1. Poyefiliyiñ ta Jewba kidu ñi ayükeel mu, ¿chem kümelkan nietuaiñ?

CHAW JEWBA müna piwkeyekeeiñmew, feymu taiñ kümelkaleal, elukeeiñmew tañi nguyulün. Feymu poyefiliyiñ chumngechi Chaw Ngünechen ñi ayükeel, ayüwküleaiñ ka kiñepülekünuwaiñ fentren wedake dungu taiñ mongen mu. Kafey kümelkakeeiñmew ka kellukeeiñmew (Isaías 48:17). Fentren religion feypikey ñi kimeltukeel ta Chaw Ngünechen mu, welu kiñewkülelayngün ñi kimeltun iney ngen ta Ngünechen ka chem ayükey taiñ femal.

2. ¿Chum kimafuymi chumngechi poyengeal ta Jewba, ka chumngechi trürümafuiñ tüfa?

² ¿Chum kimafuymi chumngechi poyengeal ta Jewba? Duamfalngelay tami inaduamal, ka ñi trürümal kom religion ñi feyentun. Müley tami kimafiel müten chem rüf kimeltukey ta Biblia chumngechi rüf poyengeal ta Jewba. Rakiduamnge tüfa, fillke mapu mu, kiñeke rupa pu che llowkey rüfngenochi billete. Llowülmi kiñe billete, ¿chumngechi kimafuymi ti rüfngechi billete ta rüfngenolu mu? ¿Mülefuy tami kimal kom rüfngenochi billete? Femlay tati. Doy may, müley tami kimal chem adngey ti rüfngechi billete, fey wüla kimaymi chuchi am tati rüfngelu ka rüfngenolu. Femngechi küme kimniefiliyiñ ti rüfngechi religion, doy küdawngelay ñi kimtukuafiel tati rüfngenochi religion.

3. Jesus ñi feypin mu, ¿chem müley ñi femal taiñ llowmaetew Jewba?

 ³ Duamfalngey taiñ poyeafiel ta Jewba kidu ñi ayükeel mu. Fentren che feyentukey kom pu religion ayüwülmakefi ta Chaw Ngünechen, welu tati Biblia kimeltukelay tüfa. Kafey fentepuwlay ñi feypiel müten “iñche kristianongen”, Jesus feypilu am: ‘Kom tañi feypikeetew: “Ñidol, Ñidol”, konpulayay engün ta Ngünechen tañi Ngünenien. Tati femkelu may iñche ñi Chaw wenu mapu mülelu ñi ayükeelchi dungu, konpuay tüfey mew’. Feymu kimnieliyiñ Jewba tañi ayükeel ka inanieliyiñ tüfa, femngechi müten llowaeiñmew. Fey kom chi che femkenolu Ngünechen ñi ayükeelchi dungu, Jesus üytukefi feychi che “wesake dungu femkelu” (Matew 7:21-23). Ti koylake religion kiñe rüfngenochi billete reke feley, falilay tati. Doy may, wedalkakefi tati che.

4. Epu rüpü Jesus ñi feypiel, ¿chem adentuley ka chew yekefi tati che?

⁴ Jewba ayüniey kom tati pu che ñi afnoachi mongen nieal. Welu taiñ müleal kiñe Küme Mülewe mew, müley taiñ poyeafiel ta Ngünechen ka femal tañi ayükeel. Welu fentren che femkelay tüfa, feymu lle Jesus feypi: “Konpuaymün tati pichi rupachi wülngiñ mew. Alü rupay ka rume feyünngey tati wülngiñ ka tati rüpü yeniefilu ta che welulkawün mew, fey rume fentren che amuley feychi rüpü mew. Welu tati wülngiñ ka ti rüpü yeniefilu ta che rumel mongen mew, pichi rupay ka müna küdawngey ñi inangeael, fey rume pichin che konpukey tüfachi wülngiñ mew” (Matew 7:13, 14). Feymu may tati rüfngechi religion yeniekefi ta che rumel mongen mew, ka tati koyla religion yeniekefi ta che ñi apümkangen mu. Welu may, Chaw Ngünechen ayünienolu am iney no rume ñi layael, feymu lle eluñmafi tati pu che ñi kimaetew (2 Pedro 3:9). Feymu llemay, chumngechi poyekefiyiñ ta Ngünechen, yenieafeiñmew ta mongeleal kam layal.

