngechi taiñ yewküleal pu peñi ka lamngen iñchiñ, inaduamaiñ chem taiñ kimeltuetew kiñe dungu Moyse ñi Ley mu. Jewba ñi ngillatuwe ruka mew mülekefuy fillke rali, charu, kopa ka kakelu chemkün, kom tüfa elkünungefuy ñi poyengeal Jewba müten. Ti Ley feypikefuy pu Levi tuwün-ngelu ñi kuydayafiel feychi fillke chemkün, ka tati femkenolu mülefuy ñi layal (Números 1:50, 51). Jewba ngüneduamkefuy pu che ñi femkefiel ta tüfachi chemkün fente falin-ngelu kidu ñi poyengeal. Feymu doyelchi may,  ngüneduamnieay taiñ chumkefiel pu peñi ka lamngen nor piwkeyefilu ta Jewba. Kidu rume falintukefi tañi pu che, feymu feypieiñmu: “Iney rume tamün topaetew topañmaenew reke tañi kuralnge” (Zacarías 2:8).

17. ¿Chem ‘ngüneduamniey ka allkütuniey’ Chaw Jewba?

¹⁷ Malaquías ka feypi Jewba ñi ‘ngüneduamnieel ka allkütunieel’ chumngechi ñi yewken tañi pu che (Malaquías 3:16). Chaw Jewba ‘kimniefi kom tati konkülepalu ta kisu mew’ (2 Timotew 2:19). Kafey ngüneduamniekey taiñ femken ka feypiken (Ebrew 4:13). Feymu Jewba adkintuaeiñmew weda femfiliyiñ kiñe peñi kam lamngen. Welu kafey adkintuaeiñmew küme llowfiliyiñ, fürenefiliyiñ, wiñoduamtufiliyiñ ka piwkeyefiliyiñ taiñ pu peñi ka lamngen (Ebrew 13:16; 1 Pedro 4:8, 9).

18. ¿Chumngechi pengelelafiyiñ ta Jewba taiñ mañumkülen taiñ dullietew mu?

¹⁸ Jewba dullieiñmew kidu ñi trokiñchengeal, feymu küpa pengelelkefiyiñ taiñ mañumtufiel. Wülkünuiñ taiñ mongen kidu mew, fey turpu wiño witrawlayaiñ, tüfa am tati doy kümelu. Pu che taiñ wallmanieetew weda piwkengey, welu yafüluwliyiñ peñmangelayaiñ ‘kiñe kulpan no rume ka welulkan no rume’, fey alofküleaiñ “wangülen reke tati dumiñkülechi mapu mew” (Filipense 2:15). Feymu femlayaiñ llemay Jewba ñi üdekeel (Santiaw 4:7). Kafey longkontukukeiñ Jewba ñi ka dullifiel taiñ pu peñi ka lamngen, feymu piwkeyefiyiñ ka yamniefiyiñ engün (Romanu 12:10).

19. Jewba, ¿chumngechi kümelkakefi tañi pu nor piwkeyeetew?

¹⁹ Maneluwküleafuiñ, “Jewba am elkünukenoafilu tañi pu che”, chumngechi feypikünuy Biblia (Salmo 94:14). Tüfa mupilfali llemay. Feymu chem rupale rume, Jewba kidukünulayaeiñmu. Laliyiñ kütu, kidu longkontukunieaeiñmu (Romanu 8:38, 39). “Mongeleliyiñ, Jewba mew ta mongeleiñ. Fey ka laliyiñ, Jewba mew ta layaiñ. Feymew mongeleliyiñ ka laliyiñ rume, Jewba ngen-ngey ta iñchiñ mew” (Romanu 14:8, TNM). Fey müna duamnieiñ Jewba ñi wiñomongeltuafiel kom tañi pu nor piwkeyeetew, kidu ñi weniyefiel (Matew 22:32). Kafey famülke mew Jewba elukeeiñmu fentren kümelkan. Feymu Biblia feypi: “Ayüwün-ngey tati trokiñche poyekefilu ta Chaw Ngünechen Jewba, tati trokiñche ñi dulliel Kidu ngealu” (Salmo 33:12).