ˈE la bɛn nɛn ze

ˈE la bɛn nɛn ze

ˈEWƐN ˈKƐNWUN -NSO

Sakayi -i, -e -le -ze -a -gba ˈla

Sakayi -i, -e -le -ze -a -gba ˈla

“Tsabi ˈwɛn ˈo -bo -zöfɔn e zapɛn -man,” -o -yɛ ˈla ˈkun ˈo tɛn saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ.—Psaume 115:15

1, 2. ˈMun hɛnlö -ye nɛn, ˈˈɲan -kɛ fɛn man sakayi -i -e -le -kahan -kɔkɔɛ? Nanmɛ ˈˈɲan -kɛ fɛn man ˈa lɔ -kɛ ˈyi Biblë -ɛ -yɛ ˈkë ˈe nɛn?

“TSABI ˈwɛn ˈo -bo -zöfɔn e zapɛn -man,” ˈo man ˈe -le Joova. Wɔ sɛ zapɛn fɛn ˈtsɛ, tsabiɛ ˈba ˈkpakpa, -ba -ba kɔ ˈsö -bën ˈkö ˈyi ˈe hɔn ˈsho ˈla ˈnun. (Psaume 115:15; Isaïe 40:15) -Kɛsɛ -a ˈˈsɛ miɛn mii ˈkpo -kpa, Psaume 145:18, 19 ˈla, -a dzhu bɛn ˈˈyi: “Tsabiɛ ˈba ˈwɛn ˈba Joova ˈkpɛ ˈkpakpa, ˈba ˈwɛn ˈba kɛ ˈkpɛ -anumanhɔɛ -ye nɛn, -o hɔn mmiɛ dzhi. ˈBa ˈwɛn ˈba ho kɛ -fuë, -kɛ ˈyi -ba ˈla -yɛ, -wɔ mmiɛ ˈyi ze. ˈBa sɛ kɛ ˈkpɛ ˈkun kɛ bokan ˈba, -wɔ ˈe tɛn, ˈakö -wɔ mmiɛ ˈˈpɛ ˈɲɛn.” Joova ˈwɛn ˈo -le Sɛnhënsɛ, ˈo -bo -kɛ ˈkpakpa, -o -yɛ ˈla ˈkun ˈo gbu -da tsa dzhi. Nanmɛ -o -yɛ ˈla ˈkun ˈo -tɛn saka ˈkɛ ˈyi a ˈyɛ. Aan, sakayi -i, -e -le -ze -a -gba ˈla gbɛkpo dubɛ. -E -le -kɛ -kɔkɔɛ ˈyi Joova -o -nɔn -han tsa ˈkpakpa.

2 ˈE man ˈkun Joova -o -yɛ ˈla ˈkun ˈa -le ˈkpɛ ˈo, a sɛ ˈe -le ˈe nɛn kɔ man ˈo shu tsa ˈmɛn. Kë man ˈa -le -le ˈe? ˈE ˈyi Biblë -ɛ -yɛ dzhuɔ sakayi -i ˈe dzhi bɛn -ye nɛn, ˈmun -le ˈze -a hɛɛn.

ˈˈƝAN -KƐ FƐN MAN ˈA ˈYI SAKA ˈKPƐ JOOVA?

3. ˈˈƝan -kɛ fɛn man ˈa ˈyi saka ˈkpɛ Joova?

3 Joova -o -yɛ ˈla ˈkun ˈa ˈyi saka ˈkpɛ ˈo, -o -yɛ ˈla ˈkun ˈa dzhu bɛn -shi ˈo -nda. Kë man -a -le -lɔɛ? ˈMun -kë Filip 4:6, 7. ˈMun -hën ˈe bɛn ˈˈyɛ. Tsabi ˈwɛn ˈo hɔn ˈˈman ˈkpakpa lɔ, -wɔ tsa dzhi bɛn ˈla -yɛ -kpe ˈnun, nanmɛ sa -pia bɛn ˈkɛ e sa bɛnsɛn bɛn ˈkɛ ama, -o -yɛ ˈla ˈkun ˈa dzhu ˈkɛ -shi ˈo -nda.

