Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

CAPÍTULO 1

“Sarapjjam, [...] jaqenakar nayan discipulojar tukuyapjjam”

“Sarapjjam, [...] jaqenakar nayan discipulojar tukuyapjjam”

Hechos librojj kunjam lurtʼatasa ukaw qhanañchasi

1-6. Testigonakajj kunjam toqenakatsa predicapjje uk qhanañchtʼam.

 REBECCA tawaqojj Ghana markankir mä Testigowa, jupajj colegiopanwa predicäna. Mochilaparojj Bibliat apstʼat qellqatanak apasipunirïnwa, recreonakanwa predikirïna. Jupajj walja yateqer masinakaparuw Bibliat yatichañ qalltäna.

2 Africat inti jalsu toqenkir Madagascar islanjja, precursorat servir mä chacha warmejj mä jiskʼa markaruw 25 kilometronak sarapjjerïna. Jupanakajj lupins wali lupjataw sarapjjäna, ukhamat walja jaqenakar Bibliat yatichañataki.

3 Paraguay ukhamarak Paraná jawir lakanakan jakasir jaqenakar predicañatakejja, Paraguay markankir mä qhawqha Testigonakampi 15 yaqha markanakat jutir Testigonakampejj mä barco lurawayapjje. Uka 45 toneladanakani suma lurtʼat barcojja, 12 jaqenakaruw aptaspa. Uka toqew taqe chuyma predikir jilat kullakanakajj jan predicatäki uka lugaranakan Diosan Reinopat yatiyapjjäna.

4 Alaska markanjja, Testigonakajj juntʼupachanwa wal predicapjjäna. Uka juntʼupach phajjsinakanjja, kunayman markanakatwa turistanakajj jachʼa barconakat Alaskar puripjjerïna. Jupanakarojja barconakajj puripki uka cheqanakanwa jilat kullakanakajj carritonakamp predicapjjäna, uka carritonakarojj walja arunakat qellqatanak uchapjjäna. Ukatjja uka markankir aleutiana, atabascana, chimesiana, coluchana etnianakar predikirejj avionetatwa sarapjjarakirïna.

5 Texas markankir Larry sat mä Testigojja, jakkäna uka residencia de ancianos ukanwa predicäna. Mä accidenter purtʼasitapat mä silla de ruedan qontʼataw sarnaqäna, ukhampachas taqe horasanwa predikirïna. Jupajj Diosan Reinopat mayninakar parlapunïnwa, kunjamsa jutïrin mayamp sarnaqjjani uka toqetsa parlarakirïnwa (Is. 35:5, 6).

6 Mä qhawqha Testigonakajj Myanmar (nayrajj Birmania) markat norte toqen apaskäna uka asamblear sarañatakejja, kimsa urunakaw Mandalay cheqat mä jachʼa barcot sarapjjäna. Jupanakajj barcot saririnakar predicañatakejja, Bibliat apstʼat qellqatanakwa apasipjjäna. Ukatjja barcojj saytʼkäna uka cheqanakanjja, saraqasaw uka cheqankir jaqenakar qellqatanak churapjjäna. Barcor kutkatjjapjjäna ukhasti yaqha pasajeronakaw makatjjapjjäna, jupanakarus yatiyapjjarakïnwa.

7. Jehová Diosan servirinakapajj ¿kunjam toqenakatsa Diosan Reinopat yatiyapjje, ukat kuna amtanïpjjarakisa?

7 Uka experiencianakajja, Jehová Diosan servirinakapajj kunjamsa oraqpachan “Diosan Reinopat phoqatpach” yatiyapjje ukwa uñachtʼayistu (Hech. 28:23). Diosan servirinakapajja, utat uta ukat callenakanwa yatiyapjje, teléfono toqes yatiyapjjarakiwa. Ukatjja autot sarkasasa, plazanakankkasasa, jan ukajj trabajopan samartʼkasas Diosan Reinopat predicapjjapuniwa. Cheqas jupanakajj kunayman toqetwa yatiyapjje, ukampis kawkjantï jaqenakajj utjki uka cheqanakan suma yatiyäwinak predicañatakiw wal chʼamachasipjje (Mat. 10:11).

8, 9. 1) Diosan Reinopat taqe cheqan yatiyasitapajja, ¿kunatsa mä milagrowa sasin sissna? 2) ¿Kunsa jisktʼassna, ukat uka jisktʼar qhanañchañatakejj kunsa lurañasa?

