Jesusax Diosan amtapanxa, ¿kuna jan kikpan luräwinisa?

“Nayätwa thakixa, chiqasa, jakañasa. Naya tuqikiw Awkin ukar puriñax utji.” (JUAN 14:6.)

1, 2. ¿Kunatsa Jesusan jan kikpani luräwinakapat yatxatañax wali wakiskirixa?

 QALLTAT jichhürkamaxa, walja jaqinakaw taqinit sipansa luräwinakapat jachʼañchatäñ munapxi, ukampisa janiw uka amtanakapxa phuqapkiti. Ukanakatxa jukʼanikiw luräwinakapax jan kikpanïkaspas ukham amuyapxi. Ukampis Jesucristo, Diosan Yuqapaxa, taqi kunansa jan kikpaniwa.

² ¿Kunatsa Jesusan jan kikpan luräwinakapat yatxatañasa? Kunattix Jehová Diosamp sum apasiñatakiw yanaptʼistani. Jesusax sänwa: “Nayätwa thakixa, chiqasa, jakañasa. Naya tuqikiw Awkin ukar puriñax utji” sasa (Juan 14:6; 17:3). Kunatsa Jesusax jan kikpanïkpacha uk jichhax uñjañäni. Ukhamatwa Jehová Diosan amtapanxa kuns luri uk amuyañäni ukat askirjam uñjarakiñäni.

“Sapa Yuqapa”

3, 4. 1) Jesusax Diosan sapa Yuqapawa, ¿kunsa ukax sañ muni? 2) Diosax taqi kun lurkäna ukhaxa, ¿kuna jan kikpan luräwsa Jesusax luräna?

³ Jesusax Diosan wawanakapatxa janiw maynirinakjamäkiti, Diosan “sapa Yuqapa[wa]” (Juan 3:16, 18). “Sapa” siski uka arux griego arunxa “kastapatxa jan kikpani, sapaki” sañ muni, jan ukax “kastapatxa jan ukax familiapatsa jupa sapaki” sañ munaraki. Chiqpachansa, Jehová Diosax walja wawanakaniwa ukhamaxa, familiapatxa Jesusax “jupa sapaki[wa]”, ¿kunats ukham sistanxa?

⁴ Jesusax jan kikpaniwa, kunattix jupa saparukiw Awkipax jan khitimpi yanapayasis luratayna. Jupax “taqi kunatix utjki ukatxa nayrïriwa”, ‘taqi kuntix Diosax lurki ukan qalltapa’ (Col. 1:15; Apo. 3:14). Kuntï sapa Yuqax Jehová Diosan amtapan lurawayki ukax jan kikpanirakiwa. Jehová Diosax Lurirïkchisa, taqi kunsa jupa tuqnamwa luratayna (Juan 1:3 liytʼasiñapawa). Apóstol Pablox akham sasaw qillqawayi: “Ukampis jiwasatakix mä sapa Dios Awkikiw utji. Uka Dios Awkiwa taqi kunsa lurixa ukatarakwa jiwasas utjasktanxa, jupatakiraki jakasktanxa. Mä sapa Tatitukirakiw utjixa, ukasti Jesucristowa. Jupïpanrakwa taqi kunas utjixa, ukhamarak jiwasasa” sasa (1 Cor. 8:6).

5. ¿Kunjamsa Bibliax Jesusax jan kikpanïtap uñachtʼayi?

⁵ Ukampisa, walja luräwinakaw Jesusarux jan kikpani sapakïtapxa uñachtʼayi. Kuntï jupax Diosan amtapan lurki ukxa, Bibliax walja sutiñchäwinakampiw uñachtʼayi. Jichhaxa, phisqa sutiñchäwi Griego Arut Qullan Qillqatanakan uñstki uk uñjañäni.

“Aru”

6. ¿Kunatsa Jesusan “Aru” sutiñchapax jupatakjamäpacha?