4. A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ hian hian, kë man ˈe -le -le ˈze sa kɛ ˈyi -a -shɛ ˈe -da gbɛgbɛ ˈnun?

4 Sakayi -i, -yɛ tsa bokan ˈze tsa e Joova -man sa dzhueya -yɛ -da gbɛgbɛ ˈnun. Tsabiɛ ˈkɛmuën -ba sɛ kɛ -shɛ ɲɔn -akunda ˈkɛ ˈyi -ba -shɛ, bɛn ˈkɛ ˈyi ˈe hɔn ˈba fɛn, nanmɛ ˈba -pia bɛn ˈkɛ, ba sɛ ˈkɛ dzhuɔ ˈbakö -nda -shɛ, -yɛ -le ˈze ˈba kɛ ˈyi -ba -shɛ, -yɛ -da gbɛgbɛ ˈnun pɛn ze. A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, -kɛ ˈyi -yɛ ˈe -ye -le man. -Akunda ˈkɛ ˈyi -wɔ -shɛ, nanmɛ ˈkun -wɔ -le -kɛ ˈkɛ -hën, -wɔ kɔ Biblë -ɛ ˈla tsa ˈyi -nda -shɛ. Nanmɛ -kɛ ˈyi ˈo -bë -le, -wɔ kɔ ˈe ˈla tsa ˈyi -nda -shɛ ˈpɛ. Tsa -ye ˈpɛ, a sɛ kɔ saka ˈyi ˈla dzhu sa -pia bɛn ˈkɛ ˈkpakpa -shi ˈo -nda hianhian. A sɛ ˈeyɛ ˈnun -le, tsa e Joova -man sa kɛ ˈyi -a -shɛ, ˈe -da gbɛgbɛ ˈnun ˈze pɛn.Jak 4:8.

ˈˈƝAN -KƐ MAN ˈA -LE ƝƆN -ZÖ ˈO NƆN TƐN SAKA ˈKƐ ˈYI -A ˈYƐ?

5. Kë man -a -le -lɔɛ ˈkun Joova -o ˈˈman sakayi ˈkɛ ˈkpakpa tɛn?

5 Joova -wɔ sakayi ˈkɛ ˈkpakpa tɛn e? ˈˈAan ˈˈaan, -o ˈˈman ˈkɛ ˈkpakpa tɛn. -Ketebosɛ Izayi ˈo kie nɛn ˈlö, Joova -o -she Izaɛlësɔ ˈba bɛn ˈˈyi -nda: “-Kɛsɛ -mɔn saka ˈyɛ -mɔn saka ˈyɛ, mɛn ˈˈman ˈe ˈtɛn, ˈekun -mun -kuën tsabiɛ -kpe ˈnun.” (Isaïe 1:15) ˈEyɛ -yɛ ˈe ˈkë ˈkun, -a ˈˈsɛ ˈˈko sakö hɛndzhi, ˈa sɛ -le -kɛ ˈyi ˈe sɛ gba tsa lɔ ˈɲɛn Joova dzhi, ˈakö a sɛ saka ˈyɛ, -wɔ ˈpa ˈˈtɛn ˈe.

6. ˈˈƝan -kɛ fɛn man -a sɛ -nɔn woye hɔn -Zö fɛn, -e -lëdzhën? Kë man ˈa -le ˈkë -ɛ ˈkun -a -nɔn woye hɔn -Zö fɛn?

6 -A sɛ -yɛ ˈla ˈkun Joova ˈo tɛn saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ, -e -le dɔa ˈkun ˈa nɔn woye hɔn ˈo fɛn. (Mak 11:24) -Gbɛsɛ Pɔlë -o dzhu bɛn ˈˈyi: “-Han -lɔɛˈ ˈkön tsabi ˈo ˈkɛ ˈˈnu woye ˈˈhun -Zö fin, -o ˈˈma sɛn -Zö hɛn -lë. ˈEkön tsabi ˈˈyi ˈˈwɔ ˈtshi ɛ -Zö -shɔn ze, -e -bie ˈo ˈkön, ˈo ˈbui -shi -anumahrɔɛ ˈkön, -Zö kɛ ˈhuin ˈla, tsabiɛ ˈmɔ sɛn kɛ ˈˈkö, kɛ mɔ- -ka gbagba ˈze.” (Hebre 11:6) ˈE man -e ˈˈle ˈkun ˈa nɔn ˈmɛn nɛn dzhui vɛɛ ˈnun ˈkun -a -nɔn woye hɔn -Zö fɛn. -E -lëdzhën -ze ˈkun ˈa -le -kɛ ˈyi Joova -wɔ bie lëfɛn ˈkpakpa ˈkë -ɛ ˈkun -a -nɔn woye hɔn ˈo fɛn dubɛ.-Kë Jak 2:26.

