Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

Pepikafinge tati pu doy wechengelu

Pepikafinge tati pu doy wechengelu

“Werküfinge ti manelfalchi pu che [pu wentru, TNM] ka ti doy adümuwlu ñi kimeltuafiel ta kakelu pu che” (2 TIMOTEW 2:2).

ÜLKANTUN: 123 KA 20

1, 2. Fentren che, ¿chem rakiduamkey tañi küdaw mu?

FENTREN che rakiduamkey: “Kiñe küme küdaw nieli, doy falintungeafun”. Kiñeke trokiñ mapu mew, we kimfiel kiñe che ramtukefingün: “¿Chew küdawkeymi?”.

2 Tati Biblia pengeli kiñeke che ñi femkeelchi küdaw. Nütramkakey ta “Matew, tati kofrakelu impuestu”, Simon “kiñe lawümkelu trülke kulliñ” ka “Luka ti sakin mediku” (Matew 10:3; Hecho 10:6; Kolosense 4:14). Kafey, Biblia feypikey kiñeke che ñi küdaw Jewba tañi trokiñche mu. Kiñeke tüfa, tati longko ülmen David, tati pelon wentru Elia, ka ti apostol Pablo. Tüfachi pu wentru falintukefuyngün ti küdaw ñi eluetew ta Jewba. Ka femngechi iñchiñ, müley taiñ falintuafiel chem küdaw rume taiñ elungeel Jewba ñi trokiñche mew.

3. Pu füchalelu, ¿chumngelu müley ñi pepikayafiel tati pu doy wechengelu? (Inaduamnge ti adentun tüfachi pagina mu.)

3 Müna ayükefiyiñ taiñ poyeafiel ta Jewba ka falintukefiyiñ taiñ küdawal ñi trokiñche mew. Fente taiñ ayükeel ti küdaw, ayüafuiñ chi taiñ rumel femal tüfa. Welu füchaleliyiñ, femlayafuiñ kom taiñ femkefel wechengen mu, tüfa weñangkülafeiñmew (Eclesiastés 1:4). Fey doy küdawngeafuy Jewba ñi pu che mu. Famülke mew, alün-ngerpuy taiñ amuldungun küdaw, ka Chaw Jewba ñi trokiñche adümniefi weke teknologia ñi kimeltulelafiel ti rüf dungu doy fentren che. Welu pu füchalelu, küdawtuafuyngün ñi adümafiel ti weke dungu (Luka 5:39). Kafey, ñi füchangen mu müte niewelayngün newen (Proverbios 20:29). Feymu, pu füchalelu pepikafile tati pu doy wechengelu ñi nieal doy küdaw Jewba ñi trokiñche mu, femngechi pengelayngün ñi piwkeyen ka kelluayngün. Biblia feypi: “Füchaleli rume ka lingarkülele rume ñi longko, elkünulayaen, awem Jewba. Eluñmaen tañi nütramkalelafiel kom tati küpanche eymi tami newen, ka nütramkalelafiel kom tati pu küpayalu eymi tami pepiluwün” (Salmo 71:18).

4. Kiñeke peñi, ¿chumngelu newe ayülayafuyngün ñi rulpalelafiel ti küdaw ta kakelu? (Inaduamnge ti wichulechi dungu “Chumngelu küdawngeafuy taiñ rulpalelafiel ti küdaw”.)

4 Pu nielu fentren küdaw newe ayülayafuyngün chi ñi rulpalelafiel tati pu doy wechengelu. Pu peñi weñangküafuyngün chi ñi elkünufiel kiñe küdaw ñi rume falintuniefiel engün ka ñi fente ayüniefiel. Ka rakiduamafuyngün: “Iñche adkünunienofili ti küdaw, küme tripalayafuy”. Kam feypiafuyngün: “Fillke duam nielu iñche, pepikalayafun iney rume”. Ka femngechi tati doy wechengelu müley ñi afeluwnoal elungenole doy küdaw.

5. ¿Chem ramtun inaduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

5 Feymu, tati pu füchalelu ñi pepikayafiel pu doy wechengelu ñi nieal doy küdaw, ¿chumngelu fente falin-ngey? ¿Chumngechi femafuyngün? (2 Timotew 2:2.) Ka pu doy wechengelu küdawle tati pu füchalelu engu küme adümuwlu, ¿chumngelu müley ñi küme rakiduam nieal ka eluwküleal ñi kimeltuaetew engün? Wüne, inaduamaiñ tati longko ülmen David chumngechi ñi pepikafiel tañi fotüm ñi femal kiñe falin küdaw.

