1. ¿Chem dungu feypi Jesus?

DOY falin-ngechi dungu pekelafiyiñ, ¿chumngelu feypiafuiñ? Jesus feypi taiñ ngülümkayafiel reke falinke tesoro wenu mu, tüfa am doy falilu chem plata mu rume. Jesus ka kimeltueiñmu tati pu che femürpukey chem tañi doy falintunieel tañi piwke mu (Mat. 6:⁠19-21). Feymu, ¿chumngechi ngülümkayafuiñ reke falinke tesoro wenu mu? Doyümaiñ taiñ ayüwülafiel ta Jewba. Femngechi femliyiñ, iney no rume weñeñmalayaeiñmu feychi falinke tesoro.

2. 1) Ñi feypilen 2 Korintio 4:⁠17, 18, ¿chem müley taiñ rakiduamanieafiel? 2) ¿Chem ngüneduamaiñ tüfachi chillkatun mu?

² Pablo ngülamtueiñmu taiñ rakiduamyeafiel wenu küpachi küme dungu (papeltunge 2 Korintio 4:⁠17, 18). ¿Chem am feychi wenu küpachi küme dungu? Feyta kom taiñ eluaetew Chaw Dios küpalechi antü mu ka kakelu kümeke dungu taiñ eluetew famülke mu. Feytachi chillkatun mu peaiñ meli feychi falinke dungu: 1) Taiñ weniyeafiel ta Jewba, 2) taiñ ngillatuafiel ta Jewba, 3) Jewba tañi newen, 4) taiñ kelluntukuaetew Jewba, Jesus ka pu kümeke püllü taiñ amuldungual. Ka peaiñ chumngechi pengelafuiñ ta Jewba taiñ mañumtuniefiel.

3. 1) ¿Chem am tati doy falin dungu taiñ niekeel? 2) ¿Chumngechi fel chi weniyerpuafuiñ ta Jewba?

³ Taiñ weniyeafiel ta Jewba doy fali chem dungu mu rume (Sant. 2:⁠23). Culpan-ngefule rume tati pu che weniyeafuy ta  Jewba, ¿chumngechi am? Jesus tañi wülün mu tañi mongen montulkefi tati pu che culpan dungu mu (Juan 1:⁠29). Petu tañi lanon mu rume ta Jesus, Jewba kimniewyekey ñi montulafiel tati pu che. Feymu Jewba kuyfi mu weniyefi pütrünke che petu ñi lapanon Jesus (Rom. 3:⁠25).

4. Petu ñi küpanon Jesus, ¿iney engün am weniyefi ta Jewba?

⁴ Fewla inaduamafiyiñ kiñeke che weniyekefilu ta Jewba petu ñi küpanon Jesus Mapu mu. Abraam müna feyentukefuy Chaw Dios mu. Kiñe warangka tripantu rupalu rume tañi lan, Jewba “iñche tañi weni” pieyew (Is. 41:⁠8). Lafule rume tati pu che, Jewba weni trokinieeyew. Abraam mongeley reke Jewba tañi rakiduam mu (Luka 20:⁠37, 38). Ka nütramkayaiñ Job mu. Kiñe antü trawüluwkülelu pu kümeke püllü, Jewba feypi fente ñi maneluwün Job mu. Feymu feypi Job feyta “kiñe wentru nor piwkengelu püntütripakenolu, ka yamkefilu ta Chaw Ngünechen ka famtripalelu wedake dungu mu” (Job 1:⁠6-8). Fewla nütramkayaiñ Daniel mu. Kidu 80 tripantu alü kamapulefuy tañi pu che mu, welu poyekefi ta Chaw Jewba. Füchalelu Daniel, “rume falichi wentru” pieyew kiñeke kümeke püllü. Femngechi pengelingün fente ñi falintunieetew Jewba (Dan. 9:⁠23; 10:⁠11, 19). Jewba rüf ayüniey llemay ñi wiñomongeltuafiel kom tañi pu weni dew lalu (Job 14:⁠15).

5. ¿Chumafuiñ taiñ weniyeafiel ta Jewba?

