1. ¿Chem rupayafuiñ weda duamküleliyiñ?

FILL antü rupakeiñ wedake dungu mu, fey chumkeiñ rume taiñ chaftuafiel. Welu weda duamküleiñ, doy küdawngekey taiñ chaftuafiel ti wedake dungu. Weda duamkülen mu iñchiñ, falinolu trokiwafuiñ ka ayüwkülewelayafuiñ. Feymu ti Biblia feypi: “Weñangkülerpulmi tami rupan wedake dungu mu, yafüngewelayaymi” (Prov. 24:⁠10).

2. 1) ¿Chem weda duamelafeiñmu? 2) ¿Chem peaiñ tüfachi trokiñ mu?

² Fentren dungu weda duamelkeeiñmu. Fentren rupa welulkakeiñ, pepi femkelaiñ kom taiñ ayükefel kam kutranküleiñ chi, feymu weda duamküleafuiñ. Ka weda duamafuiñ llownoliyiñ kiñeke elfal küdaw trawünche mu ka küme llowngenoliyiñ taiñ amuldungun. Tüfachi trokiñ mu, peaiñ chem kelluafeiñmu taiñ weda duamkülen mu.

3. Weda duamküleliyiñ taiñ welulkan mu, ¿chem longkontukunieaiñ?

³ Taiñ chengen mu weda duamkeiñ taiñ welulkaken mu. Kafey rakiduamafuiñ: “Tañi welulkaken mu, Jewba elulayaenew müleal ti we Mapu mu” piafuiñ. Tüfachi rakiduam kuñiwün-ngey. Doy kümeafuy taiñ longkontukunieal Biblia feypi ‘itrokom che ta culpay’ (Rom. 3:⁠23). Jewba ngüneduamniekelay taiñ culpan müten, ka “turpu welulkakilmün” pikelaeiñmu rume. Doy may taiñ küme Chaw Jewba rume piwkeyeeiñmu ka ayüley taiñ kelluaetew, kafey paciencia nieeiñmu. Jewba kimniey taiñ küdawtuken taiñ küme femal ka taiñ weda duamelkeetew tüfa, feymu eluwküley taiñ kelluaetew (Rom. 7:⁠18, 19).

4, 5. Ñi feypin 1 Juan 3:⁠19, 20, ¿chem kellueyew epu lamngen ñi doy küme duamtual?

 ⁴ Inaduamaiñ ñi rupan taiñ lamngen Débora.⁠ * Petu pichikalu müna weda femeyew tañi pu che, feymu falinolu trokiwkefuy. Turpu sakingekelafuy. Fey wüla tremlu, che trokiwkelafuy. Feymu pichi welulkawün mu rume, “chem no rume küme femkelan” pikefuy. Maneluwkelafuy rume kidu mu. Ka femngechi rupay taiñ lamngen María. Tañi pu familia illamkakefeyew, feymu ka femngechi falinolu trokiwkefuy. Dew fautizalelu rume, taiñ lamngen petu falinolu trokiwkefuy ñi testigo ngeal.

⁵ Femngechi rupan mu rume, tüfachi epu lamngen fentekünulayngu ñi serfifiel ta Jewba. ¿Chumngelu? Fey engu ngillatufingu ta Jewba, fey feypifingu ñi chumlen tañi piwke engu (Sal. 55:⁠22). Tüfachi epu lamngen ngüneduamingu taiñ küme Chaw Jewba kimniey chem taiñ rupaken ka taiñ weda duamelkeetew. Ngüneduamnoliyiñ rume chem kümeke dungu taiñ femken iñchiñ, Jewba kom peniey (papeltunge 1 Juan 3:⁠19, 20).

6. ¿Chem rakiduamafuy kiñe che ka wiño welulkawle ñi weda femün mu?