DAVID PEPIKAFI TA SALOMON

6. Ti longko ülmen David, ¿chem duamniefuy ñi femal? Welu ¿chem feypieyew Jewba?

6 David fentren tripantu mu kayñetungey, feymu nampiyawkefuy. Fey longko ülmenkülelu, kiñe küme ruka nierpuy. Feymu feypifi tati pelon wentru Natan: “Iñche mülen kiñe cedro ruka mu, welu Jewba ñi tukulpangepeyüm kakon müley tolto ruka mu”. David rume duamniefuy ñi dewmalelafiel ta Jewba kiñe küme ngillatuwe ruka. Natan feypieyew: “Femnge kom tami rakiduamkeel tami piwke mu, tati rüfngechi Ngünechen füreneetew am ta eymi”. Welu Jewba ayülay feychi dungu. Feymu feypifi ta Natan ñi wiñoldunguafiel ta David: “Eymi dewmalel-layaen kiñe ruka iñche ñi mülenagam fey mu”. Jewba feypikünufi ta David: ‘rumel füreneaeyu’, welu elfalkünufi ta Salomon, David ñi fotüm, ñi dewmayal ti ngillatuwe ruka. Fey, ¿chumi David? (1 Crónicas 17:1-4, 8, 11, 12; 29:1.)

7. Jewba ñi feypiel mu, ¿chumi David?

7 David rume ayüniefulu am ñi dewmalelafiel ta Jewba ti ngillatuwe ruka, feymu müna weñangküfuy chi. Welu, kom piwke mu kelluntukufi ta Salomon ñi adkünuelchi küdaw mu. David kellufi ñi adkünungeal pu küdawalu ka ñi ngülümngeal pañillwe, mamüll, milla, cobre ka plata. Rakiduamlay iney ñi sakingeal ñi dewmafiel ti ngillatuwe ruka, rupalu ti tripantu Salomon ñi ngillatuwe ruka üytungefulu rume. Feymu yafültukufi tañi fotüm: “Pewmangen Jewba füreneaeymu ka küme tripayaymi ka dewmayaymi tami Chaw Ngünechen Jewba ñi ruka, chumngechi kidu ñi dunguel eymi mu” (1 Crónicas 22:11, 14-16).

8. ¿Chumngelu David rakiduamfuy chi ñi pepikawkülenon tañi fotüm? Welu, ¿chumi David?

8 Biblia feypi: “Fey David feypi: ‘Tañi fotüm Salomon petu wechengey ka adümuwlay, ka ti ruka ñi dewmalelngeal ta Jewba müley ñi afmatufalngeal tañi tutelkalen mu, femngechi kom trokiñke mapu mew ñi kimngeal tañi adkülen ka fütra üytungeal. Feymu, iñche pepikalelafiñ’. Fey David pepikalelfi rume fentren fillem petu ñi lanon” (1 Crónicas 22:5). David rakiduamfuy chi tañi fotüm ñi pepikawkülenon tañi adkünuafiel feychi fütra küdaw. Ti ngillatuwe ruka mülefuy ñi “afmatufalngeal tañi tutelkalen mu”, ka Salomon ‘wechengefuy ka adümuwkülelafuy’. Welu David kimniefuy Jewba ñi kelluafiel ta Salomon ñi entual tüfachi küdaw, fente falin-ngelu. Feymu David kellufi ñi pepikawküleal.

AYÜWÜN MU PEPIKAFINGE TA KAKELU

Pu doy wechengelu llowle doy küdaw, ayüwküleaiñ. (Inaduamnge parrafo 9).

9. Pu füchalelu ñi rulpalelafiel ti küdaw, ¿chem kelluafeyew ñi weñangkünoal? Feypinge kiñe pengelün dungu.

9 Pu füchalelu ngelay ñi weñangküal rulpalelafiel küdaw ti pu doy wechengelu. Longkontukuaiñ ñi doy falin-ngen Jewba tañi dungu. Feymu, pepikafiliyiñ tati doy wechengelu ñi adümafiel doy küdaw, femngechi kelluafiyiñ ñi doy küme amuleal ti amuldungun. Rakiduamnge tüfa, pichi wentrungelu eymi adkintukefuymi chi tami chaw ñi nganmeken. Tami tremkülen mu feypieymew chi chumngechi ñi femngeken. Rupalu ti antü, ka kimürpuymi tami ngan küdaw. Feymu mür femkefuymu ti küdaw. Welu füchalelu tami chaw, eymi müten ngankefuymi. ¿Lladküpefuy may tami chaw tüfachi dungu mew? Femlay, ayüwpelafuy tami yelelfiel iyael. Ka femngechi, pu füchalelu kellufiel pu doy wechengelu, ayüwküleyngün ñi pefiel tañi pepikawkülen engün fey tañi llowal doy küdaw Jewba ñi trokiñche mu.

