1. ¿Chem müley taiñ femal kom iñchiñ?

KUTRANKÜLELMI ka ürkülelmi, ¿ayüpeafuymi may tami lefal kiñe kuden mu? Femlayafuymi llemay. Welu Pablo feypi kom iñchiñ taiñ cristiano ngen amuleiñ kiñe kuden mew reke taiñ poyeafiel ta Jewba (Eb. 12:⁠1, TNM). Feymu kom iñchiñ wechengeliyiñ kam füchaleliyiñ rume, müley taiñ wechutripayal tüfachi kuden mew reke, femngechi taiñ llowal chem taiñ feypikünuetew Jewba (Mat. 24:⁠13).

2. Ñi feypilen 2 Timotew 4:⁠7, 8, Pablo ¿chumngechi wechutripay ñi poyefiel ta Chaw Ngünechen?

² Pablo küme wechutripay tati kuden mew reke, feymu rüf piwke mu ngülamtueiñmu taiñ ka femngechi femal iñchiñ (papeltunge 2 Timotew 4:⁠7, 8). Welu, ¿chem kuden am chi müley taiñ wechutripayal?

3. ¿Chem kuden mew reke amuleiñ?

³ Kuyfi mu, Grecia mapu mu femngekefuy fillke awkantun ka kuden, feymu Pablo nütramkay feychi dungu mu (1 Kor. 9:⁠25-27; 2 Tim. 2:⁠5). Fentren rupa Pablo feypi tati pu cristiano amuley reke kiñe kuden mew ñi poyeafiel ta Ngünechen (1 Kor. 9:⁠24; 2 Tim. 4:⁠7). Fautisawün mu pu che, konkey reke tüfachi kuden mu (1 Ped. 3:⁠21, TNM). Ka kimün mu ta che Ngünechen ñi rüf eluaetew tañi feypikünuel, wechutripakey reke tüfachi kuden mew (Mat. 25:⁠31-34, 46; 2 Tim. 4:⁠8).

4. ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

⁴ Taiñ poyekefiel ta Jewba fillke dungu mu trürümngeafuy ta kiñe kuden mu. Tüfachi chillkatun mu, ngüneduamaiñ küla dungu: 1) Inayaiñ tati küme rüpü müten. 2) Longkontukunieaiñ taiñ wechutripayal ti kuden reke. Ka 3) fentekünulayafiyiñ  tüfachi kuden küdawngefule rume.

5. ¿Chem rüpü müley taiñ inayal? ¿Chumngelu am (chemu)?

⁵ Tati pu lefkelu müley ñi inayal ti rüpü marcalelu, femngechi tañi elungeal tati kullitun. Ka femngechi iñchiñ, taiñ elungeal ta rumel mongen, müley taiñ inayal Jewba tañi küme rüpü (Hecho 20:⁠24; 1 Ped. 2:⁠21). Welu tati Weküfü ka tañi pu inanieetew, ayüniey taiñ inayal kidu engün “ñi wedake wimtun” (1 Ped. 4:⁠4). Kidu engün pefiel mu chumngechi taiñ yeniekeel taiñ mongen, ayentukeeiñmu. Ka feypikeyngün: “Iñchiñ rüf lifreleiñ, feymu doy ayüwküleiñ”. Welu, ¡re koyla tati! (2 Ped. 2:⁠19).

6. ¿Chem kimeltukeeiñmu Brian tañi rupan?

⁶ Ngüneduamaiñ Brian tañi rupan. Pichikalu müten, kimeltulelngey ñi poyeafiel ta Jewba. Welu wechengelu, ayüniefuy ñi femal chem rume tañi ayükeel, femngechi tañi rüf ayüwküleal. Feymu eluwi tañi inayal tati weda rüpü. Kidu rakiduamlafuy rume fente ñi wedalkayaetew tañi ayükeel. Rupachi antü mu, drogatukefuy, ngollikawkefuy ka podngechi mongen yeniekefuy. Rupachi tripantu mu, doyelkülerpuy tañi weda femün, fey presulekefuy reke tañi wedake femün mu. Welu Brian küme rakiduamtuy, fey eluwi ñi inayal Jewba tañi küme rüpü. 2001 tripantu mu, fautisawi. Fewla rume ayüwküley.⁠ * ¿Chem kimeltukeeiñmu ñi rupan tüfachi peñi? Pu che inakefilu Weküfü tañi rüpü rakiduamkeyngün ñi lifrelen engün, welu presuniekeeyew reke tati Weküfü ka tañi wedake illutun (Rom. 6:⁠16).

7. Ñi feypilen Matew 7:⁠13, 14, ¿chem epu rüpü müley?

