Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

1 YATICHÄWI

“Diosan munasiñapax akawa”

“Diosan munasiñapax akawa”

“Diosan munasiñapax akawa, jupan kamachinakapa katxäsipxañasa; kamachinakapasti janiw chʼama tukuñäkiti.” (1 JUAN 5:3, MT.)

1, 2. ¿Kunatsa jumax Jehová Diosar munasta?

 ¿JUMAX Diosar munastati? Jakäwimtï Jupar katuyasxstaxa taqi chuymaw munasipuntwa sispachätaxa, ukax chiqäskapuniwa. Jiwasatakix Jehová Diosar munasiñax wali askipuniwa. Chiqpachansa, Diosan munasitaw jiwasax Jupar munasiraktanxa, kunjamtï Bibliax siskixa, “Diosaw nayraqat jiwasanakar munistu” (1 Juan 4:19).

2 Jehová Diosax kunayman tuqitwa munasiñap uñachtʼayistu. Sum jakasiñatakix mä suma Uraqi churistu, ukatxa sapürunjamaw kunaymaninak churarakistu, ukhamatwa jakayasistu (Mateo 5:43-48). Ukat kunatï chiqpachapun wali wakisirïki ukwa churistu: Jupa tuqitwa wali sum yaticharakistu. Ukatakix Arupa, mä arunx Biblia churistu. Ukatxa, mayisipxita ukat istʼapxämawa, qullan ajayumpiw yanaptʼapxäma sarakistuwa (Salmo 65:2; Lucas 11:13). Ukampis wali munat Yuqaparuw jiwas layku khitanitayna, ukhamatwa juchampit jiwañampit qhispiyistu. ¡Ukhamwa Jehová Diosax munasistu! (Juan 3:16; Romanos 5:8.)

3. 1) ¿Diosan munasiñapan jakasiñatakix kunsa lurañasaxa? 2) ¿Kunsa sapa maynis jisktʼasiñasa, ukat kawkinsa uka qhanañchäw jikxatsna?

3 Jupan munasiñapan wiñayatak wali sum jakassna ukwa Jehová Diosax muni. Ukampis ¿ukham jakassnati? Ukax jiwasatäxaniwa. Bibliax cristianonakarux akham siwa: “Diosan munasiñapan jakapxam [...] wiñay jakañxa churkistani uka uru suytʼasina” sasa (Judas 21). Ukhamasti, Jehová Diosan munasiñapan sarnaqaskakiñatakix kun lurañas wakisi ukanakwa lurañasa, ukwa “jakapxam” siski uka arux sañ muni. Luratanakasampiw Jupar munasitas uñachtʼayañasa. Ukatakix sapa mayniw akham jisktʼasiñasa: “Diosar munasitaj uñachtʼayañatakixa, ¿kun lurañajas wakispacha?” sasa. Uk qhanañchañatakix kuntï apóstol Juanax Diosan amuytʼayatax qillqkatayna uk liytʼañäni, akham siwa: “Diosan munasiñapax akawa, jupan kamachinakapa katxäsipxañasa; kamachinakapasti janiw chʼama tukuñäkiti” sasa (1 Juan 5:3, MT). Chiqpachansa Diosar wal munasitas uñachtʼayañwa muntaxa, ukhamasti Juanan arunakapax kamsañs munpacha uk sum amuytʼañäni.

“DIOSAN MUNASIÑAPAX AKAWA”

4, 5. 1) Juanax ‘Diosan munasiñapa’ sasinxa, ¿kamsañs munäna? 2) Kunjamatsa Jehová Diosar munasiñ qallttaxa uk qhanañchtʼma.

4 ‘Diosan munasiñap’ tuqit parlkasinxa, ¿apóstol Juanax kun sañ munpachäna? Janiw kunjamtï Diosax jiwasar munaskistu uka tuqit parlkänti, jan ukasti kunjamsa jiwasax Diosar munastan uka tuqit parlaskäna. Kunapachatï Jehová Diosar munasiñamax jilxattawaykäna uk amtpachätawa.

