Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

21 YATICHÄWI

Diosan Reinopajj enemigonakaparuw tukjani

Diosan Reinopajj enemigonakaparuw tukjani

¿KUNSA YATEQAÑÄNI?

Armagedón chʼajjwäwi janïr qalltkipanjja kunanakas pasani ukwa yatjjataskañäni

1, 2. 1) Jesucristojj 1914 maratwa Reyjam apnaqjje sasajja, ¿kunatsa sissna? 2) ¿Kunsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

 ENEMIGONAKAPAN jarkʼatpachasa, kunsa Diosan Reinopajj lurawayi uk yatjjatañajj Diosar jukʼamp confiyañatakiw yanaptʼawayistu (Sal. 110:2). Jesucristo Reyisajj taqe chuyma yatiyirinakaruw tantachthapiwayi, arkirinakaparuw ajay toqeta ukat sarnaqañ toqet qʼomachawayi. Ukat Reinon enemigonakapajj tʼaqa tʼaq sarnaqañassa munapkchejja, Jesucristow jilat kullakanakasamp mayachtʼat sarnaqañasatakejj yanaptʼawayistu. ¿Kuntï aka libron yatjjatawayktan ukajj kunsa uñachtʼayistu? 1914 maratwa Jesucristojj enemigonakap taypin Reyjam apnaqaski, ukwa ukanakajj qhan uñachtʼayistu.

2 Diosan Reinopajj jukʼampinakwa jutïr urunakan lurani. Nayraqatjja, jutasaw enemigonakapar qʼal “tukjani” (Dan. 2:44; Mat. 6:10, NM). Ukampis janïr uk paskipanjja, Biblian yaqha profecianakapaw phoqasiñapa. Ukhamajj kunas jutïr urunakan pasani uk yatiñatakejj uka profecianakatwa jichhajj mä qawqhanak yatjjataskañäni.

¿‘Akatjamat tʼunjäwi janïr purinkipan’ kunas pasani?

3. ¿Nayraqat kun pasañapsa suyasktanjja?

3 ‘Taqe kunas sumakïskiwa’ sasaw sapjjani. ¿Kun pasañapsa nayraqat suyasktanjja? Tesalónica markankir cristianonakar mä carta apaykäna ukanwa apóstol Pablojj uk qhanañchäna (1 Tesalonicenses 5:2, 3 liytʼañataki). Uka cartapanjja, Jehová Diosan urupatwa Pablojj parläna, ¿kunapachas uka urojj qalltpachäni? ‘Jachʼa Babiloniar’ tukjañampiw uka urojj qalltani (Apo. 17:5). Ukampis janïr uka uru purinkipanjja, akapach apnaqerinakajj “taqe kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti” sasaw sapjjani. ¿Qawqha kutis ukham sapjjpachäni? Janiw ukajj yatiskiti, inas mä kuti, jan ukajj walja kutïchini. Kʼari religionanakan pʼeqtʼirinakapajja, ¿ukham sapjjarakpachäniti? Jupanakajj akapach taypinkapjjarakiwa, ukhamajj inas marka apnaqerinakamp chikajj akham sapjjarakchini: “Taqe kunas walikïskiwa” sasa (Jer. 6:14; 23:16, 17; Apo. 17:1, 2). Kunapachatï ukham sapkani ukhaw Jehová Diosan urupajj wali jakʼankatap yatiñäni. Diosan Reinopan enemigonakapajj “janiw [kunjamatsa] jaltapkaniti”.

4. “Taqe kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti” siski uka toqet parlir profecía sum amuytʼañajja, ¿kunatsa yanaptʼistu?

4 Uka profecía sum amuytʼañajja, ¿kunatsa yanaptʼistu? Pablojj akham siwa: “Jumanakajj [...] janiw chʼamakanakankapktati Tatitun jutäwip urupajj akatjamat jumanakar katuntañapataki, kunjämatejj mä lunthatajj akatjamat jutki ukhama” (1 Tes. 5:3, 4). Akapachankir jaqenakat sipansa, kunatï jichhürunakan pasaski ukajj kunarukis tukusini uk sumwa jiwasajj yattanjja. Ukampis “taqe kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti” siski uka toqet parlir profeciajja, ¿kunjamapunis phoqaspachäni? Uk yatiñatakejj kunas jutïr urunakan pasani uk uñjañataki suytʼañasaw wakisi. Ukhamajj “pʼarjjtatäñasawa taqe amuyumpi” (1 Tes. 5:6; Sof. 3:8).

