Mä amtaniki Diosar taqi chuym luqtapxañäni

“Chiqa yatichäwimanwa sarnaqäxa. Chuymajar mä amtanik tukuyam sutimar axsarañajataki.” (SAL. 86:11, NM.)

1, 2. 1) Salmo 86:2, 11 qillqatarjamaxa, ¿yantʼanakan jikxatasisaxa kunas Jehová Diosat jan jithiqtañatakix yanapistaspa? 2) ¿Diosat jan jithiqtir chuymanïñatakix kunapachas chʼamachasiñ qalltañäspa?

 ¿KUNATSA yaqhip jilat kullakanakax walja maranak arknaqatäkasasa carcelan jistʼantatäkasasa yänak thaqhañ layku Diosat jithiqtxapxi? Kunatï chuymapan utji ukatäspawa. Kunatsa jan jithiqtañatakix taqi chuyma mä amtaniki Diosar luqtañax wakisi ukwa Salmo 86 qillqatax qhanañchistu. Uka salmo qillqirixa Davitänwa, jupax akham mayisïna: “Jakañaxarux arxatakimaya, juman aski arkirimätwa. Jumaw Diosaxätaxa, jumar iyawsir uywatamarux qhispiyakimaya”. Ukat saskakïnwa: “Chiqa yatichäwimanwa sarnaqäxa. Chuymajar mä amtanik tukuyam sutimar axsarañajataki” sasa (Sal. 86:2, 11).

² Jehová Diosarutï taqi chuyma jan atiniskañänixa yaqha amtäwinakaw chuymasankxaspa, ukat Diosat jithiqtxsnawa. Uka amtäwinakaxa jiwasatakix mä sipitjamäspawa. Jan waltʼäwinakan uñjaskasas Diosat janipuni jithiqtirïkstansa, Supayan sipitanakaparux jalantsnawa. Ukatwa janïr yantʼanakan uñjaskasaxa, wakisiw Jehová Diosat jan jithiqtir chuymanïñatak chʼamachasiñasaxa. Bibliax akham siwa, “taqi kuna imatäki ukat sipansa chuymam imam, jakañamasti uka chuymamatwa juti” sasa (Pro. 4:23). Uka tuqit yatxatañatakixa  Judá tuqinkir mä profetan sarnaqäwipat uñakiptʼañäni, Jehová Diosaw jupar khitäna Israel markan Jeroboam reyimpi parlañapataki.

“Mä waxtʼäwi churanirakïma”

3. ¿Diosan profetapax mä juchañchkay yatiyäwi yatiykäna ukhaxa Jeroboam reyix kuns luräna?

³ Amuytʼapxañäni, 10 tribunakani Israel markanwa Jeroboam reyix qurit lurat waka qallunakar yupaychañ uñstayäna, uka reyiruw Diosan profetapax mä juchanchir yatiyäwi yatiyi. Reyix wal colerasi, katuntapxam uka profetar sasaw säna. Ukampis Jehová Diosaw profetapampiskixa, jankʼakiw yanaptʼaraki, kawkir ampartï reyix luqtankäna ukxa jan ayatatkay tukuyi ukat kʼari yupaychäwitak luqtaskän uka altarxa tʼunjaraki. Ukham uñjasinxa, reyix Diosan profetapar akham sasaw achiktʼasïna: “Nayax achiktʼassmawa [Jehová] Diosamaru naya layku mayiñama, amparaxana kʼumaräxañapataki” sasa. Profetasti Diosar mayïnwa, ukat reyin amparapax kʼumaraxänwa (1 Rey. 13:1-6).

4. 1) Profetatakix Diosat jan jithiqtas luqtäwipanxa reyin jawstʼatapax mä yantʼjamänwa, ¿kunatsa ukham sisnaxa? 2) ¿Profetax reyirux kamsänsa?