Jehová Diosar jakäwis katuyasisa bautisasxtan ukat aksaruxa Jupar munasisa ukat kamachinakap phuqasaw jakasxtanxa

5 Kunapachatï jumax Jehová Diosat ukhamaraki amtanakapat yatiqañ qalltaskayäta, uka tiempot amtañäni. Uka chiqa yatichäwinak yatiqasaw iyawsäwimax jukʼat jukʼata jilxattawaypachäna. Maysa tuqitxa, taqinis juchani yuritätanwa, ukat juchanjamax janiw khitis Diosar jakʼachasksnati, ukwa amuyarakpachätaxa. Ukampisa, Jupaw Jesús tuqi kuntï Adanax aptʼkänxa ukham suma jakasiñ churistani, jan juchaniw wiñayatak jakasxañäni (Mateo 20:28; Romanos 5:12, 18). Ukat kunjamtï Jehová Diosax juma laykux wali munat Yuqap luqtasiwayki ukxa jukʼat jukʼata amuyarakpachätaxa. Diosax ukhamwa munasiñap uñachtʼaytamxa, ukatwa Jupar munasirakpachätaxa (1 Juan 4:9, 10).

6. ¿Kunjamatsa chiqpach munasiñ uñachtʼaytanxa, ukat Diosar munasitam laykux kunsa jumax lurta?

6 Ukampis ukax janiw Diosar chiqpachapuni munasiñäkiti, jan ukasti qalltakiwa. ¿Kunatsa ukham sistanxa? Munasiñax janiw arukïñapäkis ni chuymanaks utjañapäkiti. Jehová Diosar munasiñatakix janiw “Diosar munastwa” sañasakïkiti. Kunjamtï iyawsäwi uñachtʼayktanxa, ukhamarakiw chiqpach munasiñxa luräwinakampi uñachtʼayañasa (Santiago 2:26). Chiqpachansa, mä jaqir munastan ukhaxa, kunatï jupatakix walïki uk lurañ muntanxa. Jumax niya ukham luraraktaxa. Diosan munasiñap chuymamar katuqasax jupatakjam sarnaqañ munpachätaxa. Inas Jehová Diosan Qhanañchiripjam bautisatäxsta. Ukhamasti, alaxpachankir Awkirux wal munaspachätaxa, walirak yupaychañsa munpachätaxa, ukatwa Diosan munañap lurxañataki jakäwim katuyasxpachätaxa, ukat bautisasisaw ukxa uñachtʼayarakpachäta, ukax jakäwiman wali askipuniwa (Romanos 14:7, 8). Ukampis kunjamtï uñjkañänixa, arsutasampi phuqañatakix kuntï apóstol Juanax siskäna ukarjam lurañasarakiwa.

“KAMACHINAKAPA [KATXÄSIÑÄNI]”

7. ¿Kawkïrinakas Diosan mä qhawqha kamachinakapaxa, ukatxa ukarjam sarnaqañatakix kuns lurañasa?

7 Diosar munasiñatakix “kamachinakapa katxäsipxañasa [mä arunxa phuqañasa]” sasaw Juanax saraki. ¿Kawkïrinakasa? Bibliaw uk qhanañchistu. Akanakäspawa: machañasa, qʼañu luräwinakasa, kʼari diosanakar yupaychañasa, lunthatasiñasa, kʼarisiñas ukat yaqha jan walinakasa janiw Jehová Diosatakix walïkiti (1 Corintios 5:11; 6:18; 10:14; Efesios 4:28; Colosenses 3:9). Diosan kamachinakap phuqañatakix kunjamtï Bibliax siski ukarjam sarnaqañasawa.

8, 9. Bibliax janis taqi ukanakat parlkchixa, ¿ukampis kunsa Jehová Diosar kusisiyañatakix lurañasa? Mä uñachtʼäwimpi qhanañchtʼma.

