Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Janipuniw axsarapxirïkti kunattix Jehová Diosaw nänakampiskäna

Janipuniw axsarapxirïkti kunattix Jehová Diosaw nänakampiskäna

Janipuniw axsarapxirïkti kunattix Jehová Diosaw nänakampiskäna

Egyptia Petrides sat kullakan arsutaparjama

Khä 1972 maranxa, Nathan H. Knorr sat jilatan mä suma arstʼäwip istʼañatakiwa Chipre islankir jilat kullakanakax Nicosia markan tantachasipxäna. Knorr jilatax nay uñjasaxa, janiraw aruntʼktsa ukhawa jisktʼitu: “¿Kuna yatiyäwinaksa Egiptot apanta?” sasa. Niya pä tunka maranak nayraw Alejandría (Egipto) markajan uka jilatampix uñtʼasipxta.

ENERO phaxsit 23 urunak saraqataruw 1914 maran nayax Alejandrian yuriwayta, nayaw pusi jil kullakajatxa jilïritxa. Familiajax lamar quta lakanwa jakasipxäna. Ukapachanakanxa, Alejandriax suma utanakapata ukhamaraki nayrax kunjam markäkantix uka tuqinakat wali uñtʼatänwa. Uka suma markanxa kunayman jakasir jaqinakaw utjasipxäna, sañäni, Europa, Arabia tuqinkirinakaw ukankapxäna, ukhamax árabe aru, francés, inglés, italiano uka arunakwa utan parlañ yatiqapxta, ukat nänakax griego aru parlasirïpxtwa.

Yatiqañ utat mistxayäta ukhaxa, Francia tuqin isisipki uka isi chʼukuñ utanwa irnaqiritaki katuqapxitu. Qamir warminakan fiestanakapatak suma isinak lurasaxa wali kusisitaw jikxatasiyäta. Diosatxa amtasipunirïtwa ukat janis Biblia liyisax sum amuyirïkstxa liytʼapunirïtwa.

Niya 1930 maranakanwa Chipre islankir mä suma wayn uñtʼawayta. Jupax Theodotos Petrides satänwa. Nuwasiñatakis wali wakichtʼat jaqïnwa, ukampis musqʼanaka ukat muxsa tʼantʼanak lurañsa yatirakïnwa, suma postrenak aljirit uñtʼat mä utanwa irnaqäna. Naya jiskʼa warmiruwa jupax warmipatak ajllisitu, ukham munasiñanïtap laykuxa utajar jutasinwa ventanat chuymar purtʼkiri arunakamp griego arut canttʼarapitäna. Junio phaxsit 30 urunak saraqataruw 1940 maran jaqichasipxta. Ukürunakanax wali kusiskañapunïnwa. Mamajax altus utanwa utjasïna, nänakasti uka manqhanwa utjasipxayäta, ukat 1941 maranwa John sat nayrïr wawajax yuriwayi.

Biblian chiqa yatichäwinakap yatiqapxta

Kawkïr yupaychäwirutix sarapxirïkta ukar sarasax chachajax janiw aski jikxatasirïkänti, ukat Bibliatsa payachasirïnwa. Ukampis jamasatwa, Jehová Diosan Qhanañchirinakapampix Bibliat yatxataskiritayna. Mä suma urusti, nayax wawaj utan uñjaskäyata, ukhamaruw mä warmi masijax utar liqtʼanitu ukat mä Bibliat apstʼat qillqat liytʼañatak churitu. Iyaw sasaw katuqtʼasin jan chuym ustʼayañatakix liytʼta, ukatsti libronak “munasmati” sasin uñxattʼayitu. Chachajan utjki uka pachpa libronak uñjasaxa, sumpachwa uñxatta.

“Uka libronakax nayan utjituwa; visittʼawayita” sasaw sista. Ukat jankʼakiw kunayman tuqit jisktʼta, ukat jupasti —Eleni Nicolaou satänwa— Bibliarjamaw paciencia chuymampi sum qhanañchitu. Ukax nayatak wali askipunïnwa. Ukat jankʼakiw Diosan Arupatxa sumpach amuyta. Mä jukʼa samartʼapxta ukhawa, Elenix chachajan fotop uñjasax akham sas jachʼat si: “¡Nayax jupar uñtʼtwa!” sasa. Chachajax Jehová Diosan Qhanañchirinakapan tantachäwiparuw jamasat saraskiritayna... uk yatisaxa walpun muspharta. Utar purinxipanxa: “Domingox kawksa sartax uk yatxatwa, mä domingox jumamp sarañ munta” sasaw jupar sista.