8 ¿Jumat kamsasirakispasa? ¿Walja millón Testigonakajj 235 jila markanakan yatiyapki uka taypinkaraktati? Ukhamächi ukhajja, Diosan Reinopat oraqpachan yatiyaski ukaruw yanaptʼasktajja, ukham yatiyasitapajj mä milagrowa. Jehová Diosan Testigonakapajja jan walinakan uñjaskasasa, gobiernonakamp jarkʼatpachasa, jan waltʼayatäñatak arknaqatpachas taqe markankir jaqenakar predicañatakiw chʼamachasipjje, ukhamat jupanakar Diosan Reinopat phoqatpach yatiyañataki.

9 Diosan Reinopat taqe cheqan predicasitap uñjasajja, “¿kunatsa predicación jan khitis jarktʼañ puedki, ni Supayas jan jarktʼañ puedki?” sasaw jisktʼassna. Uka jisktʼar qhanañchañatakejja, nayrïr patak maranakatwa amuykiptʼañasa. Jichha tiemponkir Jehová Diosan Testigonakapajja, kuna lurañatï nayrïr patak maranakan qalltasiwayki uka luräwimpiw phoqaskaraktanjja.

Predicacionajj mä wakiskir luräwiwa

10. ¿Kun lurañas Jesusatakejj wali importantënjja, ukat kunsa jupajj yatirakïna?

10 Congregación Uttʼayiri Jesusatakejja, suma yatiyäwinak yatiyañajj jakañ vidapan wali importantënwa. Jupajj akham sänwa: “Diosan Reinopat suma yatiyäwinak yaqha markanakar yatiyir sarañajajj wakisirakiwa, nayajj ukataki khitanitätwa” sasa (Luc. 4:43). Ukampis janiw jupa sapakejj uka luräwi phoqkaspänti, ukatwa janïr jiwkasajj suma yatiyäwinakajj “taqe markanakanwa” yatiyasini sasin arsuwayäna (Mar. 13:10). Ukhamajj ¿khitinakas suma yatiyäwinak yatiyapjjañapäna? ¿Kunjamsa uk lurapjjañapäna?

“Sarapjjam, taqe markanakankir jaqenakar nayan discipulojar tukuyapjjam” (Mateo 28:19).

11. ¿Kuna luräwsa Jesusajj discipulonakapar jaytäna? ¿Kuna yanaptʼsa katoqapjjañaparakïna?

11 Jaktjjäna uka qhepatjja Jesusajj discipulonakaparuw uñstäna, mä luräwi jupanakar jaytarakïna. Jupajj akham sänwa: “Sarapjjam, taqe markanakankir jaqenakar nayan discipulojar tukuyapjjam, bautisapjjam Awkina, Yoqana, espíritu santon sutipjjaru. Ukatsti taqe kuntï nayajj jumanakar yatichapksma ukanak phoqañ yatichapjjarakim. Amtapjjapunim, nayajj sapürupuniw jumanakampïskta, akapachajj tukuskani ukapachkama” sasa (Mat. 28:19, 20). “Jumanakampïskta” sasajja, ‘Diosan Reinopat yatiyañatakisa, jaqenakar discipulonakar tukuyañatakis yanaptʼasipkämawa’ sasinsa Jesusajj siskaspäna ukhamänwa. Uka yanaptʼajj discipulonakapatakejj wali wakiskirïnwa, kuna laykutejj ‘taqe markankir jaqenakaw uñisipjjätam’ sasaw uka nayrajj jupanakar sisjjäna (Mat. 24:9). Ukatjja yaqha yanaptʼwa katoqapjjañapäna. Janïr alajjpachar makatkasajja, jumanakajj espíritu santo katoqapjjäta, ukhamatwa ‘taqe aka oraqpachan nayat qhanañchapjjäta’ sasaw Jesusajj säna (Hech. 1:8).

12. ¿Kuna jisktʼanaksa jisktʼassna, ukat kunatsa uka jisktʼanakan qhanañchäwip yatiñajj wali importantejja?

12 Nayrïr patak maranakan jakir apostolonakasa mayni cristianonakas ¿kunsa lurapjjpachäna? ¿Kuna luräwtï Jesusajj jupanakar jaytawaykäna ukampejj taqe chuymat phoqapjjpachäna? Jukʼanikïkasasa arknaqat uñjaskasasa, ¿kunjamsa Diosan Reinopat phoqatpach yatiyapjjpachäna? ¿Cheqpachapunit jupanakajj espíritu santon yanaptʼapsa alajjpachat yaqha yanaptʼanaksa katoqapjjpachäna? Uka jisktʼanakarusa yaqha jisktʼanakarusa Hechos libronwa wali sum qhanañchasi. Uka jisktʼanakan qhanañchäwip yatiñajj wali wakiskiriwa, kuna laykutejj Jesusan arunakaparjamajja, “akapachajj tukuskani” ukapachkamaw predicasiñapa. Ukhamajj niyakejjay jiwasajj tukuy urunakan jakaskstanjja, jan qarjtas predicañaw waktʼistu. Ukatwa kunanakatï Hechos libron qellqatäki ukanak wal yatjjatañ muntanjja.