⁶ (Juan 1:14 liytʼasiñapawa.) ¿Kunatsa Jesusarux “Aru” sas sutiñchaspacha? Kuntï jupax qalltatpach lurawayki ukatwa ukham sutiñchani. Kunapachatï Jehová Diosax angelanak lurkatayna ukhaxa, Yuqaparuw angelanakarusa ukhamarak jaqinakarusa yatiyañataki ukat iwxanak apañapatak khitäna. Jesusax Arütapa jan ukax Diosan yatiyiripätapxa, kuntï judionakar siskatayna ukax chiqaskatap uñachtʼayäna, jupax sänwa: “Yatichäwixax janiw nayankkiti, jan ukasti khitankitu ukankiwa. Maynitix Diosan munañap lurañ munchi ukaxa, uñtʼaniwa Diosan yatichäwipächi jan ukax naya pachpan yatichäwixakïchi ukxa” sasa (Juan 7:16, 17). Jesusax alaxpacharu kuttʼxäna ukhasa, “Diosan Arupa” satäskakïnwa (Apo. 19:11, 13, 16).

7. ¿Kunjamsa Jesusat llampʼu chuymanïñxa yatiqassna?

⁷ “Aru” sutiñchäwix kamsañs munpacha uk  amuytʼañäni. Jesusax taqinit sipansa wali yatiñanïkchisa, janiw yatiñanïtapar atiniskänti, ukatwa kuntï Awkipax siskäna ukak yatiyanxa. Janirakiw jupak jachʼañchaskänti jan ukasti Awkiparupuniw jachʼañchäna (Juan 12:50). ¡Yatiqaskañapuniwa! Jiwasarux “suma aski arunak” yatiyañatakiw khitharakistu (Rom. 10:15). Jesusjam altʼat chuymanïñaw sum amuytʼasis arstʼañatakix yanaptʼistani. Kunapachatï Bibliat qhispiyir arunaka yatiyktan ukhaxa, kuntï arsktan ukxa amuyasiñasawa, janiw ‘kunatï qillqatäki ukat jukʼampstʼañasäkiti’ (1 Cor. 4:6, MT).

‘Amén’

8, 9. 1) ¿‘Amén’ siski uka arux kun sañs muni, ukat kunatsa Jesusar ukham sutiñchasi? 2) ¿Kunjamatsa Jesusax ‘Amenätapxa’ uñachtʼayawayi?

⁸ (Apocalipsis 3:14 liytʼasiñapawa. *) ¿Kunatsa Jesusarux ‘Amén’ sasin sasiraki? ‘Amén’ siski uka aruxa, hebreo arut juti ukax “ukhamäpan” sañ muni. Uka aruxa, “phuqhiri, chiqapa” sañ munaraki. Uka hebreo aruxa Jehová Diosax chiqapapuniw sañatakiw apnaqasiraki (Deu. 7:9; Isa. 49:7). Ukampisa, ¿Kunjamsa, ‘Amén’ sutiñchapax Jesusax jan kikpanïtap uñachtʼayi? Diosan Jesucristo Wawapaxa, Awkipan amtap phuqañatakix janiw payachaskänti. Chiqpachansa, jupa tuqiw Diosan taqi arsutapax phuqasixa. Ukatpï Diosar yupaychktan ukhaxa, “ukhamäpan” sistanxa, Cristo Jesús tuqi.

⁹ Diosan taqi amtanakapatxa, Jesusaw ‘Amenaxa’. Taqi kuntï aka Uraqin chiqaparu lurawayki ukat jakäwip luqtasiwayki ukanakaxa, Diosan arsutanakapax chiqätapa ukat kunjamsa phuqasi ukwa uñachtʼayawayi. Jesusax Diosar jan jithiqtas luqtasaxa, kuntï Supayax Diosan luqtirinakapat siskäna ukax kʼarïtapwa uñachtʼayäna. Supayax akham sänwa: Jumatï kunanakapatix utjki ukanak apaqäta ukat yaqha jan walinakan uñjasiyäta, ukhawa kunjamtix Juman ajanumaru ñanqha arunakampi maldecïtam uk uñjäta, sasa (Job 1:6-12; 2:2-7). Diosan taqi wawanakapatxa, Jilïr Yuqapakiwa Supayan uka arunakapax kʼaritap uñachtʼayasapäna. Ukat Jupakirakiw Awkipar apnaqirjam arxatasapäna, ukaw jukʼamp wakiskirixa.

