1. Kalerumetule taiñ mongen, ¿chumafuiñ? (Inaduamnge ti adentun ellaka mu mülelu).

LLOYD ENGU ALEXANDRA yeniefuy doy 25 tripantu ñi küdawken Fetel mu, welu feypingeyngu ñi amutual tañi wüneleal amuldungun mu. Feymu weñangküyngu. Lloyd feypi: “Iñche tañi küdawken Fetel mu, fey tañi mongen ngefuy. Kimniefun chumngelu feypingeyu tayu amutual, welu rupalu chi antü kiñepülekünungelu trokiwkefun. Kiñeke mu ayüwkülekefun, welu pichin mu weñangkületukefun”.

2. Ñi feypin Salmo 131, ¿chem kelluafeiñmu taiñ tüngküleal?

² Ka femngechi kalerumetule taiñ mongen, iñchiñ ka ngañwadküleafuiñ ka rume rakiduamküleafuiñ (Proverbios 12:25). Ka küdawtuafuiñ adümafiel ñi kaletun taiñ mongen. Rupan mu tüfa, ¿chem kelluaeiñmu taiñ tüngkületual? Biblia feypi: “Awem Jewba, iñche mallmangelan tañi piwke mu ka chekawün-ngelan tañi nge mu no rume,  ayükelan ñi femürpual fütrake dungu ka pepilfalnochi dungu iñche mu. Welu may, iñche tüngkülen ka küme duamkülen, kiñe moyowenochi pichiche reke mülelu tañi ñuke engu, iñche ayüwkülen kiñe moyowenochi pichiche reke. Maneluwpe pu israelche Jewba mu fewla ka rumel mu” (Salmo 131:1-3). Kuyfi ka famülke mu kalerumetukefuy ñi mongen ta kiñeke poyekefilu ta Jewba. Ngüneduamaiñ ñi chumün engün tañi tüngküleal.

3. ¿Chumngechi kalerumetuy Jose ñi mongen?

³ Rakiduamaiñ Jose ñi mongen mu. Kidu Jakob ñi sakin fotümngefuy, feymu rume ütrireyew tañi pu peñi. 17 tripantu nielu Jose tañi pu peñi fendeeyew ñi konayengeal (Génesis 37:2-4, 23-28). Mari küla tripantu mu, Jose rume kutrankawi Egipto mapu mu. Wüne konayengefuy ka rupalu chi antü karseltukungey. Kafey Jose alü kamapulefuy tañi chaw mu, tañi fente piwkeyenieel. Welu Jose ngañwadlay ka lladkülay rume. ¿Chem kellueyew?

4. 1) ¿Chumi Jose karselkonkülelu? 2) Jewba, ¿chumngechi wiñoldunguy Jose ñi llellipun?

⁴ Petu karselkonkülelu, Jose rakiduampelay chumngechi tañi kellukeetew Jewba (Génesis 39:21; Salmo 105:17-19). Ka rakiduamkefuy kiñe falin dungu ñi rupan wechengelu. ¿Chem dungu chi? Jose pewma mu pengelelngey pelon dungu, femngechi kimürpuy Jewba ñi füreneetew (Génesis 37:5-11). Kafey ngillatun mu Jose nütramkalelkefuy ta Jewba kom ñi mülen tañi piwke mu (Salmo 145:18). ¿Chumngechi wiñoldungueyew Jewba? Newentukufi tañi doy maneluwal, femngechi Jose kimürpuy Jewba ñi füreneaetew chem dungu rupallefule rume (Hecho 7:9, 10) * (inaduamnge ti kimal dungu).

5. Ngünechen “tañi küme tüngün”, ¿chumngechi newentukukeeiñmu taiñ küdawelafiel ta Jewba?

⁵ Ka femngechi iñchiñ chem weda dungu rupaliyiñ rume nieafuiñ Ngünechen “tañi küme tüngün”, fey tüfa yafülnieñmayafeiñmu taiñ rakiduam, femngechi taiñ küme duamküleal (papeltunge Filipense 4:6, 7). Feymu ngañwadküleliyiñ ka rume rakiduamküleliyiñ, Ngünechen “tañi küme tüngün” newentukuaeiñmew ñi küdawelafiel ta Jewba ka taiñ afeluwnoal. Ngüneduamaiñ kiñeke peñi ka lamngen rupalu femngechi dungu famülke mu.

