Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

TROKIÑ ÑI CHILLKATUNGEAL 39

Kelluntukuafiyiñ taiñ pu lamngen

Kelluntukuafiyiñ taiñ pu lamngen

“Kiñe fütra trokiñ weychafe reke, fentren-ngey pu domo wüldungukelu kümeke dungu” (SAL. 68:⁠11).

137 ÜLKANTUN Pu domo nor piwkengelu, sakifalingün

¿CHEM KIMAIÑ? *

Taiñ pu lamngen newentu küdawkeyngün, amuldunguchekeyngün ka koneltukeyngün taiñ trawün mu. Kelluntukukeyngün ñi kümelkaleal ti Trawünwe Ruka ka kümelkakefingün kom tañi pu lamngen. (Inaduamnge parrafo 1).

1. 1) ¿Chem falinke küdaw dewmakeyngün taiñ pu lamngen trawünche mu? 2) ¿Chem küdawngechi dungu chaftukefingün? (Inaduamnge ti adentun wenulelu).

RUME ayüwküleiñ ñi mülen taiñ pu lamngen trawünche mu. Newentu küdawkeyngün, amuldunguchekeyngün ka koneltukeyngün taiñ trawün mu. Kelluntukukeyngün ñi kümelkaleal ti Trawünwe Ruka ka kümelkamekekefingün kom tañi pu lamngen. Welu ka chaftukefingün küdawngechi dungu. Kiñeke lamngen cuidakeyngün tañi pu fütakeche. Kakelu lamngen rume kayñetukeeyew tañi pu che. Ka kiñeke lamngen kidu tremümkeyngün tañi pu püñeñ, feymu newentu küdawkeyngün ñi eluafiel kom tañi duamnieel.

2. ¿Chemu duamfali taiñ yafültukuafiel taiñ pu lamngen?

2 ¿Chemu duamfali taiñ yafültukuafiel taiñ pu lamngen? Famülke mu, müte falintungekelay pu domo. Kafey Biblia feypieiñmu taiñ kelluntukuafiel pu domo. Inaduamnge, Pablo feypifi kiñe trawünche ñi llowafiel ta Febe pingechi lamngen, ka “kellufimün itrokom tañi duamtuel mew” pifi (Rom. 16:⁠1, 2). Petu ñi cristiano ngenon, Pablo fariseo ngefuy. Tüfachi pu fariseo illamkakefuyngün pu domo, feymu Pablo ka inaye femkepelafuy. Welu cristiano ngerpulu, inayentufi ta Jesus, feymu yamdomotuy ka füreneketufi ti pu domo (1 Kor. 11:⁠1).

3. 1) ¿Chem rakiduamkefuy Jesus pu domo mu? 2) ¿Chumngechi trokikefi Jesus pu domo femkelu tañi Chaw ñi ayükeel?

3 Jesus yamniekefuy kom pu domo (Juan 4:⁠27). Inayentukelafuy pu longkolechi religioso ñi illamkakefiel pu domo. Feymu llemay feypingey Jesus tañi dungun mew turpu illamkakelafi pu domo. Welu Jesus doy falintukefuy pu domo femlu tañi Chaw ñi ayükeel, ñi lamngen ka müten trokikefi engün. Jesus trür femngechi falintuniekefuy pu wentru ka pu domo femkelu Jewba tañi ayükeel (Mat. 12:⁠50).

4. ¿Chem ngüneduamaiñ feytachi chillkatun mu?

4 Jesus eluwkülekefuy ñi kelluafiel pu domo serfikefilu ta Jewba, falintukefi ka dunguñpekefi engün. Tüfachi chillkatun mu ngüneduamaiñ chumngechi inayentuafuiñ ta Jesus, femngechi taiñ kelluntukuafiel taiñ pu lamngen.

DUAMNIEAFIYIÑ TAIÑ PU SAKIN LAMNGEN

5. ¿Chumngelu kiñeke lamngen kidulelu trokiwafuy?

5 Kom iñchiñ müley taiñ nieal kümeke weni. Welu kiñeke taiñ pu lamngen kidulelu trokiwafuy. ¿Chemu am? Ngüneduamaiñ ñi feypin kiñe lamngen Juana pingelu.⁠ * “Iñche ta fütangelan, feymu kiñeke mu kimkelan iney tañi weniyeafiel trawünche mu. Falinolu trokiwken” pi. Ka kiñe lamngen Cristina pingelu, feypi: “Mülepun mu ka trawünche mu, kidulelu trokiwafuiñ” pi. Iney rume kidu serfimekefile ta Jewba wichulelu trokiwafuy tañi pu che mu ka tati trawünche mu. Kiñeke lamngen pepi tripakelayngün tañi ruka mu tañi kutrankülen mu. Kakelu lamngen cuidakefi kiñe tañi pu che kutrankülelu, feymu kidulelu trokiwafuyngün. Kiñe lamngen Yanet pingelu feypi: “Iñche müley ñi cuidayal tañi ñuke, feymu tunte mangelngefuli rume, pepi tripakelan” pi.

