Jewba ñi duam mew, ti apostol Pablo wirintukuy tati pu domo koneltulelu Jewba ñi trawünche mu kiñeke mu ñi munulongkokünuwal tañi poyeafiel ta Chaw Ngünechen. ¿Chumül ka chumngelu müley ñi femal tüfa? Inaduamaiñ ñi chem wirintukuel Pablo 1 Korintio 11:3-16, tüfa ngüyulaeyew pu domo ñi chumal tañi püramyeafiel ta Jewba. Pablo pengeli küla dungu ñi ngüneduamngeal: 1) chem ñi femkeel ñi duamfalngeel tañi munulongkokünuwal ti domo; 2) chew ñi femngekeel tüfachi dungu, ka 3) chumngelu ñi femal tüfa.

Chem ñi femkeel. Epu dungu feypiley Pablo: ngillatulu ka nütramkalu Ngünechen tañi werkün dungu (versikulo 4  ka 5). Ngillatun mu poyekefiyiñ ta Jewba, ka nütramyeafiel Ngünechen ñi werkün dungu, fey tañi femken tati pu amuldungukelu Biblia tañi kimeltukeel. Feymu, ¿feypipey may ti apostol Pablo tati pu lamngen ñi rumel munulongkokünuwal ngillatulu kam kimeltuchekelu chi Biblia? Femlay llemay. Ti domo ngüneduamuwle chew ñi ngillatuken kam ñi kimeltucheken, fey kimay ñi duamfalngen ka duamfalngenon tañi munulongkokünuwal.

Chew ñi femngekeel. Ti apostol Pablo feypiley epu dungu chew ñi femngekeel: tati reñma ka ti trawünche. Kidu feypi ‘kiñe wentru kay longkoley kisu ñi domo mew’, feymu “kiñe domo munulkünunole ñi longko femngechi ngillatuyüm kam femngechi nütramyele Ngünechen ñi werken dungu, illamtukefi tañi füta” (versikulo 3 ka 5). Ti reñma mew, Jewba elkünufi tati wentru ñi longkoleal tañi domo mew. Feymu, ¿chem rupayafuy kidu femle kiñeke dungu koneltulelu ñi femal ti wentru? Ti domo pengelnole ñi yamniefiel tañi wentru, fey yewelkayafuy. Inaduamaiñ kiñeke dungu. Kiñe domo poyekefilu ta Jewba kimeltumekefile ti Biblia kiñe che, welu inafülkülele tañi füta. Ñi yamniefiel mu tañi füta ñi longkolen, müley ñi munulongkokünual fawtisawkülele kam fawtisawkülenole rume, kidu am longkolelu tañi reñma mew. * Welu, kimeltumekefile ti Biblia ta kiñe che ka inafülkülele tañi püñeñ fawtisalelu, welu petu wechengelu ñi ngüneytuniefiel kidu ka tañi füta ¿chumafuy? Tañi püñeñ longkolelay tañi reñma mew, welu kidu müley ñi munulongkokünuwal. ¿Chumngelu? Ñi yamniefiel tañi fawtisalechi wentrungen ti trawünche mew.

Pablo ka feypi tati epungechi dungu chew ñi femngekeel tüfa: ti trawünche mu, kidu feypi: “Kiñeke ayüle ñi fillpimekeael tüfachi dungu mew, feley ñi kimael ta iñchiñ no rume ka Ngünechen ñi trokiñche no rume kimnielay ta kangelu  wimtun” (versikulo 16). Jewba elkünufi kiñeke fawtisalechi wentru ñi longkoleal ti trawünche mew (1 Timotew 2:11-14; Ebrew 13:17). Feymu eluñmay ñi elfalkünungeal re wentru müten ñi longkoleal ka konakechi kelluleal tañi ngüneduamafiel Jewba tañi trokiñche (Hecho 20:28). Welu kiñeke mu duamfalngeafuy kiñe domo ñi femal kiñeke küdaw koneltulu ñi femal kiñe wentru fawtisawkülelu ka adümuwkülelu. Kiñe dungu, trawüle ñi amuldungual engün, ngenole kiñe wentru adümuwkülelu, kiñe domo adkünuafuy. Tüfachi trawün koneltuley ti trawünche ñi kimeltun mew, feymu kiñe wentru müley tañi adkünuafiel. Ka femngechi rupayay kiñe domo adkünufile kiñe pepikawkülechi chillkatun Biblia ka inafülkülele kiñe wentru fawtisawkülelu. * Feymu müley ñi munulongkokünuwal ñi pengelal tañi femken kiñe küdaw elfalkünungelu ñi femal ta kiñe wentru.

