TROKIÑ ÑI CHILLKATUNGEAL 4
Amulepe taiñ rüf piwkeyewün
“Welukonkechi piwkeyewmün kiñe peñiwen reke” (ROM. 12:10).
109 ÜLKANTUN Piwkeyewaymün kom piwke mu
¿CHEM KIMAIÑ? *
1. ¿Chumngelu am müte piwkeyewlay chi pu familia piafuiñ?
BIBLIA feypi epe afchi antü mu ngewelayay piwkeyewün familiawen (2 Tim. 3:1, 3). Femlerpuy ñi feypilen chi profecia. ¿Chumngelu feypiafuiñ? Ti pu matrimonio lladkünkechi wüdakeyngün. Ti pu pichikeche piwkeyengelay. Kiñeke familia trawülekeyngün, welu küme yewkülekelayngün, müte piwkeyewkelayngün rume. Feypingekey tati pu chaw, pu ñuke, pu pichikeche epe nütramkawkelayngün. Rupakeyngün chi antü computador mu, tablet mu, celular mu, videojuego mu. ¡Kimuwkelayngün rume!
2, 3. 1) Ñi feypin Romanu 12:10, ¿iney am ta piwkeyeafiyiñ? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi trokiñ mu?
2 Feychi pu che kimnofilu ta Jewba piwkeyechekelayngün, feymu inayentulayafiyiñ femngechi pu che (Rom. 12:2). Doy may, kim piwkeyeafiyiñ taiñ pu che ka taiñ pu peñi ka pu lamngen (papeltunge Romanu 12:10). Chumngechi taiñ piwkeyefiel taiñ familia, ka femngechi piwkeyeafiyiñ taiñ pu peñi ka lamngen. Femngechi piwkeyefiliyiñ, ayüwün mu kiñentrür poyeafiyiñ ta Jewba (Miq. 2:12).
3 Feymu tüfachi trokiñ mu, ngüneduamaiñ ñi femün Jewba ka kiñeke tañi pu poyekeetew. Tüfa kelluaeiñmu taiñ kim piwkeyewal.
CHAW JEWBA RUME KUÑILLCHEKEY
4. Ñi feypin Santiaw 5:11, ¿tunte piwkeyeeiñmu Jewba?
4 Biblia feypi Chaw Jewba piwkeyen-ngey (1 Juan 4:8). Kimlu tüfa iñchiñ, küpa weniyeniefiyiñ. Biblia ka pengeli Chaw Jewba rume kuñillchekey (papeltunge Santiaw 5:11). Tañi kuñillcheken mu, Jewba pengeli fente taiñ piwkeyenieetew. Kimfiel mu iñchiñ tüfa, nengümuwkey taiñ piwke.
5. 1) ¿Chumngechi pengeli Jewba ñi kutranduamyechen? 2) ¿Chumngechi inayentuafuiñ?
5 Santiaw ka feypi ñi kutranduamyecheken ta Jewba (Éx. 34:6; Sant. 5:11). Biblia pengeli pu kutranduamyechekelu perdonachekey ka kellukefi ta che rupan mu wedake dungu mu. Feymu Jewba ñi kutranduamyecheken mu, perdonakeeiñmu taiñ culpan ka kellukeeiñmu rupan mu iñchiñ ta wedake dungu (Sal. 37:39; 51:1; 1 Kor. 10:13). Kiñe ñuke piwkeyenkechi kellukefi tañi pu püñeñ, welu Jewba doy piwkeyenieeiñmu, feymu doy eluwküley taiñ kelluaetew (Is. 49:15). ¿Iñchiñ kay? ¿Chumngechi inayentuafuiñ ta Jewba? Perdonayafiyiñ taiñ pu peñi, pu lamngen ka lladkütunielayafiyiñ engün (Efes. 4:32). Ka femngechi kelluafuiñ pu peñi, pu lamngen rupale wedake dungu mu. Piwkeyenkechi femliyiñ tüfachi dungu, inayentuafuiñ Jewba ñi fütra piwkeyechen (Efes. 5:1, TNM).
