Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

109 YATICHÄWI

Jupa contra saytʼirinakaruw juchañchäna

Jupa contra saytʼirinakaruw juchañchäna

MATEO 22:41-23:24 MARCOS 12:35-40 LUCAS 20:41-47

  • ¿CRISTOJJ KHITIN YOQAPASA?

  • JESUSAJJ JUPA CONTRA SAYTʼIRI KʼARI CHUYMANINAKARUW JUCHAÑCHÄNA

Jesús contra saytʼirinakajja janiw Jesusarojj romanonakar apjjaruyañatak pantjasiyañ puedepkänti (Lucas 20:20). Jesusajj 11 de nisán urojj templonkaskänwa, jichhajj juparakiw uñisirinakaparojj jisktʼäna, akham sasa: “¿Jumanakajj Cristot kamsapjjtasa? ¿Jupajj khitin yoqapasa?” sasa (Mateo 22:42). Cristojja Davidatwa jutañapäna uk taqeniw yatipjjäna. Ukarjamaw jupanakajj arsupjjäna (Mateo 9:27; 12:23; Juan 7:42).

Jesusajj saskakïnwa: “Ukhamajj ¿kunatsa Davidajj espíritu santon amuytʼayatäsajj Tatitu sasin jupar säna? Jupasti akham sänwa: ‘Jehová Diosajj akham sasaw Tatitujar säna: “Kupëjjajar qontʼasim, enemigonakamaru kayunakamampi takjjatkäta ukapachkama” sasa’. Niyakejjay Davidajj jupar Tatitu sischejja, ¿kunjamarak yoqapänisti?” sasa (Mateo 22:43-45).

Fariseonakajj amukïpjjänwa, jupanakajj Davidat nasiri mä jaqew Roma markat antutayistani sasaw amuyapjjäna. Ukampis Jesusajja Salmo 110:1, 2 qellqatanakan uñsti uka arunakampiw Mesiasajj janiw aleq jaqëkïkaniti sasin qhanañchäna. Mesiasajj Davidan Tatitupawa, Diosan kupëjjapar qontʼasisajj munañampiw apnaqani sasaw sarakïna. Uñisirinakajj Jesusan arunakap istʼasajj amukïpjjänwa.

Discipulonakasa yaqha jaqenakasa Jesusarojj istʼasipkänwa, ukatwa Jesusajj jupanakar uñtasajja, escribanakata fariseonakat amuyasipjjañapatakejj ewjjtʼäna. Escribanakampi fariseonakampejj Diosan Leyip yatichañatakejj ‘Moisesan qonuñaparus’ qontʼasipkaspa ukhamänwa. Jesusajj akham ewjjäna: “Ukhamajj taqe kuntï jupanakajj sapktam ukanakjja, lurapjjam phoqapjjarakim, jan jupanakjam lurapjjamti. Jupanakajj aru mayakiw parlapjje, janiw arsutaparjamajj lurapkiti” sasa (Mateo 23:2, 3).

Jesusajj uka jaqenakan kʼari chuymanïpjjatapwa qhanstayäna, akham sasa: “[Jupanakajj] jan walinakat jarkʼaqasiñataki uchasipki uka jiskʼa cajitanaksa jachʼaptayapjje[wa]” sasa. Yaqhep judionakajj mä qhawqha leyinakani jiskʼa cajitanakwa pararu jan ukajj ampararu uchasipjjerïna. Fariseonakajj Leyirjam sarnaqerïtwa sañatakejj ukanak jachʼaptayapjjerïnwa. Janiw ukakïkänti, taqe israelitanakan isipas fleconïñapächïnjja, jupanakajj ‘isinakapan fleconakapsa jachʼaptayapjjerïnwa’ (Números 15:38-40). Taqe ukanakjja “jaqenakampi uñjayasiñatakikiw” lurapjjerïna (Mateo 23:5).

Discipulonakajja inas jachʼa jachʼa tukuñ munapjjchïna, ukatwa Jesusajj akham sas ewjjäna: “Jumanakajj jan Rabí sayasipjjamti, maynikiw jumanakan Yatichirimajj utji, jumanakajj taqenis jilapuräpjjtawa. Janiraki khitirus aka oraqen awki sapjjamti, maynikiw jumanakan Awkimajj utji, jupajj alajjpachankiwa. Janiraki ‘pʼeqtʼirinaka’ sayasipjjamti, maynikiw jumanakan Pʼeqtʼirimajj utji, jupasti Cristowa” sasa. Ukhamajj ¿kunjam chuymanïpjjañapänsa? Jesusajj saskakïnwa: “Khititejj jumanak taypin jilïrïki ukajja, jumanakar servirïñapawa. Khititï jachʼa jachʼa tukki ukajja jiskʼachatäniwa, khititï jiskʼar tukki ukajja jachʼañchatäniwa” sasa (Mateo 23:8-12).

Ukjjarojja Jesusajj kʼari chuyman fariseonakarusa escribanakarus “ay kamachapkakïta” sasin walja kutiw säna. Jupajj sänwa: “¡Escribanaka, fariseonaka, ay kamachapkakïta kʼari chuyman jaqenaka! Jumanakajj alajjpachankir Reinon punkupwa jaqenak nayraqatan llawintapjjtajja, janiw ni jumanakas mantapktati, ni mantaskirinakarus mantayapktati” sasa (Mateo 23:13).

Fariseonakajj kunatï Dios nayraqatan wali valoranïki ukjja janiw yäqapkänti, yaqhanakarukiw jukʼampi yäqapjjäna, ukatwa Jesusajj jupanakar juchañchäna. Jupanakajj sapjjänwa: “Maynejj templo aytasisin juramento lurki ukhajja, janiw uka juramento phoqañapajj wakiskiti. Ukampis maynitejj templon qorip aytasisin juramento lurchi ukhajja, phoqañapawa” sasa. Templonjja Diosaruw adorasïna, ukanarakwa Diosarojj jakʼachasipjjäna, ukampis jupanakajj templon utjkäna uka qoriruw jukʼampi munasipjjäna. Ukatjja, “cheqapar sarnaqañsa, khuyapayasirïñsa, Diosat jan jitheqtañsa” apanukupjjänwa (Mateo 23:16, 23; Lucas 11:42).

Jesusajja fariseonakarojj sänwa: “¡Juykhu irpirinaka, vasor jalantir jiskʼa chhichhillanksa apsupjjtawa, ukampis mä camellorojj ukhampachwa oqontapjjtajja!” sasa (Mateo 23:24). ¿Kunatsa jiskʼa chhichhillankarojj vasopat apsupjjänjja? Uka jiskʼa animalajj Leyirjamajj qʼañut uñjatänwa. Ukampis jupanakajj Leyir pʼakintasajja, camello sat mä jachʼa animalsa manqʼantapkaspa ukhamänwa, uka animalajj Leyirjamajj qʼañut uñjatarakïnwa (Levítico 11:4, 21-24).