⁷ Tati Biblia feypi müley kiñe küme rüpü ka kiñe weda rüpü. Tati küme rüpü pichi rupay, yekefi tati pu che tati rumel mongen. Tati weda rüpü alü rupay, yekefi tati pu che ñi apümkangeal engün. Rume fentren che amuley feychi weda rüpü mu (papeltunge Matew 7:⁠13, 14). Tati Weküfü ayüfuy taiñ püntünentuaetew tati küme rüpü mu, fey taiñ inayal tati weda rüpü. Feymu taiñ amuleal tati küme rüpü mu, maneluwaiñ Jewba mu ka allkütuafiyiñ.

8. Trananagle kiñe lefkelu, ¿chumay?

⁸ Tati pu lefkelu lelinieay tañi rüpü tañi tran-noal. Welu femfule rume, ütrüfkonpuafuy kiñe lolo mu ka tronküafuy kangelu  lefkelu mu. Trananagle kiñe lefkelu, wiño witratuay ka amuleay tañi lefkülen. Wiñokintukelay rume chem tañi trantuetew, doy may rakiduamtukukey ñi wechutripayal müten ti kuden, fey ñi llowal tati kullitun.

9. Trananagliyiñ reke taiñ kuden mu, ¿chumafuiñ?

⁹ Taiñ poyefiel ta Jewba, kiñeke mu welulkayafuiñ taiñ feypin ka taiñ femün mu. Ka femngechi welulkayafeiñmu ñi femün kiñe peñi kam kiñe lamngen. Welu feley müten tati dungu. ¿Chumngelu feypiafuiñ? Kom iñchiñ welulkakeiñ, feymu kiñeke mu yafkawafuiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen iñchiñ. Pablo feypi nüngayelafeiñmu ñi femün taiñ pu peñi ka pu lamngen (Kol. 3:⁠13). Feymu kiñeke mu trananagafuiñ reke tati kuden mu. Welu chumngechi ñi femken pu lefkelu, wiñokintulayaiñ chem taiñ trantuetew. Doy may pürüm müten wiño witratuaiñ ka amuleaiñ taiñ lefal, femngechi taiñ wechutripayal ti kuden reke ka taiñ llowal tati kullitun. Femnoliyiñ, katrütuafuiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen ñi küme amuleal tüfachi kuden reke ñi poyefiel ta Jewba.

10. ¿Chumaiñ ñi katrütunoafiel ñi küme kuden nieal reke taiñ pu peñi ka pu lamngen?

¹⁰ Tati kuden mu kiñe lefkelu müten wewkey, feymu pu lefkelu kidutu duamuwkey müten tañi wewal. Welu taiñ kuden mu reke ñi poyefiel ta Jewba, kiñe che müten wewkelay. Feymu kidutu duamuwkelaiñ, doy may kellukefiyiñ pu che ñi wewal tüfachi kuden reke, fey ñi llowal tati rumel mongen (Gal. 5:⁠26; 6:⁠4). Feymu inakefiyiñ Pablo ñi ngülam. Kidu feypi: “Iney no rume ayükilpe kidu müten tañi küme feleal, welu may ka femngechi kakelu tañi ayülngeal ñi küme feleal engün” (Filip. 2:⁠4). Feymu llemay doyümaiñ ñi kümelkaleal taiñ pu peñi ka pu lamngen, fey “femngepe iñche tañi feypin müten” pilayaiñ. Femngechi katrütulayafiyiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen ñi küme kuden nieal reke (Rom. 14:⁠13, 19-21; 1 Kor. 8:⁠9, 13).

11. Pu lefkelu, ¿chem rakiduamniekeyngün? ¿Chumngelu?

¹¹ Pu lefkelu leliniey müten tati kuden ñi tripalwe. Welu pengen-ngenole rume chi marcalelu, rakiduamkülekey ñi wechutripayal  müten tati kuden ka ñi llowal tati kullitun, femngechi newenkontukeyngün.

12. ¿Chem feypikünueiñmu Jewba?

¹² Fente taiñ piwkeyenieetew Jewba, feypikünueiñmu taiñ eluaetew rumel mongen, kiñeke che ñi müleal wenu mu, kakelu che Mapu mew. Welu kom iñchiñ müley taiñ wechutripayal tati kuden, taiñ llowal taiñ feypikünuetew Jewba. Tati Biblia rakiduamelkeeiñmu ñi chumlerputual taiñ mongen küpalechi antü mu. Rakiduamtukuaiñ kom taiñ feypikünuetew Jewba, femngechi fentekünulayaiñ taiñ lefal reke tüfachi kuden mu.

13. ¿Chumngelu kidulelaiñ taiñ kuden mu?

