Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Mä qollajj usutar qolltʼañapatakejja, kunatï usuyki ukaruw qolltʼañapa, janiw mä ratutakiki waliptayañapäkiti.

¿KUNATSA JAN WALINAK CHHAQTAYAÑAJJ CHʼAMA?

Kunas jan walinak utjayi uk kunjamatsa yatsna

Kunas jan walinak utjayi uk kunjamatsa yatsna

¿Jaqenakajj kuna jan walinakatï sumankañ jan utjayki, kunanakatï jutïrin jan waltʼaykistaspa ukanak chhaqtayapjjaspati? Mä qollajj cheqapun usutar qolltʼañapatakejja, kunatï usuyki ukaruw qolltʼañapa, janiw mä ratutakik waliptayañapäkiti.

Uk amuytʼañatakejj Tom sat mä chachat parltʼañäni, jupajj usuntasaw mä qhawqha tiempot jiwjjäna. Kawkïr hospitalarutï sarkäna ukankir mä doctorajj jiwatap qhepat akham sänwa: “Usuntkäna ukhajja, kunas usuntayäna uk janiw khitis yatjjatkänti” sasa. Amuyatajj qalltan uñjapkäna uka doctoranakajja, usup mä rato waliptayañatakikiw qoll churapjjäna.

Kunanakatï jaqenakar jan waltʼayaski ukampejj ¿ukhamarakit lurasiski? Sañäni, lunthatanakat jarkʼaqañatakejja, gobiernonakajj leyinakwa apsupjje, camaranakwa (cámaras de vigilancia) uchapjje, jukʼamp policianakwa uttʼayapjje. Cheqas ukanakajj lunthatanakat mä jukʼa jarkʼaqestuwa, ukampis kunatsa lunthatar tukupjje uk janiw yatjjatapkiti. Jaqenakajj chuymapan utjki, kuntï piensapki munapkaraki ukarjamaw kuns lurapjje.

Danielojj Sudamérica toqenkir markanwa jakasi, ukanjja sapürutjamaw qollqet pistʼañajj utj-jje. Jupajj akham siwa: “Nayrajj sumakiw jakasipjjayäta. Janiw jichha tiemponjam lunthatanakajj utjkänti, jichhajj ajjsarayasiñjamawa, lunthatakiw kawkjans utjaski. Qollqe jan utjatapatjja, jaqejj qollqe chuyma, masipat jan sinttʼasiri, maynin utjirinakap muniri ukhamäpjjewa” sasa.

Mä chachajja, Oriente Medio toqen jan waltʼäwi utjipanwa yaqha cheqar escapjjäna, qhepatsti Bibliatwa yatjjatjjäna. Jupajj akham siwa: “Markajanjja, politiconakasa, religionankirinakasa, familiaranakapasa waynanakarojj guerrar sarasin enemigonakapar atipjanipjjañapatakiw chʼamañchapjje. Maysa toqenkirinakasti ukhamarakiw waynanakarojj chʼamañchapjje. Ukanak uñjasajja, gobiernonakar confiyañajj inamayakïtapwa amuyjjayäta” sasa.

Bibliajj akham siwa:

  • “Jaqesti waynatpacha ñanqha lurañakpunwa amtaskejja” (Génesis 8:21).

  • “Jaqen chuymapjama ñanqha, kʼarintirejj janiw utjkiti. ¿Khitisa jaqen chuymapjja sum uñjaspa?” (Jeremías 17:9).

  • “Chuymatjja jan wali amuyunaka, jiwayasiñanaka, [...] qʼañu juchanaka, lunthatasiñanaka, kʼari testimonionaka, jiskʼachir arunak parlañanakaw juti” (Mateo 15:19).

Jaqenakajj janipuniw chuymasat jan walinak apsurjamäktanti. Kunjamtï qallta yatichäwin uñjaniwayktanjja, jan walinakajj jukʼampikiw jiljjattaski (2 Timoteo 3:1-5). Jaqenakajj nayrat sipansa jukʼamp yatjjatatäpjjewa, yaqhanakamp parlañatakis kunayman yanaptʼaw utjaraki. Ukhamajja, ¿kunatsa sumankañajj aka oraqen jan utjki? ¿Kuntï jan lurirjamäktan uk lurañatakit chʼamachasisktan? ¿Kunatï jan lurañjamäki ukti lurañ munasktan?