10. ¿Kujamsa ‘Amén’ Jesusat yatiqassna?

¹⁰ ¿Kunjamatsa ‘Amén’ Jesusat yatiqassna? Jehová Diosat jan jithiqtasa ukat apnaqäwipat arxatasa. Uk lurasaxa, kuntï Proverbios 27:11 qillqatan siskixa, ukaruw istʼasktanxa, ukan siwa: “Munat wawaxay, yatiñanïmaya, nayarux kusisiyitätawa; ukhamatwa arsusïxa nayar tuqir jaqinakarusa [‘qallasirijarusa’, NM]” sasa.

‘Machaq arustʼäwin sumankthapiyiri’

11, 12. ¿Kunatsa Jesusax jan kikpani sumakthapiyirixa?

¹¹ (1 Timoteo 2:5, 6 liytʼasiñapawa.) Jesusaw “Diosampi jaqinakamp sumakthapiyirixa”, jupaw ‘machaq arustʼäwin sumankthapiyirixa’ (Heb. 9:15; 12:24). Chiqpachansa, Moisesax sumankthapiyirirakïnwa, jupaxa Ley tuqnamwa sumankthapiyirïnxa, ukhamasti, ¿kunatsa Jesusarux jan kikpan sumankthapiyiriw sistanxa? (Gál. 3:19.)

¹² Griego arut ‘sumankthapiyiri’ sas jaqukipatäki uka aruxa, taripirinakakiw apnaqapxi. Uka aruxa abogadonakar sutiñchañatakiwa, chiqpachans Jesusaw abogadosjamaxa, jupaw machaq arustʼäwin Sumankthapiyirixa, ukaw mä machaq mark uttʼayi, ‘Diosan Israelapa’ (Gál. 6:16, MT). Uka markaxa, qullan ajayump ajllit critianonakäpxiwa, jupanakax ‘reyir serviri tukuyat sacerdotenakäpxiwa’ (1 Ped. 2:9; Éxo. 19:6). Ukampisa, Moisesax Ley katuqkäna ukarjamax mä arustʼäwis utjchïnxa, janiw ukham mark uttʼaykänti.

13. Jesusax Sumankthapiyiriwa, ¿kuns ukax sañ muni?

¹³ Jesusax Sumankthapiyiriwa, ¿kuns ukax sañ muni? Chiqansa, Jehová Diosakiw machaq arustʼäwir mantapki ukanakaruxa, Jesusan jiwatap laykux aski jaqinakat uñtʼxaspa (Rom. 3:24; Heb. 9:15). Ukhamatwa uka machaq arustʼäwinxa, alaxpachan reyinakäpxañapataki ukat sacerdotenakäpxañapataki katuqatäpxi. Ukatxa, Sumankthapiyir Jesucristowa Diosan  nayraqatapan qʼumäpxañapatak yanaptʼi (Heb. 2:16).

14. Alaxpachansa jan ukax aka Uraqin jakañatak suytʼäwinïstansa, ¿kunatsa taqinis Jesusan sumankthapiyir luräwip askit uñjañasa?

¹⁴ Ukampis yaqhipanakax janiw uka arustʼäwirux mantapkiti, kunattix aka Uraqin wiñay jakañ suytʼäwinïpxiwa. ¿Kuns jupanakax katuqapxani? Janisay uka machaq arustʼäwir mantapkchixa, juchanakapat pampachäwi katuqapxi ukat Diosan amigonakapa satäpxarakiwa (Sant. 2:23; 1 Juan 2:1, 2). Ukatwa, alaxpachansa jan ukax aka Uraqin jakañatak suytʼäwinïstansa, kuntï Jesusax Sumankthapiyirjam luraski ukxa, wali askit uñjañasawa.

