1. ¿Chumngelu feley taiñ poyeafiel ta Jewba müten?

JEWBA dewmaeiñmu ka elueiñmu mongen, feymu feley taiñ poyeafiel (Apok. 4:⁠11). Welu piwkeyefiliyiñ ka yamniefiliyiñ rume ta Chaw Jewba, kakelu dungu doy falinturpuafuiñ taiñ mongen mu. Tüfa kuñiwün-ngeafuy. Rupalechi antü mew, piwkeyewelayafuiñ ka püramyewelayafuiñ ta Jewba müten. ¿Chumafuiñ taiñ femngechi femnoal? Petu taiñ wiñoldungunon, ngüneduamaiñ ñi chumken tati che poyekefilu ta Jewba müten.

2. Ñi feypilen Matew 4:10, eluwküleliyiñ taiñ poyeafiel Jewba müten, ¿chumaiñ?

² Biblia pengeli tati che rume piwkeyekefilu ta Jewba ka eluwkülekey ñi poyeafiel ta kidu müten. Iñchiñ ka femngechi femaiñ, chem che no rume ka chem dungu no rume poyelayafiyiñ chumngechi taiñ poyekefiel ta Jewba (papeltunge Matew 4:⁠10).

3. ¿Chumngelu piwkeyefiyiñ ta Jewba?

³ ¿Chumngelu piwkeyefiyiñ ta Jewba? Fentren dungu mu. Küme kimürpufiyiñ ñi chumngen ta Jewba, ka ayüwülkeeiñmu ñi chumngen. Kimürpuiñ chem ñi ayükeel ka chem ñi üdekeel, fey iñchiñ ka femngechi rakiduamkeiñ. Kimnieiñ Jewba ayüniey taiñ rumel poyeafiel ayüwün mu, feymu inaniekeiñ tañi werkün dungu. Kafey ayüwküleiñ Jewba taiñ eluetew ñi weniyefiel (Sal. 25:⁠14). Fill dungu taiñ kimnieel Jewba mu, kellukeeiñmu taiñ doy küme weniyeafiel (Sant. 4:⁠8).

4. 1) ¿Chem adümkey Weküfü taiñ welurakiduamelaetew? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

⁴ Weküfü ngüneniey ti müleyechi dungu Mapu mu, feymu adümniefi fillke dungu taiñ welurakiduamelaetew. Kidu ayüniey taiñ rume falintunieafiel chem taiñ ayünieel müten, ka ñi  famentunoal wedake illutun (Efes. 2:⁠1-3; 1 Juan 5:⁠19). Weküfü ayüniey taiñ doyümnieafiel kakelu dungu, femngechi taiñ poyewenoafiel ta Jewba müten. ¿Chumkey ñi femürpual tañi ayünieel? Ngüneduamaiñ epu dungu ñi femken. Kiñe, Weküfü küpa welurakiduamelkeeiñmu taiñ doyümafiel ta plata. Ka epu, küpa welurakiduamelkeeiñmu taiñ dullial wedake dungu taiñ küme rupaleal.

5. ¿Chumngelu kuñiwtukuwafuiñ taiñ doyümnienoafiel ta plata?

⁵ Kom iñchiñ ayünieiñ nieal iyael, takun ka kiñe ruka taiñ müleam. Welu kuñiwtukuwaiñ taiñ doyümnienoafiel ti plata. Fentren che poyekenofilu ta Jewba ‘rume diñmatukefi engün ta plata’ ka falinke fillem (2 Tim. 3:⁠2). Ka femngechi, Jesus kimniefuy tañi pu inanieetew ka doyümafuy tati plata. Feymu feypi: “Iney rume ta poyelayafuy epu ülmen wentru tañi mür küdawelafiel. Kiñe müleafuy ñi illamafiel, fey kangelu ñi poyeafiel. Küme puwtunieafi kiñe, fey illamtuafi kangelu. Fey ta famngechi pepi poyengelayafuy ta Ngünechen ka fentren chemkün” (Mat. 6:⁠24). Welu pu che eluwlu ñi poyeafiel ta Jewba ka ñi küdawal tañi ricungerpual, ayüniey tañi küdawelafiel reke epu ülmen wentru. Pu femngechi femlu poyekelafi ta Jewba müten kom tañi piwke mu.