Jesus reke piwkeyeafiyiñ ka kümelkayafiyiñ taiñ pu lamngen. (Inaduamnge parrafo 6 puwlu 9). *

6. Ñi feypin Luka 10:⁠38-42, ¿chumngechi kellufi Jesus Marta ka Maria?

6 Jesus mülekefuy pu lamngen engün ka rüf weniyekefi engün. Rakiduamaiñ fente ñi weniyefiel Jesus Marta ka Maria, tüfachi epu domo fütangelafuyngu chi (papeltunge Luka 10:⁠38-42). Tañi feypin mu ka tañi femün mu, Jesus küme duamelkefuy Marta ka Maria. Ngeno llükan mu Maria anükünuwi ñi allkütuafiel ta Jesus.⁠ * Ka femngechi Marta ngeno llükan mu feypifi ta Jesus chem tañi rakiduamkülen. Feychi mu Jesus kimeltulelfi engu falinke dungu. Ka femngechi Jesus fentrenke rupa pemekefi tüfachi epu domo ka tañi wentru lamngen Lasaru pingelu, femngechi pengeli fente ñi duamniefiel engün (Juan 12:⁠1-3). Feymu kutranlu Lasaru, Marta ka Maria werküyngu tañi feypimengeal ta Jesus tañi kellupayaetew engün (Juan 11:⁠3, 5).

7. ¿Chumngechi yafültukuafuiñ taiñ pu lamngen?

7 Kiñeke lamngen trawün mu müten müleafuy tañi pu lamngen engün. Feymu trawün mu küme llowkeafiyiñ engün, nütramkakeafiyiñ ka pengelelafiyiñ taiñ duamniefiel. Taiñ lamngen Juana taiñ nütramkapeel, feypi: “Feypingen mu ñi küme tripan tañi dungun trawün mu, feypingen mu ñi trür tripayal amuldungual, ka duamngeken mu iñche, rume ayüwken”. Pengelelafiyiñ taiñ pu lamngen fente taiñ falintuniefiel engün. Kangelu lamngen Camila pingelu feypi: “Amunoli trawün mu, mandalelngean mensaje, ramtungean tañi chumlen, femngechi kimtukuken tañi falintungeken”.

8. ¿Chumngechi inayentuafuiñ ta Jesus?

8 Jesus reke eluwaiñ taiñ müleal taiñ pu lamngen engün, mangelafuiñ taiñ trür iyal ka taiñ küme rupaleal. Müleliyiñ taiñ pu lamngen engün, müley taiñ yafültukuafiel engün taiñ dungun mu (Rom. 1:⁠11, 12). Pu longkolelu müley ñi inayentuafiel Jesus tañi rakiduamkeel. Jesus kimniefuy ñi weda duamküleafel pu nienolu afkadi. Welu Jesus feypilay pu nielu familia, pu nielu afkadi müten tañi pepi ayüwküleal (Luka 11:⁠27, 28). Doy may feypi kom pu doyümkefilu ñi poyeafiel ta Chaw Ngünechen rüf ayüwküleafuy (Mat. 19:⁠12).

9. Pu longkolelu, ¿chumngechi kelluafuy pu lamngen?

9 Pu longkolelu, ñuke reke ka deya reke müley ñi trokiafiel tañi pu lamngen trawünche mu (1 Tim. 5:⁠1, 2). Feymu kümeafuy pu longkolelu ñi nütramkayal pu lamngen engün petu ñi kon-non ti trawün ka dewmanentun mu taiñ trawün. Kiñe lamngen Cristina pingelu, feypi: “Kiñe longkolelu ngüneduami tañi rume duamngeel ta iñche, feymu ramtuenew chumngechi ñi adkünuken tañi fillke duam. Rume mañumtufiñ”. Pu longkolelu müley ñi nütramkanieafiel pu lamngen, femngechi pengelayngün fente tañi duamniefiel engün.⁠ * Taiñ lamngen Yanet pingelu feypi: “Nütramkawün mu pu longkolelu iñchiñ, doy küme kimuwkeiñ. Femngechi weda rupan mu iñche, nütramkakefiñ müten pu longkolelu tañi kelluaetew” pi taiñ lamngen.