Jilïr Sacerdote

15. ¿Kunatsa Jesusax yaqha jilïr sacerdotenakatxa, mayjaxa?

¹⁵ Nayrax walja jilïr sacerdotenakasay utjchïnxa, Jesusaw jan kikpani Jilïr Sacerdotexa. ¿Kunatsa ukham sistanxa? Apóstol Pablox akham sasaw qhanañchtʼi: “Janiw mayni jilïri sacerdotenakjamäkiti, ukanakasti animalanak jiwayasin sacrificionak sapüru luqtapxi, nayraqatax jupanakan pachpa juchanakapata, ukxarux jaqin juchanakapatraki. Ukampis Jesusax mä kutikiw wiñayataki jupa pachpa taqitak luqtasiwayi. Moisesan leyipax uttʼayiwa jan qʼumäpkis ukanakaru jilïri sacerdotëñapataki, ukampis Diosax juramentompix leyi qhipatxa jupan Yuqaparuw jilïri sacerdotëñapatak uttʼayi, khititix wiñayatak qʼum tukuyatäki ukaru” sasa (Heb. 7:27, 28). *

16. ¿Kunatsa Jesusan luqtasïwipax jan kikpani?

¹⁶ Jesusax jan juchan jaqïnwa, kunjamatï Adanax janïr juchachaskasax jan juchanïnxa ukhama (1 Cor. 15:45). Ukatpï jupakipuniw mä qʼuma, phuqat sacrificio luqtasapäna, janipuniw mayampsa ukham luqtäwix lurasxañapäkänti. Moisesax katuqkäna uka Leyirjamaxa, sapüruw sacrificiox luqtasïna. Ukampisa, uka sacrificionaka ukat kuntï sacerdotenakax lurapxäna ukaxa, kuntï Jesusax lurañapäkäna ukan chʼiwipäkaspas ukhamänwa (Heb. 8:5; 10:1). Jesusan jakäwip luqtasïwipatxa wali askinakwa jikxattanxa, ukatwa jan kikpani Jilïr Sacerdotexa.

17. Kuntï Jilïr Sacerdotex lurki ukxa, ¿kunatsa wali askit uñjañasa, ukat kunjamsa uk uñachtʼaysna?

¹⁷ Diosampi sum apasiñatakixa, Jesusjam Jilïr Sacerdoten luräwinakapaw munasixa. ¡Jupax jan kikpani Jilïr Sacerdotepuniwa! Pablox akham sasaw qillqäna: “Jiwasan uka jachʼa jilïr sacerdotesasti khuyaptʼayasistaspawa tʼukha kankañasanxa, jupa kikparakiw taqi casta yantʼanaka jiwasjama tʼaqhisiwayi, ukampis jan juchar purisa” sasa (Heb. 4:15). Khitinakatï wali askirjam uka luqtasïwip uñjapki ukanakaxa, janiw jupanakatakiki jakapkiti, jan ukasti khititï jupanak layku jiwki ukatakiw jakxapxi (2 Cor. 5:14, 15; Luc. 9:23).

Jutañapäkän uka Wawa

18. 1) Adanan juchachasitapat qhiparuxa, ¿kunsa Diosax arsuwayäna? 2) Ukat qhiparuxa, ¿kunsa uka Wawat yatisïna?

¹⁸ Adanax juchachasiwayi ukhaxa, Diosamp sum apasiñasa wiñay jakañasa kusisiñasa ukat Paraison jakasiñasa janis utjxaspa ukham amuyasxäna, ukhaw Jehová Diosax mä qhispiyir khitanï sasax arsuwayäna, uka qhispiyirirusti ‘warmin Wawapa’ sasaw sutichäna (Gén. 3:15). Warmin Wawap tuqitxa, waranq waranq maranakaw walja profecianak qillqasiwayi. Abraham, Isaac ukat Jacob tuqnamwa uka Wawax jutañapäna. Ukat rey David tuqnamwa jutañaparakïna (Gén. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Sam. 7:12-16).