6, 7. Ngillatufiliyiñ ta Jewba, ¿chumngechi kelluaeiñmu taiñ tüngkületual? Feypinge kiñe rupan dungu.

⁶ Ryan engu Juliette wünelekefuy amuldungun mu 130 ora fill küyen, welu feypingeyngu ñi fentekünual tañi küdaw, fey rume weñangküyngu. Ryan feypi: “Ngillatufemfiyu ta Jewba. Fey ‘fewla pengelafuyu tayu maneluwün Jewba mu’ piwiyu. Trawünche mu  müley fentren weke peñi ka weke lamngen, feymu ‘kellumuyu ñi küme femal, fey ñi inayentufalngeal tayu maneluwün’ pifiyu ta Jewba”.

⁷ Jewba, ¿chumngechi wiñoldungueyew ñi ngillatun engu? Ryan feypi: “Iñchiw ngillatukünulu müten, fey rakiduamwelayu ka wedake rakiduam niewelayu. Chaw Dios ñi küme tüngün yafülnieeyumu tayu piwke ka tayu rakiduam. Fey kimtukuyu maneluwliyu Jewba mu, amuleay tayu küdawken kidu ñi trokiñche mu”.

8, 9. Rume rakiduamküleliyiñ, ¿chumngechi kelluafeiñmu Chaw Dios tañi newen?

⁸ Ngünechen ñi newen tüngduamelkeeiñmu ka kellukeeiñmu taiñ peal kiñeke versikulo Biblia mu, fey tüfa rakiduamelafeiñmu taiñ doyümafiel Ngünechen ñi dungu (papeltunge Juan 14:26, 27). Nütramkayaiñ ñi rupan Philip engu Mary, kidu engu epe 25 tripantu küdawi Fetel mu. Dew elkünulu Fetel, fey engu tañi epu ñuke lay ka lay kiñe tañi pu che ta Philip. Kafey elfalkünungey engu ñi dapiafiel Mary tañi chaw weluduamkülelu. Kom tüfa rupay meli küyen müten.

⁹ Philip feypi: “‘Yafüluwkülen wedake dungu mu rupali rume’ pilefun, welu kiñe dungu faltafuy. Fey kiñe antü papeltulu Ti Werken, pen Kolosense 1:11. Kimnien tañi yafültuwkülen, welu rüf fem-mekekelan kom tañi femafel. Biblia feypi taiñ newenküleal ayüwün mu ka ñochi duamngen mu. Fey ka kimürpun, tañi ayüwün küpalay tañi rupameken mu, doy may ayüwkülen eluwlu kay ñi adnieaetew Chaw Dios tañi newen mu”.

10. Doyümfiliyiñ Jewba tañi dungu, ¿chumngechi kümelkayaeiñmu kidu?

¹⁰ Philip engu Mary eluwingu ñi doyümafiel Jewba tañi dungu, feymu kidu müna kümelkaeyew. Pichin rupalu Philip engu Mary ñi elkünuel Fetel, pefingu kiñeke che rüf ayülu ñi kimafiel ta Ngünechen ka kimeltulelfingu ta Biblia. Mary feypi: “Müna ayüwülkeeyumu pu chillkatukelu Biblia, fey femngechi Jewba pengeleyumu tayu küme feleal”.

11, 12. 1) ¿Chumi Jose ñi kümelkayaetew Jewba? 2) Jewba, ¿chumngechi fürenefi ta Jose?