JONATÁN DAVID ENGU KÜME WENIWEN-NGEYNGU
6. David Jonatán engu, ¿chumngechi pengeli ñi küme weniyewün engu?
6 Biblia pengeli kiñeke kümeke weniwen ñi fütra piwkeyewün. Peafiyiñ ñi rupan David Jonatán engu. Petu ñi reykülen ta Saul, Jewba dullifi ta David ñi reyngeal. Feymu Saul rume ütrirfi ta David ka küpa langümfi. Saul ñi fotüm ngefuy rume, Jonatán kelluntukulafi 1 Sam. 18:1). Chem dungu rume rupafule, feypikünuwingu ñi weniyewal, fey “rumel kelluwayu” piwingu (1 Sam. 20:42).
tañi chaw ñi langümafiel ta David. Doy may, Biblia pengeli “Jonatán David engu kiñewkülerpuyngu ñi küme weniyewün mu, ka Jonatán eluwi ñi piwkeyeafiel chumngechi kidutu piwkeyewi” (7. ¿Chumngelu afmatufali fente ñi weniyewün Jonatán David engu?
7 Jonatán küla mari tripantu peno wünen-ngefuy ta David mu. “David rume weche wentru ngey, ¿chumngechi am weniyeafun?” pilay ta Jonatán. Doy may müna yamniefi ta David. Kom tüfachi dungu katrütulaeyew Jonatán David engu ñi weniyewal. Feymu afmatufali fente ñi weniyewün engu.
8. Jonatán, ¿chumngelu küme weniyekefuy ta David?
8 Jonatán, Saul ñi fotüm ngefuy. Feymu “David rey ngelayafuy, welu iñche rey ngeafun” piafuy. Welu femlay (1 Sam. 20:31). Jonatán nor piwkengefuy ka nor piwkeyefi ta Jewba, feymu ütrirlafi ta David. Kimniefuy Jewba ñi reykünufiel ta David, feymu kelluntukufi. Lladküafuy rume ta Saul, Jonatán elkünutulafi ta David (1 Sam. 20:32-34).
9. ¿Chem pengelkeeiñmu Jonatán ñi ütrirkanofiel ta David?
9 Jonatán piwkeyefi ta David, feymu ütrirkalafi. Jonatán llükachekelafuy ka pepiluwün weychafe ngefuy. Feypingekefuy Saul Jonatán engu doy matun-ngefuy aguila mu ka doy newen-ngefuy leon mu (2 Sam. 1:22, 23). Feymu Jonatán chekawafuy kom tañi femün. Welu femlay. Wünenkawlay David mu ka ütrirkalafi rume ta David kom tañi femün. Doy may Jonatán falintukefi David ñi llükakenon ka ñi piwkeyefiel Jewba. Jonatán ütrirlafi ta David langümfilu ta Goliat, doy may küme weniyewtuyngu. Jonatán reke, ¿chumngechi pengelafuiñ taiñ piwkeyefiel pu peñi, pu lamngen? Peafiyiñ.
¿CHUMNGECHI PENGELAFUIÑ TAIÑ RÜF PIWKEYEWÜN?
10. ¿Chumngechi welukonke piwkeyewaiñ kom taiñ newen mew?
10 Biblia feypi: “Feley tamün piwkeyewal welukonkechi kiñe lif piwke mew ka kom tamün newen mew” (1 Ped. 1:22). Chaw Jewba enseñalkeeiñmu chumngechi taiñ femal. Fey ta fütra piwkeyenieeiñmu. Famtripanoliyiñ kidu mu, fentekünulayay taiñ piwkeyeetew (Rom. 8:38, 39). Ti versiculo feypi taiñ piwkeyewal kom taiñ newen mew. Tüfa pengeli taiñ rume küdawal taiñ femal. Kiñeke mu taiñ pu peñi, pu lamngen weda duamelafeiñmu, feymu küdawngeafuy taiñ piwkeyeafiel. Femngechi dungu mu rupaliyiñ, müley taiñ welukonke nieluwal paciencia, femngechi kelluntukuaiñ taiñ kiñewküleal ka tüngküleal (Efes. 4:1-3). Eluwliyiñ taiñ kiñewküleal pu peñi ka pu lamngen iñchiñ, ngüneduamnielayafiyiñ tañi welulkan engün. Doy may falintuafiyiñ engün chumngechi ñi femken ta Jewba (1 Sam. 16:7; Sal. 130:3).