8 Jehová Diosar kusisiyañatakix janiw Biblian qillqatäki uka kamachinakak phuqañasäkiti. Jehová Diosax janiw taqi kunataki walja kamachinakampi qariykistuti. Chiqpachansa sapüruw kunaymanin uñjastanxa, ukampis janiw Biblianxa taqi ukanakataki kamachinakax utjkapuniti. Ukhamasti, kun lurasasa, ¿kunjamatsa Jehová Diosar kusisiyatas yatsna? Chiqpachansa, Jehová Diosan thakinakapas amuyunakapas Biblian wali suma qhanañchatawa. Kunsa Jupax muni, ukat kunsa uñisiraki, ukanakxa Bibliat yatiqasakiw amuysna (Salmo 97:10; Proverbios 6:16-19). Ukhamatwa kuna luräwinakasa, ukat kuna amuyunakas Jupar kusisiyi ukanak amuytanxa. Maysa tuqitxa, kunjam Diosasa kunjam amuyunisa ukanak yatisarakiw taqi kunsa munañaparjam lurañäni. Ukhamatwa, ‘kunäkitix Jehová Diosan munañapax’ uk amuytanxa (Efesios 5:17).

9 Uk amuytʼañataki ak sañäni: televisionan utjki uka wakichäwinakansa peliculanakansa nuwasiñanakampi qʼañu luräwinakampikiw utjaski, ukampis janiw Biblianxa mä chiqasa uka tuqit parlkiti. Ukampis ¿uka jan wali wakichäwinak jan uñchʼukiñatakix mä kamachis munasipuniti? Jehová Diosax uka tuqit kamsisa uk yatxtanwa. Arupanxa wali qhanwa akham saraki: “Ñanqha lurañ munirinakarusti walpun uñisi” ukat “Diosasti juchañchaniwa wachuqa juch luririnakaruxa” sasa (Salmo 11:5; Hebreos 13:4). Aka arunakat sum amuytʼtan ukhaxa, kunas Jehová Diosan munañapaxa ukwa amuytanxa. Ukatwa, kuntï Jupax uñiski ukanak jan uñchʼukiñasäkiti. Uka jan wali luräwinakax walikïskaspas ukham amuyañaswa aka jan wali pachax muni, ukampis janipuniw kunäkipansa uka jan walinakxa uñchʼukiñasäkiti, ukhamatwa Jehová Diosar kusisiyañäni. a

10, 11. ¿Kunatsa Jehová Diosar istʼañ munapuntanxa, ukat kunjam chuymampis istʼtanxa?

10 ¿Kunatsa Diosan kamachinakaparu istʼañasa? Mä arunxa, ¿kunatsa Diosan munañaparjama sapüru sarnaqañ muntanxa? Janiw jan walinakat qhispiñ laykukis ni jan taripayasiñ laykukis kamachinakap phuqktanti (Gálatas 6:7). Jan ukasti, Jehová Diosar wal munasitas uñachtʼayañatakiwa kamachinakaparjam sarnaqtanxa. Kunjamtï mä wawax awkipampi sum uñjayasiñ munkixa, ukhamarakiw jiwasax Jehová Diosampi sum uñjayasiñ muntanxa (Salmo 5:12). Jupaw wali munat Awkisaxa. Sum sarnaqasaxa ‘Jupan khuyapayasiñapwa jikxattanxa’, uk yatisaw wali kusisita, chuymas phuqtʼata ukham sarnaqastanxa (Proverbios 12:2).

11 Ukhamasti, janiw Diosarux pä chuyma luqtktanti, janirakiw kuntï katuqañ munktan uka laykukis luqtktanti. b Ukampis inas awisax jan phuqañjamäkchispa, ukat phuqañjamäki ukanakak phuqä sas amtsna, ukax janiw walïkaspati, janiw munañasarjamakix mä qhawqhaki phuqktanti. Jan ukasti, ‘taqi chuymaw Diosar iyawstanxa’ (Romanos 6:17). Salmonak qillqirjamaw sistanxa: “Arunakamarux munastwa” sasa (Salmo 119:47). Ukhamasti wali kusisitaw Jehová Diosar istʼtanxa. Chiqpachansa Juparuw taqi chuyma, taqi kun iyawsasa istʼañasa, maysa tuqitxa ukwa jupax mayirakistu (Deuteronomio 12:32). Noé tatat yatiqasiñasawa, jupax walja maranakaw Diosar taqi chuyma istʼäna, ukhamatwa Diosar wal munasitapxa uñachtʼayäna. Ukatxa, kunjamtï jupat Bibliax siski ukhamwa jiwasat sasirakini: “Kunjämtix Diosax siskatayna ukhamwa taqi kunsa luräna” sasa (Génesis 6:22).

