Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

PU CHE ÑI MONGEN

Chem rume tayu feypietew Jewba femkefuyu

Chem rume tayu feypietew Jewba femkefuyu

FEYCHI 1971 tripantu, mülekefuyu tañi füta iñchiw Taiwán mu. Rume kamapulefuyu tayu tuwün mapu mu. Rupay kiñe fütra kürüftuku mawün, fey mangi tati lewfü. Rume wütrun-ngefuy, feymu yey fütrake kura, fillem. Ka yefi tati puente, feymu pepi nopulaiñ. Tañi füta iñchiw ka ti rulpadungukelu taiñ compañetew, rume weda duamkülefuiñ. Nometu taiñ pu lamngen esperanieeiñmu ka rume pellkeleyngün. Auto mu miyawkefuiñ, fey tukufiyiñ kiñe camion mu taiñ nomeal. Ngelafuy cadena, llasu no rume ñi nünieafiel ti auto, feymu ti camion ñochikechi nomey ti lewfü. Puwnoalulefuiñ, feymu rume llellipuniefiyiñ ta Jewba, fey küme puwiyiñ nometu. ¿Chumngelu femngechi rupaiñ? Wüne nütramkaleluwayiñ taiñ mongen.

CHUMNGECHI PIWKEYERPUFIYU TA JEWBA

Tañi füta Harvey pingey, Australia tuwün-ngey. Küla peñi niey, Harvey wünenküley. Tañi pu che kimürpufi ta Jewba doy 80 tripantu kuyfi, feychi antü mu fentren che pofrengefuy. Harvey müna piwkeyefi ta Jewba, feymu fautizawi nielu 14 tripantu. Petu weche wentru ngelu, feypingey ñi papeltual Ti Werken trawün mu. Welu pepikawkülenolu trokiwi, feymu “femlayan” pifuy. “Jewba tañi trokiñche mu feypingelmi tami femal chem rume, pepikawkülepelaymi tami femal” pingey Harvey. Feychi ngey ñi llowken chem küdaw rume elungeyüm ta trawünche mu (2 Kor. 3:⁠5).

Choyüngen Inglaterra mapu mu. Kimfiñ ti rüf dungu tañi ñuke ka tañi wünen lamngen iñchiñ. Tañi chaw ellaka mu katrütukefeiñmu taiñ testigo ngeal. Fentren tripantu rupalu wüla, testigo ngerpuy. Tañi chaw pilafuy rume, welu fautizawün 9 tripantu nielu iñche. Rakiduamün tañi wüneleal amuldungun mu ka tañi misionera ngeal. Welu “wünelelayafuymi amuldungun mu, puwülmi wüla 21 tripantu” pienew ñi chaw. Welu iñche pilafun tañi fente esperayal. Nielu iñche 16 tripantu, tañi chaw eluenew ñi amual ta Australia chew ñi mülen tañi wünen lamngen. Feychi wüla nielu iñche 18 tripantu, konün ñi wüneleal amuldungun mu.

Niewiyu 1951 tripantu.

Australia mapu mu kimfiñ ta Harvey. Mür ayülefuyu tayu misionero ngeal, feymu niewiyu 1951 tripantu. Wünelekefuyu amuldungun mu. Fey epu tripantu rupalu, mangelngeyu tayu witran-ngemeal pu trawünkeche mu. Fütra circuito ngefuy chew taiñ witran-ngemeal, feymu ka mapu miyawkefuiñ.

WECHURPUY TAYU AYÜNIEFEL

1955 tripantu tripayu Galaad mu.

1954 tripantu mu mangelngeyu Galaad pingechi escuela mu, fey amuyu ti clase 25. “Fewla llemay misionero ngeayu” pin. Farcu mu puwiyu ta Nueva York, fey koniyu Galaad mu taiñ doy küme estudiayafiel ta Biblia. Feychi escuela mu ka kimeltungekefuiñ taiñ wingkadungual, welu Harvey küdawtukefuy ñi rulpadungual.