⁴ Ukxarusti, Jeroboam reyix Diosan profetapar akham säna: “Jutam nayamp chika utaxaru, mä kunsa manqʼañamataki, ukatxa mä waxtʼäwi churanirakïma” sasa (1 Rey. 13:7). ¿Kunsa uka profetax lurañapa? Diosan taripäwipat yatiykasasa, ¿reyin jawstʼatapar sarañapati? (Sal. 119:113.) Jan ukasti, reyix arrepientiskaspas ukham uñjkasasa, ¿janich sarañapäki? Jeroboamax munañaniwa, qamirirakiwa, amigonakaparux suma churäwinak churaspa. Diosan profetapatix yänak munir chuymanïchixa, reyin jawstʼatapax jupatakix mä yantʼjamäspawa. Ukampisa, Jehová Diosax akham sasaw juparux iwxtʼi: “Janiw tʼantʼa manqʼätati, ni umsa umätati, ni kawkir thakinjamtï sarktax ukanjamasa kuttʼanïtati” sasa. Ukatwa, profetax jan payachasisaw reyirux säna: “Jumaxa palaciomatxa chikatpacha churkitasma ukasa, janiw jumampix sarkäti, janirakiw manqʼkarakïsa, ni umsa umkarakïti aka chiqanxa” sasa. Ukxarusti Betelatxa yaqha thaknämwa kuttʼawayxäna (1 Rey. 13:8-10). ¿Profetan amtatapax kunsa Diosat jan jithiqtañat yatichistu? (Rom. 15:4.)

Kunatï utjkistu ukampix kusisitakïskañasawa

5. ¿Kunatsa yänak thaqhañax Diosat jithiqtayistaspaw sisnaxa?

⁵ Janisay ukhamjamäkchixa, yänak thaqhañax Diosat jithiqtayistaspawa. Jehová Diosax janiw jaytkämati ni armtʼaskämasa siski uka arsutaparuxa, ¿atinistanti? (Mat. 6:33; Heb. 13:5.) ¿Kunatï utjkistu ukanakampik jakassnati? Jan ukaxa, ¿qullqinïña ukat sum jakasiñ laykux kuns lurirjamätancha? (Filipenses 4:11-13 liytʼasiñapawa.) Yänak jikxatañ laykuxa, ¿janit taman utjki uka luräwinaksa jan ukax Diosar luqtañansa jukʼak lurxta? ¿Jakäwimanxa Jehová Diosar taqi chuym yupaychañat nayranki? Aka jisktʼanakar kunjamxay qhanañchchiñäni ukhamarjamaw Diosarux taqi chuymat luqtasktan janicha uk amuysnaxa. Apóstol Pablox akham qillqatayna: “Ukampis taqi kunäniñax Dios chuymäñanakwa utji, kunatix utjarapkistu ukampiki kusisitästan ukapacha. Aka uraqirux janiw kuns apanktanti, janirakiw kuns apkañäniti. Ukampis isisatix utjaskchixa, ukhamarak manqʼañasatix utjaskchixa, ukampix kusisitakïskañasawa” sasa (1 Tim. 6:6-8).

6. ¿Kuna ‘waxtʼäwinaksa’ churañ munapxistaspa, ukat katuqañänit janicha uk amtañatakix kunas yanapistaspa?

⁶ Sañäni, inas patronamax akham siristma: jukʼamp sum irnaqäwi churäma sueldomsa irxattʼarakïmawa ukat yaqhanakamp churäma sasa. Jan ukasti yaqha markanakar irnaqir saräta ukhax jukʼamp qullqinïyätawa sas sapxiristma. Amuyataxa, taqi ukanakarux inas Jehová Diosan bendicionapjam uñjsna. Ukampisa, janïr kun amtkasasa, kunsa chuymasax muni uk jisktʼasiñasawa. Ukanak amtasax kunjamsa Diosan nayraqatapan jikxatasiñäni uk sum amuytʼasiñasawa.

7. ¿Kunatsa wakiskirixa chuymanakasat yänak thaqhañ apanukuñaxa?

⁷ Supayan ñanqha pachapax yänak thaqhañaruw jaqinakarux wiyti (1 Juan 2:15, 16  liytʼasiñapawa). Supayaxa Diosat jithiqtañaswa muni, ukatwa chuymasantï yänak munaña utjchixa jankʼakiw uk amuyañasa ukat apanukuñasa (Apo. 3:15-17). Supayaxa taqi akapach markanak churäma sasaw Jesusarux säna, ukampis jupax taqi chuymaw janiw säna (Mat. 4:8-10). Jesús pachpaw akham sas iwxtʼistu: “Amuyasipxam jumanakatakik taqi kuns munañxata; jaqin jakañapasti janiw kunatix utjarapki uka walja yänakapankkiti” sasa (Luc. 12:15). Jiwasatï jan jithiqtas luqtañänixa, Jehová Diosaruw atinisiñäni janiw jiwasan amuyusarukixa.

