DOY KIMNGEAM
¿Koneltukepeaiñ may fillke kawiñ mu?
FACHANTÜ wall Mapu müleyechi che koneltukeyngün religioso kawiñ ka fillke kawiñ femkelu che, welu Biblia mu tuwlay tati. Feymu, ¿chew tuwi tüfa? Amufulmi chew ñi elngekem lifru, peafuymi chem feypingekey tüfachi kawiñ mu femkelu pu che tami lof mew. Ngüneduamaiñ kiñeke tüfa engün.
Semana Santa. Tüfachi kawiñ mu tukulpangefule rume Jesus
ñi lan ka tañi wiñomongetun, welu niey fillke wimtun kristianongenolu, kiñe tüfa mu, kiñe kechan che yenielu ñi religioso adentun. Feymu chi lifru Las Grandes Religiones Ilustradas pingelu, feypi kuyfi petu ñi mülenon Jesus, tati pu babiloniache “fillke chemkün mu adelkakefuyngün tañi poyen adentun [...]. Ka küme takukünukefuyngün ka adelkakefuyngün ti poyen adentun traripel mu, trari kuwü ka iwül kuwü, kudukünukefingün ülmenke kawitu mu, fey nentukefingün fentren che ñi trekayenieafiel”.Año Nuevo. Tati antü ka chumngechi kawiñmangekey ti Año Nuevo kakerumey fill trokiñ mapu mu. Ngüneduamaiñ chew ñi tuwün tüfa: “Ti longko ülmen romano Julio Cesar pingelu, elkünuy ñi kawiñmangeal ti Año Nuevo 1 konchi enero küyen, 46 tripantu mu, petu ñi mülenon Jesus. Tati pu romache elkünuyngün feychi antü ñi kawiñmangeal Jano pingechi dios, tati dios ngünenielu ti wülngiñ ka ti llitun mu. Enero küyen [Januarius, latin kewün mu] üytungey Jano, tüfachi dios epu ange niefuy: kiñe ange itrotripa leliley, kangelu furitu püle” (The World Book Encyclopedia). Feymu llemay ti kawiñ Año Nuevo, koylake wimtun mu tuwi.
Pu la ñi antü. Kiñe lifru feypi: “Pu la ñi antü [...] tüfa ti Iglesia Catolica Romana elkünuy ñi tukulpangeal pu feyentulechi che lalu [...]. Kiñeke feyentun nielu pu che nüwkülelu tati Pu la ñi antü mu, fütra kuyfi ka koylake wimtun mu tuwün-ngey. Ka fill mapu püle pu katoliko lelfün mu mülelu, rakiduamkeyngün tati pu la wiñotukey tañi ruka mew, feychi pun ñi kawiñmangekeel Pu la ñi antü ka misawingün pu mongelechi che mu” (The Encyclopedia Britannica, 1910 tripantu dewmangelu, trokiñ 1, pagina 709).
Kakelu kawiñ. Müley fentren kawiñ ñi femkeel pu che kom Mapu mu, pepi kom ngüneduamlayafuiñ. Welu Jewba ayükelafi chem kawiñ no rume püramyekefilu ta che kam kiñe trokiñche (Jeremías 17:5-7; Hecho 10:25, 26). Kafey, tami kimal chem religioso kawiñ Chaw Ngünechen ñi ayükeel ka ayükenoel, müley tami ngüneduamal chew ñi tuwün tüfa (Isaías 52:11; Apokalipsi 18:4). Kom Biblia ñi ngülam ngüneduampeiñ 16 chillkatun tüfachi lifru mu, kelluaeymu tami kimal Ngünechen chumngechi pekey taiñ koneltuleal tati kawiñ religiosongenolu.