Jachʼa tʼaqhesïwi urunakaw qalltani

5. ¿Kunapachas ‘jachʼa tʼaqhesïwi’ urunakajj qalltani?

5 Kʼari religionanakaruw tukjasini. Pablon arunakap amtañäni, jupajj akham sasaw säna: “Kunapachatejj jaqejj akham siskani: ‘Taqe kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti’ sasa, ukhawa akatjamata jupanakjjaru tʼunjäwejj jutani” sasa. Kunjamtï qʼejjo qʼejjojj lliju lliju pasatat jankʼak purinkejja, ukhamarakiw ‘akatjamata tʼunjäwejj’ “taqe kunas sumakïskiwa” sasin sapkani uka pasatat jankʼak purinini. Ukampis ¿kunas tukjatäpachäni? Nayraqatjja, ‘Jachʼa Babiloniaw’ tukjatäni, mä arunjja, aka Oraqpachankir taqpach kʼari religionanakaw tukjatäpjjani. Uka Jachʼa Babiloniajj ‘qʼañu warmi’ sasin uñtʼatarakiwa (Apo. 17:5, 6, 15). Ukhamajj kunapachatï cristianöpjjtwa sasin uñtʼatäpki uka religionanakaru ukat yaqha kʼari religionanakar tukjaskani ukhaw ‘jachʼa tʼaqhesïwi’ urunakajj qalltani (Mat. 24:21, NM; 2 Tes. 2:8). ¿Kunatsa uka tʼunjäwejj walja jaqenakar mä akatjamat katjani? Uka ‘qʼañu warmejj’ akham sasaw jupapachpat amuyasi: ‘Mä reinar uñtata qontʼatäsktwa, janirakiw tʼaqheskäsa’ sasa. Ukampis ukham amuyasajj pantjasiwa. Jupajj ‘mä urunaksa’ tukjatäkaspa ukhamaw jankʼak tukjatäni (Apo. 18:7, 8).

6. ¿Khitis “Jachʼa Babiloniar” tukjani?

6 ¿Khitis “Jachʼa Babiloniar” tukjpachäni? ‘Tunka wajjranakani’ ‘mä jachʼa wila ajjsarkaña animalaw’ tukjani. Apocalipsis librorjamajja, uka ajjsarkañ animalajj Organización de las Naciones Unidas (ONU) sasin uñtʼatäkis ukawa. Ukat tunka wajjranakajja, uka ajjsarkañ animalar yanaptʼapki uka gobiernonakarakiwa (Apo. 17:3, 5, 11, 12). Jachʼa Babiloniajj qʼala tukjatäniwa. Ajjsarkañ animalar yanaptʼapki uka gobiernonakajj ‘qʼalalpachaw qʼañu warmirojj irpanukupjjani, jañchipsti manqʼantapjjarakiniwa, ninampirakiw nakhantayapjjani’ (Apocalipsis 17:16 liytʼañataki). a

7. Mateo 24:21, 22 qellqatan jikjjataski uka arunakajja, ¿kunjamsa nayrïr patak maranakan phoqasïna, ukat kunjamsa jutïrin phoqasirakini?

7 Urunakajj jiskʼaptayatäniwa. Kʼari religionar tukjaskani ukhajj kunas pasani uk akham sasaw Jesusajj qhanañchäna: “Tatitojj [urunak] jiskʼaptayaniwa jupan ajllitanakapar munatap layku” sasa (Mateo 24:21, 22 liytʼañataki). Uka arunakajj 66 maranwa nayraqat phoqasiwayi. Uka maraw Jehová Diosajj Jerusalén sat marka jan qʼal tukjapjjañapatakejj Romankir ejercitonakar jarktʼäna (Mar. 13:20). Ukhamatwa Diosajj Jerusalén ukat Judea markankir cristianonakarojj jiwañat qhespiyäna. Jutïr urunakanjja, ¿kunjamsa Jesusan uka arunakapajj Oraqpachan phoqaspachäni? Ajjsarkañ animalajj kʼari religionanakar tukjkani ukhaw Jehová Diosajj Jesucristo toqejj ajjsarkañ animalar jarktʼani, ukhamat cheqa religionajj kʼari religionanakamp chika jan tukjatäñapataki. Ukhamajj cheqa religionankapki ukanakakiw uka tiempon qhespipjjani (Sal. 96:5). Uka qhepat kunas pasani ukwa jichhajj uñjañäni.