Hechos librot jukʼamp yatiñataki

13, 14. 1) ¿Khitis Hechos libro qellqäna, ukat taqe kun sum yatjjatañatakejj kunsa jupajj luräna? 2) ¿Kuna toqetsa Hechos librojj parli?

13 ¿Khitis Hechos libro qellqawayi? Uka libron janis qellqerin sutipajj uñstkchejja, nayrïr versiculonakaparjamajj Diosan arup yatiyiri Lucas chachan qellqatätapaw amuyasi (Luc. 1:1-4; Hech. 1:1, 2). Maysa toqetjja, uka librojj wali sum amuytʼasin luratawa, Lucas ‘munat doctoran’ qellqatarakiwa sasaw waljanejj nayra tiempotpach sapjje (Col. 4:14). Hechos librojja, Jesusajj alajjpachar makatkäna ukhat qalltasin Pablojj Roma markan carcelan jistʼantatäkäna ukhakamajj kunanakas pasäna ukanakatwa parli, mä arunjja kunanakas mä 28 maranakan pasäna ukanakatwa parli. Jesusajj 33 maranwa alajjpachar makatäna, Pablojj niya 61 maranwa carcelan jistʼantat uñjasirakïna. Hechos libron yaqhep cheqanakanjja, Lucasajj ‘jupanaka’ sasaw qellqäna, yaqhep cheqanakansti ‘nanaka’ sarakïnwa. Ukham sasin qellqatapajj yaqhep cheqanakan jupa pachpa ukankatapwa uñachtʼayistu (Hech. 16:8-10; 20:5; 27:1). Hechos librojj wali suma yatjjatasin lurtʼatawa, ukham lurañatakejja Lucasajj Pabloru, Bernabearu, Feliperu ukat yaqhanakampiruw jisktʼaspachäna.

14 ¿Kuna toqetsa Hechos librojj parli? Lucasajja Jesusan arunakapata ukat luratanakapatwa sutip apki uka Lucas libron parli, ukampis Hechos libronjja Jesusan discipulonakapajj kuntï sapkäna, kuntï lurapkarakïna ukanakatwa jukʼamp parli. Ukhamajj Diosan arunakap yatiyapkäna ukanakatwa Hechos librojj parli, jupanakajj ‘jan yatjjatata aleq jaqekïpkaspas’ ukham uñjatäpjjänwa (Hech. 4:13). Hechos librojja Diosan amuytʼayatäsin qellqatawa, kunjamsa cristiano congregacionajj uttʼayasïna kunjamsa jiltarakïna ukwa qhanañchi. Nayrïr patak maranakan jakir cristianonakajj kunjamsa predicapjjäna, kunjam chuymampis uk phoqapjjäna uksa qhanañcharakiwa (Hech. 4:31; 5:42). Maysa toqetjja, suma yatiyäwinak yatiyasiñapatakejj kunjamsa espíritu santojj yanaptʼäna ukwa qhanañcharaki (Hech. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25). Ukhamarusa Hechos librojj kuna toqettï Bibliajj jukʼamp parlki uk qhanstayañatakiw yanaptʼi, mä arunjja Cristomp apnaqata Diosan Reinopajj kunanaksa lurani ukwa qhanstayi. Tukuyañatakejja Diosan Reinop jan yatiyasiñapatak jarkʼatpachas kunjamsa taqe cheqan yatiyasïna ukwa qhanañcharaki (Hech. 8:12; 19:8; 28:30, 31).

15. ¿Hechos librot yatjjatañajj kunjamsa yanaptʼistani?

15 Hechos librot yatjjatañajj wali sumapunïniwa, wali chʼamañchtʼkirirakïniwa, Diosar jukʼamp confiyañatakis yanaptʼarakistaniwa. Jiwasatï kunjamsa discipulonakajj jan ajjsarasa, jan qarjtasa ukat Diosar confiyas predicapjjäna uka toqet lupʼiñäni ukhajja, chuymaruw purtʼistani, jupanakat yateqasiñatakis yanaptʼarakistaniwa. Ukhamatwa Jesusan arunakaparjam predicañatakejj wakichtʼatäñäni, jupajj akham sänwa: “Sarapjjam, [...] jaqenakar nayan discipulojar tukuyapjjam” sasa. Aka librot yatjjatañajja, Hechos libro wali sum amuytʼañatakiw yanaptʼistani.