5. ¿Chumngechi kimafuiñ iney engün am yeniey tati rüfngechi religion?

⁵ ¿Chumngechi kimafuiñ “ti rüpü yeniefilu ta che rumel mongen mew”? Jesus feypi küdawngelayay ñi kimfalngeal feychi  che yeniekelu tati rüfngechi religion, küme mongen nielu am engün. Ka Jesus feypi: “Eymün ta ngüneduamafimün tañi femkeel mew engün”, femngechi “kom kümeke anümka wülkey kümeke fün” (Matew 7:16, 17). Feymu may tati pu yeniekelu tati rüfngechi religion, kimfalngeyngün kom ñi femkeel ka ñi feyentun mu. Fey kulpanchengelu ka welulkakelu rume, kiñewküleyngün ñi femal Ngünechen ñi ayükeelchi dungu. Feymu peaiñ kayu kimfal dungu ñi kellukeetew taiñ kimtukuafiel engün.

6, 7. Ngünechen ñi pu che, ¿chem rakiduamkeyngün Biblia mu, ka chumngechi Jesus inayentufal elkünuy?

⁶ Ngünechen tañi pu che kom ñi kimeltukeel Biblia mu tuwi. Ka Ngünechen ñi Dungu feypi: ‘Kom tati wirikonkülechi dungu ti Wirin Chillka mew wiringey Ngünechen tañi adkünuel ka ñi piel mew, feymew rume kümey ñi kimeltungeal ta che ka ñi ngülamtungeal ti welulkawkülelu, ka yafültukungeal ka ñi kimelngeal ta che, fey ñi nieael ta kiñe küme lif mongen. Fey ta famngechi Ngünechen mew maneluwkülechi che ñi rume adümuwael itrokom küme dungu mew tañi fente küme pepikawküleael tañi femael itrofill kümeke dungu’ (2 Timotew 3:16, 17). Feymu ti apostol Pablo wirintukulelfi tañi pu feyentulechi peñi ka lamngen: “Feychi mew ta eymün allkütulu Ngünechen ñi küme dungu iñchiñ taiñ wewpiel, llowfimün rüf dungu mew Ngünechen ñi küme dungu, fey re che ñi werkün dungu no tati. Fey rüf dungu mew Ngünechen ñi küme dungu am” (1 Tesalonisense 2:13). Feymu llemay, tati rüfngechi religion tañi femkeel ka kimeltun mu, inakelafi tati pu wentru ñi feyentun ka tañi wimtun no rume. Doy may inaniekefi Chaw Ngünechen ñi Dungu, Biblia mu mülelu.

⁷ Biblia mu tuwün-ngelu am Jesus ñi kimeltukeel, fey küme inayentun elkünuy. Feymu kiñe llellipun mu, feypifi tañi Wenu Chaw: ‘Eymi tami dungun ta rüfngechi dungu’ (Juan 17:17). Jesus feyentukefuy Ngünechen ñi Dungu, ka kom ñi kimeltun Biblia mu nentukefuy, feymu Jesus petu ñi feypikenon kiñe texto, feypikefuy: “Tati Wirin Chillka ta feypiley” (Matew 4:4, 7, 10). Ka femngechi famülke mew, Ngünechen ñi pu che  kimeltukelafi tati pu che kidu ñi feypin, welu may feyentukeyngün ta Biblia Ngünechen mu küpalu, ka inaniekefingün kom ñi feypin.

8. ¿Chem dungu koneltuley ñi poyengeal ta Jewba?

⁸ Tati pu che yeniekelu ti rüfngechi religion poyekefi ta Jewba müten, ka kimeltukeyngün tañi üy. Jesus kimeltuy: “Püramyeafimi ngillatun mew ka poyeafimi tami Ñidol Ngünechen [Jewba, TNM] müten” (Matew 4:10). Feymu Ngünechen ñi pu che poyekefingün ta Jewba müten. Feymu kimeltulelfi ta che ti rüfngechi Ngünechen tañi üy ka tañi chumngen, tüfa koneltulelu am tañi poyengeal. Ka Salmo 83:18 feypi: “Eymi müten tami Alüpüralen itrokom Mapu mu, Jewba pingey tami üy”. Fey engün inayentukefi ta Jesus, ñi kellukefiel tati pu che ñi kimal ta Ngünechen. Ka Jesus feypifi tañi Chaw tüfachi dungu: “Femün tami kimüñmangeal tami üy, fey ti pu che ta Mapu mew tami eluel” (Juan 17:6, TNM). Ka femngechi fantepu mu, Ngünechen ñi pu che kimeltukefingün tañi chafche Jewba tañi üy, tañi ayükeelchi dungu ka tañi chumngen.