Armagedón chʼajjwäwi janïr qalltkipana

8, 9. ¿Kunanak pasañapatsa Jesusajj parlaskpachäna, ukat ukanak uñjasajj kunsa jaqenakajj lurapjjani?

8 Armagedón chʼajjwäwi janïr purinkipanjja, kunaymaninakaw pasani sasaw Jesusajj qhepa urunakat parlkäna uka profecian qhanañchäna. Kunas pasañapäna ukwa jichhajj pay uñjañäni, ukanakajj Mateo, Marcos, Lucas libronakan qellqtʼatawa (Mateo 24:29-31 liytʼañataki; Mar. 13:23-27; Luc. 21:25-28).

9 ‘Unañchanakaw alajjpachan utjani.’ Jesusajj akham sasaw säna: “Intejj chʼamaktʼjjani[wa], phajjsisa janirakiw qhantkjjaniti, warawaranakasti alajjpachat willirtanirakiniwa” sasa. Jichhürunakanjja, religión pʼeqtʼirinakan yatichäwinakaparojj mä qhanäkaspas ukhamwa jaqenakajj uñjapjje, ukampis mä jukʼa tiempotjja janiw ukhamäjjaniti. Maysa toqetjja, ¿mayjtʼäwinakaw alajjpachan utjani sañti Jesusajj munarakpachäna? Inas uka toqet parlarakchïna (Isa. 13:9-11; Joel 2:1, 30, 31). Taqe ukanak uñjasajja, ¿kunsa jaqenakajj lurapjjpachäni? Jan kun kamachtʼirjamäsajj wal llakisipjjani (Luc. 21:25; Sof. 1:17). Diosan Reinopan enemigonakapajja, reyinakasa esclavonakasa, kunatejj Oraqen paskani uk yatisaw ‘ajjsarañat thayjtapjjani’. Jupanakajj imantasiñatakiw mä cheq thaqhapjjani, ukampis Reyisan tʼunjäwipat qhespiñatakejj janiw mä cheqas imantasiñatak utjkaniti (Luc. 21:26; 23:30; Apo. 6:15-17).

10. Diosan Reinopar yanaptʼirinakarusa ukat jan yanaptʼirinakarusa, ¿kunjamsa Jesusajj juzgani, ukat kunsa jupanakajj lurapjjani?

10 Uwijanakaruw cabritonakat jaljasi. Jesusajj akham sänwa: “Jaqen Yoqaparuw uñ[japjjani], qenay taypin jutaskiri, jachʼa chʼamampi, kʼajkir [...] kankañapampi” sasa. Uk uñjasaw Diosan Reinopan enemigonakapajj jukʼamp llakin uñjasipjjani (Mar. 13:26). ¿Kunatsa? Ukaw Jesusan jaqenakar juzgañataki purinitap uñachtʼayani. Qhepa urunakat parlkäna uka profecianwa Jesusajj kunjamsa jaqenakar juzgani uk jukʼamp sum qhanañchäna. Uwijanakampit ukat cabritonakampit parlkäna uka uñachtʼäwinwa uk amuysna (Mateo 25:31-33 liytʼañataki). Diosan Reinopar taqe chuyma yanaptʼawayapki uka jaqenakajja, ‘uwijanakjam’ uñtʼatäpjjaniwa ukat qhespiyasiñap jankʼak purinitap yatisajj ‘pʼeqenakapwa waytapjjani’ (Luc. 21:28). Ukampis Diosan Reinop contra saytʼir jaqenakajja, ‘cabritonakjam’ uñtʼatäpjjaniwa ukat ‘wiñayatak jiwapjjañap’ amuyasisajj wal ‘jachapjjani’ (Mat. 24:30; 25:46, NM; Apo. 1:7).