12. ¿Kunapachas Diosar wal kusisiytanxa?

12 ¿Taqi chuyma istʼktan ukhax kunjamsa Jehová Diosax jikxataspacha? Wal kusisiytanxa sasaw Bibliax qhanañchi (Proverbios 27:11). ¿Chiqpachapuniti taqi kunxaru munañani jachʼa Diosar kusisiysna? Jïsa, kusisiysnawa. Ukampis kunatsa kusispacha uk jichhax uñjañäni. Taqi kunsa amtasarjam mä arunxa chuymasarjam sarnaqir luratätanwa, ukhamwa Jehová Diosax luristu. Ukhamax Jupan kamachinakaparjam sarnaqañas jan ukax janisa jiwasatäxiwa (Deuteronomio 30:15, 16, 19, 20). Ukampis Jupar taqi chuyma munasitas layku, kun lurañatakisa munañaparjam amtktan ukhaxa wal kusisiytanxa (Proverbios 11:20). Maysa tuqitxa, wali sum jakasiraktanxa.

“KAMACHINAKAPASTI JANIW CHʼAMA TUKUÑÄKITI”

13, 14. Jehová Diosan “kamachinakapasti janiw chʼama tukuñäkiti”, ¿kunatsa ukham sistanxa, ukat kunampis qhanañchtʼasma?

13 Ukxarusti apóstol Juanax akham suma arunakampiw qhanañcharaki: “[Jehová Diosan] kamachinakapasti janiw chʼama tukuñäkiti” sasa. 1 Juan 5:3 jiskʼa tʼaqan “chʼama tukuña” sasa jaqukipatäki uka griego aruxa “jathi” sañ muni. c Ukatwa, yaqha Biblianxa akham jaqukipata: “Mandamientonakapasti janirakiw jan phuqañjamäkiti” sasa. Jehová Diosax janiw wali chʼamanak maykistuti, janirakiw jan amuykañanaksa maykistuti. Pantjasirïkstansa taqiniw kamachinakapxa phuqsna.

14 Uk amuytʼañatakix ak sañäni. Wali munat mä masimas yaqha utar sarxañatakix jumar yanaptʼita siristma. Inas walja qʼipinakanïchi, yaqhipax sujakïchi, yaqhanakasti paninin aptkaña wali jathirakïchi. Ukhamasti, uka munat masimax kawkïr qʼipsa aptañama ukwa jumar uñachtʼaytamxa. Jan aptkañ wali jathïki ukanakxa janiw aptaykiristamti, janiw sapaki aptasin usuchjasiñam munkiti. Wali munasir Dios Awkisax ukhamarakiw jiwasar mayistu. Jupax janiw jan lurañjam sinti chʼamanak maykistuti (Deuteronomio 30:11-14). Jupax janipuniw jan phuqañjam sinti chʼamanakxa luraykistuti. Kunanaksa lurirjamäktan ukxa sum yati, ‘jiwasanakan laqʼätassa, ñiqʼit luratätassa sum yatiraki’ (Salmo 103:14).

15. ¿Kunatsa Diosan kamachinakapax jiwasan askisatakiw sisnaxa?