6. Jesus ñi feypifiel tati trawünche Laodisea, ¿chem kimeltukeeiñmu?

⁶ Fütra kuyfi mu, tati pu cristiano mülelu Laodisea waria mu mallmawkefuyngün ñi ricungen mu ka tañi duamtunienon engün chem no rume. Welu Jewba ka Jesus ñi adkiñ mu, tüfachi pu cristiano pofrengefuyngün, trawmalefuyngün ka triltrangkülefuyngün reke. Jesus ngülamtufi engün tañi ricungen mew no, welu may tañi rume diñmatukefiel mu ta plata, fey tüfa rume wedalkaeyew ñi weniyewün Jewba engün (Apok.  3:⁠14-17). Ka femngechi iñchiñ diñmaturpuafuiñ plata taiñ piwke mu. Ngüneduamliyiñ taiñ femngechi rakiduamkülen, pürüm famentuafiyiñ feychi rakiduam, femngechi ñi foliluwnoal taiñ piwke mu (1 Tim. 6:⁠7, 8). Femnoliyiñ, mür poyeafiyiñ ta Jewba ka tati plata. Welu Jewba ayükelay taiñ femngechi poyeafiel, kidu feypi tañi poyengeal kidu müten (Mar. 12:⁠30). ¿Chumngechi doyümnierpuafuiñ ti plata taiñ mongen mu?

7-9. Ñi rupan kiñe longkolelu David pingelu, ¿chem kimeltukeeiñmu?

⁷ Ngüneduamaiñ ñi rupan kiñe longkolelu Estados Unidos mu mülelu, David pingey. Kidu küme küdawkülefuy. Rupan mu ta antü, taiñ peñi elungey kiñe doy küme küdaw tañi empresa mu ka fentren plata wewkefuy. Kafey küme wechurpulu kay ñi küdaw tañi trokiñ mapu mu, “rume küme adümuwküley ñi küdaw mew” pingey. David ka feypi: “Feychi mu, fente ñi küme tripan tañi küdaw, rakiduamkülefun Jewba tañi kümelkakeetew”. Welu, ¿rüfngepey may tüfa?

⁸ David ngüneduamuwi, fey kimürpuy ñi wedalkaetew tañi küdaw ka ñi müte weniyewenofiel ta Jewba. David ka feypi: “Trawün mew ka amuldunguyawün iñche, re rakiduamkülefun wedake dungu ñi rupan tañi küdaw mu. Fentren plata wewkefun, welu rume rakiduamkülekefun ka tañi domo iñchiw yafkawkefuyu”.

⁹ David kimtukuy ñi duamfalngen dullial chem ñi doy falintuafiel. Kidu feypi: “Eluwün tañi küme elkünutual ñi mongen”. David ayüniefuy ñi küdawal doy pichin antü, fey feypimefi tati ngen küdaw. ¿Chum tripay ñi dungu? ¡Wemüngerkey tañi küdaw mu! Fey, ¿chem femi? Rupan antü, wirintukuy ti papel ñi wüneleal amuldungun mew 50 hora fill küyen mu. Fey wüla David tañi domo engu eluwingu ñi lifturukayal, femngechi ñi nieal tañi  duamnieel. Pichin antü rupalu, David wünelerpuy amuldungun mew 70 hora fill küyen mu, fey wüla tañi domo ka femürpuy. Tüfachi kurewen dulli ñi femal kiñe küdaw illamfalngelu ñi trokikefiel pu che, femngechi ñi doy küdawelafiel ta Jewba. Doy pichin plata entufuyngu rume, fill küyen niekeyngu kom ñi duamnieel tañi mongeluwam. Tüfachi kurewen eluwküley ñi doyümnieafiel Jewba ñi dungu, fey kimürpuyngu Jewba ñi cuidakefiel tati pu doyümniefilu tañi Gobierno (Mat. 6:⁠31-33).

10. ¿Chumngechi kuñiwtukuafuiñ taiñ piwke?

¹⁰ Ricungeliyiñ ka pofrengeliyiñ rume, duamfali taiñ kuñiwtukuafiel taiñ piwke. ¿Chumngechi? Eluwlayaiñ taiñ doyümnieafiel plata ka ti falinke fillem. Rume falintulayafiyiñ ti küdaw taiñ mongen mu, welu may doy falintuafiyiñ taiñ küdawelkefiel ta Jewba. ¿Chumngechi kimafuiñ taiñ femngechi rakiduamkülen? Kiñeke dungu ramtuwafuiñ: “Petu tañi mülen iñche trawün mu ka amuldunguyawün mu, ¿rakiduamtukuniepen may tañi küdaw? ¿Rakiduamkülekepen may ñi tunten plata nierpual küpalechi antü mu? ¿Yafkawkeyu tañi afkadi iñchiw plata tañi duam mu? Tañi doy küdawelafiel ta Jewba, ¿eluwkülepen may ñi nieal kiñe küdaw illamfalngelu ñi trokikefiel pu che?” (1 Tim. 6:⁠9-12). Petu taiñ ngüneduamuwün, longkontukuaiñ taiñ piwkeyeetew Jewba, kidu feypikünufi tañi pu rüf poyekeetew: “Chumkawnorume kidukünulayaeyu ka elkünulayaeyu rume”. Feymu Pablo feypi: “Weda ayütukefilmün ta plata ka itrofill chemkün” (Eb. 13:⁠5, 6).