FALINTUÑMAYAFIYIÑ ÑI FEMKEN TAIÑ PU LAMNGEN

10. ¿Chumafuiñ taiñ küme duamelafiel taiñ pu lamngen?

10 Kom che ayükey tañi sakingeal ka tañi ngüneduamüñmangeal tañi kümelkameken mu. Femngenoliyiñ, weda duamnagafuiñ. Kiñe lamngen Abigaíl pingelu, feypi: “Kiñeke mu kiñepülekünungelu trokiwken. Rüf kimniengelan iñche. Kimniengen tañi pu familia mu müten. Re rulpakünungeken tati”. Welu peaiñ ñi rupan kiñe lamngen Pamela pingelu. Tüfachi lamngen fütangelay. Fentren tripantu misionera ngefuy, welu wiñotuy tañi mapu mu ñi cuidametual tañi chaw ka tañi ñuke. Fewla doy 70 tripantu niey, welu amuley müten ñi wünelen amuldungun mu. Tüfachi lamngen feypi: “Kom tüfachi tripantu mu rume kellukeenew ñi feypin tañi pu lamngen. Feypikeenew engün fente tañi falintunieetew”.

11. Jesus, ¿chumngechi pengeli ñi falintukefiel pu domo tañi inakeetew?

11 Jesus rume falintukefuy pu “domo tañi kellukeetew ñi nieelchi chemkün mew” (Luka 8:⁠1-3). Kafey Jesus elufi engün falinke kimeltun Jewba mu küpalu. Jesus feypifi ‘iñche ta layan’ pifi ta kiñeke domo, ka ‘wiñomongetuan küla antü rupale’ pifi (Luka 24:⁠5-8). Chumngechi pepikafi Jesus kiñeke tañi pu apostol, ka femngechi pepikafi tüfachi pu domo ñi chaftual wedake dungu ñi küpalen (Mar. 9:⁠30-32; 10:⁠32-34). Feychi presuntukungelu ta Jesus, tañi pu discipulo kidukünueyew engün. Welu epe lalu Jesus, pu domo kidukünulaeyew engün (Mat. 26:⁠56; Mar. 15:⁠40, 41).

12. Jesus, ¿chem küdaw elufi kiñeke domo?

12 Jesus elufi falinke küdaw tati pu domo. Dew wiñomongetulu ta Jesus, wünelu peeyew kiñeke domo ka werküfi tüfachi pu domo ñi feypilelmeafiel tañi pu apostol ñi wiñomongetun (Mat. 28:⁠5, 9, 10; Luka 24:⁠9, 10). Ka feychi Pentekoste 33 tripantu mu, kiñeke domo ka llowpelayngün Ngünechen tañi newen, fey amuldungupelayngün kake kewün dungu mu (Hecho 1:⁠14; 2:⁠2-4, 11).

13. 1) ¿Chem falinke küdaw femkeyngün taiñ pu lamngen? 2) ¿Chem pimi kay? ¿Chumngechi kelluntukuafuiñ engün?

13 Sakifali taiñ pu lamngen kom ñi femken mu. Dewmakeyngün ka küme adniekefingün fillke ruka chew tañi poyengeal ta Jewba, amuldungukeyngün kake kewün dungu mu, kelluntukukeyngün Betel mu, ka rupan mu fütra wedake dungu ka kelluntukukefingün tañi pu lamngen. Kiñeke lamngen rulpadungukeyngün taiñ publicaciones kakelu kewün dungu mu, wünelekeyngün amuldungun mu, ka misionera ngeyngün. Pu peñi reke, taiñ pu lamngen amukeyngün ti escuela de precursores, ti escuela para evangelizadores ka amukeyngün Galaad pingechi chillkatuwe mu. Kafey taiñ pu lamngen fütangelu kelluntukukefingün tañi füta. Kellunoelieyew tañi domo, tüfachi pu peñi fente küme küdawlayafuy Jewba tañi trokiñche mu (Efes. 4:⁠8, TNM). Feley llemay, taiñ pu lamngen fentren falinke küdaw femkeyngün. Feymu kümeafuy taiñ rakiduamal chumngechi taiñ pepi kelluafiel engün, ¿felelay am?

14. Ñi feypin Salmo 68:⁠11, ¿chumkey pu kim longkolelu?

