Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

Ayüwülafuy nga ta Jewba

Ayüwülafuy nga ta Jewba

POYEKEFIYIÑ ta Jewba ka küpa ayüwülkefiyiñ. ¿Chumngechi femafuiñ tüfa, fey taiñ kümelkayaetew? Fütra kuyfi mu kiñeke che weda kulpalu wiñorakiduamtuy, feymu ayüwülfingün ta Jewba. Kakelu küme femkefule rume, Chaw Dios küme trokitukelaeyew. Feymu ramtuwafuiñ: “¿Chem dungu falintukeeiñmu Jewba iñchiñ mu?”. Kiñe longko ülmen tañi rupan, Roboam pingerkefulu, kelluafeiñmew taiñ kimal ti wiñoldungun.

WEDA FEMI ELLAKA MU

Roboam tañi chaw Salomon ürke. Kidu ngüneniefuy Israel 40 tripantu (1 Reyes 11:42). Lalu wüla Salomon, Roboam tripay Jerusalen mu, fey amuy ta Sikem waria ñi longko ülmen-ngerpual (2 Crónicas 10:1). Tañi chaw fütra kim chengefuy, feymu llükapelay Roboam ñi longko ülmen-ngeal. Pichi rupalu ñi elfalkünungen mu, rupay kiñe küdawngechi dungu, fey mülefuy ñi pengelal ñi kim chengepen may.

Müna wedalkangelu trokiwingün pu israelche, feymu werküfingün kiñeke che tañi dunguñpeaetew Roboam mu, fey tüfa ñi piel engün: “Tami chaw doy fanekünueiñmew taiñ yuku. Welu eymi müte küdawngenolu elkünufilmi ti fütra küdaw taiñ eluetew tami chaw ka doy lemfalngelu elkünufilmi ti fane yuku taiñ tukuletew reke, fey iñchiñ küdawüleluwayiñ” (2 Crónicas 10:3, 4).

Roboam mülefuy ñi dullial (ngümintol) chem chumal. Femfule pu che ñi chem pietew, kidu ka tañi pu che fente ülmen mongen yenielayafuy chumngechi ñi wimtulefel. Welu femnofule pu che ñi piel, tüfa engün kayñetuafeyew. Fey, ¿chem chumi Roboam? Wünelu mu nütramkafi tati füchakeche ñi ngülamtukefel tañi chaw, fey feypieyew ñi allkütuafiel tati pu che. Welu fey wüla nütramkay tañi chaf wechekeche engün, fey eluwi ñi kutrankayafiel pu che. Feypifi tati pu che: “Doy fanekünuleluwayiñ tamün yuku, iñche llemay doy fütrake küdaw eluwayiñ. Tañi chaw wimakaeymünmu, welu iñche kutrankawayiñ refengke mu” (2 Crónicas 10:6-14).

¿Chem kimürpuafuiñ Roboam ñi femün mu? Fantepu mu müley fentren füchake peñi ka lamngen alün tripantu yenielu tañi poyekefiel ta Jewba, tüfa engün kelluafeiñmew taiñ küme dullial. Allkütufiliyiñ, kimchengeaiñ tati (Job 12:12).

“ALLKÜTUFINGÜN JEWBA ÑI FEYPIN”

Fey wüla Roboam trawülfi tañi trokiñ weychafe ñi kewayafiel ti epu trokiñche püntüwlu. Welu Jewba werküy ta Semaya ñi feypilelafiel engün: “Pürakilmün ñi kewayafiel tamün pu peñi israelche. Iñche femkünufiñ ñi rupayal tüfa, feymu kiduke eymün wiñotumün tamün ruka mew” (1 Reyes 12:21-24) * (inaduamnge ti kimal dungu).

¿Küdawngelafuy ta Roboam allkütufiel Jewba tañi feypietew? Kidu feypikünuwyey ñi kutrankayafiel pu che “refengke mu”, welu fewla ¡chem chumlayafi rume tañi pu chaftumekeetew! (Ka ngüneduamafuymi 2 Crónicas 13:7). Feymu, ¿chem longko ülmen trokingeafuy? Chem rakiduamfule rume pu che, Roboam ka tañi trokiñ weychafe “allkütufingün Jewba ñi feypin, ka wiñotuyngün ñi ruka mu, chumngechi tañi feypietew Jewba”.

¿Chem kimeltukeeiñmew tüfa? Allkütuafiyiñ ta Jewba taiñ kimchengeal, ayentungeliyiñ rume. Fey allkütufiliyiñ, Jewba kümelkayaeiñmu (Deuteronomio 28:2).

¿Chum tripay Roboam tañi allkütufiel ta Jewba? Petu ngüneniefilu am Juda ka Benjamin pingechi trokiñche, eluwi ñi dewmayal fillke waria feychi epu trokiñ mapu mew. Kafey müna küme adkünufi kakelu waria (2 Crónicas 11:5-12). Doyelchi may, kiñeke tripantu Roboam inafi Jewba ñi ley dungu. Feychi mu tati mari trokiñche püntüwlu eluwi ñi poyefiel adentun, feymu fentren kümeke che küpay Jerusalen mu ñi kelluntukuafiel ta Roboam ka tañi poyeafiel Jewba chumngechi ñi ayükeel kidu (2 Crónicas 11:16, 17). Feymu Roboam ñi allkütufiel mu ta Jewba, küme felerpuy ñi ngünenien.