11. Kiñe che dullile wedake dungu tañi küme rupaleal, ¿chumngechi wedalkayafeyew?

¹¹ Famülke mu müley fillke dungu taiñ küme rupaleal, kafey Jewba ayüniey pu che ñi ayüwküleal. Biblia feypi: “Tüfa tati doy küme dungu kiñe wentru mu: ñi iyael ka tañi putual, ka ñi ayüwküleal fente tañi küdawün mu” (Ecl. 2:⁠24). Welu fillke dungu ñi mülen taiñ küme rupaleal wedalkayafeiñmu. ¿Chumngechi? Pu che dullile wedake dungu tañi küme rupaleal, kimwelayafuy chem ñi kümen ka chem ñi kümenon. Kafey kümelu trokiafuy ka ayünierpuafuy Biblia ñi chaftukeel.

12. Ñi feypilen 1 Korintio 10:⁠21, 22, ¿chumngelu müley taiñ küme dullial chem dungu mu taiñ küme rupaleal?

¹² Kom iñchiñ ayünieiñ poyeafiel ta Jewba müten, feymu ngelay taiñ anüal ta Jewba ñi mesa mew, fey ka femngechi taiñ anüpual tati pu weküfü ñi mesa mew (papeltunge 1 Korintio 10:⁠21, 22). Anüliyiñ taiñ iyael  kiñe che ñi mesa mu, pengelafuiñ taiñ weniyefiel. Jewba tañi pu kayñe pepikakey kiñe mesa reke apolelu wedake dungu mu, kiñeke tüfa ta kewan dungu, kalku dungu ka pekan kudumuwün dungu. Dulliliyiñ feychi wedake dungu taiñ küme rupaleal, anüafuiñ reke Jewba tañi pu kayñe ñi mesa mu. Femngechi femliyiñ, müna wedalkalerpuafuiñ ka küme weniyewelayafuiñ ta Jewba.

13, 14. 1) Fillke dungu ñi mülen taiñ küme rupaleal, ¿chumngechi trüri tati iyael mu? 2) Ñi feypilen Santiaw 1:⁠14, 15, ¿chumngelu kümeke dungu dulliaiñ taiñ küme rupaleal?

¹³ Fillke dungu ñi mülen taiñ küme rupaleal trüri tati iyael mu, ¿chumngechi? Petu taiñ inon dullikeiñ chem taiñ iyal. Welu dew ikünuliyiñ chi iyael, tüfa atemngeay ka tati nutriente fill püle taiñ cuerpo mu puway, fey taiñ chumnon rume. Kümeke iyael iliyiñ tremoleafuiñ, welu wedake iyael iliyiñ kutranafuiñ. Pürüm kimfalngelayafuy taiñ kümelkaetew kam wedalkaetew chem taiñ iel, welu rupale ta antü kimfalngeay llemay.

¹⁴ Ka femngechi eluwliyiñ taiñ küme rupaleal, dulliafuiñ chem taiñ femal. Welu femliyiñ wüla feychi dungu taiñ dulliel, pinofuliyiñ rume, tüfa taiñ longko mu ka piwke mu puway. Kümeke dungu dulliliyiñ taiñ küme rupaleal, küme duamküleweaiñ. Welu weda dulliliyiñ, müna wedalkayafeiñmu (papeltunge Santiaw 1:⁠14, 15). Pürüm kimfalngelayafuy taiñ kümelkaetew kam wedalkaetew chem taiñ dulliel, welu rupale ta antü kimfalngeay llemay. Feymu Biblia ngülamtukeeiñmu: “Eluwkilmün tamün ngünenkangeael: iney rume ta ayentulayafuy ta Ngünechen. Chumngechi nganle ta che ka femngechi cosechayay tañi femkeel mew. Fey tati ngankelu chumngechi ñi ayülen tañi wedake ayütun, tañi wedake ayütun mew lan dungu cosechayay” (Gal. 6:⁠7, 8). Kiñe dungu nüwkülele Jewba ñi üdekeel mu, pichin rewall, rume falin-ngey taiñ famentuafiel (Sal. 97:⁠10).

15. ¿Chem falin kellun elueiñmu Jewba?