7. (a) A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, ˈˈɲan -kɛ fɛn man ˈa -le ˈe tsaho -ye nɛn, nanmɛ ˈmɛn -bɛtɛ nɛn? (b) Kë man ˈa -le ˈkë -ɛ ˈkun bɛn ˈyi -a dzhuɔ sakayi ˈla, ˈe -anumanhɔɛ bɛn?

7 A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa -le ˈe tsaho -ye nɛn, nanmɛ ˈmɛn -bɛtɛ nɛn. ˈˈƝan -kɛ fɛn e? A sɛ bë dzhu bɛn -shi hobi ˈnun, -aniin pezidan ˈnun -nda, tsa ho -ye nɛn man -a ˈe -le. Joova -o -le -Odɔmɛnga -Zö Sɛnhënsɛ. ˈEyɛ fɛn a sɛ bɛn dzhuɔ ˈo -nda -shɛ, -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa dzhui tsa ho -ye nɛn, nanmɛ ˈmɛn -bɛtɛ nɛn. ˈO ho -ye -ɛ, ˈe kɔ tsa fë ho dzhi. (Genèse 17:1; Psaume 138:6) Bɛn ˈkɛ ˈyi ˈa dzhuɔ Joova -nda -shɛ sakayi ˈla, -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈe -la -anumanhɔɛ bɛn, nanmɛ ˈe -le tsa -pia bɛn ˈkɛ ˈze ˈo tɛn. -E ˈˈle bɛn keke man ˈa kë ˈze ˈo tɛn lëfɛn ˈkpakpa.Matie 6:7, 8.

8. A sɛ -kpë -kɛ ˈkö fɛn saka ˈyɛ, ˈˈɲan -kɛ man -e bie ˈkun ˈa -le?

8 A sɛ -kpë -kɛ ˈkö ˈnun fɛn saka ˈyɛ, -kɛ ˈkɛ ˈyi ˈa -le ɲɔn -kɛ ˈyi -a bie ˈe nɔn -le kɔ ˈe nɛn, -e -le dɔa ˈkun ˈa -le ˈkɛ ˈkpakpa. ˈE -kɛnɛnku -ye nɛn, ˈa sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ ˈkun ˈo -le ˈze -a -hën -kashi lëfɛn ˈkpakpa, -e ˈˈle ˈkun ˈa -le dzhubö -ka, ˈakö ˈa dui ˈkun Joova ˈo ˈze tsa -kɛ ˈkɛ ˈkpakpa. ˈE man ˈa sɛ -le -giman -kpa. -E -le dɔa ˈkun ˈa -le ˈe -kɛkɛ ˈla -le -giman ˈyi ˈa sɛ -le. (Matie 6:11; 2 Tesalonik 3:10) A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ ˈkun ˈo bokan tsa ˈze -a fan -kɛpuɛn ˈyi -a -le -hunlɔ, -e -le dɔa ˈkun -kɛ ˈkɛ ˈyi ˈe sɛ -le ˈze -kɛpuɛn ˈˈyɛ ˈe -le ˈe -wun tsa kuɛn ˈpɛ, ˈa ˈtshi ˈɲɛn ˈkɛ nɛn. (Kolɔs 3:5) Kosa ˈkɛ ˈyi tsabiɛ -ba bie -kpe ˈnun sakayi -i nɛn, ˈmun -le ˈze -a -hën ˈkɛtën.

KOSA ˈKƐ ˈYI TSABIƐ -BA BIE-KPE ˈNUN SAKAYI -I NƐN

9. ˈHe man -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa ˈyi saka ˈkpɛ? ˈˈƝan -kɛ man Jan 14:6 -yɛ tsa ˈkë sakayi nɛn?