9, 10. Tati pu rüfngechi kristiano, ¿chumngechi pengelkeyngün ñi piwkeyewkeel?

⁹ Chaw Ngünechen ñi pu che rüf piwkeyeniewingün kom ñi piwke mu. Feymu Jesus feypi: “Fey welukonkechi piwkeyewülmün, kom mapu mew mülechi pu che kimayngün iñche tañi disipulungen ta eymün” (Juan 13:35). Pu wünen kristiano femngechi piwkeyewkefuyngün. Ka Chaw Ngünechen ayüniey taiñ dullintuchefengenoal, tüfa kelluafeiñmew taiñ piwkeyeafiel pu che kake tuwün-ngelu, kafey kellukeeiñmew taiñ nieal tüngün kom pu che mu, ülmen-ngelu ka fillalelu rume. Tüfachi piwkeyewün kellukefi tati pu che ñi kiñewküleal kiñe fütra reñmawen reke (papeltunge Kolosense 3:14). Welu tati pu che yeniekelu tati koylake religion, rüf piwkeyewkelay. Feymu rüf piwkeyewfule langümuwlayafuyngün kake tuwünchengen mu. Welu pu rüfngechi kristiano weychakelayngün, feymu langümkelafi tañi pu feyentulechi peñi ka lamngen, ka chem che no rume. Biblia ta kimeltukey: ‘Kimfali iney ngen ta Ngünechen ñi yallngen, ka iney ngen ta Weküfü ñi ngünenkanieetew: iney rume ta nienole tati küme fürenechen ka piwkeyenole tañi peñi  kam lamngen, Ngünechen ñi yall no. [...] Müley taiñ welukonkechi piwkeyewael. Welu Kain reke taiñ femngenoael, kidu mu ngenkawürkey ta Weküfü fey langümürkey ñi peñi’ (1 Juan 3:10-12; 4:20, 21).

¹⁰ Tati rüf piwkeyewün eluñmakelay ñi langümal tañi chafche, welu feyka müten no. Doy may pu rüfngechi kristiano ayüwünkechi wülkeyngün tañi antü, tañi newen ka tañi chemkün ñi kelluwal ka welukonkechi yafültukuwal (Ebrew 10:24, 25). Kafey wedake dungu ñi rupan mu kelluwkeyngün, ka ngünenkachekelayngün. Inaniekelu am Biblia tañi ngülam feypilelu: “Pepi femliyiñ kümeke dungu, femaiñ ta itrokom che mew” (Galata 6:10).

11. Chaw Jewba taiñ eluetewchi montuluwün Jesus mu, ¿chumngelu falin-ngey taiñ llowmayafiel?

¹¹ Pu rüfngechi kristiano llowkefingün ta Jesukristo, Chaw Ngünechen ñi eluetewchi montuluwün. Biblia ta kimeltukey: ‘Kom Mapu mew ngelay kangelu Montulchefe, Ngünechen am üytunofilu kangelu. Jesus mew müten müley montuluwün’ (Hecho 4:12). Chumngechi peiñ kechu chillkatun mu, Jesus wülkünuy tañi mongen ñi montulafiel tati pu feyentulechi che (Matew 20:28). Kafey Jewba Longko Ülmenkünufi ta Jesus wenu mapu mu ñi ngünenieal itrokom Mapu. Feymu llemay, Jewba ayüniey taiñ inayafiel ta Jesus ka tañi kimeltun, taiñ mongen mu. Femngechi müten nieafuiñ afnoachi mongen. Feymu Biblia ta feypi: ‘Fey ti feyentulu ta Fotüm mew niey afnoachi mongen, welu tati pinolu ñi feyentuael ta Fotüm mew, nielayay afnoachi mongen’ (Juan 3:36).

12. ¿Chem am ta koneltukenon Mapu müleyechi dungu?