¹³ Kuyfi mu, tati pu lefkelu pepikangekey tañi küme lefal küdawngefule rume. Welu tati kuden mu, nielafuy iney no rume tañi kelluaetew. Famülke mu, iñchiñ ka pepikangekeiñ taiñ küme lefal tüfachi kuden mew reke. Welu kidulelaiñ tati. Jewba ta kellukeeiñmu, elukeeiñmu ñi newen taiñ wechutripayal tüfachi kuden reke. Welu duamnieiñ taiñ maneluwal kidu mew (1 Ped. 5:⁠10).

14. Ñi feypiel Pablo 2 Korintio 12:⁠9, 10, ¿chumngelu inayentufali?

¹⁴ Tati apostol Pablo kontupaeyew fentren wedake dungu. Kidu lukatungey ka kayñetungey. Kafey kiñeke mu newen-ngewelafuy ka niekefuy “kiñe wayun [chakay] reke tañi cuerpo mew” (2 Kor. 12:⁠7, TNM). Rupalu rume fentren wedake dungu, Pablo fentekünulay ñi poyefiel ta Jewba, doy may eluwi ñi doy maneluwal kidu mew. Feymu Pablo feypi: ‘Ngünechen feypienew: “Iñche tañi kutranpiwkeyecheken fentepuwkay eymi mu, ngañwadkülelu eymi iñche tañi newen doy yafültukueymu”. Feymu rume ayüwkülen mallmawan reke tañi ngañwadkülen mew, femngechi Kristo tañi newen yafülduamelenew kiñe ellkawpeyüm reke. Feymu ayüwülkeenew ñi ngañwadkülen, weda pingen mu, filla dungu mu, kayñetungen ka weda rupan, Kristo ñi duam mu. Ngañwadkülekelu am iñche, fey newen-ngeketun’ (2 Korintio 12:⁠9, 10, TNM). Pablo küme rakiduami rupalu wedake dungu mu, feymu Jewba rumel kellukeeyew.

15. Inayentufiliyiñ Pablo tañi femün, ¿chem ngüneduamaiñ?

¹⁵ Chumngechi ñi rupan tati apostol Pablo, ka femngechi iñchiñ kayñetungeafuiñ taiñ poyefiel mu ta Jewba. Kafey kiñeke mu kutranküleafuiñ ka newen-ngewelayafuiñ. Feymu rupan mu wedake dungu mu, inayentuafiyiñ Pablo ñi küme rakiduam, femngechi ngüneduamaiñ fente taiñ piwkeyenieetew Jewba ka taiñ kellumekeetew.

16. Pu füchalelu ka pu kutrankülelu, ¿chumafuyngün ñi küdawelafiel ta Jewba?

¹⁶ Famülke mu, kiñeke taiñ pu peñi ka lamngen tranalewey kawitu mu ñi kutrankülen, feymu pepi witrawelay. Kakelu engün miyawkey silla de ruedas mu. Ka kiñeke peñi ka lamngen pepi trekalkelaeyew reke ñi luku ka müte pelowekelayngün. Tüfachi pu fütakeche, kusele engün rume, kutrankülele rume, witrawenole ñi kawitu mu rume, ¿ka femngechi may kudelepeafuy? ¡Femay llemay! Welu duamnieyngün Jewba tañi newentukuaetew. Kiñeke engün pepi amukelayngün trawün mu, welu allkütukefingün telefono mu kam pekefingün internet ka video mu. Kakelu engün pepi tripakelayngün tañi amuldungual, welu amuldungulelkefingün tañi pu che, tañi pu doctor ka tañi pu cuidakeetew.

17. Jewba, ¿chumngechi rakiduamakefi pu kutrankülelu?

¹⁷ Kiñeke cristiano kutrankülelu weda  duamküleafuyngün, fey “fantepun müten tañi küdawal” piafuyngün. Welu famentuafiyiñ feychi weda rakiduam. Kutranküleliyiñ rume, amuleaiñ taiñ küdawelkefiel ta Jewba. Jewba ngüneduamkey fente taiñ maneluwken kidu mu ka fente taiñ küdawelfiel, feymu piwkeyenieeiñmu. Kutrankülen mu iñchiñ, doy duamnieiñ taiñ kelluaetew Jewba, feymu kidukünulayaeiñmu (Sal. 9:⁠10). Ngüneduamnge ñi feypin kiñe lamngen rume weda kutrankülelu. Kidu feypi: “Tañi rumel kutrankülen, doy amuley tañi kutran. Rupalechi antü mu, doy pichike amuldunguken. Doy kutrankülerpun ka, feymu doy küdawtuken tañi amuldungual. Welu kimnien, pichike dungu rume femli, ayüwülkefiñ ta Jewba, feymu ayüwkülen” pi. Weda duamküleliyiñ, longkontukuaiñ Jewba taiñ afkadinieetew. Inayentuafiyiñ Pablo ñi femün. Kidu feypi: “Ayüwülkeenew ñi ngañwadkülen [...]. Ngañwadkülekelu am iñche, fey newen-ngeketun” (2 Kor. 12:⁠10, TNM).