9 ˈHe man ˈa ˈˈyi saka ˈkpɛ? Jesu -o -she ˈo -nunmëndasɔ ˈba -nda ˈkun mmiɛ -ye saka ˈkpɛ ‘sa Yi ˈo hun ˈfun.’ (Matie 6:9) -O kiɛ dzhu bɛn ˈˈyi ˈpɛ: “ˈMɛ ˈmɛ -le -bosɔn, ˈmɛ ˈmɛ -le -anumahrɔɛ, ˈmɛ ˈmɛ -le hɛnpuin. Tsabi ˈo ˈkɛ ˈˈkɔ mɛ ˈla, -o ˈˈma sɛn Yi ˈlö ze.” (Jan 14:6) ˈEyɛ, -yɛ ˈe ˈkë ˈkun Joova mikö man -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa ˈyi saka Jesu -shɔ ˈkpɛ. A sɛ dzhu ˈkun ˈa ˈyi saka kɔ Jesu -shɔ, ˈe zɔ ˈman ˈe -le ˈˈɲan? ˈE zɔ man ˈe -le ˈkun Joova ˈo nɔn tɛn sa saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ, -e bie ˈkun -giman -kaka ˈyi Joova -o -nɔn -ko Jesu -wɛn, ˈa ˈbu ˈe -kɛ. -A hɛɛn ˈkun Jesu -o -bë zapɛn fɛn -bë -ɲɛn tsa ˈˈpɛ -ɲɛn -kaɲanɲan e ˈwi -man ˈla. (Jan 3:16; Romɛ 5:12) Joova -o kiɛ -ko Jesu Bɛnɲɛnsɛ e Tɛyisɛ -Kɔkɔɛ -man.Jan 5:22; Hebre 6:20.

ˈMun sɛ ˈyi saka -kɛ ˈkpakpa nɛn.

10. A sɛ saka ˈyɛ, kë man ˈa sɛ -le -le sakö?

10 A sɛ saka ˈyɛ, kë man ˈa sɛ -le -le sakö? Joova -o ˈˈshe tsa -nda ˈkun a sɛ saka ˈyɛ, a -bo ˈshakpɛ ˈmɛn lɔ mikö, a -kpɔ lɔ mikö, -aniin a -tsho fɛn mikö. Biblë -ɛ ˈla, -a ˈˈdzho bɛn ˈkɛyɛ ˈnun mii ˈˈze tsa. ˈE man ˈkun ˈa -le dzhu bɛn -shi Joova -nda, -yɛ ˈe dzhuɔ ˈkun ˈe -le tsaho -ye nɛn. (1 Chroniques 17:16; Nehémia 8:6; Daniel 6:10; Mak 11:25) -Kɛ ˈyi Joova -wɔ tsɛ -kpe ˈnun, -e ˈˈle fɛn ˈyi ˈa tshu, lɔ ˈyi ˈa -kpë, -aniin ˈshakpɛ ˈmɛn lɔ ˈyi ˈa -bo. ˈE man ˈkun -a -le tsakö hɔnhɔn gbɛgbɛ ˈnun bɛn dzhuɔ ˈo -nda -shɛ, ˈeyɛ man -wɔ ˈtsɛ. ˈA sɛ ˈyi saka sa -pia ˈlö, nanmɛ bɛn ˈyi -a dzhuɔ ˈo -nda -shɛ, ˈa sɛ gba ˈmɛn ˈla dzhui. -Bo ˈyi -a sɛ hɔn, ˈe nɛn man -e -tsɛ -ba. Nanmɛ ˈe sɛ -le kiegba nɛn, -aniin -beshekɛbi ˈla -dɔ ˈkpakpa nɛn. A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, ˈa sɛ ˈye ˈe wo ˈkun -kɛsɛ tsako mii -o ˈˈsɛ ˈˈman tsa tɛn bɔbɔ, Joova -ye -ɛ, ˈo ˈɲan tɛn ˈe.Nehémia 2:1-6.

11 -Kɛ tshuntshun ɲɔn man ˈa sɛ dzhu dzhi bɛn -shi Joova -nda sa sakayi ˈla?