11. Kunas jutïr urunakan pasani uk yatjjatkasajja, ¿kun amtañasas wakisi?

11 ¿Jesusajj ‘taqe markanakar’ jaljañ tukuykani ukhat Armagedón jachʼa chʼajjwäwejj qalltpachäni? Janiwa (Mat. 25:32). Kunanakas nayraqat pasani ukwa jichhajj pay uñjañäni. Nayraqatjja, Gog satäkis ukaw Diosan markap contrajj saytʼani ukat ajllitanakaw alajjpachan tantachthapitäpjjani. Uka toqenakat yatjjatasajja, ak amtañaw wakisi, kunapachas ukanakajj pasani uk janiw Diosan Arupajj sum qhanañchkiti. Inas taqe ukanakajj mä pachpa tiempon paschini.

12. Supayajj Diosan markap contrajj saytʼkani ukhajja, ¿kunsa lurani?

12 Supayaw Diosan markap contrajj saytʼani. Aka Oraqenkasipki uka ajllit cristianonak contra ukat yaqha uwijanakjam uñtʼatäpki ukanak contraw Magog markat Gog satäkis ukajj saytʼani (Ezequiel 38:2, 11 liytʼañataki). Ukampis uka qhepatjja, janiw Supayajj Diosan Reinop contrajj mayamps saytʼjjaniti. Cheqansa, alajjpachat jaqoqanitäkäna ukhatpachaw jupajj ajllit cristianonak contrajj kunayman jan walinak lurawayi (Apo. 12:7-9, 17). Kʼari yatichäwinakat qʼomachat tamaru ajllit cristianonakar apthapiskäna uka tiempot aksarojja, Supayajj jukʼampiw jupanakarojj Diosar yupaychäwipan aynachtʼayañ munäna, ukampis inamayakiw chʼamachasiwayi (Mat. 13:30). Ukatwa kʼari religionanakajj qʼala tukjatäpkani uka tiempon Diosan servirinakapar tukjañ munarakini. Jaqen amuyuparjamajja, Diosan servirinakapajj janis arjjatirinïpkaspa, ‘jan perqanakani, jan punkunakani ukat jan trancanïpkaspasa’ ukhamäpjjaniwa. Uk uñjasaw Supayajj Reinor servipki ukanakar jan sinttʼasis tukjapjjañapatakejj marka apnaqerinakar amtayani.

13. ¿Kunjamsa Diosajj aka Oraqenkiri servirinakapar arjjatani?

13 Kunas uka tiempon pasani uk akham sasaw Ezequiel profetajj qhanañchäna: “[Gog] markamatpachwa sartawayäta, uka jaya amsta toqetpacha, walja chʼamani ejercitomampi, caballería soldadonakampi chika. Ukatsti [...] markajjaruw nuwantarakïta” sasa (Eze. 38:15, 16). Kunapachatï Supayajj Diosan markap contra ukham saytʼkani ukhajja, ¿kunsa Jehová Diosajj lurpachäni? “Nayan colerasiñajjajj ninjamaw aqtani” ukat ‘jupjjarojj mä espada apayanëjja’ sasaw Diosajj arsuwayi (Eze. 38:18, 21, NM; Zacarías 2:8 liytʼañataki). Ukhamajj Diosaw aka Oraqenkiri servirinakaparojj arjjatani, ukhaw Armagedón sat chʼajjwäwejj qalltarakini.

14, 15. Supayajj Diosan markapar arknaqañ qalltkani ukhajja, ¿kunas pasani?

14 Armagedón sat chʼajjwäwin kunjamsa Jehová Diosajj markapar arjjatani uk janïr yatjjatkasajja, Supayajj Diosan markap contra saytʼkani uka tiempota, Armagedón chʼajjwäwi janïr qalltkani uka tiempokamajja, kunas pasani ukwa nayraqat yatjjatañäni. Kunjamtï 11 tʼaqan uñjaniwayktanjja, aka Oraqenkasipki uka ajllitanakaruw alajjpachan tantachthapisiñapa.