⁵ Famülke mu, fentren pu che küme weniyefi ta Jewba. Wall Mapu püle fentren wentru, domo ka pichikeche tañi femün mu pengelkeyngün ñi weniyefiel ta Chaw Jewba. Biblia feypi Jewba “küme weniyeniefi tati pu norngelu” (Prov. 3:⁠32). ¿Chumngechi weniyerpuafuiñ ta Jewba? Jesus wüli tañi mongen, fey taiñ perdonangeal taiñ culpan. Feymu müley taiñ feyentual Jesus tañi lan mu. Ka müley taiñ wültukual taiñ mongen Jewba mu ka fautizawal. Femngechi müten weniyerpuafuiñ ta Jewba.

6. Falintufilu iñchiñ taiñ weniyefiel ta Jewba, ¿chumaiñ?

⁶ ¿Chumngechi falintuafuiñ taiñ weniyefiel ta Jewba? Müley taiñ inayentuafiel ta Abraam ka Job, kidu engu doy pataka tripantu nor piwke mu serfikefi ta Jewba. Tunten tripantu yenieliyiñ rume taiñ serfikefiel ta Jewba, iñchiñ ka femngechi femafuiñ. Ka inayentuafuiñ ta Daniel. Turpu fentekünulayaiñ taiñ poyekefiel ta Jewba, latripafuliyiñ rume (Dan. 6:⁠7, 10, 16, 22). Jewba tañi kellun mu, chaftuafuiñ chem weda dungu rume rupaliyiñ. Femngechi turpu aflayay taiñ weniyefiel ta Jewba (Filip. 4:⁠13, TNM).

7. 1) Ñi feypin Proverbios 15:⁠8, ¿chem rakiduamkey Jewba taiñ llellipufiel mu? 2) ¿Chumngechi wiñoldungukeeiñmu Jewba taiñ ngillatufiel?

⁷ Ka kiñe falin dungu taiñ eluetew Jewba, taiñ ngillatuafiel. Tati kümeke weni nütramkakey chem ñi mülen tañi piwke mu ka chem tañi rakiduamken. Ka femngechi feley taiñ weniyefiel ta Jewba. Biblia mu, Jewba feypikeeiñmu chem tañi rakiduamkeel ka chem tañi ayünieel. Ka femngechi llellipun mu iñchiñ, nütramkakefiyiñ ta Jewba taiñ rakiduam ka chem ñi mülen taiñ piwke mu. Jewba ayüwünkechi allkütuñmakeeiñmu taiñ ngillatukefiel. Biblia feypi: “Jewba üdekefi ñi chalintukuletew chem rume tati wedake che, welu ayüwünkechi llowkefi tañi ngillatuetew pu nor piwkengelu” (Proverbios 15:⁠8). Fente taiñ piwkeyenieetew Jewba, allkütuñmakeeiñmu taiñ ngillatun, welu ka femngechi wiñoldungukeeiñmu. Kiñeke mu pürüm wiñoldungukeeiñmu. Welu kakelu rupa, Jewba doy alüñmayafuy taiñ  wiñoldunguaetew. Welu chumngechi femfule rume, kimnieiñ taiñ yochi küme wiñoldunguaetew Jewba, ka eluaeiñmu taiñ rüf duamnieel. Kiñeke mu, ayülayafuiñ chi chumngechi taiñ wiñoldunguetew. Rakiduamnge tüfa: weda dungu rupan mu iñchiñ, ngillatuafuiñ ta Jewba taiñ famentuñmayaetew taiñ weda rupameken. Welu kidu eluafeiñmu kimün ka newen taiñ küme chaftuafiel (1 Kor. 10:⁠13).