11 Bɛn ɲɔn ˈnun man ˈa sɛ nɔn ˈyi saka? -Kɛ ˈkɛ ˈyi -Zö -wɔ ˈla -yɛ ˈkpakpa, ˈa sɛ nɔn ˈe dzhi bɛn ˈyi saka. Biblë -ɛ ˈla, -a dzhu bɛn ˈˈyi: “-Han -lɔɛˈ ˈkön ˈo ˈkönköngba -ka ˈˈyi -o -yɛ ˈla, -hanˈ sɛn ˈo ˈyi ˈbie, ˈˈwɔ -bë ˈshu han ˈˈmi.” (1 Jan 5:14) -Kɛ ˈkɛ ˈyi ˈe mian tsa, ˈa sɛ nɔn ˈe dzhi bɛn -ye ˈyi saka. A sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈe -ba kɔ -a nɔn bɛn dzhuɔ tsa kɛ gbɔgbɔ -nda -shɛ ˈnun. Bɛn ˈkɛ ˈyi -a -akunda dzhi -shɛ, nanmɛ sa -pia bɛn ˈkɛ ˈkpakpa, ˈa sɛ dzhu kɛ -shi Joova -nda. (Psaume 62:8) ˈA sɛ ˈyi saka ˈkpɛ ˈo ˈkun ˈo -nɔn ˈo ˈwuënsɛ fɛnfɛn ˈze tsa sɛnhën ˈyi ˈe bokan tsa ˈze ˈa -le -kɛ ˈyi ˈe shun nɛn. (Luk 11:13) ˈA sɛ bie Joova ˈpɛ ˈkun ˈo ze tsa bɛnlɔ ɲɔn ˈa nɔn -le -kɛ gbɛgbɛ, nanmɛ ˈa sɛ ˈkpɛ ˈo ˈkun ˈo ze tsa sɛnhën ˈze -a nɔn -shi -akaan sa -kadzhiwun ˈla. (Jak 1:5) -E -lëdzhën -ze ˈkun ˈa -shi Joova -nda ˈkun ˈo -bɛn sa -kaɲanɲan ˈkɛ han tsa. (Efɛz 1:3, 7) -E -lëdzhën -ze ˈkun ˈa ˈyi saka ˈze tsabiɛ fë -ye ˈpɛ. ˈE sɛ -le sa tsabiɛ ˈba, nanmɛ sa -zösɔansɔ ˈba.Actes 12:5; Kolɔs 4:12.

12. ˈˈƝan -kɛ man ˈa kɔfɛn bie sa sakayi ˈla?

12 Sa sakayi ˈla, bɛn -kɔkɔɛ ɲɔn man ˈa kɔfɛn dzhu? Joova e ˈo -kɛ ˈyi -wɔ ˈla -yɛ -man, ˈe bɛn -ye ˈkɛ man ˈa kɔfɛn dzhu. -E -lëdzhën -ze ˈkun -kɛ ˈkɛ ˈyi -o -le -ze tsa fɛnfɔ, ˈa -le ˈo -nansɛn -kpe ˈnun. (1 Chroniques 29:10-13) -Kɛ ˈyi ˈe -le -ze -a -lɔɛ ˈkun ˈo dzhi bɛn -ye ˈkɛ man ˈa kɔfɛn dzhu, ˈe man -le ˈkun Jesu -o -nɔn hɔn zapɛn fɛn -bɛ, -o ˈkë ˈo -kɔasɔ ˈba ˈyi ˈkun ˈba -le ˈyi saka. (-Kë Matie 6:9-13.) -O dzhui ˈkun mmiɛ sakayi ˈla, mmiɛ -kɔfɛn bie ˈkun -Zö ˈhɛn e -le ˈe fɛnfɛn. ˈE zɔ man ˈe -le ˈkun mmiɛ -ye saka ˈze a ho -Zö kɛ ˈhɛn -kpe ˈnun. ˈE -nunmën, Jesu -o ˈkë -ɛ ˈkun a -ye saka bie ˈkun -Zö Hobishi -i e -wɔ, nanmɛ a -ye saka bie ˈkun -kɛ ˈyi Joova kɛ ˈla -yɛ e -le zapɛn -ɛn ˈkpakpa fɛn. Jesu -o dzhui ˈkun a sɛ -kɔfɛn -bie -kɛ -kɔkɔɛ ˈkɛyɛ gbɛ puën, ˈa sɛ bie tsa kökögbɛ sa -kɛ -ye ˈkɛ ˈyi ˈe mian tsa. Sa sakayi ˈla, a sɛ kɔfɛn Joova e ˈo -kɛ ˈyi -wɔ ˈla -yɛ -man bie, -a ˈe ˈkë ˈkun -kɛ ˈkɛyɛ ˈe bɛn -ye ˈkɛ man -a nɔn pɛn hɔn.