KULPAY KA WIÑORAKIDUAMTUY

Feychi küme felelu tañi ngünenien, Roboam müna weda femrumey. ¡Inawerkelafi Jewba ñi feypin ka eluwi ñi poyeafiel koylake dios! Kidu tañi ñuke ngüchaltukueyew chi ñi femngechi femal, kidu am amonche ürke (1 Reyes 14:21). Femngelu rume, itrokom pu che inayentueyew. Feymu Jewba femkünuy ta Sisaq, Egipto ñi longko ülmen, tañi nüafiel fentren waria Juda mew, müna küme adkünuyefilu rume Roboam (1 Reyes 14:22-24; 2 Crónicas 12:1-4).

Roboam mülekefuy Jerusalen mu ñi ngünenieal, feymu doyeli ti dungu Sisaq aneltufilu ti waria. Fey ti pelon wentru Semaya feypilelfi ta Roboam ka pu principe Jewba tañi feypin: “Eymün elkünumun, feymu iñche femkünun tamün kutrankayaetew Sisaq”. ¿Chumi Roboam femngechi tañi feypingeel mu? ¡Küme elkünutuy ñi femken! Biblia feypi: “Pu principe Israel mu müleyelu ka tati longko ülmen kiduke illamkawingün, fey feypingün: ‘Nor piwkengey Jewba’”. Feymu Jewba montulfi ta Roboam ka Jerusalen (2 Crónicas 12:5-7, 12).

Rupalu tüfa, Roboam amuley ñi ngüneniefiel Juda. Fey petu ñi lanon, kidu elufi fentren yewün tañi pu fotüm, fempelay tüfa ñi kayñetunoafiel engün ta Abia, tati fotüm longko ülmen-ngealu (2 Crónicas 11:21-23). Femün mu tüfa, pengeli ñi doy kimchengetun.

¿AYÜWÜLPEFI MAY TA JEWBA?

Kiñeke mu küme femfule rume, Roboam ayüwül-lafi ta Jewba, feymu Biblia feypi tañi ngünenien mu: “Kidu wedake dungu femi”. ¿Chumngelu? “Eluwnolu am tañi piwke mu ñi kintuafiel ta Jewba” (2 Crónicas 12:14).

Roboam küme weniyelafi ta Jewba, femlay David reke.

¿Chem kimürpuafuiñ Roboam ñi femken mew? Kiñeke rupa allkütufi ta Jewba ka kümelkafi pu israelche. Welu küme weniyelafi ta Chaw Dios ka rüf küpa ayüwülkelafi. Feymu küme femwelay ka eluwi ñi poyeafiel koylake dios. Ngüneduamfiel tüfa, ramtuwafuiñ: “Roboam eluwlu ñi norümtuaetew Jewba, ¿rüf wiñorakiduamtuy ka küpa ayüwülfi? Kam, ¿femi tüfa kakelu ñi feypietew müten?” (2 Crónicas 11:3, 4; 12:6). Fey wüla ka weda portay. ¡Trürlafuy ñi laku mew, tati longko ülmen David! Kidu welulkay kiñeke mu, welu kom piwke mu wiñorakiduamtuy ka kom ñi mongen mew inafi Jewba ñi feypin tañi poyeafiel (1 Reyes 14:8; Salmo 51:1, 17; 63:1).

Fentren dungu kimürpuafuiñ tüfachi nütram mu. Yafüluwkeiñ ñi eluafiel taiñ pu che kom ñi duamnieel ka kümelkakefiyiñ ta kakelu. Tüfa sakifalngey. Welu taiñ ayüwülafiel ta Jewba, duamfali taiñ küme weniyeafiel ka inayal Jewba ñi feypin taiñ poyeafiel.

Taiñ femürpual tüfa, kon piwke mu duamfali taiñ piwkeyeafiel ta Jewba. Rakiduamnge, ¿chumafuymi ñi chongnagnoal kiñe kütral? Tukulelafuymi mamüll. Ka femngechi ñi chongnagnoal reke taiñ piwkeyefiel ta Jewba, chillkatunieafiyiñ Biblia, rakiduamaiñ taiñ papeltuel mu ka ngillatuafiyiñ ta Jewba (Salmo 1:2; Romanu 12:12). Fey kon piwke mu piwkeyefiliyiñ, newentuleaiñ taiñ ayüwülafiel kom taiñ femken mu. Kafey, welulkaliyiñ, rüf wiñorakiduamtuaiñ ka ‘wiñoduamtuen’ feypiafiyiñ ta Jewba. Femngechi femliyiñ, inayentulayafiyiñ ta Roboam, doy may inayafiyiñ Jewba ñi feypin taiñ rumel poyeafiel (Juda 20, 21).

^ parr. 9 Salomon tañi nor piwkengenon mu, Chaw Dios feypikünuy ñi wüdawal Israel epu trokiñ mu (1 Reyes 11:31).