Pu kimeltufe feypieiñmu pu küpa amulu ta Japon wirintukuafuy tañi üy ñi enseñangeal japones kewün. Welu iñchiw dulliyu tayu wirintukunoal tayu üy. “Jewba ñi trokiñche may feypipe chew tayu amual iñchiw” piwiyu. Kiñe tati kimeltufe Albert Schroeder pingey, fey kimürpuy taiñ wirintukunon taiñ üy taiñ kim dungual japones. Fey feypieiñmu: “¿Chem duamküleymu? ¿Rüf küme rakiduamküleymu tamu chumal?”. Rakiduamküleweyu müten. Fey lamngen Albert feypieiñmu: “Dew wirintukuñmawiyiñ tamu üy tamu adümafiel japones kewün dungu”. Harvey doy küdawtulay ñi adümafiel ti japones kewün.

Werküngeyu ta Japon 1955 tripantu mu. 500 testigos müten mülekefuy. Iñche niekefun 24 tripantu ka tañi füta niekefuy 26 tripantu. Puwiyu Kobe pingechi waria mu. Meli tripantu küdawiyu fey mu. Fey werküngeyu tayu witranmayafiel pu trawünche inafülkülelu Nagoya pingechi waria mu. Rume ayüwiyu. Ayüwmaeyumu pu lamngen, ti iyael ka fente ñi adkülen ti mapu. Welu pichiñma mu kangelu küdaw elungeyu.

KA KIÑE WE KÜDAW

1957 tripantu müleyu kakelu misionera iñchiñ Kobe mu, Japón.

Küla tripantu witranmamekefiyu pu trawünche, fey ramtungeyu tayu amuafel Taiwán mu, femngechi amuldungulelafiel pu che amis tuwün-ngelu. ¿Chumngelu? Taiwán mu kiñeke lamngen amis tuwün-ngelu apostata ngerpuyngün. Pu amis adümkey japones kewün dungu, feymu ti Betel mülelu Taiwán duamniefuy kiñe wentru lamngen kimlu japones dungu ñi kelluafiel pu amis.⁠ * Rume ayüwmakeeyumu tayu mülen Japón mu, feymu ayülefuyu tayu mülenagal. Welu Harvey chem küdaw rume ñi eluetew Jewba llowkefi müten, feymu “amuayu ta Taiwán” piyu.

Noviembre 1962 tripantu puwiyu ta Taiwán. Mülefuy 2.271 testigos. Epe kom engün amis tuwün-ngey. Welu wünelu mülefuy taiñ kimal chino dungun. Niekefuyu kiñe lifru müten taiñ adümal chino dungun ka kiñe kimeltufe, welu gringo dungunolu. Küdawngefulu rume, kimürpuiñ müten chino dungun.

We puwlu iñchiw ta Taiwán, Harvey elfalkünungey ñi adnieafiel ti amuldungun küdaw feychi pais mu. Pichilekefuy küdaw, feymu Harvey mufüke semana tripakefuy ñi amuldungual pu amis lamngen engün. Ka kiñeke mu wewpikefuy fütrake trawün mu. Ti gobierno feypikefuy ñi femngeal trawün chino kewün mu müten, feymu Harvey mülefuy ñi wewpial chino dungun mu küdawtulu rume. Pu amis kimlafuy chino kewün, feymu rulpadungulelngekefuy ñi wewpin amis kewün mu.

Feychi antü mu mülefuy taiñ entual permiso taiñ nieal fütrake trawün, welu pürüm elungekelafuiñ. Feymu pichilewelu ñi femngeal ti fütra trawün, Harvey anükünuwkefuy ponwi comisaria mu, fey pürüm elungekefuy permiso.

KIÑE RUPA WÜLA WECHUN KIÑE MONTAÑA

Taiwán mu katrürumeiñ kiñe lewfü taiñ amuldungual.

Pepi amuldungumeal kañpüle, kiñe hora kam doy chi trekakefuiñ. Katrürumekefuiñ lewfü, wechukefuiñ witralechi wingkul. Nütrameluwayiñ ti wünen rupa ñi wechun kiñe montaña. Epe wünlu, pürümkechi sayunakünuiñ. Tripaiñ, fey a las 5 y media püraiñ kiñe micro mu. Elkünupueiñmu kiñe pichi waria mu, kamapulefuy. Rumeiñ lewfü mu ka wechuiñ kiñe fütra montaña mu. Rume witralefuy ti montaña, feymu küdawngefuy taiñ wechual, welu rumeiñ müten taiñ amuldungual.