⁶ Kiñe che yafüluwkey tañi elkünutual tañi weda femken. Welu ka wiño welulkawle tüfachi dungu mu, ka wiño weda duameltuafeyew. Kom iñchiñ weda duamelkeeiñmu taiñ culpan (2 Kor. 7:⁠10). Welu ngelay taiñ kidu condenawal. Ka feypikelayaiñ “turpu falin-ngelan, Jewba perdonalayaenew” pikelayaiñ. Feychi rakiduam feyngelay tati, püntünentuafeiñmu Jewba mu. Longkontukunieaiñ ñi feypin ta Biblia: “Weñangkülerpulmi tami rupan wedake dungu mu, yafüngewelayaymi” (Prov. 24:⁠10). Doy may welulkawliyiñ, llellipuafiyiñ ta Jewba. “Perdonaen” piafiyiñ, femngechi kümelkawtuaiñ kidu mu (Is. 1:⁠18). Jewba ngüneduamle taiñ rüf repentiwkülen ka taiñ eluwkülen taiñ femwenoal, perdonayaeiñmu llemay. Ka feypiafiyiñ pu longkolelu taiñ kelluaetew, fey engün piwkeyenkechi kelluaeiñmu taiñ fülkületual Jewba mu (Sant. 5:⁠14, 15).

7. Küdawtuliyiñ taiñ küme femal, ¿chumngelu weda duamkülelayaiñ?

⁷ Kiñe longkolelu Francia mapu mu feypikefi pu küdawtukelu ñi küme femal: “Kiñe che culpayafuy rume, welu repentiwtule ka eluwle ñi femwenoal, nor che trokiafeyew Jewba” pikey tüfachi longkolelu (Rom. 7:⁠21-25). Feymu küdawtuliyiñ taiñ küme femal, kidu condenawlayaiñ. Longkontukunieaiñ kom iñchiñ ta culpakeiñ. Feymu Jewba ñi kutranpiwkeyechen mu, wüli tañi  Fotüm taiñ perdonayaetew (Efes. 1:⁠7; 1 Juan 4:⁠10).

8. Weda duamkülen mu, ¿iney mu kintuafuiñ kellu?

⁸ Taiñ pu peñi ka taiñ pu lamngen kelluafeiñmu taiñ weda duamkülenoal. Ayüliyiñ taiñ nütramkayal chem ñi mülen taiñ piwke mu, taiñ pu peñi ka taiñ pu lamngen allkütuafeiñmu ka yafültukuafeiñmu (Prov. 12:⁠25; 1 Tes. 5:⁠14). Kiñe lamngen Nigeria mapu mu weda duamkey kiñeke mu, feypi: “¿Chumleafulu chi ta iñche kellunoelimu tañi pu lamngen? Tañi yafültukuetew mu tañi pu lamngen, kimfalküley tañi allkütukeetew tañi llellipun ta Jewba. Ka kimürpun ñi ka femngechi yafültukuafiel pu weda duamkülelu” pi taiñ lamngen. Welu longkontukunieaiñ, kiñeke mu taiñ pu peñi, taiñ pu lamngen ngüneduamlayafuy taiñ weda duamkülen. Feymu lle iñchiñ müley taiñ fülkontuafiel taiñ pu peñi, taiñ pu lamngen küme weniyefilu ta Jewba, fey “kelluen” piafuiñ.

9. Ñi feypin Salmo 41:⁠3 ka 94:⁠19, ¿chumngechi yafültukueiñmu?