Nayrïr tantachäwir sart ukhaxa, tunkaniw Miqueas librot yatxatasipkatayna. Taqpachwa sum istʼaniwayta. Ukürutxa, George Petraki jilatamp Katerini sat warmipampiw sapa viernes arumanakax Bibliat yatichapxitäna. Tatajamp pä sullkajampix Jehová Diosan Qhanañchirinakamp yatxatapxañajxa janiw munapkänti. Kullakajax janis bautisaskchixa, janiw kamsirïkänsa. Ukampis mamajax Biblian chiqa yatichäwinakapxa yatxatawayiwa. Chachajasa mamajasa nayasa Jehová Diosaruw jakäwinakaj katuyasiwayapxta ukat Alejandría markanwa lamar qutan khä 1942 maran bautisiwayapxta.

Jan waltʼäwinakanwa uñjasipxta

Payïr Jachʼa Chʼaxwäwix 1939 maranwa qalltawayi ukat ukax África tuqinkir markanakkamaw puriniwayi. 1940 maranakanxa, wali wakichrantat walja soldadonakampiwa Erwin Rommel sat Alemania soldadonakan pʼiqtʼiripaxa El Alamein sat markaru purintapxäna ukat Alejandriansti británico soldadonakaw wal wakichrantasipxäna. Nuwarasirjamipanxa, waña manqʼanakwa althapisipxta. Ukampis mä jukʼa tiemporuxa, Theodotosan patronapaw ‘Port Tawfiq markar sarañamawa, ukanwa mä tienda jichhak jistʼarta’ sasin mayitayna, ukax Suez marka jakʼankiwa, ukhamasti ukaruw sarxapxta. Griego arut parlir pä Qhanañchiriw nänak thaqhañar uchasipxatayna. Janis kawkinkapxataj yatipkchïnxa, utat uta yatiykasaw jikxatapxitu.

Port Tawfiq markanxa Stavros Kypraios ukat Giula sat matrimonioruwa Bibliat yatichañ qalltapxta, ukhamarakiw Totos ukat Georgia sat wawanakaparux yatichapxta, ukat uka familiampiw wal yatthaptapxta. Stavrosax Bibliat yatxatañ wal munirïna, ukat nänakar qhiparayañatakixa jan ukax trenamp jaytjayañatakixa, taqpach relojunakapwa mä hora qhiparayirïna. Wali arumkamaw utapan aruskipapxirïta.

Port Tawfiq markanxa mara chikataniw utjaniwayapxta, ukampis mamajaw usuntawayxi ukatwa Alejandriarux kuttʼaniwayxapxta. Mamajax Diosat jan jithiqtasawa 1947 maran jiwawayxi. Ukat kunjamtï nayrax Diosan chʼamap katuqapxirïktxa ukhamarakiw Diosax wasitat jilat kullakanak tuqix chʼamañchawayapxitu. Ukürunakaxa, walja misioneronakaw luräwinakap phuqir sarasaxa, Alejandría marknam pasapxirïna ukat barconakax quta lakankkipanxa wali munasiñampiw uka jilat kullakanakarux katuqtʼapxirïta.

Kusisiñanakamp llakisiñanakampi

Khä 1952 maranwa James sat payïr wawajax yuriwayi. Awk taykjamaxa wawanakaru Diosar sum yupaychapxañataki yanaptʼañwa munapxayäta. Ukatwa, taman tantachäwinakapax utan apasiñapatakix parltʼapxta. Ukatxa, Diosatak sapür irnaqir jilat kullakanak purinipanxa, utaruw qurpachapxirïta. Ukaw John sat jilïr yuqajarux Diosar munasiñapatakix yanaptʼawayi, ukatarakwa waynitutpach precursorjamax irnaqtʼawayaraki. Ukat yatiqañ utar sarañ tukuyañatakixa arumanakaw sarirïna.

Mä jukʼa tiempotxa, “yaqha irnaqäwwa thaqhasiñama chuyma usunïtawa” sasaw chachajarux doctoranakax sapxatayna. James sullkïr wawajax jichhaw pusi maranïskäna. Ukampis Jehová Diosaruw alkatapxta, kunattix jupax akham siwa: “Jan axsaramti, nayaw jumampïskta” sasa (Isa. 41:10). Kunapachatï 1956 maran mä invitacionax Ismailía markan precursorjam irnaqtʼañataki purinki ukhaxa, wali kusisitaw jikxatasipxta, ukasti Suez jawir jakʼankiwa. Ukat Egiptonxa jutïr maranakax jan waltʼäwinakanwa uñjasipxañapäna, ukat jilat kullakanakatakix chʼamachtʼäwi ukhamarak chuymachtʼäwiw munasïna.