¹² Chaw Ngünechen ñi pu che koneltukelay ti Mapu müleyechi dungu mu. Pilato chi longkolelu Roma mew, ramtukadungufi ta Jesus, fey llowdungueyew: “Iñche ñi longko ülmenngen tuwlay tüfachi mapu mew” (Juan 18:36). Jesus ñi rüf inanieetew chem trokiñ mapu ngefule rume kelluntukukefi Chaw Ngünechen ñi Ngünenien. Feymu lle reyülkonkelayngün ti politiko dungu ka Mapu müleyechi yafkawün mew, doy may püntütripaleyngün tüfa mu. Kakelu pu che ayüle ñi koneltuleal politiko dungu mu, ka kandidatongeal ka dullingeal kiñe kandidato, welu  pu rüfngechi kristiano feypikelafi tati pu che iney ñi dulliafiel. Ka koneltukenolu rume ti politiko dungu mu, welu yamkefingün pu awtoridad ñi ley dungu. ¿Chumngelu? Ngünechen ñi Dungu werküfilu am kom tati pu kristiano ñi “yamnieafiel tati mülechi pu awtoridad” (Romanu 13:1). Welu tati awtoridad werküngele tati pu che ñi femal kiñe dungu chaftukelu Ngünechen ñi werkün dungu, tati rüfngechi kristiano inaniekefi tati pu apostol ñi femün, fey feypikefuyngün: ‘Iñchiñ feley taiñ doy allkütuafiel ta Ngünechen ta che mew’ (Hecho 5:29; Marku 12:17).

13. Jesus ñi rüf inanieetew, ¿chem feyentukey Ngünechen ñi Ngünenien mu, ka chumkeyngün?

 ¹³ Jesus ñi pu rüf inanieetew amuldungukeyngün Ngünechen ñi Ngünenien, kiñe rüfngechi maneluwün itrokom che mew. Jesus feypikünuy: “Tüfachi kümeke dungu ñi Ngünenien mu, kimelngeay ta kom Mapu mew, femngechi kom trokiñke mapu ñi kimael engün; fey wüla akuay ñi afael ta antü” (Matew 24:14, TNM). Feymu Jesukristo ñi rüf inanieetew feypikelafi ta che ñi maneluwafiel tati pu wentru ñi ngünenieel ñi norümal tati wedake dungu. Welu may amuldungukeyngün tati pu che ñi nieal kiñe rüfngechi maneluwün Ngünechen ñi Ngünenien mu küpalu (Salmo 146:3). Fey llemay Jesus kimeltukeeiñmew taiñ llellipuafiel ta Jewba ñi küpayal ti tutengechi Ngünenien, feymu Jesus feypi: “Küpape tami Ngünenien. Femngepe tami feypin Mapu mu, chumngechi ñi femngeken wenu mapu mu” (Matew 6:10, TNM). Fey tüfachi Ngünenien wenu mapu küpalu, Biblia feypikünuy “apümkayafi kom tüfachi kakelu pu ngünenien, ka kidu müten chumkawnorume aflayay” (Daniel 2:44; Apokalipsi 16:14; 19:19-21).

14. Chem pimi kay, ¿chem trokiñche yeniekey tati rüfngechi religion?

¹⁴ Dew ngüneduamlu iñchiñ, ramtuwnge tüfa: “¿Chem religion kimeltukefi tati pu che Biblia mu, ka kimeltukefi Ngünechen ñi üy, Jewba? ¿Chem religion rüf piwkeyeniewingün, Jesus mu mupiltukey, koneltukelay tati Mapu müleyechi dungu ka kimeltukeyngün tati rüfngechi maneluwün itrokom che, Ngünechen ñi Ngünenien? Feymu kom tati religion Mapu mu mülelu, ¿chuchi am inaniekey kom tüfachi dungu?”. Kom tati dungu taiñ ngüneduamfiel küme pengeli pu Dungukelu Iney Ngen Jewba llemay (papeltunge Isaías 43:10-12).

15. Taiñ ayüwülafiel ta Chaw Ngünechen, ¿chem müley taiñ femal?

¹⁵ Feyentufiel ta Ngünechen müten, fentepuwlay taiñ tuteafiel kidu. Ka tati Biblia feypi pu weküfü kütu, feyentukey ñi mülen Chaw Ngünechen (Santiaw 2:19). Welu femkelayngün Jewba ñi ayükeelchi dungu ka nielayngün Ngünechen ñi  kümelkan. Feymu taiñ feyentukefiel ta Ngünechen ñi mülen feyka müten no, fey taiñ ayüwülafiel Jewba müley taiñ femal kidu tañi ayükeelchi dungu. Kafey müley taiñ püntütripayal tati koylake religion, ka fülkonal tati rüfngechi religion.