¹¹ Kalerumetule taiñ mongen, rume rakiduamküleafuiñ ka re longkontukuafuiñ taiñ weda rupameken müten. Ka femngechi femafuy ta Jose, welu  femlay. Doy may eluwi ñi femal kom tañi pepilel. Feymu küdawkefulu Potifar ñi ruka mu küme enturpuy ñi küdaw, ka karselkonkülefulu femi kom tañi feypietew ti longkolelu karsel mew (Génesis 39:21-23).

¹² Kiñe antü, Jose elfalkünungey ñi kelluafiel epu wentru küdawelkefulu ta Faraon. Jose kümelkafi tüfachi pu wentru, feymu ka antü pewmalu engu nütramkalelfi ta Jose ñi pewma ka tañi fill rakiduamkülen (Génesis 40:5-8). Jose kimkelafuy, welu lifreletuafuy feychi nütramkawün mu. Epu tripantulu, entungey karsel mu fey falin wentrungerpuy Egipto mu. ¡Inalerkefuy Faraon mu! (Génesis 41:1, 14-16, 39-41).

13. Chem dungu rupaliyiñ rume, ¿chumaiñ taiñ kümelkayaetew Jewba?

¹³ Ka femngechi iñchiñ Jose reke, pepi ngünenielayafuiñ taiñ rupameken. Welu ñochi piwkengeliyiñ ka femliyiñ kom taiñ pepilel, Jewba kümelkayaeiñmu llemay (Salmo 37:5). Fey fill rakiduamküleliyiñ rume, iñchiñ “ngañwadkelaiñ”, doy may kimnieiñ taiñ chem chumal (2 Korintio 4:8). Felerkey may, Jewba kidukünulayaeiñmu doyelchi may doyümfiliyiñ taiñ amuldungual.

14-16. Kaletulu Felipe ñi mongen, ¿chumngechi doyümniekefuy tañi amuldungual?

¹⁴ Inayentufalngey ta Felipe, kidu doyümniekefuy tañi amuldungual tunte kaletulu rume tañi mongen. Kidu elfalkünungey kiñe we küdaw Jerusalen mu (Hecho 6:1-6). Welu kom ti dungu kalerumetuy. Dew langümngelu ta Esteban, müna kayñetungey pu kristiano, feymu lefmawingün Jerusalen mu. Welu Felipe ayüniey ñi küdawküleal Jewba ñi dungu mu, feymu amuy ta Samaria. Feychi waria mu pu che müte amuldungungekelafuy Ngünechen ñi dungu (Matew 10:5; Hecho 8:1, 5).

¹⁵ Felipe eluwkülefuy ñi amual chew rume ñi adnieetew Jewba ñi newen mu. Feymu Jewba elufi ta Felipe ñi amuldungual chew ñi kimeltungekenoel ti kümeke dungu. Feychi mu fentren judiu küme trokitukelafuy pu samariache ka illamkakefuyngün. Welu femngechi femlay ta Felipe, doy may kom newen mu kimeltulelfi feychi pu che Chaw Dios ñi kümeke dungu. Feymu fentren che allkütuñmafi Felipe ñi nütram (Hecho 8:6-8).

¹⁶ Rupalu chi antü, Ngünechen tañi newen mu werküfi ta Felipe ñi amual ta  Asdod (Asoto) ka Sesarea. Feychi epu waria mu mülerkefuy fentren che judiu tuwün-ngenolu (Hecho 8:39, 40). Mülelu üye mu, ka wiño kaletuy Felipe ñi mongen. Kidu mülenagpuy, fey mu niepuy ñi familia. Welu tunte kaletulu rume Felipe ñi mongen, kidu doyümniekefuy tañi amuldungun. Feymu Jewba müna kümelkafi kidu tañi pu che engün (Hecho 21:8, 9).

17, 18. Doyümafiel ti amuldungun kaletulu taiñ mongen, ¿chumngechi kellukeeiñmu taiñ küme rakiduam nieal?