11. ¿Chumngelu küdawngeafuy kiñeke mu taiñ piwkeyewal?
11 Kiñeke mu, nüngayelafeiñmu ñi feypin ka ñi femün kiñeke peñi, kiñeke lamngen, feymu küdawtuafuiñ taiñ rüf piwkeyeafiel engün. Ti pu wünenke Filip. 4:2, 3).
cristiano femngechi dungu mu rupay. Efodia ka Sintike kellufingu ta Pablo ñi amuldungual ti kümeke dungu, welu kidu engu müte tutewkelafuyngu. Feymu Pablo ngülamtueyew tañi kümelkawtual engu (12. ¿Chem chumafuiñ tañi weniyewal pu peñi, pu lamngen iñchiñ?
12 ¿Chumngechi doy piwkeyeafuiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen? Doy küme kimafiyiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen, femngechi doy kutranpiwkeyeafuiñ engün. Femliyiñ, doy piwkeyeafiyiñ engün. Weniyeafuiñ kom taiñ pu peñi ka pu lamngen tunten tripantu niele rume ka chem tuwün ngele rume. Acordanienge, Jonatán küla mari tripantu peno wünen-ngefuy ta David mu, welu rume küme weniwen-ngeyngu. ¿Eymi kay? ¿Weniyepeafuymi may kiñe doy füchalu kam doy wechengelu eymi mu? Tami femün mu, pengelkeymi tami piwkeyefiel kom pu peñi, pu lamngen (1 Ped. 2:17).
13. ¿Chumngelu doy fülmanieafuiñ kiñeke peñi, lamngen trawünche mu?
13 Piwkeyefiyiñ rume kom taiñ pu peñi ka lamngen, kom trür femngechi weniyelayafuiñ engün. Feychi peñi, lamngen doy kiñewkülelu ñi rakiduam iñchiñ mu, doy fülmanieafiyiñ. Jesus ka femngechi femfuy. Kom tañi pu apostol weniyefuy, welu Juan doy piwkeyefi (Juan 13:23; 15:15; 20:2). Fey, ¿Juan müten pemay doy kümelkafi? ¡Femlay llemay! Kom trür femngechi kümelkafi tañi pu apostol. ¿Chumngelu kimnieiñ? Kiñe rupa Juan Santiaw engu feypifi ta Jesus, ayüfuy ñi afkadinieafiel wenu mu. Welu Jesus ta feypieyew: “Tamu mülepual iñche tañi man püle kam tañi wele püle iñche ta ngen-ngelan tañi ‘felepe’ ñi pial” pieyew (Mar. 10:35-40). Ka femngechi iñchiñ doy küme weniyeafuiñ kiñeke peñi, lamngen. Welu Jesus reke doy kümelkalayafiyiñ engün (Sant. 2:2-4). Femrumefuliyiñ, kiñewkülelayafuy taiñ trawünche (Juda 17-19).
14. Ñi feypin Filipense 2:3, ¿chem kelluafeiñmu taiñ wünenkawnoal trawünche mu?
Filipense 2:3). Acordanienge kake kiñeke taiñ kellukonküleal trawünche mu. Ñom piwke chengeliyiñ, ngüneduamaiñ ñi küme femken taiñ pu peñi, pu lamngen, femngechi inayentuafiyiñ (1 Kor. 12:21-25).
