Kiñe lamngen Sara⁠ * pingelu feypi: “Iñche allo yewenchengen tañi mongen mew, feymu mülen mu che nokelkawkelu ka illkufemkelu, weda duamken iñche. Welu mülen mu che ñom duamngelu, iñche küme duamken. Femngechi che, iñche nütramkakefiñ chem ñi mülen tañi piwke mu. Feymu rume weniyefiñ tati pu ñom duamngelu”.

Chumngechi ñi feypin taiñ lamngen Sara, ñom duamngeliyiñ kakelu che küpa weniyeafeiñmu. Ñom duamngeliyiñ, ayüwülafiyiñ ta Jewba. Feymu tati Biblia feypi taiñ “lef lladküfemnoal” (Kol. 3:⁠12). Fey ramtuwaiñ: ¿chumkey pu ñom duamngelu? Jesus, ¿chumngechi pengeli ñi ñom duamngen? Ñom duamngeliyiñ, ¿chumngelu ayüwküleafuiñ?

Pu ñom duamngelu⁠ * küme duamkülekeyngün, kafey küme duamelchekey. Ka rupan mu wedake dungu mu, tüngkülekey ka kim ngüneniewkey.

Griego kewün mu feypilu ñom duamngen, rakiduamelkeeiñmu kiñe awka kawellu ñi ñomümngen. Tüfachi kawellu ñomümngelu rume, petu newen-ngey. Ka femngechi pu ñom duamngelu newen piwkengeyngün. ¿Chumngelu feypiafuiñ? Pu ñom duamngelu ngüneniewkey tañi culpafe chengen mu ka küme yewkey kakelu che engün.

“Iñche ñom duamngelan” piafuiñ. Tati Mapu mu müley fentren che nokelkawkelu ka illkufemkelu, feymu iñchiñ doy küdawtuafuiñ taiñ ñom duamngeal (Rom. 7:⁠19). Feley llemay, küdawngeafuy taiñ ñom duamngeal, welu Jewba tañi newen mew femürpuafuiñ tati (Gal. 5:⁠22, 23, TNM). ¿Chumngelu yafüluwaiñ taiñ ñom duamngeal?

Ñom duamngeliyiñ, tati pu che weniyeaeiñmu. Chumngechi ñi feypin taiñ lamngen Sara, iñchiñ ka küme duamkeiñ mülen mu tati pu che ñom duamngelu. Iñchiñ inayentuafuiñ ta Jesus, kidu küme duamelchekefuy ka ñom duamngefuy (2 Kor. 10:⁠1). Kidu ñi fente ñom duamngen pu pichikeche kütu ayükefuyngün ñi fülmaetew (Mar. 10:⁠13-16).

Ñom duamngeliyiñ, kidutu kuñiwtukuwaiñ ka taiñ chafche. Ñom duamngeliyiñ, pürüm weda duamlayaiñ ka illkufemlayaiñ (Prov. 16:⁠32). Femngechi weda duamelchelayaiñ ka culpantukuwlayaiñ taiñ feypin mu. Femngechi chengeliyiñ,  kim ngüneniewaiñ ka kuñiwtukuafuiñ tati che taiñ piwkeyeniefiel ñi kutrankawnoal taiñ weda femün mu.

Jesus fentren duam niefulu rume, pengelkünuy ñom duamngen itrokom che mew. Kidu ñi antü mu, fentren che niekefuyngün wedake dungu, fey duamniefuyngün ñi yafültukungeal. Feymu, müna küme duampelayngün Jesus tañi feypietew: ‘Küpamün iñche mew, iñche am ñom piwkengelu’ (Mat. 11:⁠28, 29).