Mä awki profetaw sallqjäna

8. ¿Kunjamsa Diosan profetapax yantʼat jikxatasïna?

⁸ Diosan profetaparux janiw kunas paskasapänti jupatï utapar kuttʼasin jan samartʼkasapäna ukaxa. Ukampis Betelat mistkasinxa yaqha yantʼan jikxatasirakïna. Bibliax akham yatiyi, “Betel ukanxa mä awki profetaw utjäna” ukat “wawanakapax ukar sarasina yatiyapxäna” taqi kuntix ukürux paskatayna ukanaka. Uk yatisinsti, uka awki profetaxa, asno waktʼayarapipxita Diosan profetapar thaqhaniñajataki sasaw wawanakapar säna. Mä jukʼampirux mä jachʼa quqa kʼuchun quntʼataskiri jikxatäna ukat sänwa: “Jutam utaxaru nayamp chika tʼantʼa manqʼañamataki” sasa. Ukat kunapachatï uka awki profetan jawstʼataparu janiw säna ukhaxa, uka awkix akham säna: “Nayax jumjama profetarakïtwa, ukatsti [Jehová] Tatit tuqita mä angelawa parlitu nayaxa utaxaru irpasina manqʼa, uma churañaxataki” sasa. Ukampisa, uka awki profetax ‘kʼarisïnwa’ sasaw Qullan Qillqatanakax qhanañchistu (1 Rey. 13:11-18).

9. ¿Jan wali lurir jaqinakat kamsis Bibliaxa ukat khitinakarus aynachtʼayapxaspa?

⁹ Uka awki profetax kuna amtanïchinxaya uk janiw yatktanti, ukampis jupax kʼarisinwa. Inas nayrax mä suma profetächïna, ukampisa ukürux kʼarisïnwa, uk lurañax juchaw sasin Diosan Arupax yatiyistu (Proverbios 3:32 liytʼasiñapawa). Khitinakatï kʼarisipki ukanakax jupanakpachpaw Diosar yupaychäwipanxa aynachtʼapxaspa ukat mayninakarusa ukhamrak uñjasiyapxaspa.

Awki profetampiw sarxäna

10. Diosan profetapax awkin utapar jawstʼatäsinxa, ¿kuns luräna, ukat kunarus purtʼasïna?

¹⁰ Judá tuqit jutir profetaxa uka awkix sallqjaskatapxa amuyasiñapänwa. Jupaxa jisktʼasiñapänwa: “Jehová Diosatï kun yatiyañ munchitasapänxa, ¿kunatsa yaqha jaqimpi parlañatakix mä angelar khitanispa?” sasa. Ukhamarusa, kun amtañatakisa Jehová Diosaruw jisktʼasiñapäna, ukampis janiw uk lurkänti jan ukasti “[awkimp] chikawa sarawayäna, ukatsti manqʼänwa, ukhamarak umarakïna utapana”  sasaw Qullan Qillqatanakax yatiyistu. Ukham luratapax Jehová Diosatakix janiw walikänti. Uka profetax Judá uraqir kuttʼxäna ukhaxa, mä leonampiw jikintasïna ukasti juparux jiwayänwa. ¡Ukhamwa profetjam luqtäwipanxa jan jiwañat jiwäna, ukax wali llakkañawa! (1 Rey. 13:19-25.) *

11. ¿Kunatsa Ahías sat profetax yatiqaskañaxa?

¹¹ Ukampisa, Ahías sat profetaxa, khititï Jeroboamar reyjam ajlliñapatak khitatäkan ukaxa, chuymankipstatkamas Diosat janiw jithiqtkänti. Kunapachatï Ahías profetax chuymankipstataxän ukat juykhuxän ukhaxa, Jeroboamax warmiparuw khitäna usut wawapar kunas pasani uk jisktʼaniñapataki. Ahías profetax jan axsarasawa, wawamax jiwaniw sasax säna (1 Rey. 14:1-18). Ahiasax walja bendicionanak katuqäna, maynïrixa Diosan amuytʼayat Arunakap qillqasiñapatakiw yanaptʼäna. ¿Kunjamsa yanaptʼäna? Qillqatanakapax Esdras sat sacerdoten qillqañapatakirakiw yanaptʼäna (2 Cró. 9:29).