15 Ajllitanakaruw tantachthapisi. Armagedón chʼajjwäwi janïr qalltkipan kunanakas pasani uka toqet parlkasajja, kunsa Jesusajj qollan ajayump ajllita cristianonakat säna, uk sumwa Mateo ukat Marcos sat apostolonakajj qellqapjjäna (aka yatichäwin 7 tʼaqap uñjjattʼäta). Jesusajj Reyjam apnaqjjani uka tiempot parlkasajja, akham sasaw jupapachpat säna: “Jupasti angelanakaparuw khitanini, ajllitanakapar taqe toqet anthapiyasa, akapa[chat] alajjpach[kama]” sasa (Mar. 13:27; Mat. 24:31). ‘Ajllitanakaruw tantachthapisini’ sasajja, ¿qhep qhepa sello katoqapjjañapatti Jesusajj parlaskpachäna? Janiwa, jachʼa tʼaqhesïwi urunakajj janïr qalltkipanwa jupanakajj qhep qhepa sello katoqapjjani (Apo. 7:1-3). Ukhamajj jachʼa tʼaqhesïwi urunakan kunas pasani uka toqetwa Jesusajj parlaskäna. Amuyatatjja, Supayajj Jehová Diosan servirinakaparu jan sinttʼasis arknaqañ qalltkani, uka qhepatwa aka Oraqenkasipki uka ajllitanakarojj alajjpachan tantachthapisini.

16. Armagedón chʼajjwäwinjja, ¿kunsa ajllit cristianonakajj lurapjjani?

16 Armagedón chʼajjwäwi janïr qalltkipanwa taqpach ajllit cristianonakajja alajjpachan tantachthapitäpjjani. Ukanwa Jehová Diosan Reinopan enemigonakapar tukjañatakejj chʼam katoqapjjani. Cheqas horasajj purinkani ukhaw Jesusajj enemigonakapar ‘hierro varampi’ qʼal tukjani (Apo. 2:26, 27). Kunapachatï Jesucristojj Diosan markaparu aynachtʼayañ muniri ‘wali chʼamani ejercitor’ tukjañataki wakichtʼaskani ukhaw 144.000 ajllit cristianonakajj wali chʼamani angelanakamp mayachtʼasipjjani, uka angelanakajj atipjiri Reyisan arunakap istʼañatakejj jankʼakïpjjewa (Eze. 38:15). Ukhamasti, Diosan markapan enemigonakapar tukjaskani ukhaw Armagedón chʼajjwäwejj qalltarakini (Apo. 16:16).

Jachʼa tʼaqhesiñ urunakaw tukuyani

¡Armagedón chʼajjwäwiw qallti!

17. Armagedón chʼajjwäwinjja, ¿‘cabritonakjam’ uñtʼatäpki uka jaqenakajj kunjamansa uñjasipjjani?

17 Tukjañ horasaw purinini. Jachʼa tʼaqhesïwi urunakajj Armagedón chʼajjwäwimpiw tukuyani. Uka tiemponjja, ¿kuna yaqha luräwsa Diosajj Jesusar churpachäni? Jesucristojj janiw ‘taqe markanakan’ juezapjamakejj saytʼkaniti, jan ukasti, markanakaruw qʼal tukjarakini, mä arunjja, ‘cabritonakjam’ uñtʼatäpkani ukanakaruw tukjani (Mat. 25:32, 33). Jesucristo Reyisajj ‘mä ari espadampiw’ uka jan wali jaqenakarojj qʼal jiwarayani. Cheqas ‘cabritonakjam’ uñtʼatäpki taqe uka jaqenakasa, reyinakasa esclavonakasa, jan mayampitakiw aka Oraqet chhaqtayatäpjjani (Apo. 19:15, 18; Mat. 25:46, NM).

18. 1) ‘Uwijanakjam’ uñtʼatäpkani ukanakajja, ¿kunjamansa uñjasipjjani? 2) Diosan Reinop contra saytʼir jaqenakar tukjasajja, ¿kunsa Jesusajj lurarakini?