14 Rüf piwkeyewliyiñ, femlayaiñ chem no rume taiñ wünenkawal pu peñi ka pu lamngen trawünche mu. Inayentuafiyiñ ta Jonatán. Fey ütrirlafi ta David, doy may kelluntukufi tañi rey ngeal. Iñchiñ ka femngechi ütrirlayafiyiñ taiñ pu peñi, taiñ pu lamngen adümuwün ngele. Doy may ñom piwke mu müley taiñ doy kümelu trokiafiel engün (papeltunge15. ¿Chem kimeltueiñmu ñi rupan Tania ka tañi pu püñeñ?
15 Weda dungu mu rupan mu iñchiñ, pu peñi, pu lamngen piwkeyenkechi kellukeeiñmu, femngechi Jewba ta yafültukukeeiñmu. Peafiyiñ ñi rupan taiñ lamngen Tania tañi küla püñeñ engün. Fey engün amuyngün kiñe asamblea internacional mu 2019 tripantu. Wiñotulu sabado antü mu engün, chocangeyngün rüpü mu. “Chocangeiñ, kiñe rume allfülaiñ, welu rume pellkeleweiñ” pi taiñ lamngen. “Tripaiñ auto mu, witrakünuwiyiñ rüpü mu. Fey akuy kiñe lamngen ka wiñotulu ti fütra trawün mu. Fey maychikünueiñmu taiñ konpual tañi auto mu. Ka kechu lamngen Suecia tuwlu ka witrakünupay ñi auto engün taiñ kelluaetew. Pu lamngen piwkeyenkechi pangkoeiñmew. ¡Müna küme duameleiñmu!” pi. “‘Kümelkaleaiñ, amutuafuymün müten’ pifuiñ pu lamngen. Welu pilayngün amutual, kidukünulaeiñmu.
Quedanagingün akulu pu paramedico. Kellueiñmu taiñ nieal kom taiñ duamnieel, fey wüla amutuyngün. Tüfachi weda rupan mu, ngüneduamiyiñ taiñ piwkeyeetew Jewba. Kafey doy piwkeyefiyiñ taiñ pu lamngen ka Jewba llemay, ¡rume mañumniefiyiñ!” pi taiñ lamngen. ¿Eymi kay? Weda dungu rupan mu, ¿kellukepeeymu may pu peñi, pu lamngen? “¡May!” pikepelaymi.16. ¿Chumngelu fente falin-ngey taiñ welukentu piwkeyewal?
16 Welukentu piwkeyewliyiñ, fentren kümeke dungu wechulürpuaiñ. Yafültukukefiyiñ pu peñi, pu lamngen rupayüm wedake dungu mu. Kelluntukukeiñ ñi kiñewküleal ti trawünche. Pengelkeiñ taiñ inakefiel ta Jesus, femngechi ñomngechi che ka fülkonay Chaw Jewba mu. Doy falin-ngey may, rüf piwkeyewliyiñ, püramyeafiyiñ taiñ Chaw Jewba, “taiñ rumel kutranpiwkeyenieetew ka taiñ yafülkeetew” (2 Kor. 1:3). Eluwaiñ may taiñ doy piwkeyeafiel pu peñi, pu lamngen. Ka pengelelafiyiñ taiñ femken mu.
130 ÜLKANTUN Wiñoduamtuchefengeaiñ
^ parr. 5 Jesus feypi tañi pu rüf inanieetew welukonkechi piwkeyewayngün. Feymu kom iñchiñ piwkeyewaiñ. Kim piwkeyeafiyiñ taiñ pu peñi, pu lamngen chumngechi piwkeyeniefiyiñ taiñ pu familia. Tüfachi trokiñ kelluaeiñmu taiñ femngechi femal.
^ parr. 53 ¿CHEM PENGELI TI ADENTUN? Kiñe weche longkolelu fentren dungu kimeleyew kiñe füchalechi longkolelu. Fewla ti weche longkolelu inaniey chem ñi kimel.
^ parr. 55 ¿CHEM PENGELI TI ADENTUN? Ti weche longkolelu witrankontumefi tati füchalechi longkolelu tañi ruka mu. Kiñentrür yafütuyngün, femngechi welukentu piwkeyewingün.