Egiptotxa, 1960 maranwa Theodotosan Chipre markaparuw sarxapxta, mä maletkam waytʼata. Ukapachanakanxa, jupax wali usuntatäxänwa, janiw irnaqirjamäxänsa. Ukat khuyaptʼayasir cristiano chacha warmiw uraqipan utjkäna uka utar jawstʼapxitu. Ukampis chachajax pä marampitxa jiwawayxiwa, sapajarukiw Jamesujar irptʼasit jaytjawayitu. Jilïr yuqajax Chiprerurakiw jutxäna, ukampis familianïxanwa.

Jehová Diosaw jan waltʼäwi tiemponakanxa uñjasiskistu

Chachaj jiwxipanxa, Stavros Kairis jilatamp Dora warmipampiw utapar katuqtʼapxitu. Nänakar ukham irpnaqasisipkitu ukatxa qunqurtʼasisaw Jehová Diosar walpun yuspärta (Sal. 145:16). Ukat Stavrosamp Dorampix utap aljasinxa, Tantachasiñ Utani ut lurayañwa amtapxäna, ukampis khuyaptʼayasiñapatxa Jamesumpitaki nayampitakix pä utampwa utachsuyäna.

Tiempompixa, Jamesax casartʼasisaxa precursorjamaw warmipampix wawanïñkamax irnaqtʼawayapxäna, pusi wawanakaniwa. Knorr jilatax visittʼapkitäna uka marat pä mararuxa, mä arunxa, 1974 maranxa, Chipren politic tuqit chʼaxwäwinakaw utjawayi. * Walja jaqinaka ukat walja jilat kullakanakaw utanakap jaytawayasinxa jan kunani jaya lugaranakar sarxapxäna. Sañäni, John jilïr yuqajaxa Canadá markaruw warmipamp kimsa wawapampix sarxapxäna. Ukham jan waltʼäwinak utjkipansa, Diosan Apnaqäwipat yatiyirinakax uka islanxa wal jilxattaskakïna ukaw wali kusiskañänxa.

Gobiernot qullq katuqxasaxa, walja tiempow yatiyir mistxirïta. Mä kutix yaqha jan waltʼäwinwa jikxatasiwayarakta, derrame cerebral satäkis ukamp usuntataw uñjasiwayta ukat James sullka yuqajan familiapamp utjasiriw sarxarakta. Ukat mä jukʼa tiempotxa jukʼamp usuntawayxarakta, ukat chuymankisptatanakar uñjañ utaruw apxapxitu. Wali usutasay jikxatasstxa, enfermeronakaru, yaqha usut masinakajaru ukat visitirinakampiruw yatichta. Ukat wal Bibliat yatxataskarakta, ukat jilat kullakanakamp yanaptʼayasisax Librot Yatxatañatak jakʼankir tantachäwinakarus sararaktwa.

Jakäwijan aynachtʼkasasa chʼamachtʼäwi jikxatta

Chachajamp yatichawayapkta uka jilat kullakanakat suma yatiyäwinak istʼañaxa wal chʼamañchitu. Wawanakapatsa allchhinakapatsa waljaniw Diosatakix sapüru irnaqtʼasipki; yaqhipanakaxa aka markanakanwa irnaqapxi: Australia, Canadá, Grecia, Inglaterra ukat Suiza. John jilïr yuqajamp yuxchʼajampixa wawap jakʼanwa Canadá markan utjasisipki. Jilïr phuchapamp chachapampixa, precursorjamaw irnaqtʼasipki ukat Linda sat sullka phuchapax Escuela de Galaad, clase 124 uka yatichäwiruw chachapamp kuna —Joshua Snape— sarapxaraki.

James sullkïr yuqajamp warmipampixa Alemaniaruw sarxapxi. Wawanakapatxa, paniniw Betel utan irnaqapxi: maynïrix Atenas (Grecia) markankiwa, ukat maynïristi Selters (Alemania) markankarakiwa. Ukat yuqall wawanakapat sullkïrix precursorjamaw Alemanian irnaqaski, ukat kullakapax ukhamarakiw chachapamp chika irnaqaskaraki.

Chiqpachansa, mamajasa Theodotosajas jaktanxani ukhaxa, waljaw yatiyañatakix utjani. Familiapatakix kuntï jaytawayapki uk sum yatisaxa wali kusisitapuniw jikxatasipxani. *

[Qhanañchäwinaka]

^ ¡Despertad! del 22 de enero de 1975 uñxattʼarakïta, 12 janat 15 janakama.

^ Aka qillqatax wakiyasiskäna ukhawa Petrides kullakax 93 marani jiwawayxi.

[24 janan qhanañchäwipa]

Kunjamtï nayrax Diosan chʼamap katuqapxirïktxa ukhamarakiw Diosax wasitat jilat kullakanak tuqix chʼamañchawayapxitu.