¹⁵ ¿Chem kümelkayafeiñmu kay? Fentren peñi ka lamngen ayüwülmakeeyew JW Broadcasting^®, tüfa taiñ canal de television tripalu internet mu. Kiñe lamngen Marilyn pingelu, feypi: “JW Broadcasting kelluenew tañi ayüwküleal. Ka chem dungu no rume ñi mülen wedalkalayafenew, feymu kom adkintukefiñ”. Kafey taiñ lamngen Marilyn weñangkülen mu ka kidulelu trokiwkülen mu, kintukey kiñe wewpin tañi yafültukuaetew. Kidu ka feypi: “Tüfa kellukeenew tañi doy fülmawküleal Jewba mu ka tañi trokiñche mu. JW Broadcasting kümelkakeenew tañi mongen”. Eymi ka kümelkayafeymu JW Broadcasting, ¿adkintukefimi kay? Fill küyen tripakey tati video kiñe hora puwkelu ka müley kakelu audio, video ka ülkantun tami allkütuafiel ka peafiel chumül rume.

16. ¿Chumngelu duamfali taiñ küme dullial tunteñma elantükünukeiñ taiñ küme rupayal?

¹⁶ Feymu müley taiñ küme dullial chem dungu mu taiñ küme rupaleal, welu ka duamfali taiñ küme dullial tunteñma elantükünukeiñ taiñ küme rupayal. Femnoliyiñ, küme küdawel-layafiyiñ ta Jewba, doy elantükünuafuiñ taiñ re küme rupaleal müten. Kiñeke peñi ka lamngen alüñma elantükünukeyngün ñi küme rupayal, fey küdawtukeyngün ñi ngünewal. Kiñe lamngen 18 tripantu nielu, Abigaíl pingelu, feypi: “Pun mew dewlu tañi duam, küme duamelkeenew adkintual television. Welu ngünewnoli, fentren hora adkintuafun television”. Kangelu peñi 21 tripantu nielu, Samuel pingelu, feypi: “Kiñeke mu, adkintufiñ fentren pichike video ñi tripaken internet mu. ‘Kiñe video müten pean’ pilefun, welu ngüneduamlan rume ñi rupan küla kam meli hora ñi adkintumeken fillke video”.

17. ¿Chumngechi küme dulliafuiñ tunten tiempo elkünuaiñ taiñ küme rupayal?

 ¹⁷ ¿Chumngechi küme dulliafuiñ tunten tiempo elkünuaiñ taiñ küme rupayal? Wünelu mu, müley taiñ kimal tunteñma elantükünukeiñ taiñ küme rupayal. Kümeafuy taiñ wirintukual tunten hora adkintuiñ television, koniyiñ internet mu, tunten hora awkantuiñ taiñ celular mu ka tunteñma fiestañmaiñ kiñe semana mew. Ngüneduamliyiñ taiñ rumeñma konken feychi dungu mu, eluwaiñ taiñ ngünewal. Elantükünuaiñ taiñ wüne femal ti doy falin-ngechi dungu, fey wüla feypikünuaiñ tunteñma küme rupayaiñ. Kafey ngillatuafiyiñ ta Jewba taiñ kelluaetew inayal taiñ feypikünuel. Femngechi femliyiñ, nieaiñ doy tiempo ka newen taiñ chillkatual ta Biblia, taiñ poyeafiel ta Jewba taiñ familia iñchiñ, taiñ trawüluwal, taiñ amuldungual ka taiñ kimeltucheal Biblia. Kafey kimnieaiñ taiñ doyümniefiel Jewba ñi dungu, fey küme duamelaeiñmu taiñ femken kakelu dungu taiñ küme rupayal.

18, 19. Eluwliyiñ taiñ poyeafiel Jewba müten, ¿chumngechi pengelaiñ?

¹⁸ Ti apostol Pedro dew wirintukuy chumngechi ñi apümngeal Weküfü ñi ngünenieel ka chem ñi rupayal Chaw Dios wekünutule chi dungu. Dew wirintukulu, Pedro feypi: “Sakin pu peñi ka pu lamngen, petu tamün üngümniefiel ñi rupayal kom tüfachi dungu, yafüluwkülemün, femngechi feychi antü Ngünechen juzgachele, kidu ngüneduamay tamün lif mongen nieel, tamün culpanoel ka tamün küme weniyewkülen kidu engu” (2 Ped. 3:⁠14, TNM). Inayaiñ tüfachi ngülam ka yafüluwaiñ taiñ püramyeafiel ta Jewba ka yenieal taiñ mongen chumngechi ñi ayükeel. Femngechi femliyiñ, pengelaiñ kidu müten taiñ poyekefiel.

¹⁹ Weküfü ka kom tañi ngünenieel küpa welurakiduamelkeeiñmu taiñ doyümnienoafiel ta Jewba (Luka 4:⁠13). Küdawngechi dungu mu rupayafuiñ, welu iney no rume ka chem dungu no rume poyelayafiyiñ chumngechi taiñ poyekefiel ta Chaw Dios. Jewba müten feley ñi püramyengeal, feymu ¡eluwküleiñ taiñ poyeafiel kidu müten!