16. ¿Chem müley taiñ femal ñi koneltulenoal koylake religion mu?

¹⁶ Ti apostol Pablo pengeli iñchiñ mülelay taiñ koneltuleal tati koylake religion mu. Wirintukuy: ‘Feymew ka femngechi feypi ta Jewba: “Kisu engün ñi rangiñ mew mülekilmün, ka famtripalemün. Femkilmün ti wedake dungu. Fey iñche ñi pu che reke niewaiñ”’ (2 Korintio 6:17; Isaías 52:11). Feymu llemay pu rüfngechi kristiano famentukefi itrokom dungu koneltulelu tati koylake religion, tati fütrake kawiñ, adentun ñi poyengekeel, ka fill dungu taiñ ngüneduamal inalechi chillkatun mu.

17, 18. ¿Chem am “Tati Fütra Babilonia” ka chumngelu müley ñi matu ‘tripatual’ üye mu?

¹⁷ Tati Biblia kimeltukey itrokom koylake religion koneltuley “Tati Fütra Babilonia” mew (Apokalipsi 17:5, TNM). * Tüfachi üy tukulpakeeiñmew ti kuyfi waria Babilonia pingelu, üye mu tuwi pu koylake religion, dew rupalu ti Fütra Mangin Ko Noe ñi antü mu. Feymu famülke mew, fentren kimeltun ka adümkantun femkelu tati koylake religion kuyfi tuwi Babilonia mu. Tüfa ta kiñeke, tati pu babiloniache poyekefuyngün külangechi dios kiñewkülelu, ka famülke mew fentren religion kiñewküleyngün tati Trinidad pingechi feyentun. Welu Biblia ta kimeltukeeiñmew ñi mülen kiñe rüfngechi Ngünechen müten, Jewba pingey ka Jesukristo, fey tañi Fotüm (Juan 17:3). Kafey tati pu babiloniache feyentukefuy kiñe lakenochi püllü ñi nien ta che, fey kañpüle amutukey lalu ñi kuerpu kam chew ñi kutrankangemum. Kafey fachantü epe kom religion kimeltukeyngün tati lakenochi püllü kutrankangeafuy kütral mapu mu, infierno pingelu.

¹⁸ Feymu feychi religion niekefulu Babilonia, kom Mapu püle amurpuy. Feymu llemay famülke mew Tati Fütra Babilonia adentuley kom tati koylake religion Mapu mu mülelu.  Ka Ngünechen feypikünuy kom tati koylake religion puway ñi apümkarumengeal. ¿Kimtukuymi may chumngelu fente duamfali püntütripayal ti Fütra Babilonia mu? Taiñ Chaw Ngünechen Jewba ayüniey tami matu ‘tripatual’ ti Fütra Babilonia mu, petu mülewelu am antü (papeltunge Apokalipsi 18:4, 8).

19. ¿Chem llowaymi tami poyefiel Jewba?

¹⁹ Jesus ñi pu wünen inanieetew reke, elkünuyngün fentren dungu ñi inayafiel ta kidu. Eymi ka femngechi dullilmi tami elkünual tati koylake religion, kiñeke che weniyewelayafeymu. Welu poyefilmi ta Jewba trür Tañi pu che engün, doy kümelkaletuaymi. Eymi nieaymi fentren feyentulechi peñi ka lamngen, ka koneltuleaymi kiñe fütra reñmawen kom Mapu püle mülelu, doy may millonke rüfngechi kristiano tami rüf piwkeyeaetew. Ka nieaymi ti afmatufalchi maneluwün ñi afnoachi mongeleal “tati we mületuachi mapu mew” (papeltunge Marku 10:28-30). Kafey tami feyentun mu feychi che weniyewekelaeymu, welu rupachi antü mu kimafuyngün tati Biblia ñi kimeltukeel, ka Jewba ñi pu che ngerpuafuyngün.

20. Tati pu che yeniekelu tati rüfngechi religion, ¿chem maneluwün nieyngün?

²⁰ Biblia kimeltukey Chaw Ngünechen pürüm apümafi ti wedake dungu Mapu mu, fey re kümeke nor dungu mületuay Jewba ñi Ngünenien mu (2 Pedro 3:9, 13). ¡Afmatufali feychi we Mapu! Fey müleay kiñe religion, tati rüfngechi müten. Fey llemay fentekünukilnge tami trawüluwal Ngünechen tañi pu che engün, ¿felelay am chi?