10. Moyse, ¿chem rakiduamkefuy kidu tañi püramyengeel mu?

10 Müley taiñ kuñiwtukuwküleal taiñ ütrirnoafiel kakelu che ñi elungeelchi küdaw mu. Kümeke kimeltun entuafuiñ Moyse ñi femün mu kiñeke israelche dungumekelu pelon wentru reke (Números 11:24-29). Josue küpa katrütufi engün, welu Moyse feypieyew: “¿Iñche ñi duam mu ütrirküleymi? Femkilnge, ¡iñche ayüafun Jewba ñi kom pu che ñi feypial pelon dungu, ka Jewba ñi eluafiel tañi newen!”. Moyse kimniefuy Jewba ñi adkünufiel ti küdaw. Feymu ayünielafuy ñi püramyengeal, welu may ayüfuy kom pu poyekefilu ta Jewba ñi nieal elfal küdaw. ¿Iñchiñ kay? Kakelu peñi ka lamngen llowle elfal küdaw Jewba ñi trokiñche mu, ¿ayüwküleaiñ?

11. Ñi elungeel elfal küdaw kakelu che, ¿chem feypi kiñe peñi?

11 Müley fentren peñi küme küdawkelu alün tripantu Jewba ñi trokiñche mu, ka pepikafingün pu doy wechengelu ñi llowal we elfal küdaw. Inaduamafuiñ ñi rupan kiñe peñi Pedro pingelu. Kidu 74 tripantu fill antü küdawülelkefuy ta Jewba, ka 35 tripantu küdawkefuy kiñe Fetel ruka mu Europa mapu mew. Fentren tripantu mu longkolefuy ti Trokiñche Adkünukelu ti Amuldungun. Welu fey wüla, elungey ñi longkoleal ta Pablo, kiñe peñi doy wechengelu Pedro ñi pepikafiel. Pedro, ¿weda duamnagi tüfachi dungu mu? Femlay, kidu feypi: “Müna ayüwkülen ñi mülen pepikawkülechi peñi tañi llowal fütrake küdaw, ka küme yeniefingün”.

FALINTUAFIYIÑ PU FÜCHALELU

12. ¿Chem kimeltueiñmew Roboam ñi femün?

12 Salomon tañi fotüm, Roboam pingelu, longko ülmen-ngerpuy, fey duamfuy tati pu füchakeche ñi ngülam tañi küme yenieal ñi we küdaw. Welu ¡famentufi ñi ngülam! Inafi tati pu wechekeche ñi feypiel, chaf tremkülelu rume. Feymu weda tripay (2 Crónicas 10:6-11, 19). ¿Chem kimeltueiñmew tüfa? Allkütuñmayafiyiñ ñi ngülam pu füchalelu ka pu doy adümuwlu ta iñchiñ mu. Pu wechekeche dikümtukungelay ñi inayal chumngechi ñi femkefel ti küdaw pu füchalelu. Welu küme piwke mu, müley ñi yamnieafiel tati pu füchalelu ñi feypiel ka rakiduamfemnoal ñi weda tripayal tañi femkefel engün.

13. ¿Chumngechi müley ñi küdawal pu doy wechengelu tati pu füchalelu engu?

13 Kiñeke mu, wecheke wentru müley ñi ngüneduamafiel ñi femken pu doy füchalelu ka doy adümuwlu. Feymu kimchengele, eluwküleay ñi kimeltuaetew pu füchalelu. Taiñ inaduampeel parrafo 11 mew, Pablo llowi ti küdaw ñi niekefel Pedro, ñi longkoleal kiñe trokiñche Fetel mu, ka feypi: “Eluwkülekefun ñi ngülamtuaetew Pedro, ka yafültukufiñ tañi pu kompañ ñi ka femngechi femal”.