12-14. 1) ¿Judá tuqinkir profetan sarnaqäwipatxa kunsa yatiqsna? 2) Janïr kun amtkasax wakisiw irpir chuymaninakan Bibliat apstʼat iwxanakapat lupʼiña ukat Diosat mayisiña. Uka tuqit amuytʼañataki arstʼma.

¹² Judá tuqit jutir profetat parlkasaxa, Bibliax janiw siskiti kunatsa janïr awki profetampi manqʼiri umiri sarkasax Jehová Diosar jan jisktʼaspachäna ukxa. Inas kuntï istʼañ munkän uk sischïna. ¿Kunsa aka sarnaqäwit yatiqsna? Kunäskpansaya Jehová Diosan kamachinakapar taqi chuyma istʼañasapuniwa, kunattix mayitanakapax askisatakiwa.

¹³ Yaqhipanakax iwxanak katuqasaxa, amuyuparjamax kunay askïchi ukak istʼañ munapxi. Sañäni mä jilataru mä irnaqäwi churañ munapxaspa uka irnaqäwix familiapar uñjañatsa taman utjki uka luräwinakatsa tiempo apaqirjamäspa. Ukat mä irpir chuymaniruw uka tuqit mä iwxtʼa mayispa, irpir chuymaninakax janiw kunjamsa familiamar uñjañama uk amtapkiristti sasin saraki, ukxarusti uka irnaqäwtï katuqasmaxa Diosar yupaychañ tuqitsa aynachtʼasmawa sasin amuytʼayapxaraki. ¿Uka jilatax irpir chuymanin qallta arunakaparukit istʼani, jan ukax tukuyañatakix kuns iwxtʼäna uka tuqit amuykiptʼarakinicha? Chiqpachansa, uka amtatapax kunjamtʼayanisa Diosar yupaychäwipanxa uk nayraqat lupʼiñapa.

¹⁴ Yaqha tuqit amuytʼarakiñäni. Mä kullakax Diosar jan iyawsir chachajat jaljtirist janicha sasin mä irpir chuymanir jisktʼasispa. Ukat irpir chuymanix jumaw uk amtañama sasin saspa  ukat kuna iwxanakas Biblian uka tuqit utji uk jupampi uñakiptʼaraki (1 Cor. 7:10-16). ¿Uka kullakax kuntï irpir chuymanix siskäna uk sumti amuytʼasini? ¿Jan ukax chachapat jaljtañatakix amtxicha? Chiqasa janïr kun amtkasax Jehová Diosan yanaptʼap mayisiñapa ukat Biblian iwxanakapat lupʼiñapawa, ukaw jupatakix wali askïnixa.

Altʼat chuymanïpxañäni

15. ¿Kunsa Diosan profetapan pantjasitapat yatiqsna?

¹⁵ ¿Kunampsa Judá tuqit jutir profetan pantjasitapatxa yatiqsna? Proverbios 3:5 siwa: “[Jehová] Tatitur taqi chuymamampi katuyasim; juman chʼikhi kankañamarukix jan alkatasimti” sasa. Uka profetax ukürkamaw Jehová Diosar alkatäna, ukampisa Diosar alkataskakiñat sipansa jupan amuyuparukiw atinisxäna. Ukham pantjasitapatwa, jiwañar purtʼasïna ukat Diosar luqtäwipas ina chʼusarukiw tukusïna. Wakisipuniw altʼat chuymampi jan jithiqtasa Jehová Diosar yupaychañaxa ukwa aka sarnaqäwix yatichistu.

16, 17. ¿Kunas Diosat jan jithiqtañatakix yanapistani?