14 Kiñe fütra trokiñ weychafe reke, taiñ pu lamngen fentren-ngeyngün, eluwküleyngün tañi küdawal ka rume adümuwkeyngün tañi amuldungucheal engün. Pu kim longkolelu ngüneduamkeyngün tüfa. Biblia feypi: “Jewba feypi kiñe werkün dungu. Kiñe fütra trokiñ weychafe reke, fentren-ngey pu domo wüldungukelu kümeke dungu” (Salmo 68:⁠11). Pu longkolelu eluwkeyngün tañi kelluntukuaetew pu lamngen ñi kimün mu. Taiñ lamngen Abigaíl taiñ nütramkapeel, ramtungekey chumngechi doy küme amuldungucheal. Tüfa kellukeeyew taiñ lamngen ñi ngüneduamal fente ñi falin-ngen Jewba tañi trokiñche mu. Tati pu longkolelu kimniey pu kuseke lamngen tañi rume küme kelluntukuafiel ti pu üllchake lamngen fillke dungu mu (Tito 2:⁠3-5). Feley llemay, piwkeyefali ka falintufali taiñ pu lamngen.

DUNGUÑPEAFIYIÑ KA KELLUAFIYIÑ TAIÑ PU LAMNGEN

15. ¿Chem dungu mu duamnieafuy taiñ pu lamngen ñi dunguñpengeal ka kellungeal?

15 Kiñeke mu taiñ pu lamngen duamnieafuy ñi dunguñpengeal ka ñi kellungeal (Is. 1:⁠17). Taiñ pu lamngen lantulu ka taiñ pu lamngen fütangewenolu duamnieafuy chi ñi kellungeal kiñeke dungu mu ñi femkefel tañi füta. Kiñe kuse lamngen duamnieafuy chi ñi kelluntukungeal ñi amual doctor mu. Ka kiñe lamngen wünelekelu amuldungun mu ka küdaw niele Jewba ñi trokiñche mu, weda dunguyengeafuy tañi müte tripakenon amuldungun mu, fey duamnieafuy tañi dunguñpengeal. ¿Chumngechi kelluafuiñ taiñ pu lamngen femngechi dungu rupalu? Ka wiño peafiyiñ ñi femün ta Jesus.

16. Ñi feypin Marku 14:⁠3-9, ¿chumngechi dunguñpefi Jesus ta Maria?

16 Jesus dunguñpekefi pu domo weda pimekengelu. Fey dunguñpefi ta Maria ñi feypintukuetew ta Marta (Luka 10:⁠38-42). Ka antü Maria wedalkalu trokingey, feymu Jesus ka wiño dunguñpefi (papeltunge Marku 14:⁠3-9). Jesus küme kimniefuy chemu ñi wütrunagümeletew perfume ta Maria, feymu dunguñpefi ka sakifi. Feypi: ‘Fey tüfa tañi femetew rume kümelkaenew tati. Tüfachi domo ta femi tunte tañi pepi femel’. Rume küme duampelay Maria Jesus tañi dunguñpeetew. Fey Jesus feypikünuy chew rume puwle ti amuldungun küdaw, acordangeay Maria tañi femün. Feytachi dungu femtripay. Fentren tripantu rupafuy rume, petu acordaniefiyiñ ñi femün ta Maria chumngechi taiñ femmeken fewla.

17. ¿Chem dungu mu duamnieafuy kiñe lamngen ñi dunguñpengeal?

17 Duamfalngele, ¿dunguñpeafiyiñ may taiñ pu lamngen? Rakiduamnge rupafule tüfachi dungu. Kiñe lamngen tañi füta poyekelafi ta Jewba, ti lamngen kidu amukey trawün mu. Welu tarde akukey, ka fentepun mu ti trawün amufemketuy. Ka kiñeke mu müten yekey tañi pu püñeñ trawün mu. Peetew kiñeke peñi ka lamngen, weda dunguyengeafuy. “¿Chumngelu chi feypikelafi tañi füta ñi küpalafiel tañi pu pichikeche?” piafuyngün. Welu feytachi lamngen kümelkamekey. Ayülefuy ñi doy temprano akual trawün mu ka ñi pürüm amufemtunoal. Ka ayülefuy chi tañi küpalal tañi pu püñen. Welu pepi femkelay, müley ñi yamafiel tañi füta. Femngechi dungu rupafule kiñe taiñ lamngen, ¿chumafuiñ? Sakiafiyiñ taiñ lamngen ka feypiafiyiñ ñi küme femmeken ta kakelu peñi ka lamngen, femngechi kelluntukuafuiñ ñi weda dunguyengenoal.

18. ¿Ka chem chumafuiñ taiñ kelluafiel taiñ pu lamngen?