18. ¿Chumngelu doy kutrankawkeyngün kiñeke peñi ka lamngen?

¹⁸ Kakelu peñi ka lamngen ka weda dungu mu rupakeyngün. Kiñeke engün kontueyew depresion kutran ka kümelewekelay tañi rakiduam fillke dungu mu. Tüfachi kutran ta pengekelay, feymu weñangkün dungu mu rupakeyngün tüfachi pu peñi ka pu lamngen. Rakiduamnge tüfachi dungu mu. Tati pu che miyawkelu silla de ruedas mu ka pu trafoñmalelu tañi lipang müna kutrankawkeyngün. Feymu peeyew müten tati che, kutranpiwkeyekeeyew ka kellukeeyew. Ka femngechi pu depresion kutrankülelu ka pu nielu femngechi kutran rume kutrankawkeyngün, welu peñmangekelay tañi kutran. Feymu kiñeke mu fente kutranpiwkeyengekelay ka kellungekelay rume.

19. ¿Chem kimeltukeeiñmu Mefibóset tañi rupan?

¹⁹ Weda rupamekelmi, “kutranpiwkeyelaenew pu peñi ka pu lamngen” piafuymi. Femngechi rakiduamülmi, inayentuafuymi Mefibóset ñi femün (2 Sam. 4:⁠4). Mefibóset weda kutran namun niefuy, pepi trekalay. Kafey kiñe antü David weda rakiduamfi ta Mefibóset fey ñi chumnon rume, ka wedalkafi. Mefibóset dullilay tañi rupayal kom tüfachi dungu mu, welu eluwlay tañi weda rakiduamal. Doy may falintukefuy chem kümeke dungu ñi nieel tañi mongen mu. Ka rakiduamtukukefuy fente ñi kutranpiwkeyeetew David kuyfi mu (2 Sam. 9:⁠6-10). Mefibóset wedalkangelu rume, rakiduamlay tañi weda rupameken müten ka culpantukulafi ta Jewba tañi weda rupan mu. Mefibóset  kimniefuy Jewba ñi longko ülmenkünufiel ta David, feymu rakiduamkefuy chumngechi tañi kelluafiel (2 Sam. 16:⁠1-4; 19:⁠24-30). Jewba wirintukukünuy Mefibóset tañi rupan iñchiñ taiñ kimeltuaetew (Rom. 15:⁠4).

20. 1) ¿Chem küdawtukeyngün ñi femal kiñeke peñi ka lamngen? 2) Jewba, ¿chumngentukefi tañi femün engün?

²⁰ Kiñeke taiñ pu peñi ka pu lamngen kümelewekelay tañi rakiduam fillke wedake dungu mu rupan, feymu rume küdawtukeyngün ñi femal kiñeke dungu tañi mongen mu. Tüfachi pu peñi ka pu lamngen küme duamkülekelay mülen mu fentren che, welu amukeyngün müten trawün mu ka fütrake trawün mu. Rume küdawtukeyngün ñi nütramkayal kimnoelchi che, welu tripakeyngün müten tañi amuldungual. Femngechi dungu rupalmi, kidulelaymi. Fentren che ka femngechi rupakey. Jewba rume falintukefi tami femken. Jewba kellukeeymu ka newentukukeeymu, feymu amuleymi tami poyekefiel weda rupamekelmi rume⁠ * (Filip. 4:⁠6, 7; 1 Ped. 5:⁠7). Fentren taiñ pu peñi ka pu lamngen weda rupakeyngün tañi kutrankülen mu, welu amuleyngün tañi poyekefiel ta Jewba, feymu rume ayüwülkefingün. ¡Eymi ka femngechi femkeymi llemay!

21. Jewba tañi kellun mu, ¿chumaiñ?

²¹ Tüfachi kuden taiñ amulen doy kümey kakelu kuden mu. ¿Chumngelu feypiafuiñ? Taiñ kuden mu kom iñchiñ wewafuiñ, llowafuiñ tati rumel mongen, welu kakelu kuden mu kiñe che müten wewkey (Juan 3:⁠16). Ka kom pu lefkelu müley tañi külfünküleal, femngechi müten wewafuyngün tati kuden. Welu iñchiñ taiñ kuden mu, küme amuleafuiñ kutranküleliyiñ rume (2 Kor. 4:⁠16) Jewba tañi kellun mu, kom iñchiñ wechutripayafuiñ tati kuden reke.