8. Falintufilu iñchiñ taiñ llellipufiel ta Jewba, ¿chumaiñ?

⁸ Rume falintukefiyiñ taiñ ngillatukefiel ta Jewba, ¿chumngechi pengelafuiñ? Rumel ngillatuleaiñ chumngechi ñi feypin tati Biblia (1 Tes. 5:⁠17). Jewba obligakelaeiñmu taiñ ngillatuafiel, doy may piwkeyenkechi feypieiñmu: “Rumel yafüluwkülemün tamün ngillatuleal” (Rom. 12:⁠12). Feymu fill antü, fentren rupa ngillatunieafiyiñ ta Jewba. Femngechi pengelaiñ fente taiñ falintukefiel taiñ llellipukefiel. Ka ngillatufiliyiñ ta Jewba, ngoymalayaiñ taiñ mañumtuafiel ka püramyeafiel (Sal. 145:⁠2, 3).

9. 1) Kiñe peñi, ¿chem rakiduamkey ti llellipun mu? 2) ¿Eymi kay? ¿Chem rakiduamkeymi ta llellipun mu?

⁹ Fentren tripantu yenieliyiñ taiñ poyekefiel ta Jewba, fentren rupa ngüneduamkepelaiñ taiñ wiñoldunguetew Jewba taiñ llellipun. Feymu doy falintukefiyiñ taiñ llellipufiel. Inaduamaiñ ñi feypin taiñ peñi Chris. Kidu 47 tripantu serfikefi ta Jewba fill antü. Kidu feypi: “Ayüwünkechi witraken puliwen ñi ngillatuafiel ta Jewba. Müna ayüwkey tañi piwke tañi nütramkayafiel ta Jewba we tripalepachi antü mu, kom küme adelkaley. Llellipun mu, tripakey tañi piwke mu ñi mañumtuafiel ta Jewba kom kümeke dungu tañi eluetew. Ka femngechi mañumkefiñ tañi eluetew tañi nütramkayafiel. Akun mu ta pun, ngillatukefiñ ta Jewba. Femngechi ayüwünkechi tranakünuwken”.

10. ¿Chumngelu am fente falin-ngey Jewba tañi newen?

¹⁰ Kangelu falin dungu taiñ eluetew Jewba, fey tañi newen. Jesus feypieiñmu taiñ ngillatunieafiel ta Jewba taiñ eluaetew ñi  newen (Luka 11:⁠9, 13). Jewba tañi newen mu kellukeeiñmu ka yafültukukeeiñmu (2 Kor. 4:⁠7; Hecho 1:⁠8). Femngechi chaftuafuiñ chem weda dungu rume rupaliyiñ.

11. ¿Chumngechi kelluafeiñmu Jewba tañi newen?

¹¹ Jewba tañi newen kelluafeiñmu taiñ femal kom ti küdaw taiñ eluetew Jewba. Feymu kelluafeiñmu taiñ doy pepiluwal. Jewba tañi newen mu müten femürpuafuiñ taiñ küdaw Jewba tañi trokiñche mu.

12. Ñi feypin Salmo 139:⁠23, 24, ¿chem llellipuafuiñ ta Jewba?

¹² ¿Chumngechi pengelafuiñ taiñ falintukefiel Jewba tañi newen? Llellipufiliyiñ ta Jewba, “kelluen” piafuiñ taiñ ngüneduamuwal chem weda rakiduam rume niefuliyiñ taiñ piwke mu. Biblia feypi: “Küme ngüneduamnieen, awem Chaw Ngünechen, ka kimnieñmaen tañi piwke. Inaduamnieen, ka kimnieñmaen tañi rakiduamelnieetewchi dungu. Peñmaen chem weda rakiduam rume niefuli tañi piwke mu. Yenieaen afkenochi rüpü mu” (Salmo 139:⁠23, 24). Femngechi llellipuliyiñ, Jewba tañi newen mu kelluafeiñmu taiñ kimal taiñ nieel weda rakiduam. Inaduamliyiñ taiñ nieel weda rakiduam, llellipuafiyiñ ta Jewba taiñ eluaetew ñi newen, femngechi taiñ entual feychi weda rakiduam taiñ piwke mu. Femngechi pengelelafiyiñ ta Jewba taiñ küpa femnon chem weda dungu no rume, fey Jewba kellunierpuaeiñmu llemay tañi newen mu (Efes. 4:⁠30).

13. ¿Chumngechi doy falintuafuiñ Jewba tañi newen?