18 ‘Uwijanakjam’ uñtʼatäpkani ukanakajja, ¿kunjamansa uñjasipjjani? Supayan apnaqata ‘cabritonakjam’ uñtʼatäpkani uka jan wali jaqenakampi tukjatäñat sipansa, jan arjjatirinjama uwijanakajj janiw jachʼa tʼaqhesïwi urunakan jiwapkaniti. Jïsa, ‘walja jaqenakjam’ uñtʼatäpki uka cristianonakajj janiw enemigonakapamp jiwayat uñjasipkaniti (Apo. 7:9, 14). Diosan Reinop contra saytʼir jaqenakar tukjasajja, Jesusajj mikʼaya manqhapacharuw Supayarusa ukat sajjranakaparus jaqontani. Jiwatäpkaspasa ukhamaw jupanakajj waranq maranak jan kuns lurapkaniti (Apocalipsis 6:2 ukat 20:1-3 liytʼañataki).

¿Kunjamsa uka tiempotak wakichtʼassna?

19, 20. ¿Kunjamsa Isaías 26:20 ukat 30:21 qellqatan jikjjataski uka arunakarjam sarnaqsna?

19 Jutïr urunakanjja taqe kunaw aka Oraqen mayjtʼani, ¿kunjamsa uka tiempotak wakichtʼassna? Mä qawqha maranak nayrajja, Yatiyañataki sat revistajj akham sänwa: “Istʼasirinakakiw qhespipjjani” sasa. ¿Kunatsa ukajj wali wakiskirïpacha? Uk yatiñatakejja, Babilonia markan katuntat uñjasipkäna uka judionakarojj Diosajj kamsänsa uk yatjjatañaw yanaptʼistani. ‘Babilonia markajj katuntatäniwa ukat uka urutakiw jumanakajj wakichtʼasipjjañama’ sasaw Diosajj judionakar säna. Ukat akham sarakïnwa: “Nayan markajja, sartasim, [...] utamar mantam, ukatsti punkum jistʼkatasinim, imantasirakim, Tatitun colerasiñapajj pasañapkama” sasa (Isa. 26:20). Jehová Diosajj janiw ‘sartasismawa, mantasmawa, jistʼkatasismawa ukat imantasirakismawa’ sasin judionakar siskänti, jan ukasti, “sartasim” “mantam” “jistʼkatasinim” “imantasirakim” sasaw jupanakarojj säna, ¿kunsa ukajj amuytʼayistu? Ukarjamapuniw judionakajj lurapjjañapäna. Diosan arunakapar istʼasajja, judionakajj uta manqhanwa qheparapjjañapäna, callenakan jaqenakar jiwarayir soldadonakampejj janiw uñjayasipjjañapäkänti. Ukhamajj jiwañat qhespiñatakejja, Diosan arunakapwa judionakajj istʼapjjañapäna. b

20 ¿Kunsa Diosar servir judionakat yateqassna? Jehová Diosan arunakap istʼasakiw kunanakatï jutïrin paskani ukanakat qhespiñäni (Isa. 30:21). Cheqansa, kun lurañas wakisini uk tamap toqew Diosajj jutïrin yatiyistani. Ukhamajj jichhatpachaw Diosan arunakap taqe chuyma istʼañatak chʼamachasiñasa (1 Juan 5:3). Jiwasatï jichhürunakan Diosan arunakap istʼañäni ukhajja, kuntï Jupajj jutïrin siskani uk istʼañatakejj jankʼakïñäniwa. Ukat wali munasiri Jehová Dios Awkisasa ukat Jesucristo Reyisasa, jan walinakatwa jarkʼaqapjjarakistani (Sof. 2:3). Ukhamatwa kunjamsa Diosajj Reinop toqejj enemigonakapar qʼal tukjani uk uñjañäni. ¡Uka urojj jan armkañapunïniwa!

a Amuyatajja, ‘Jachʼa Babiloniar’ tukjañat parlki uka profeciajja, janiw kʼari religionanakar sariri taqpach jaqenakar tukjañat parlkiti, jan ukasti, kʼari religionanakar tukjañatwa parlaski. Kunjamtï Zacarías 13:4-6 qellqatajj siskejja, Jachʼa Babiloniar sarapki uka jaqenakatjja, waljaniw jiwañat qhespipjjani ukat jaqenakan uñjkataw uka Babiloniat jitheqtañ munapjjarakini.