Jesus reke, ¿chumngechi iñchiñ ñom duamngeafuiñ? Chillkatufiliyiñ tati Biblia, kimürpuafuiñ chumngechi Jesus küme yewkefuy tati pu che engün ka chumkefuy ñi chaftuafiel wedake dungu. Inayentuafiyiñ ta Jesus ñi ñom duamngen, doyelchi may rupaliyiñ wedake dungu (1 Ped. 2:⁠21). Inaduamafiyiñ küla dungu ñi kelluetew ta Jesus tañi ñom duamngeal.

Jesus ñom piwkengefuy. Jesus ñom duamngefuy ka mallmangelafuy. Biblia mu mür feypingey tüfachi epu dungu rume nüwkülelu kay (Efes. 4:⁠1-3). ¿Chumngelu am?

Ñom piwkengeliyiñ, pürüm weda duamlayaiñ chem rume feypingeliyiñ. ‘Ifengeymi’ ka ‘putufengeymi’ pingey ta Jesus, fey ¿chumi kidu? Illkufemlay, doy may tañi femün mu Jesus pengelkünuy ñi rüfngenon tañi feypingeel. Ka feypi: “Ngünechen tañi kimün kimfali ñi femkeel mew” (Mat. 11:⁠19).

Weda pingeliyiñ, eluwaiñ taiñ ñom duamngeal. Kiñe longkolelu Pedro pingelu mülefuy Sudáfrica mapu mew, kidu feypi: “Feypingen mew kiñe weda dungu tañi ayünoel, ramtuwken: ‘Jesus rupale femngechi dungu mu, ¿chumafuy chi?’. Femngechi kimürpun ñi lef lladküfemnoal”.

Jesus kimtukuniefuy taiñ culpafe chengen. Jesus tañi pu inanieetew ayüniefuyngün ñi küme femal, welu tañi culpafe chengen mew küdawtuyngün ñi femngechi femal. Rakiduamaiñ ti pun Jesus petu tañi lanon, Pedro, Santiaw ka Juan nepelelafuyngün tañi yafültukuafiel ta Jesus. Welu Jesus illkutulafi tañi pu apostol doy may feypifi: “Eymün ta ayülefuymün tamün yafüluwküleal, welu tamün cuerpo yafüngelay” (Mat. 26:⁠40, 41).

Kiñe lamngen Mandy pingelu, re rakiduamkefuy tañi pu lamngen ñi welulkan mu, welu fewla inayenturpufi ta Jesus ñi ñom duamngen. Taiñ lamngen feypi: “Longkontukuken kom iñchiñ taiñ welulkawken. Fewla eluwken ñi rakiduamal kümeke dungu tañi pu lamngen mew chumngechi femkey ta Jewba”. Feley, Jesus kimniefuy tati pu che ñi welulkawken. Feymu ka femngechi iñchiñ küme rakiduamtukuliyiñ taiñ pu peñi ka pu lamngen mu, doy ñom duamngeaiñ.

Jesus maneluwi Chaw Ngünechen mew. Jesus mülepalu Mapu mew, rume wedalkangey. Tati pu che welurakiduami engün Jesus tañi feypietew, kafey awükafingün ka illamkafingün. Jesus weda dunguyengelu rume amuley ñi ñom duamngen, ¿chumngelu? Kidu “chalintukuwi ta Ngünechen mew, tati ramtukadunguchekelu nor dungu mew” (1 Ped. 2:⁠23). Jesus kimtukuniefuy Jewba tañi kuñiwtukuaetew, welu kafey ñi ramtukadunguafiel tüfa engün puwchi antü mew.

Weda femngeliyiñ, fey illkuliyiñ, doy wedalkawafuiñ. Feymu tati Biblia feypi: ‘Feytichi lladkülechi che chem küme dungu rume femkelay ñi tuteafiel ta Ngünechen’ (Sant. 1:⁠20). Femngeliyiñ kiñe weda dungu, ngünewaiñ taiñ wedalkanoal taiñ culpafengen mu.