¹³ Rakiduamaiñ kom ñi femken Jewba tañi newen mu, femngechi doy falintuafiyiñ feytachi newen. Petu tañi amutunon mu ta wenu, Jesus feypikünufi tañi pu discipulo: ‘Akule Chaw Dios ñi newen eymün mew, llowaymün newen ka tripayaymün tamün nütramyemuafiel ta iñche [...] tuntepu ñi mülen ta mapu’ (Hecho 1:⁠8). Ñi feypiel ta Jesus fachantü wechutripamekerpuy. Jewba tañi newen mu, wall Mapu püle doy 8 millon che poyerpufi ta Jewba. Ka femngechi iñchiñ llowün mu Ngünechen tañi newen, piwkeyechefengeiñ, ayüwküleiñ, tüngküleiñ, ñochi  duampiwkengeiñ, fürenechekeiñ, küme chengeiñ, feyentukeiñ Ngünechen mu, ñom duamngeiñ ka kim ngüneniewkeiñ. Feymu kiñewküleiñ kom iñchiñ Ngünechen tañi pu che ngen (Gal. 5:⁠22, 23, TNM). ¡Rume ayüwülkeeiñmu may Jewba taiñ eluetew ñi newen!

14. Amuldungun mu iñchiñ, ¿iney engün kellukeeiñmu?

¹⁴ Ka kiñe falin dungu nieiñ, kiñentrür küdawkeiñ Jewba, Jesus ka pu kümeke püllü iñchiñ (2 Kor. 6:⁠1, TNM). Kidu engün kellukeeiñmu amuldungun mu iñchiñ. Feymu Pablo feypi kidu ka kakelu amuldungukelu chaf küdawkeyngün Chaw Ngünechen engün (1 Kor. 3:⁠9, TNM). Ka femngechi amuldungun mu, chaf küdawkeiñ Jesus iñchiñ. Jesus dew feypifilu tañi pu inanieetew ñi kintuafiel ta che ñi discipulo ngerpual, ka feypifi engün: “Iñche rumel mülean ta eymün mew” (Mat. 28:⁠19, 20). ¿Tati pu kümeke püllü kay? ¿Chumngechi kellukeeiñmu? Kidu engün adniekeeiñmu amuldungulu iñchiñ ti kümeke dungu küpalu Chaw Dios mu (Apok. 14:⁠6).

15. Jewba küpalkefi tati pu che tañi trokiñche mu, ¿chem nütram Biblia mu pengeli tüfa?

¹⁵ Feley llemay, rume kellungekeiñ amuldungun mu. Taiñ amuldungun fün ketran reke feley. Konle küme piwke mu, tremay reke (Mat. 13:⁠18, 23). ¿Iney ñi duam mu tremkey feytachi fün pu che tañi piwke mu? Jesus feypi: “Iney rume pepi küpalayafuy ta iñche mew, iñche ñi Chaw ta küpalnoeliyew” (Juan 6:⁠44). Biblia mu müley kiñe nütram Chaw Dios ñi küpalkefiel pu che. Kiñe rupa, Pablo nütramkafi kiñeke domo inafül Filipo waria mu. Biblia feypi kiñe tüfachi pu domo Lidia pingelu, ‘Ngünechen kellueyew ñi küme allkütuñmayafiel ka ñi inayafiel Pablo tañi nütramkameelchi dungu’ (Hecho 16:⁠13-15). Feymu feypiafuiñ Jewba küpalfi ta Lidia tañi poyeaetew. Ka femngechi famülke mu, Jewba küpalkefi fentren che tañi trokiñche mu.

16. ¿Iney ñi duam mu küme tripakey taiñ amuldungun?

¹⁶ Küme tripale taiñ amuldungun, ¿iney müley tañi püramyengeal? Jewba müten. Feymu Pablo feypi: “Iñche ta kiñe nganlu reke, fey Apolu ta wütrukolu reke, welu Ngünechen may ta elukefi ñi tremal reke ti ngankeelchi fün ketran. Fey ta femngechi tati nganlu rume ka ti wütrukolu rume chem falilay, welu Ngünechen itrokom mew ngen-ngey, fey kidu lle tati elukefilu ñi tremal ti ngankeelchi fün” (1 Kor. 3:⁠6, 7). Feymu llemay küme tripale taiñ amuldungun, “Jewba ñi duam mu müten” piaiñ Pablo reke.