¹⁷ Fentren peñi ka lamngen fill antü küdawelkefilu ta Jewba feypikey: “Doyümfiel ti amuldungun, rume kellukeeiñmu taiñ ayüwküleal ka küme rakiduam nieal kaletulu taiñ mongen”. Nütramkayaiñ ñi rupan kiñe kurewen Sudafrica tuwlu, Osborne ka Polite pingey. Elkünulu Fetel, ‘müchay müten peayu küdaw rangiñ antü ka chew tayu müleam’ piwingu. ¿Femngechi rupay chi? Osborne feypi: “Pelayu küdaw chumngechi tayu rakiduamkülefel”. Polite feypi: “Küla küyen nielayu küdaw ka ngülümplatanielayu. Rume küdawngetuy tayu mongen”.

¹⁸ ¿Chem kellueyew ta Osborne ka Polite? Osborne feypi: “Amuldunguyu ti trawünche mu, tüfa kellueyumu ñi küme rakiduam nieal. Anükunuwlayu ruka mu tayu re rakiduamküleal müten, doy may eluwiyu ñi amuldungumekeal. Tüfa rume ayüwüleyumu. Fill püle kintuyawülkefuyu küdaw, fey petuyu küdaw wüla”.

19-21. 1) ¿Chem kelluaeiñmu taiñ tüngküleal? 2) Adümafiel ñi kaletun taiñ mongen, ¿chumngechi kümelkayaeiñmu?

¹⁹ Chumngechi taiñ ngüneduampeel, femliyiñ kom taiñ pepilel ka kom piwke maneluwliyiñ Jewba mu, tüngküleaiñ chem dungu rupallefule rume. Biblia feypi: “Iñche kay, Jewba ñi duam mew upewtulean. Ka küme rakiduam mu maneluwkülean Chaw Ngünechen ñi duam mu, iñche tañi montulkeetew. Tañi Chaw Ngünechen allkütuaenew”  (Miqueas 7:7). Ka femngechi kimtukuafuiñ, adümafiel ñi kaletun taiñ mongen rume kellukeeiñmu taiñ doy weniyewal Jewba iñchiñ. Polite feypi: “Ñi rupan elkünulu Fetel, kimeltuenew chumngechi tañi rüf maneluwal Jewba mu tunte küdawngele rume tañi mongen. Feymu fewla doy weniyeniefiñ ta Jewba”.

²⁰ Mary taiñ nütramkael nga, amuley ñi dapiniefiel tañi chaw ka wünelekey amuldungun mu. Kidu feypi: “Kimtukun weda duamkülelu iñche, müley ñi fentekünual tañi fem-meken, ngillatual ka ürkütual. Müley tañi elkünual Jewba mu kom tañi rakiduameletewchi dungu. Fey tüfa ti doy falin dungu ñi kimürpuel, fey ka femngechi femalu iñche küpalechi antü mu”.

²¹ Lloyd engu Alexandra feypi: ‘Kaletulu tayu mongen, mülefuy tayu doy pengelkünual fente tayu maneluwken Jewba mu. Turpu rakiduamkelafuyu tayu femngechi rupayafel’. Fey fewla kimtukuyngu chumngechi ñi kümelkakeetew tañi rupan. Mür feypingu: “Tayu maneluwün Jewba mu yafültukukeeyumu ka newentukukeeyumu. Fewla doy küme chengetuyu”.

22. Femliyiñ kom taiñ pepilel, ¿chem maneluwafuiñ?

²² Ka femngechi kalerumetuafuy iñchiñ taiñ mongen. Llowafuiñ kiñe we küdaw Jewba ñi trokiñche mu, kutranafuiñ ka duamfalngeafuy taiñ doy ngüneytuafiel taiñ pu che. Welu chem rupale rume, maneluwaiñ taiñ duamniekeetew Jewba ka taiñ fente küme kelluaetew (Ebrew 4:16; 1 Pedro 5:6, 7). Fey femaiñ kom taiñ pepilel taiñ rupan mu. Ngillatuafiyiñ taiñ Fütra Chaw Jewba ka kim reküluwaiñ kidu mu kom taiñ piwke mew. Femngechi tunte kaletule rume taiñ mongen, rumel nieaiñ Jewba tañi küme tüngün.