Kiñe lamngen Cathy pingelu, Alemania mapu mew mülelu, femngechi rakiduamkefuy: “Iñche kidu ingkawnoli, iney rume femlayafuy iñche mu” pi taiñ lamngen. Welu maneluwlu Jewba mu, küme elkünutuy tañi rakiduam. Ka feypi taiñ lamngen: “Fewla illkufemwelan. Kimnien Jewba ñi küme elkünutual kom tati wedake dungu, feymu ñom duamngen”. Feley llemay rupaliyiñ wedake dungu mew, inayentuafiyiñ ta Jesus ka maneluwaiñ Chaw Dios mu, femngechi ñom duamngeaiñ.

Jesus feypi: ‘Ayüwün niekey tati ñom duamngelu’ (Mat. 5:⁠5). Feymu taiñ ayüwküleal, müley taiñ ñom duamngeal. Fewla inaduamaiñ kiñeke dungu taiñ kelluaetew ñi ñom duamngeal.

Tati kurewen weda rupale, kelluaeyew engu ñi ñom duamngen. Kiñe peñi Roberto pingelu, Australia mapu mew müley, kidu feypi: “Fentren rupa rakiduamnon mu entuken tañi feypin, fey weda duamelfiñ tañi afkadi. Kiñeke mew weda dunguliyiñ, küdawtuafuiñ taiñ küme elkünutual taiñ weda femel. Feymu kimtukulu iñche fente ñi weda duamelfiel tañi domo, rume weda duamnagün” pi.

‘Kom iñchiñ ta rume culpafengeiñ’, feymu welulkawkeiñ taiñ feypin mew. Tüfachi dungu mu kiñeke mu yafkawafuy tati pu kurewen (Sant. 3:⁠2). Welu ñom duamngeliyiñ, tüngküleaiñ ka ngüneniewaiñ chem taiñ feypial (Prov. 17:⁠27).

Roberto rume küdawi tañi ñom duamngeal ka kim ngünewal. ¿Chum tripay tüfa? Roberto feypi: “Kiñeke mu kiñewkülekelay tayu rakiduam tañi domo iñchiw, welu iñche ngünewken tañi illkunoal. Doy may küme allkütukefiñ ka ñom piwke mu nütramkakefiñ, femngechi doy küme yewküleyu”.

Ñom duamngeliyiñ, doy küme yewküleaiñ kakelu che iñchiñ. Tati pu pürüm illkufemkelu küdawtukey ñi peal weni. Welu ñom duamngeliyiñ, kiñewküleaiñ kakelu che iñchiñ (Efes. 4:⁠2, 3). Taiñ lamngen Cathy taiñ üytupeel feypi: “Ñom duamngen mew doy küme yewken ta kakelu che iñchiñ pepilfalngenolu rume”.

Taiñ ñom duamngen mu tüngküleafuiñ. Biblia feypi nieliyiñ “Ngünechen mew küpachi kimün”, ñom duamngeafuiñ ka tüngküleafuiñ (Sant. 3:⁠13, 17). ‘Ñom duamngele ti che’ tüngduamküleay (Prov. 14:⁠30). Kiñe peñi Martin pingelu rume küdawi tañi ñom duamngeal, kidu feypi: “Fewla obligachekelan ñi femngeal iñche tañi ayükeel müten, feymu doy tüngkületun ka ayüwkületun”.

Feley llemay, kiñeke mu rume küdawtuafuiñ taiñ ñom duamngeal. Femngechi feypi kiñe taiñ peñi: “Kiñeke mu fente tañi illkun arof tripaken reke”. Jewba feypieiñmu taiñ ñom duamngeal, feymu kelluaeiñmu taiñ femngechi chengeal (Is. 41:⁠10; 1 Tim. 6:⁠11). Jewba kimeltuaeiñmu taiñ ñom duamngeal ka newentukuaeiñmu (1 Ped. 5:⁠10). Rupalechi antü, Pablo reke inayentuafuiñ Kristo ñi ñom duamngen (2 Kor. 10:⁠1).