Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Awk taykanakajj yateqaskay sarnaqasaw wawanakapar munasirïñ yatichapjje.

¿KUNAS JAN WALINAK CHHAQTAYAÑATAK YANAPTʼISTASPA?

Sum sarnaqañwa jaqenakajj yateqapjjañapa

Sum sarnaqañwa jaqenakajj yateqapjjañapa

Mä colegion yateqerinakaw viajipjjäna, jupanakat mä qhawqha waynanakarojja, mä wayna masipar abusapjjatapatwa (abuso sexual) juchañchapjjäna. Uka waynanakajj Canadá markankir wali uñtʼat colegionwa estudiapjjäna. Uka jan wali pasatatjja, Ottawa Citizen sat periodicon akham sasaw Leonard Stern chachajj qellqäna: “Waynanakajj inamayaw yatiñanïsipkaspa, wali yatjjatatäsipkaspa, jan ukajj qollqeni familiatsa jutasipkaspa, igualakwa jan walinak lurasipkaspa” sasa.

Uka chachajj akham sarakïnwa: “Kunatï walïki jan walïkaraki uk awk taykanakajj wawanakapar yatichapjjaspa ukaw jukʼamp wakiskirïspa. Ukampis yaqhep awk taykanakajja, wawanakapajj suma notanïpjjaspa, suma trabajo jikjjatapjjaspa ukanakatakwa amuyatajj jukʼamp llakisipjje” sasa.

Estudiañajj wakiskiriwa, ukampis inamayaw maynejj mä suma colegionsa yateqaskaspa, ¿kunatsa? Janiw kuna jan walitï chuymapan utjki ukanakar atipjañatak yanaptʼkaspati. Ukhamajja, ¿kuna kasta yatichäwis sum sarnaqañatakejj yanaptʼistaspa?

SUM SARNAQAÑATAK YANAPTʼA

Bibliajj mä espejökaspas ukhamawa. Liytʼktan ukhajja, kunjam jaqëtansa, kunsa jan lurirjamäktan ukanakwa amuyastanjja (Santiago 1:23-25). Bibliajj cambiañatakiw yanaptʼistu, suma chuymanïñataki, munasiñamp uñjañataki, paciencianïñataki, munasirïñataki, munañasamp jan apnaqayasiñatakis yanaptʼarakistuwa. Cheqas ukanakaw mayninakamp sum apasiñatakisa, mayachtʼatäñatakis yanaptʼistu. Bibliajj akham siwa: “Munasiñajj wali sum mayachthapi” sasa (Colosenses 3:14). ¿Kunatsa munasiñajj wali wakiskiri? Bibliajj uka toqet kamsisa uk uñjañäni.

  • “Munasir jaqejj paciencianiwa, khuyapayasiriwa. Munasir jaqejj janiw envidiasirïkiti, janiw jachʼa jachʼa tukurïkiti, janiw wali wal tukurïkiti, janiw kunatï jan lurañäki ukanak lurkiti, janiw kunatï jupatak walïki ukak thaqkiti, janirakiw jankʼak coleraskiti. Janiw kuna jan wal luratas amjjäskiti. Kunatï jan cheqapäki ukatjja janiw kusiskiti, jan ukasti kunatejj cheqäki ukatwa kusisi. Munasir jaqejj taqe kunansa amukiw tʼaqesi, [...] taqe kun aguanti. Munasiñajj janipuniw tukuskiti” (1 Corintios 13:4-8).

  • “Khititejj munasiñanïki ukajj janiw jaqe masipar jan walinak lurkiti” (Romanos 13:10).

  • “Taqe kunat sipansa, maynit maynikam wali munasirïpjjam, khititejj munasirïki ukajja walja juchanakwa perdoni” (1 Pedro 4:8).

¿Kunatsa familiasampïktan munat amigonakasampïktan ukhajj jan ajjsarayasktan ni llakisktansa? Jupanakajj janiw kuna jan walsa aleqat lurapkistaspati, antisas kusisitäñaswa munapjje, uk yatisaw jan ajjsarayasktanti ni llakisktansa.

Munasiñatjja, kun lurañay wakischispa ukwa lursna. Uk amuytʼañatakejj Jorge chachat parltʼañäni, jupajj jichhak nasit allchhipampïñwa wal munäna. Ukampis cigarro fumirïnwa, ukatwa tollqapajj wawap jakʼan fumañap jan munkänti. ¿Kunsa Jorge chachajj luräna? Jupajj 50 maranakas cigarro fumirïkchïnjja, allchhipampïñatakejj uka viciop jaytjjänwa. ¡Cheqas munasiñatjja taqe kunwa lursna!

Bibliaw suma chuymanïñatakisa, mayninakar sum uñjañatakisa yanaptʼistu, jukʼampis munasirïñatakiw yanaptʼistu

Taqeniw munasiriñ yateqsna, ukatakejj awk taykanakaw wawanakapar munasirïpjjañapatak yatichapjjaspa. Jupanakaw wawanakaparojj manqʼsa churapjje, jan walinakatsa jarkʼaqapjje, usuntapki jan ukajj usuchjasipki ukhas yanaptʼapjje. Munasir awk taykanakajja, wawanakapampejj parltʼasipjjapuniwa, yatichapjjarakiwa. Ukatjja, cheqañchapjjewa, kunatï walïki jan walïkaraki uk amuyapjjañapatakis yatichapjjarakiwa. Ukampis jupanakaw yateqaskay sarnaqapjje.

Yaqhep awk taykanakajja, janiw wawanakaparojj sum uywapkiti, ukajj wali llakkañawa. Ukhamajj ¿wawanakapajj janipunit cambiapkaspa? Cambiapjjaspawa. Walja jaqenakaw jan wali familian jilskasas cambiawayapjje, jichhajj munasiri, khuyaptʼayasiri, confiykaya ukhamäjjapjjewa. Janipuniw cambiapkaniti sañjam jaqenakasa cambiapjjewa, jichhajj jupanakatwa akjjar jutki uka yatichäwin yatjjatañäni.