18 Kellukeafiyiñ taiñ pu lamngen chem dungu mu rume, femngechi pengelelafiyiñ engün taiñ duamniefiel (1 Juan 3:⁠18). Taiñ lamngen Yanet feypi: “Kiñeke mu, kiñeke lamngen cuidalelpakeenew tañi ñuke, femngechi iñche dewmaken kake duam. Ka küpalelngeken ta iyael. Femngechi kimtukuken ñi piwkeyengeken ka ñi falintungeken ti trawünche mu” pi. Kafey taiñ lamngen Juana rume küme kellungey. Kiñe peñi adümeleyew chumngechi ñi küme cuidanieal tañi auto. Tüfachi lamngen feypi: “Tañi pu lamngen kom rume duamnieenew engün. Ayülayngün chem dungu rume ñi rupanoal iñche auto mu. Ngüneduamün mu tüfa, rume küme duamnagken”.

19. Pu longkolelu, ¿ka chem chumafuyngün ñi kelluafiel pu lamngen?

19 Pu longkolelu müley ñi ngüneduamal chem ñi duamnieel pu lamngen. Pu longkolelu küme kimnieyngün Jewba ñi ayüken ñi kümelkangeal taiñ pu lamngen (Sant. 1:⁠27). Pu longkolelu inayentukefingün ta Jesus. Kiñeke mu pu lamngen femürpulayafuy kiñeke dungu chumngechi ñi adkünungeel, welu pu longkolelu lladkütukelaeyew engün, doy may kutranpiwkeyekeeyew (Mat. 15:⁠22-28). Feymu pu longkolelu kellufile pu lamngen, tüfa engün kimtukuayngün ñi piwkeyenieetew Jewba ka tañi trokiñche. Femngechi dungu mu rupay taiñ lamngen Camila taiñ nütramkapeel. Kiñe longkolelu kimlu müten tañi wiñamtuwal, adkünuy tañi kellungemeal ta tüfachi lamngen, fey rume küme duamelfi. Taiñ lamngen feypi: “Pu longkolelu yafültukukeenew ka rume kellukeenew, femngechi ngüneduamken ñi falin-ngen ta iñche ti trawünche mu. Ka kidulelan weda dungu rume rupafuli”.

KELLUNTUKUAFIYIÑ KOM TAIÑ PU LAMNGEN

20, 21. ¿Chumngechi pengelelafuiñ taiñ pu lamngen fente taiñ falintukefiel?

20 Wall Mapu mew pütrüley taiñ pu lamngen rume küdawfe ngelu, sakifalingün. Inayentuafiyiñ ta Jesus. Mülekeaiñ taiñ pu lamngen engün ka küme kimafiyiñ engün. Falintuafiyiñ kom ñi femün engün tañi poyeafiel ta Jewba. Ka duamfalngele, dunguñpeafiyiñ engün.

21 Pablo wirintukulelfilu pu romano, üytufi aylla lamngen. Lemoria pifi ka sakifi tüfa engün (Rom. 16:⁠1, 3, 6, 12, 13, 15). Feymu rume ayüwmapelayngün tüfachi pu lamngen. Ka femngechi iñchiñ müley taiñ kelluntukuafiel kom taiñ pu lamngen, femngechi pengelelafiyiñ fente taiñ piwkeyefiel ka falintukefiel engün.

136 ÜLKANTUN Chaw Jewba mañumtuaeymu

^ parr. 5 Taiñ pu lamngen fillke wedake dungu chaftukefingün. Feytachi chillkatun mu peaiñ chumngechi yafültukuafuiñ engün. Kuyfi mu, Jesus elantükünukefuy ñi müleal pu domo engün, falintukefuy ka dunguñpekefuy engün. Tüfachi chillkatun mu peaiñ chumngechi inayentuafuiñ ta Jesus.

^ parr. 5 Ka üy tukulelngey kiñeke lamngen.

^ parr. 6 Kiñe lifru feypi pu judio ñi wimtun mu pu wentru müten anükünuwkefuy inafül ti kimeltuchefe mu, femngechi pepikangekefuy ñi ka kimeltuchefe ngerpual engün. Feymu ka wentru ngefule ta Jesus, kümenolu trokiafuy Maria tañi femün.

^ parr. 9 Pu longkolelu müley ñi kuñiwtukuwal. Turpu kidu müten amukelayngün ñi pemeafiel ta kiñe lamngen.

^ parr. 65 ¿CHEM PENGELI TI ADENTUN? Kiñe peñi tukulelfi kiñe we neumatico epu lamngen tañi auto mu. Kangelu peñi pemefi kiñe lamngen kutrankülelu. Ka kiñe peñi tañi domo engu pemefi kiñe lamngen tañi domo püñeñ engu, fey trür poyefingün ta Jewba. Femngechi tüfachi küla peñi inayentukefingün Jesus ñi falintukefiel pu domo.