14. Pablo ka Timotew ñi trür küdawün, ¿chem kimeltuafeiñmew?

14 Timotew doy wechengefulu rume ti apostol Pablo mu, mür küdawingu fentren tripantu mu (papeltunge Filipense 2:20-22). Pablo feypifi tati pu trawüluwkelu Korinto mu: “Feymew lle werküleluwiyiñ ta Timotew, iñche ñi sakinieel ka ñi fotümyeel reke ta Ñidol mew. Kisu ta konümpaleleymünmew iñche tañi chumyawken ka feyentulen ta Cristo Jesus mew, chumngechi tañi kimeltuken kom trokiñ feyentulelu mew” (1 Korintio 4:17). Fey ngüneduamafuiñ Pablo ka Timotew engu ñi küme yewkülen ti küdaw mu, ka welukentu kelluwingu. Pablo eluwi ñi kimeltuafiel ta Timotew kidu “tañi chumyawken ka feyentulen ta Cristo Jesus mew”, ka Timotew küme kimürpuy. Pablo müna piwkeyefi ta Timotew ka maneluwkefuy ñi küme kelluafiel tati pu trawüluwkelu Korinto mu. Pu longkolelu ka inayentuafuyngün ta Pablo ñi pepikayafiel pu wentru ñi longkoleal ti trawünche mew.

KIDUKE IÑCHIÑ NIEIÑ FALIN KÜDAW

15. Kaletule kiñeke dungu Jewba ñi trokiñche mew, ¿chumngechi kelluaeiñmew Romanu 12:3-5?

15 Afmatufalngey taiñ mülen antü. Mapu mu, Jewba ñi adkünuelchi trokiñche fillke dungu mew tremküley. Feymu, fentren dungu kaletulerpukey, taiñ koneltuelchi dungu kütu, fey küdawngeafuy iñchiñ mu. Welu taiñ newe küdawtunoal, ñom chengeaiñ, famentuafiyiñ taiñ ayükeel ka doyümaiñ ñi doy küme amuleal ti amuldungun. Femngechi femliyiñ, kiñewküleaiñ. Ti apostol Pablo wirintukulelfi pu trawüluwkelu Roma mu: “Feymew itrokom eymün feypiwayiñ tamün kisutu mallmawkülenoael tamün rakiduam mew”. Ka feypi kom ti trokiñ taiñ kuerpu mu ñi nien kakerume küdaw, ka femngechi kom tati pu mülelu ti trawünche mu nieyngün kiduke ñi küdaw (Romanu 12:3-5).

Kom iñchiñ, Jewba ñi pu chengen, kelluntukuleiñ Chaw Ngünechen ñi Ngünenien ka femkeiñ kom taiñ feypingeel

16. Ñi kiñewküleal ka tutewküleal Jewba ñi trokiñche, ¿chem müley taiñ femal kiduke iñchiñ?

16 Kom iñchiñ, Jewba ñi pu chengen, kelluntukuleiñ Chaw Ngünechen ñi Ngünenien ka femkeiñ kom taiñ feypingeel. Pu füchalelu pepikakefingün tati pu doy wechengelu. Pu doy wechengelu eluwküleafuyngün ñi llowal doy küdaw, ñom piwke ka yamün mew. Ka pu peñi kurengelu falintukefingün tañi domo ñi kelluetew, kaletule rume ti dungu. Tüfachi pu domo inayentufingün ta Prisila, kidu rumel küdawkefuy tañi wentru engu (Hecho 18:2).

17. Jesus küme pepikafi tañi pu inanieetew, feymu ¿chem küdaw femingün?

17 Jesus inayentufali ñi pepikafiel kakelu che. Kidu kimniefuy kakelu che ñi wechurpual ti küdaw kidu ñi femkefel. Ka kimniefuy tañi pu inanieetew ñi welulkaken. Welu maneluwkefuy kidu engün mu ñi doy alü kamapu mu yenieal Jewba ñi werkün dungu (Juan 14:12). Jesus küme pepikafi engün, feymu pepi amuldunguyngün chem mapu rume ñi amual engün (Kolosense 1:23).

18. Küpalechi antü mu, ¿chem küdaw nietuaiñ? Welu, ¿chem küdaw nieiñ fewla?

18 Dew lalu Jesus, Jewba wiñomongeltueyew ka elueyew doy küdaw ka “tañi ngünenieafiel itrokom tati nielu pepiluwün, awtoridad, ngüneluwünngelu ka ñidolküleyelu mew” (Efesio 1:19-21). Ka küme weniyefiliyiñ ta Jewba, welu laliyiñ petu ñi akunon Armagedon, ti we Mapu mew wiñomongetuaiñ ka nietuaiñ fentren ayüfalchi küdaw. Welu fewla nieiñ ti falin küdaw taiñ amuldungual ti kümeke dungu ka kelluafiel pu che ñi disipulungeal engün. Feymu wechengeliyiñ kam füchaleliyiñ rume, kom iñchiñ eluwküleafuiñ taiñ küdawal “Ñidol ñi dungu mew” (1 Korintio 15:58).