⁹ Eluwaiñ taiñ kelluaetew Chaw Jewba. Küme duamkülenoliyiñ ka alüñma kutranküleliyiñ, küdawtuafuiñ taiñ ayüwküleal. Jewba tremoltulayafeiñmu famülke mu, welu yafültukuafeiñmu ka kelluafeiñmu taiñ newentuleal. Biblia feypi: “Jewba kellunieafi petu ñi kutrankülen kawitu mu; welukünuñmatuafimi ñi kawitu petu ñi kutrankülen ta kidu” (Salmo 41:⁠3). Ka feypi: “Rume fentrelu iñche mew tañi fill rakiduamkülen, eymi newentuen ka yafüduamelen” (Salmo 94:⁠19). Kiñeke mu, Jewba adkünuafuy kiñeke peñi, lamngen ñi femal kiñeke küdaw taiñ ruka mu ka taiñ ngillakalmeaetew. Ka adkünuafuy engün ñi kiñentrür llellipual iñchiñ mu. Ka femngechi Chaw Jewba rakiduamelafeiñmu kümeke dungu mülelu Biblia mu, fey rakiduamtukuafuiñ ti we Mapu mu ngewelayay ta kutran (Rom. 15:⁠4).

10. ¿Chumngelu taiñ peñi fente weda duamkülewelay?

¹⁰ Kiñe peñi Nigeria mapu mu mülelu, nierumey kiñe accidente, fey lañmawi tañi cuerpo. Ti doctor feypieyew ñi pepi trekawenoal. Taiñ peñi allkütulu tüfa, kutrantupiwkey, rume weñangkülewey. Welu amulerpulay ñi kutrantupiwkelen. ¿Chem kellueyew? Taiñ peñi feypi: “Tañi domo iñchiw fentekünulayu tayu llellipufiel ta Jewba ka tayu ngüneduamfiel ti Biblia. Doy may mañumküleyu ti kümeke dungu tayu nieel ka maneluwküleyu tayu müleal ti we Mapu mu”.

11. ¿Chumngechi kiñe lamngen ayüwkülefuy fente ñi kutrankülefel rume?

¹¹ Kiñe lamngen México mapu mu feypingey tañi weda kutrankülen. “Latripayafuymi feytachi kutran mu” pingey. ¿Chem chumi tüfachi lamngen ñi newenküleal? Petu lawentulu, eluwi ñi fill antü amuldungual. Taiñ lamngen feypi: “Tüfa ta kelluenew tañi fente rakiduamnienoafiel tañi kutran ka tañi operangeal. Doy may rakiduamnien chumngechi ñi kelluafiel ta kakelu che. Nütramkan pu doctor iñchiñ ka pu enfermero, ramtukefuiñ engün tañi familia mu. Femngechi ramtukefuiñ chumngelu ñi dullin fente küdawngechi küdaw. Dew wiñoldunguetew engün, nütramkakefuiñ chem ñi puwal tañi piwke mu engün. ‘Kutrankülechi pu che epe ramtukelaeiñmu femngechi dungu’ pingün tati pu doctor. Fentren engün mañumenew tañi duamtuniefiel engün. Kiñeke engün feypienew tañi direccion ka tañi numero de telefono. Iñche kimniefun Jewba tañi kelluaetew rupan mu iñche feytachi weda dungu mu. Welu afmatulewen  fente ñi ayüwületew Chaw Jewba” (Prov. 15:⁠15).

12, 13. 1) Pu füchakeche ka pu kutran, ¿chumkey ñi amuldungual? 2) ¿Chum tripakey tañi femkeel engün?

¹² Pu kutrankülelu pepi amuldungulayafuyngün tunte tañi ayükefel, feymu weda duamafuyngün. Chumngechi rupafule engün rume, kintukeyngün chumngechi tañi amuldungual. Estados Unidos mapu mu, kiñe lamngen Laurel pingelu weda kutrani. Pepi kidu neyüwelay, feymu tukungey kiñe maquina mu tañi pepi neyüal. 37 tripantu tranakonküley tati maquina mu. Taiñ lamngen ka nierkey ta cancer, fentren rupa operangerkey ka allfüy tañi trawa. Welu rupalu rume fentren wedake dungu mu, elkünulay tañi amuldungun. Feymu amuldungulelfi pu enfermero ka kakelu che küpalu tañi ruka mu. ¿Chumngechi tripay? Tüfachi lamngen kellufi 17 che ñi serfiafiel ta Jewba.⁠ *