17. ¿Chumngechi mañumtuafuiñ taiñ trür küdawken Jewba, Jesus ka pu kümeke püllü iñchiñ?

¹⁷ Rume mañumküleiñ taiñ trür küdawken Chaw Jewba, Jesus ka pu kümeke püllü iñchiñ. ¿Chumngechi pengelafuiñ? Eluwküleaiñ taiñ nütramkayafiel kom pu che Jewba tañi kümeke dungu. ¿Chumngechi femürpuafuiñ? Amuldungulelafiyiñ pu che kidu engün tañi ruka mu ka chew rume tañi miyawün engün (Hecho 20:⁠20). Ka femngechi kümeafuy taiñ amuldungual ngillakayawliyiñ, pital mu ka chew rume miyawliyiñ. ¿Chumngechi femürpuafuiñ? Kiñeke peñi ka kiñeke lamngen wünelu mu ayüwünkechi chalikefi tati pu che, fey nütramkakefi chem dungu mu rume. Tati pu che ayülu ñi nütramkayal, amuldungulelkefi.

18, 19. 1) ¿Chumngechi wütrukokeiñ reke ti fün taiñ ngankeel pu che tañi piwke mu? 2) Jewba, ¿chumngechi kellufi kiñe wentru papeltukelu Biblia?

¹⁸ Chumngechi taiñ ngüneduampeel, ngankeiñ reke Jewba tañi kümeke dungu pu che tañi piwke mu. Welu ka femngechi müley taiñ wütrukoafiel reke. Femngechi küme  küdawaiñ Jewba iñchiñ. Kiñe che ayüle taiñ nütramkafiel, wiño pemetuafiyiñ. Pepi femnoliyiñ, feypiafiyiñ ka che tañi pemeafiel, femngechi ñi kimeltulelafiel Biblia. Jewba tañi kellun mu, pu papeltukelu Biblia küme elkünutukey tañi mongen. Taiñ pefiel tüfa, rume ayüwülkeeiñmu.

¹⁹ Peaiñ ñi rupan kiñe wentru Sudáfrica mapu mu mülelu. Kidu lawentuchekefuy kiñe machi reke. Kidu kimeltulelngelu Biblia, müna ayüwüleyew chem tañi kimürpuel. Papeltulu Biblia, kimürpuy ñi kümenon ñi nütramkayal ti pu lalu mu. Fey müte ayülafuy feytachi kimeltun (Deut. 18:⁠10-12). Welu ñochikechi eluwi ñi kelluaetew Jewba ñi norümtual tañi rakiduam. Rupachi antü mu, küdaw-welay kiñe machi reke, feychi küdaw müten niekefulu rume. Feytachi wentru 60 tripantu nietuy, kidu feypi fachantü: “Müna mañumtufiñ pu peñi ka pu lamngen, kidu engün müna kelluenew tañi peal kiñe küdaw ka fillke dungu mu. Doy mañumniefiñ may ta Jewba, kidu kelluenew ñi norümal tañi mongen. Feymu fewla fautizawün ka amuldungucheken”.

20. ¿Chem eluwküleaiñ taiñ femal?

²⁰ Tüfachi chillkatun mu, ngüneduamiyiñ meli pekenoelchi dungu taiñ eluetew Jewba. Ti doy falin dungu taiñ eluetew Jewba, taiñ weniyefiel. Weniyefilu iñchiñ ta Jewba, llellipuafuiñ, kelluafeiñmu tañi newen ka trür küdawafuiñ Jewba, Jesus ka pu kümeke püllü iñchiñ taiñ amuldungual. Eluwküleaiñ taiñ doy falintunieafiel feytachi kümeke dungu taiñ eluetew Jewba. Rumel mañumtunieafiyiñ ta Jewba taiñ küme weniyenieetew.