¹⁶ Jaqinakax maynitakik taqi kun munir chuymanïtanwa, ukatwa chuymasar jan atinisiñasäkiti. “Jaqin chuymapjam ñanqha, kʼarintirix janiw utjkiti.” (Jer. 17:9.) Jehová Diosat jan jithiqtañatakixa, nayra jakäwinakasarjam sarnaqañxa apunukuñatakix chʼamachasiñasawa, ukawa jachʼa jachʼa tukuñar apistaspa. Ukatxa ‘Diosan munañaparjam luratäki uka machaq jakäwimpi isthapisiñasa, suma qʼuma chiqakankañan’ jakañataki (Efesios 4:22-24 liytʼasiñapawa).

¹⁷ Proverbios 11:2 akham siwa: “Yatiñ kankañasti llampʼu chuymaninakamp [altʼat chuymaninakampi, NM] chikawa”. Jiwasatï altʼat chuymaniñäni ukat Jehová Diosarus atinisiñäni ukhaxa, janiw kuna jan wali amtäwinakarus purkañäniti. Amuytʼañäni, kunapachatï llakinakampi apayasna ukhaxa, inas jan sum amuytʼasksnati (Pro. 24:10). Jan ukasti, inas Diosar yupaychäwisan utjki uka qullan luräwinakansa qarjsna ukat nayax walj lurawayxtxa jichhax mayninakarak lurapxpan sasin amuyxaraksna. Ukhamarak kunjamtï jaqinakax jakasipxi ukham nayax jakasiñ muntxa sasin inas chuymasan amtaraksna. Ukampisa ‘chʼamachasiñäni’ ukat ‘Tatitun luräwipan jukʼamp irnaqañäni’ ukhaxa, chuymasar jan waltʼäwinakar puriñatxa jarkʼaqañäniwa (Luc. 13:24; 1 Cor. 15:58).

18. ¿Mä wakiskir amtar puriñatakixa kun lurañasasa?

¹⁸ Awisax inas mä wakiskir amtäwir puriñasächi ukampis janirak kun amtañs yatksnati. ¿Kuntï amuyusarjam sumjamäki uk lurañcha chuymasax muni? Ukhaman uñjasisaxa, Jehová Diosan yanaptʼap mayisiñäni. Santiago 1:5 qillqatanxa akham iwxtʼistu: “Jumanakat maynintix jan yatiñ kankañapax utjkchi ukapachax, Diosat maypan, Diosasti juparux churaniwa. Jupasti jilarkirwa churi”. Alaxpachankir Awkisax suma amtanakar puriñasatakix qullan ajayupwa churistani (Lucas 11:9, 13 liytʼasiñapawa).

Diosatxa janipuni jithiqtapxañäniti

19, 20. ¿Kun lurañsa amtañasäspaxa?

¹⁹ Kunapachatï Salomonax chiqpach yupaychäwit jithiqtxäna ukhaxa, jan wali tiemponakaw utjxäna, Diosan luqtirinakapax iyawsäwipansa yantʼataw uñjasipxarakïna. Yaqhipanakaxa Diosat jithiqtxapxänwa, ukampis yaqhipanakasti Jehová Diosat jan jithiqtasaw luqtasipkarakïna.

²⁰ Jiwasax sapüruw kuna amtarus purtanxa uka amtanakax Diosat jithiqtayistaspawa jan ukax sum amtasax luqtaskakiraksnawa, kunjamtï taqi chuyma Diosar luqtir israelitanakax lurapkäna ukhama, Diosan mayitanakaparux phuqaraksnawa. Chuymasan mä sapa amtanikïpxañäni Jehová Diosat janipun jithiqtapxañäniti, ukhamtï lurañänixa Jupax bendicionanakap churapunistaniwa (2 Sam. 22:26).

[Qhanañchäwi]

¿Kamsasmasa?

• ¿Kunatsa chuymasat yänak thaqhañ amtäwinakxa apanukuñasäspa?

• ¿Jehová Diosat jan jithiqtañatakix kunas yanaptʼistani?

• ¿Kunjamsa altʼat chuymanïñax Jehová Diosat jan jithiqtañatakix yanapistu?

[Jisktʼanaka]

[9 janan fotonakapa]

¿Yantʼanakar saykatañax jumatakix wali chʼamati?

[10 janan fotonakapa]

¿Bibliat apstʼata iwxanak katuqasax lupʼtati?