Biblia sum yatjjatañatak yanaptʼa

16. ¿Aka librojj kuna amtamp luratasa?

16 Aka librojj kimsa amtamp lurtʼatawa: 1) predicañatakisa jaqenakar Jesusan discipulonakapar tukuyañatakis kunjamsa Jehová Diosan espíritu santopajj yanaptʼistu uk amuyañasataki, 2) nayrïr cristianonakat yateqasisin wal predicañ munañasataki, 3) Jehová Diosan markapar respetomp uñjañasataki, predicación pʼeqtʼirinakaru ukhamarak congregacionanak pʼeqtʼirinakar respetomp uñjañasataki.

17, 18. ¿Aka librojj kunjam lurtʼatasa, ukat Bibliat sapaki sum yatjjatañatakejj kuna yanaptʼanakas utjaraki?

17 Aka librojj 8 seccionanakar jaljatawa, sapa seccionajja Hechos libronkir mä partepatwa parli. Janiw sapa versiculojj kamsañsa muni uk qhanañchkiti, jan ukasti Hechos libron qellqatäki uka sarnaqäwinakatwa qhanañchi, kunjamsa uka sarnaqäwinakajj sapa maynir yanaptʼistaspa uksa qhanañcharakiwa. Sapa capítulo qalltanjja, kuna toqetsa yatjjatasini ukaw mä qhawqha arunakamp qhanañchasi, kawkïr textotsa yatjjatasini ukas qhanañchasirakiwa.

18 Ukhamarusa sapaki Hechos libro yatjjatañatakejj yaqha yanaptʼanakaw utjaraki. Kuna musparkañanakas pasäna uk sum amuyañatakejj fotonakampi dibujonakampiw utji. Jilaparte capitulonakanjja jukʼamp yatiñatak recuadronakaw utji, uka recuadronakat yaqhepanakajj Diosat jan jitheqtir yateqaskay jaqenakatwa parli. Yaqhep recuadronakasti kunayman lugaranakata, kunanakatï nayra tiempon paskäna ukanakata, costumbrenakata ukat Hechos libron uñstki uka jaqenakatwa parlaraki.

Territoriosan jan qarjtasaw jankʼak yatiyañasa.

19. ¿Kunjamäsktansa uk yatiñatakejj kunsa lurañasa?

19 Aka librojja kunjamäsktansa uk amuyasiñatakiw yanaptʼistani. Jichhakisa jan ukajj walja tiempos Diosan Reinopat yatiyaskstanjja, kunas jakäwisan nayrankaski ukwa amuykiptʼasiñasa, predicacionarusa jaqenakar Jesusan discipulonakapar tukuyañarus kunjam chuymampis uñjasktan uks amuykiptʼasiñasarakiwa (2 Cor. 13:5). Akham jisktʼasipjjañäni: “¿Predicañajj nayatakejj wali importanteti?” (1 Cor. 7:29-31). “¿Jan payachasisa ukat taqe chuymat predicasktjja?” (1 Tes. 1:5, 6). “¿Qhawqtï puedkta ukarjam predicañatakit chʼamachasisktjja?” sasa (Col. 3:23).

20, 21. ¿Kunatsa taqe jaqenakar predicañatakejj chʼamachasiñasa, ukat kun lurañsa amtañasaraki?

20 Kuna lurañatï waktʼkistu uk phoqañatak chʼamachasipuniñäni. Akapachan tukusiñapajj wali jakʼankjjewa, ukatwa jaqenakan salvasipjjañapatakejj wal chʼamachastanjja. Kuntï yatiyktan uk qhawqhanis katoqasipjjani, qhawqhanis istʼapjjarakini uk janiw yatktanti (Hech. 13:48). Ukampis akapach janïr tukuskipan jaqenakar yanaptʼañaw waktʼistu, janipuniw jaqenakan jiwapjjatapat juchanïñ munktanti (1 Tim. 4:16).

21 Nayrïr patak maranakan jakir cristianonakatwa yateqasiñasa, jupanakajj taqe chuymaw predicapjjäna. Aka librot sum yatjjatañajja, sapüru wali kusisit jan ajjsaras yatiyañatakiw chʼamañchtʼistani, jan payachasis “Diosan Reinopat phoqatpach” yatiyañatakis chʼamañchtʼarakistaniwa (Hech. 28:23).