13. A sɛ saka ˈyɛ, -dɔ kɛkë man ˈe nɔn?

13 A sɛ saka ˈyɛ, -dɔ kɛkë man ˈe nɔn? Biblë -ɛ ˈla, -a ˈˈdzhue. ˈE sɛ -le ˈe pɛpɛ, ˈe sɛ ˈza. Bɛn ˈyi -a hɔn ˈla, ˈe nɛn man -e -tsɛ -ba. ˈE -kɛnɛnku -ye nɛn, a sɛ dzhu ˈkun ˈa -shi -ka, ˈa sɛ ˈyi saka pɛpɛ ˈnun. ˈE man a sɛ sa bɛnsɛn bɛn dzhuɔ Joova -nda -shɛ, -aniin a sɛ ˈo -nansɛn -le ˈnun, ˈa sɛ ˈyi saka ˈze ˈe ˈza. (1 Samuel 1:12, 15) Jesu kie nɛn ˈlö, kɔ tsabiɛ tën -ba -nɔn -ye saka ˈkpunkpun ˈkë tsabiɛ ˈba ˈyi ˈkun ˈba saka ˈyɛ ˈnun, tsa -ye -ɛ -a ˈˈman ˈkiɛ ˈeyɛ ˈnun -le. (Luk 20:46, 47) Sakayi ˈkɛyɛ, -e ˈˈman Joova bɛn mii dzhu. ˈE ˈyi Joova -wɔ bie man -le ˈkun ˈa dzhu tsa -pia bɛn -ɛn -shi ˈo -nda.

14. Saka tshun ˈkɛkë man ˈa sɛ ˈyi? Nanmɛ ˈˈɲan -kɛ man -yɛ tsa ˈkë Joova ˈo dzhi bɛn -ye nɛn?

14 Saka tshun ˈkɛkë man ˈa sɛ ˈyi? Joova waayo a ˈkpɛ ˈo hian hian. Biblë -ɛ ˈla, -a dzhu bɛn ˈkɛ ˈˈyi: “ˈMu ˈˈnë -Zö dzhu -dɔ ˈkpakpa ˈla,” ‘ˈmun ˈˈman -Zö dzhunën -hunlɔ fan.’ (Romɛ 12:12; 1 Tesalonik 5:17; Matie 26:41) Lëfɛn ˈkpakpa, Joova -wɔ ˈe duɔ ˈkun ˈo tɛn saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ. ˈLa ˈyi -wɔ tsa -yɛ, nanmɛ ˈo -pia ˈyi -o -lë fɛnfɔ, ˈa sɛ -le ˈo -nansɛn lëfɛn ˈkpakpa. ˈA sɛ bie ˈpɛ ˈkun ˈo shunshun tsa nɛn, ˈo ˈze tsa sɛnhën, nanmɛ ˈo -le ˈze -pia ˈe fu tsa lɔ. ˈE ˈyi a sɛ ˈe -hën ˈkun sakayi -i, -e -le -kɛ ˈyi ˈe -le -ze -a -gba ˈla gbɛkpo, ˈa ˈyi saka ˈkpɛ Joova sa bɛn ˈkɛ ˈkpakpa nɛn.

15. ˈˈƝan -kɛ fɛn man -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa dzhu “-amɛn” sɔn sakayi lɔ?