Feychi puliwen Harvey amuldunguyawi pu lamngen engün. Iñche kidu amuldunguyawün chew ñi mülen pu japones dungukelu. Fey rupan antü yafüngewelan, kurü wüntu sayunalu am iñche. Fey wüla trawütuyu tañi füta iñchiw, kom pu lamngen dew amutuyngün. Welu Harvey trafkinturkey revista küla kuram mu. Tañi füta feypienew chumngechi ñi iyafiel chi karü kuram. Epu katakünufiyu, fey mülefuy ñi fochidafiel. Karü kuramtukelafun, welu ifiñ müten. Iñche yafüngewelafun, feymu tranürpuafun rüpü mu. Tañi füta yetulayafenew, feymu eluenew ti kiñelewechi kuram tañi yafükonam.

MÜÑETUN, FEMNGECHI ÑI MÜÑETUNOFEL

Kiñe antü mülekefuyu kiñeke lamngen tañi ruka mu. Inafülkülefuy ti salon mu chew ñi pepikamekengen kiñe fütra trawün. Pu amis rume duamniekefuyngün ñi müñetual, feymu ti ñaña kom pepikaleiñmu taiñ müñetual. Harvey rume duamngemekefuy, feymu feypienew ñi wüne müñetual iñche. Ti ñaña pepikaleiñmu epu faltiko ka kiñe lafatorio. Kiñe ti faltiko niey firkü ko, kangelu are ko. Fey elkünuy ti faltiko ka ti lafatorio adkiñ mu chew ñi küdawmeken pu lamngen, afduamkülewen. Ngelafuy chem no rume ñi takuwam ñi müñetual, feymu “arelelafen kiñe cortina” pifiñ. “¡Awem!” pin, refalta eluenew ti cortina, tapalaenew, kom rumey ñi lelinieaetew engün. Rakiduamfun ñi amual furi ruka, welu mülerkey kechan kansu, ünatuafenew chi. Fey rakiduamün, “pu lamngen rume küdawküley, feymu pelayaenew engün” pin. Feymu müñetukan müten. Femnofuli, weda duamelafuiñ.

Tukutuwküleyu amis tukutuwün mu.

TRIPAY TI WÜNENKE PUBLICACIONES AMIS KEWÜN MU

Harvey ngüneduami chumngelu pu lamngen amis müte küme weniyelafingün ta Jewba. Fey engün kim papeltulafuyngün ka nielafuyngün Chaw Jewba ñi dungu tañi kewün dungu mu. Feychi mu wirintukungerpuy amis kewün dungu, feymu eluwiyu tayu enseñayafiel pu lamngen amis ñi papeltual tañi kewün dungu mu. Tüfa fütra küdaw fel. Welu rupayechi antü mu, pu lamngen kim papelturpuyngün Chaw Jewba ñi dungu tañi kewün dungu mu. 1966 tripantu mu tripay publicaciones amis kewün dungu mu, fey 1968 tripantu tripay Ti Werken.

Welu pu gobierno pilafuy taiñ wülal publicaciones wirilenolu chino kewün mew. Feymu fillke dungu femngey ñi wülngeal Ti Werken amis kewün mu. Doy kiñe tripantu Ti Werken wiringey amis kewün mu ka chino dungun mu. Femngechi pu che ngüneduamfule taiñ revista, rakiduamafuy taiñ enseñameken chino dungun. Feychi ngey ñi tripayüm publicaciones amis kewün mu, femngechi ñi doy kimafiel engün Biblia mu tripachi rüf dungu (Hecho 10:⁠34, 35).