¹³ Kiñe longkolelu Francia mapu mu feypi: “Pu pepi tripakenolu tañi ruka mu ka pu mülelu hogares de ancianos mu elkünuafuy publicaciones kiñe pichi exhibidor mu, fey ñi peal ta che. Pu che pefile ti exhibidor, ramtuafuyngün tañi doy kimal. Tüfachi nütramkan yafültukuafuy pu peñi, pu lamngen pepi tripawenolu ñi amuldungual” pi. Feychi pu pepi tripawenolu ka amuldunguafuyngün carta mu ka telefono mu.

14. ¿Chumngelu inayentufali ta David?

¹⁴ Fillke dungu mu elungelayafuiñ kiñeke falin küdaw Jewba tañi trokiñche mu, taiñ kutrankülen mu, taiñ füchalen mu chi kam kakelu dungu mu chi. Femngechi dungu mu rupaliyiñ, ti rey David ñi rupan rume kelluafeiñmu. David rume ayüniefuy ñi femal Chaw Dios tañi ngillatuwe ruka, welu Jewba dullifi kangelu wentru tañi dewmayafiel. David kelluntukufi ti wentru Jewba ñi dulliel. Wüli fentren oro ka plata ñi dewmangeam ti ngillatuwe ruka. ¡David rume inayentufali! (2 Sam. 7:⁠12, 13; 1 Crón. 29:⁠1, 3-5).

15. ¿Chem chumi kiñe peñi ñi weda duamkülenoal?

¹⁵ Kiñe peñi Francia mapu mu tañi kutrankülen mu longkolewelay trawünche mu. Tañi ruka mu pichike küdaw rume pepi femwelafuy. Taiñ peñi feypi: “Ellaka mu, rume weda duamün, falinolu trokiwün. Pepi femnolu rume fentren dungu, rakiduamün ñi fente weda duamkülewenoal. Fey wüla ayüwkületun ñi küdawelafiel ta Jewba pichin ngeafuy rume. Eluwkülen ñi küdawelafiel ta  Jewba. Inayentukefiñ ta Gedeon ka ti 300 weychafe. Ürkülefuyngün, welu amuleyngün tañi weychan. Iñche ka femngechi amulean tañi küdawal” (Juec. 8:⁠4).

16. ¿Chem kimeltueiñmu ñi femün pu kümeke püllü?

¹⁶ Pu kümeke püllü rume inayentufalingün. Kiñe rupa, Jewba ramtufi ti pu kümeke püllü chumngechi ñi ngünenkayafiel ti rey Acab. Fentren kümeke püllü llowdunguyngün, welu Jewba dullifi kiñe küme püllü müten ñi feypiel, fey “küme tripayaymi” pifi (1 Rey. 22:⁠19-22). ¿Weda duampeyngün may pu kakelu kümeke püllü? “Ngünam wiñoldungufiñ ta Jewba”, ¿pipeyngün may? ¡Femlayngün llemay! Pu kümeke püllü rume ñom piwkengeyngün, ayünieyngün Jewba müten ñi püramyengeal (Juec. 13:⁠16-18; Apok. 19:⁠10).

17. Elungenoliyiñ kiñeke falin küdaw taiñ ayüniefel, ¿chem chumafuiñ?

¹⁷ Doy falintunieafiyiñ yenieal Jewba tañi üy ka amuldungucheal tañi kümeke dungu. Kiñeke mu llowafuiñ kiñe falin küdaw trawünche mu, ka antü niewetulayafuiñ. Welu Jewba rüf falintukeeiñmu taiñ ñom piwkengen mu, niefuliyiñ rume kiñe falin küdaw trawünche mu kam femnofuliyiñ rume. Feymu llellipuafiyiñ ta Jewba taiñ amuleal taiñ ñom piwkengen. Rakiduamnieafiyiñ ñi femün pu ñom che nütramkangelu Biblia mu. Küme duamkechi kelluafiyiñ taiñ pu peñi, pu lamngen chem dungu mu rume (Sal. 138:⁠6; 1 Ped. 5:⁠5).