15 ˈˈƝan -kɛ fɛn man -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa dzhu “-amɛn” sɔn sakayi lɔ? “-Amɛn” ˈe zɔ man ˈe -le “ˈe ˈˈɲan -le” nanmɛ “ˈe -le kɔ ˈe nɛn.” -A -le ˈeyɛ ˈnun ˈe ˈkë ˈkun bɛn ˈyi -a dzhu, -e -tshɔ tsa -pia ˈlö, ˈakö -a -yɛ ˈla ˈkun ˈe -le kɔ ˈe nɛn. (Psaume 41:13) Biblë -ɛ -yɛ ˈe ˈkë ˈpɛ ˈkun tsabi -o sɛ -ye tsa ˈmɛn saka, -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa dzhu “-amɛn” ˈe lɔsɔn nɛn. ˈA sɛ dzhui sa -pia ˈlö, nanmɛ ˈa sɛ gba ˈmɛn ˈla dzhui. ˈEyɛ ˈnun man -a -le ˈe ˈkë ˈkun ˈe ˈyi -o dzhu, -a -nɔn ˈe fɛn.1 Chroniques 16:36; 1 Korɛntë 14:16.

SAKA ˈKƐ ˈYI -A ˈYƐ, ˈKUN -ZÖ -WƆ -LE ˈKƐ ˈMƐN SHUƆ

16. Saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ, Joova -wɔ ˈkɛ ˈmɛn shuɔ gbɛkpo e? Kë man -e -tsɛ -ba?

16 Saka ˈkɛ ˈyi -a ˈyɛ, Joova -wɔ ˈkɛ ˈmɛn shuɔ gbɛkpo e? Aan, -wɔ ˈkɛ ˈmɛn shuɔ. Biblë -ɛ ˈla, -a ˈo ˈkpɛ “Sakayi Tɛnsɛ.” (Psaume 65:2) Saka ˈkɛ ˈyi tsabiɛ -akpumun -akpumun -kɛke mi -ba nɔn -pia nɛn ˈyɛ, Joova -wɔ ˈkɛ tɛn, ˈakö -wɔ ˈkɛ ˈmɛn shuɔ. Nanmɛ ˈkun -wɔ -le ˈkɛ ˈmɛn shuɔ, -e -le ˈe tshuntshun.

17. Kë man Joova -wɔ -le nɔn ˈo ˈwuënsɔ ˈba e ˈo -kalösɔ ˈba ama sa saka ˈyi ˈkɛ ˈmɛn shuɔ?

17 Joova -wɔ nɔn ˈo ˈwuënsɔ ˈba e ˈo -kalösɔ ˈba ˈwɛn ˈba hɔn zapɛn -ɛn fɛn -bɛ ama sa saka ˈyi ˈkɛ ˈmɛn shuɔ. (Hebre 1:13, 14) Tsabiɛ -kpe ˈnun -ba -ye saka ˈkun -Zö kɛ bokan ˈba ˈze ˈba tɛn Biblë -ɛ ˈla. ˈAkö -e ˈˈza kuku Joova -Adanshɛshisɔ ˈba, -ba -bë mmiɛ -shɔ -bë ˈkë mmiɛ -Zö bɛn. Biblë -ɛ -yɛ ˈe ˈkë ˈkun -Zö “-nda gbagba” bɛn ˈyi -a dzhuɔ zapɛn -ɛn ˈkpakpa fɛn, -Zö ˈwuënsɔ ˈba mmiɛ hɔn mmiɛ -ye -giman ˈˈyɛ nɛn. (-Kë Apokalis 14:6.) Tsa ˈla ˈpɛ, tsabiɛ -kpe ˈnun -ba -ye saka ˈkpɛ Joova ˈba bɛn ˈkö ˈnun nɛn, -aniin ˈba mian ˈnun nɛn, ˈakö -ba hɛɛn ˈkun -kɛ ˈyi ˈba mian nɛn kiɛ, sa -zösɔan ˈlö tsabi ˈkö kɛ -ze ˈba ˈyi.Proverbes 12:25; Jak 2:16.

Joova ˈo sɛ nɔn sa -zösɔan ˈlö tsabiɛ ˈba bokan tsa.