¿KUNATÏ JAN LURAÑJAMÄKI UKTI LURAÑ MUNASKTAN?

Jan walinak lurañ munañajj mä milagro toqes jaqen chuymapat apsuskchispajja, aka mundon jakasiñajj ajjsarañjamakïskaspawa. ¿Kunatsa ukham sistanjja? Jaqejj janiw uk lurañatak chʼamanïktanti.

Bibliajj akham siwa: “Jaqejj janiw alaskiti pachpa jakañapjja, janirakiw tukuyäwipsa munañapar apnaqkaspati” sasa (Jeremías 10:23). Cheqas janiw jiwas pachpa apnaqasiñatak luratäktanti. Kunjamtï jaqejj uma manqhan jan jaksnajja, ukhamarakiw jiwas pachpajj jan apnaqasksnati.

Kunjamtï jaqejj uma manqhan jan jaksnajja, ukhamarakiw jiwas pachpajj jan apnaqasksnati.

Akham amuytʼañäni, maynejj kunjamsa jakañapa, kunarjamas sarnaqañapa ¿uk maynimp sayasiñ munaspati? Jan ukajj kunsa abortañ toqet amuyañapa, kunjamsa wawanakapar yatichañapa ¿uk sayasiñ munaspati? Ukanakampi ukat yaqha jan walinakampiw jaqenakarojj tʼaqanoqtayi. Ukajj janis creyiñjamäkchejja, Bibliajj kuntï siski ukajj cheqäskapuniwa. Jaqejj janiw jiwas pachpa apnaqasiñatak luratäktanti ni derechonïktansa. Ukhamajj ¿khitis yanaptʼistaspa?

Dios sapakiw yanaptʼistaspa, Jupaw lurawayistu. ‘Diosajj armasjjestuwa’ sasaw yaqhepajj sapjje, ukampis ukajj janiw cheqäkiti. Bibliankir suma ewjjtʼanakapajj jiwasat wal llakisitapwa amuyayistu. Kuntï uka musparkañ librojj yatichki uk amuyañajja, jiwas pachpat amuyasiñataki, kunatsa jaqenakajj jan walinakan uñjasipjje ukanak amuyañatakiw yanaptʼistu. Alemania markankir mä filósofo chachajj akham sänwa: “Markanakasa gobiernonakas kuna jan walinakatï pasaski ukanakat janiw kuns yateqapkiti, ni ukanak askichañatakis kuns lurapkiti” sasa.

BIBLIAN EWJJTʼANAKAPAJJ YANAPTʼISTUWA

Bibliajj akham siwa: “Maynin yatiñanïtapajj luratanakapanwa uñjasi” sasa (Lucas 7:35). Uka toqet may uñjañäni, Salmo 146:3 qellqatajj akham siwa: ‘Jilïr jaqenakarojj jan alkatapjjamti, jiwir jaqëpjjatap layku’ sasa. Uka ewjjtʼajj jaqenakar jan confiyañatakiw yanaptʼistani. Kenneth chachajja, Norteamérica toqenkir mä markanwa jakasi, ukanjja lunthatanakajj waljaw utji. Jupajj akham siwa: “Jan walinak askichäwa sasas politiconakajj sapkchejja, janiw askichirjamäpkiti. Ukajja, Biblian ewjjtʼanakapajj wali yatiñampi qellqatätapa, cheqätapwa amtayitu” sasa.

Qalltan parltʼaniwayktan uka Daniel chachajja, akham siwa: “Janiw khiti jaqes mä suma apnaqerïkaspati, ukarojj sapürutjamaw jukʼamp creyjjta... Jilïrëjjasajj sumaw jakasï sasajj inamayaw bancor qollqe imasisksna, walja qollqempis jubilasisksna. Ukham lurir walja jaqenakaruw uñtʼta. Jupanakajj inamayakiw ukanak lurawayapjje” sasa.

Ukampis Bibliajj janiw ukanakar jan confiyañatakik ewjjtʼkistuti, jan ukasti jutïritakejj mä suma suytʼäwi churarakistu. Ukanakatwa akjjar jutki uka yatichäwinakan yatjjatañäni.