18, 19. Küme llowngenoliyiñ amuldungun mu, ¿chumafuiñ taiñ ayüwküleal?

¹⁸ Amuldungun mu küme llownoeliyiñmu pu che kam müte ngenole tañi ruka mu, weda duamafuiñ. Welu, ¿chumafuiñ taiñ yafüluwküleal ka doy ayüwküleal? Kiñeke kümeke ngülam müley tati wichulechi dungu feypilu “ ¿Chumafuiñ taiñ doy ayüwküleal amuldungun mu?”. Kafey küme rakiduamnieafiyiñ taiñ amuldungun. ¿Chumafuiñ? Peafiyiñ.

¹⁹ Longkontukuaiñ taiñ amuldunguken ñi kimngeal Chaw Jewba tañi üy ka tañi Gobierno. Jesus küme feypi pichin che müten tañi inayaetew (Mat. 7:⁠13, 14). Amuldunguliyiñ, Chaw Jewba müley ta iñchiñ mu ka Jesus ka tati pu kümeke püllü (Mat. 28:⁠19, 20; 1 Kor. 3:⁠9, TNM; Apok. 14:⁠6, 7). Jewba kintuniey che tañi küpa serfietew (Juan 6:⁠44). Kiñeke che pilayafuy  taiñ allkütuaetew kiñe rupa, welu ka rupa wüla allkütuafuy.

20. Ñi feypin Jeremías 20:⁠8, 9, ¿chumafuiñ taiñ ayüwküleal allkütungenoliyiñ amuldungun mu?

²⁰ Rume kimeltuafeiñmu Jeremia tañi femel. Jeremia adkünungey ñi amuldungual, welu kayñetungekefuy ka ayentungekefuy. Jeremia feypi: “Iñche wüldunguken Jewba tañi dungu, feymu kom antü illamkangeken ka ayentungeken. Feymu feypin: ‘Iñche dunguwelayan kidu mu, ka wüldunguwelayan kidu ñi üy mu’. Welu ponwitu tañi piwke ka ñi foro mu puwi chi kütral reke, fey küdawtun ñi nünieafiel, welu ürkünagün” (Jeremías 20:⁠8, 9). Kiñe rupa fente ñi weda duamün, Jeremia piwelafuy tañi amuldungual. Welu fentekünulay tañi amuldungual. ¿Chumngelu? Jewba tañi dungu kütral reke koni tañi piwke mu, fey pepi ngünelafi. Ka femngechi iñchiñ fill antü papeltuafiyiñ Biblia ka rakiduamaiñ taiñ papeltukeel mu. Femngechi femliyiñ, doy ayüwküleaiñ taiñ amuldungun mu ka doy fentren che allkütuafeiñmu (Jer. 15:⁠16).

21. ¿Chumafuiñ taiñ yafüluwkületual?

²¹ Taiñ lamngen Débora taiñ nütramkapeel feypi: “Ti Weküfü allmalltukey taiñ weda duamkülen mu, fey taiñ püntünentuaetew Jewba mu”. Welu Chaw Jewba doy newen-ngey ta Weküfü mu. Feymu chem dungu rume mu weda duamküleliyiñ, “kelluen” piafiyiñ ta Chaw Dios. Jewba llemay kelluaeiñmu welulkawliyiñ rume kiñeke mu. Kutranküleliyiñ, yafültukuaeiñmu. Jewba ka kelluaeiñmu taiñ küme rakiduamnieafiel fillke falinke küdaw ti trawünche mu. Ka kelluaeiñmu taiñ ayüwküleal amuldungun mu. Feymu llellipuafiyiñ ta Jewba ka feypiafiyiñ taiñ chum duamkülen. Jewba tañi kellun mu, yafüluwkületuaiñ llemay.