15 Jehová Diosan kamachinakapax janipuniw jan phuqañjamäkiti; jan ukasti jiwasan askisatakiwa (Isaías 48:17). ‘Diosax taqi uka mandamiento arunakwa phuqañataki jaytistu’ sasaw Moisesax israelitanakar säna. Kunatsa ukham sarnaqañax wali aski ukwa qhanañcharakïna: Taqi uruna suma sarañasataki [ukat jan jiwañasatakiwa, NM]” sasaw säna (Deuteronomio 6:24). Ukhamax Diosan kamachinakapax jiwasan askisatakipunïskiwa. Ukat wali kusisita wiñay jakasiñasatakirakiwa. Jehová Diosax janipuniw chʼam tukuykistaspati. ¿Kunatsa? Niyakixay wali yatiñani Diosächixa, kunas yanaptʼistani ukxa wali sum yati (Romanos 11:33). Ukatxa, Diosax munasiñarakiwa (1 Juan 4:8). Niyakixay Jupax wali munasirïchixa, ukhamax taqi kunsa munasiñampipuniw luri, kamachinakapas ukhamarakiwa.

16. Aka jan wali pachan jakasasa, pantjasirïkasasa, ¿kunas Diosan kamachinakap phuqañatakix yanaptʼistaspa?

16 Maysa tuqitxa, awisax Diosan kamachinakap phuqañax chʼamakirakiwa. “Supayan [munañapar]” apnaqata aka jan wali pachamp nuwasiñasawa (1 Juan 5:19). Ukat jiwaspachas pantjasirirakïtanwa, ukanakaw Diosan kamachinakapxa pʼakintayistu (Romanos 7:21-25). Ukampis Diosar munasitas laykux atipsnawa. Diosar munasipki ukat taqi chuyma kamachinakap phuqapki ukanakarux Jupax bendiciwa. “Taqi khitinakatï jupar istʼapki” ‘ukanakarux qullan ajayu Diosax churaraki’ (Hechos 5:32). Uka qullan ajayusti wali suma jaqiruw tukuyarakistu: ukhamatwa Diosan kamachinakap jukʼamp phuqañatakix yanaptʼistu (Gálatas 5:22, 23).

17, 18. 1) ¿Kunsa aka libron yatiqañäni, ukat kunanaksa amtañasa? 2) ¿Kunsa jutïr yatichäwin yatiqañäni?

17 Aka libronxa, Jehová Diosan kamachinakapata ukat yatichäwinakapat yatxatañäni, ukat kun lurañassa muni ukanakxa uñjarakiñäniwa. Ukhamax uka kamachinak tuqit yatxatkasax aka wakiskirinak amtañasawa. Nayraqatxa, Jehová Diosax janipuniw kamachinakap phuqañasatakix waytʼkistuti; taqi chuyma munatas layku munañap lursna, ukwa Jupax muni. Maysa tuqitsti, Jehová Diosax wali sum sarnaqasiñwa yatichistu, ukhamatwa wali askinak jichhürunakansa jikxatsna, ukat jutïrpachanxa wiñay jakañ katuqañäni. Ukatxa, kamachinakap taqi chuyma phuqasarakiw Jehová Diosar wal munasitas uñachtʼaytanxa.

18 Jehová Diosax amuytʼasirwa jaqinakar luristu, ukax wali suma jachʼa churäwipawa, ukhamatwa kunatï walïki ukat kunatï jan walïki ukanakxa amuytʼtanxa. Ukampis wali amuytʼasirïñatakix yatiqañasawa. Jutïr yatichäwinwa uka tuqit yatxataskañäni.

b Saxranakax istʼapxarakiwa, ukampis janiw taqi chuyma istʼapkiti. Kunapachatï Jesusax jaqinakat mistupxañapataki uka saxranakar säna ukhaxa, kuntï jan munapkäna ukwa lurapxäna: Criston munañanïtap yatisaw istʼapxäna (Marcos 1:27; 5:7-13).

c Uka pachpa arurakiwa Mateo 23:4 jiskʼa tʼaqanxa utji, ukanxa kunjamsa fariseonakas yatichirinakas jupanakan uñstayat walja kamachinak jaqinakar “jan aptkañ” qʼipinakäkaspas ukham apxatapxirïna, uka tuqitwa parli. Hechos 20:29, 30 qillqatanxa uka arux “tʼunjañ munasa” sas jaqukipatarakiwa, khitinakatix Diosat saraqasin jan walinak lurapkäna, yaqhanakar “kʼarinak yatichasa” sallqjapkäna ukanakat parli.