18. Kë man Joova -wɔ -le nɔn ˈo ˈwuënsɛ fɛnfɛn -ɛn e Biblë -ɛ -man sa sakayi ˈkɛ ˈmɛn shuɔ?

18 Joova -wɔ nɔn ˈo ˈwuënsɛ fɛnfɛn -ɛn sa sakayi ˈkɛ ˈmɛn shuɔ ˈpɛ. A sɛ hɔn bɛn ˈla ɲɔn a sɛ ˈo ˈkpɛ ˈkun ˈo bokan tsa, ˈo sɛ nɔn ˈo ˈwuënsɛ -ɛ shunshun tsa nɛn, nanmɛ ˈo sɛ -le ˈze ˈe ˈze tsa sɛnhën. (2 Korɛntë 4:7) Joova -wɔ kiɛ Biblë -ɛ ˈla kɔ sa sakayi ˈkɛ ˈmɛn shuɔ ˈpɛ. Nanmɛ -wɔ ˈe ˈla kɔ tsa bokan ˈze -a -kɛ gbɛgbɛ -le. A sɛ Biblë -ɛ ˈla kë, ˈa sɛ -hën ˈe ˈla bɛn ˈyi ˈe sɛ bokan tsa. Sa -zösɔan ˈya ˈkɛ nɛn, Joova ˈo sɛ -le ˈze tsabi ˈkö ˈo dzhu bɛn ˈyi -a mian nɛn kiɛ ˈze a tɛn. ˈO sɛ -le ˈze -zösɔan tsakɔa ˈkö ˈo nɔn Biblë -ɛ ˈla bɛn ˈkö ˈnun -bo tsa -zën.Galat 6:1.

19. ˈˈƝan -kɛ fɛn man ˈa sɛ bui ˈkun saka ˈyi -a -ye, Joova -o ˈˈsho ˈe ˈmɛn?

19 ˈE man ˈetën nɛn, ˈa sɛ bie sakö bɛn ˈˈyi: ‘ˈˈƝan -kɛ fɛn man saka ˈyi -mɛn -ye, Joova -o ˈˈsho ˈe ˈmɛn -sën e?’ ˈE -sɔn tsa hɛn ˈkun, -dɔ ˈyi ˈo tsɛ nɛn shu tsa ˈmɛn, nanmɛ ˈkun ˈo -le shu tsa ˈmɛn, -o -lɔɛ. -O -lɔ -kɛ ˈkɛ ˈyi ˈe mian tsa. -E -lëdzhën -ze ˈkun ˈa pa ˈyi saka kökö bɛn ˈˈyɛ nɛn ˈkë ˈo ˈyi ˈkun -e -le tsa bɛn -kɔkɔɛ. Nanmɛ ˈa -le ˈeyɛ ˈnun ˈkë ˈo ˈyi ˈkun -a -nɔn woye hɔn ˈo fɛn. (Luk 11:5-10) ˈEtën nɛn, -kɛ ˈyi -a ˈˈnɔn hinmɛ ˈˈhɔn nɛn man Joova -wɔ -le saka ˈyi -a -ye ˈmɛn shuɔ. ˈE -kɛnɛnku -ye nɛn, bɛn -kpe ˈkö ˈe sɛ -kan tsa, ˈakö ˈa ˈyi ˈe dzhi saka. Joova ˈo nɔn pɔn bɛn ˈˈyɛ ɲɛn tsa fɛn, wɔ ˈˈle ˈeyɛ ˈnun. ˈE man ˈo sɛ ˈze tsa sɛnhën ˈyi ˈa nɔn -shi -akaan kɔ bɛn ˈˈyɛ ˈla.-Kë Filip 4:13.

20. ˈˈƝan -kɛ fɛn man -e -lëdzhën -ze ˈkun ˈa ˈkpɛ Joova hianhian?

20 Sakayi -i, -e -le -ze -a -gba ˈla -sɛsɛ dubɛ. -Yɛ -le ˈze -a bɛn dzhuɔ Joova -nda -shɛ. ˈA sɛ ˈye ˈe wo ˈkun a sɛ saka ˈyɛ Joova ˈkpɛ, -wɔ ˈe tɛn. (Psaume 145:18) A sɛ sa -pia bɛn ˈkɛ dzhuɔ Joova -nda -shɛ hianhian, ˈe -le ˈze tsa e Joova -man kɛ ˈyi -a -shɛ, ˈe -kën lɔ gbɛgbɛ ˈnun.