Welu müley fillke dungu ñi poyeafiel ta Jewba duamfalngelay ti domo ñi munulongkokünuwal. Kiñeke tüfa: ñi entual tañi feypin ti trawün mew, amuldungual fill ruka püle (amule rume tañi füta engu kam kiñe wentru fawtisawkülelu), kam ngillatual ka chillkatual tañi pu fawtisawkülenochi püñeñ engün ka inafülkülenole tañi füta. Welu, ¿küme kimnole kay ñi munulongkokünuwal kam ñi femnoal? Wünelu müley ñi doy küme ngüneduamal tüfachi dungu. * Welu amulele ñi rakiduam tüfachi dungu mew, wedalkalayafuy  ñi munulongkokünuwal tati lamngen reke mülelu ti adentun mew.

Chumngelu ñi femal. Ti versikulo 10 pengeli epu dungu ñi munulongkokünuwal ti pu domo poyekefilu ta Jewba: ‘Fey tüfachi dungu mew, tati pu werken püllü ñi duam, tati domo feley ñi munulnieael ñi longko femngechi kimfalay ñi yamnieafiel ti wentru’. Ngüneduamnge chew ñi feypiel ‘kimfalay ñi yamniefiel ti wentru’. Feymu munulongkokünuwle ti pu domo, fey pengelay tañi yamniefiel Jewba ñi elkünuel tati pu wentru fawtisawkülelu ñi longkoleal ti trawünche mew. Feymu femngechi pengelkey tañi piwkeyefiel ta Jewba ka tañi püntütripakenon kidu mew. Tati epungechi dungu ñi femngeal tüfa pengelngey chew ñi feypiel ‘tati pu werken püllü ñi duam’. Welu ti pu domo ñi munulongkokünuwken, ¿chumngechi kelluafi tati kümeke püllü fütra newen-ngelu?

Tati pu kümeke püllü ngüneduamkeyngün kom tati koneltulelu Jewba tañi trokiñche mew, wenu mapu ka nag Mapu mew, ka puwkintukefingün ñi eluwkülen ñi ngünenieaetew Jewba. Kidu engün kümeke kimeltun entukeyngün tati pu che kulpafengelu, welu feyentukefilu ta Chaw Ngünechen. Tüfachi pu kümeke püllü ka pengelkeyngün ñi eluwkülen ñi ngünenieaetew ta Jewba, welu kiñeke engün femlafuyngün (Juda 6). Feymu famülke mu kiñe domo eluwkülele ñi ngünenieaetew kiñe peñi fawtisawkülelu, pu kümeke püllü kümeke kimeltun entukeyngün, doyelchi may tati lamngen doy kimle, adümuwkülele kam pepikawkülele ti peñi mew. Ka kiñe domo dullingelu ñi amual wenu mapu mew ka eluwkülele ñi ngünenieaetew pu wentru, pu kümeke püllü doy küme inayentuyeaeyew. ¿Chumngelu? Tüfachi lamngen küpalechi antü mew elungeay ñi ngünenieal Jesus engu ti wenu mapu mew, fey doyküleay kütu tati pu kümeke püllü mu. Feley tati, kiñe falin küdaw elungey tati pu domo poyekefilu ta Jewba. Püntütripakenolu am Jewba mew ka eluwkülelu am ñi ngünenieaetew pu wentru fawtisawkülelu ti trawünche mu, fentren kümeke püllü ngüneduamkefi pu domo ñi ñomchengen ka feyentuchefengen.