LIFKÜLETUY TI TRAWÜNCHE

Doy 20 tripantu mu peno, pu lamngen amis tuwün-ngelu inakelafuyngün Chaw Dios tañi werkün dungu. Küme ngüneduamkelafuyngün Biblia mu tripachi ngülam. Feymu lle kiñeke yeniekefuyngün pod mongen, ngollikefuyngün, pütremtukefuyngün ka drogatukefuyngün. Harvey witranmamefi fentrenke trawünche, femngechi ñi adümal engün chem rakiduamkey Jewba ñi femün mu engün. Kiñe rupa witran-ngemeyu trawünche mu, mangi tati lewfü, fey rumeyu kiñe camion mu. Tüfa ñi feypiel ellakonlu tañi nütram.

Ñom piwkengelu eluwkülefuy ñi liftuafiel ñi mongen, welu doy alün pilayngün ñi femal. Feymu 20 tripantu mu fentren lamngen püntütripayngün trawünche mu. Doy 2.450 ngefuyngün, welu 900 müten peno mülewey trawünche mu. Feymu müna weñangkün-ngefuy. Welu kimniefuiñ Jewba ñi kümelkanoafiel tañi pu trokiñche lifkülenole (2 Kor. 7:⁠1). Rupachi antü mu fentekünuyngün ñi wedake femün, fey Jewba müna kümelkaeyew. Famülke mu müley doy 11.000 amuldungukelu Taiwán mu.

Pichiñma mu 1980 tripantu, ti trokiñche amis doy küme weniyerpufingün ta Jewba. Femngechi Harvey doy pepi kellufi pu chino kewün dungukelu. Kelluyefi kiñeke lamngen ñi füta ñi poyeafiel ta Jewba. Tüfa müna ayüwüleyew. Acordanien kiñe rupa kiñe tañi estudialkeel llellipufi ta Jewba. Feychi ngey ñi llellipufiel ta Jewba, feymu müna ayüwkülefuy Harvey. Iñche ka femngechi kellufiñ fentren che ñi poyeafiel ta Jewba, müna ayüwülenew tüfa. Kiñe domo tañi enseñafiel Biblia, tremlu epu tañi pu püñeñ, küdawpuyngu Betel mu, fey kiñentrür küdawiyiñ. Feyta müna ayüwülenew.

WEÑANGKÜN-NGEY TA LAYELUWÜN

Rupachi antü mu Harvey kutrani cancer kutran mu, feymu lay 1 konchi enero 2010 tripantu. Epe 59 tripantu kurewen-ngekefuyu, welu fewla kidulewetun. Küdawelfi ta Jewba fill antü epe 60 tripantu, epe kom ñi mongen llemay. Rume echamenoniefiñ. Mür ayüwünkechi serfikefiyu ta Jewba Japon ka Taiwán mapu mu. Ka kimürpuyu japones ka chino kewün dungu. Küdawngefulu rume, pepilfiyu.

Meli tripantu rupalu ñi lan tañi füta, ti Cuerpo Gobernante feypienew ñi wiñotual ta Australia. Rume ayülefun ñi müleal Taiwán mu, feymu ayüniefun ñi mülenagal. Welu Harvey kimeltuenew chumkawnorume “femlayan” ñi pinoafiel Jewba tañi trokiñche. Feymu wiñotun müten ta Australia. Dew putremlu iñche duamnien ta kellu, feymu rume kümey tañi mülepatun ta Australia.

Ayüwünkechi llowkefiñ pu witran-ngepalu dungulu chino ka japones.

Fewla küdawken Australia mu mülechi Betel. Afchi semana mu amuldunguken ti trawünche mu. Witran-ngepan mu pu chino dungukelu ka pu japones dungukelu, iñche adniekefiñ engün. Rume ayükefiñ feychi küdaw. Müna maneluwkülen ti wiñomongetun mu. Harvey kom ñi mongen mu femi chem ñi feypietew ta Jewba, feymu rüf kimnien tañi wiñomongeltuaetew. ¡Pewtuayu llemay! (Juan 5:⁠28, 29).

^ parr. 14 Kuyfi doy dungungekefuy japones dungun Taiwán mu, feymu fentren trokiñche Taiwán mu doy adümkey japones dungun. Fewla doy dungungekey chino dungun.