19, 20. 1) ¿Khitisa warmin Wawapaxa? 2) Warmin Wawapax janiw Jesús sapakïkiti, ¿kunatsa ukham sistanxa?

¹⁹ ¿Khitïnsa jutañapäkäna uka Wawaxa, mä  arunxa, warmin Wawapaxa? Galatas 3:16 qillqatanwa uka jisktʼarux qhanañchasi. (Liytʼasiñapawa.) Ukampisa, ukat qhiparuxa akhamwa Pablox ajllit cristianonakarux säna: “Jumanakatix Cristonkapxsta ukaxa, Abrahaman wawanakapäpxaraktawa, kuntix Diosax arsuwaykäna uksa katuqapxarakïtawa” sasa (Gál. 3:29). ¿Kunatsa Pablox warmin Wawapax Cristuwa ukatxa ajllit cristianonakaw sasin sarakpachäna?

²⁰ Jichhürunakanxa, waranqa waranq jaqinakaw Abrahaman wawanakapäpxtwa sas jachʼañchasirinakax utji. Ukhamarak, yaqhip kʼari yupaychäwinakasa, profetanakajax Abrahamat jutatäpxiwa sasaw sapxaraki. Ukampisa, ¿jupanakat warmin Wawapäpxpacha? Janiwa. Kunjamatï apóstol Pablox Diosan amuytʼayatax sänxa, Abrahaman wawanakapatxa janiw taqinix warmin Wawapäpxtwa sasax sapkaspati. Abrahamax walja wawanïkchïnsa, jutañapäkän uka Wawax Isaac wawap tuqnamwa jutañapäna, ukhamatwa Uraqpachan utjki uka jaqinakax bendecitäñapäna (Heb. 11:18). Chiqpachansa, Abrahaman mä wawapatakwa jutañapäkäna uka Wawax juti, ukax Jesucristünwa, kunjamatï Bibliax siskixa, jupawa Abrahaman Isaac tuqnam wawapaxa. * Ajllit cristianonakaxa ukat qhiparuwa Abrahaman wawanakapjam jakhutäxapxarakïnwa. ¿Kunatsa Abrahaman wawanakapa satäpxaraki? Kunattix jupanakaxa, “Cristonkirïpxiwa”. Kunjamatï uñjawayktanxa, Biblian qillqatäki uka nayrïri profeciaruw Jesusax phuqawayi ukax jan kikpanipuniwa.

21. Jesusan luräwinakaptxa, ¿kuna luräwipas jumatakix wali muspharkañaxa?

²¹ Jesusax Diosan amtapan jan kikpani luräwinïtapatxa, ¿kuns yatiqawaytanxa? Kunapachatï Awkipax lurkatayna ukat aksaruxa, Jesusax Diosan sapa Yuqapaxa, kastapatx jan  kikpanipuniwa. Taqi kunansa Awkiparupuniw altʼat chuymampi luqtawayi, Awkipan munañap lurasaxa, janipuniw jachʼañchaskänti (Juan 5:41; 8:50). ¡Yatiqaskañapuniwa! Jesusat yatiqasiñäni ukat “taqi kunsa Diosar jachʼañchañatakiki” lurañäni (1 Cor. 10:31).

[Qhanañchäwinaka]

¿Amttati?

• Jesusan sutiñchanakapaxa, ¿kunsa Jesusat yatichistu? (Recuadro uñxattʼata.)

• ¿Kunjamsa Diosan Yuqapat yatiqassna?

[Jisktʼanaka]

[15 janan recuadropa/fotopa]

Diosan amtäwipan Jesusax jan kikpanïtap uñachtʼayir sutiñchanaka

◼ Sapa Yuqapa (Juan 1:3). Jesús saparukiw Awkipax jan khitimpi yanapayasis luratayna.

◼ Aru (Juan 1:14). Jehová Diosaw Yuqaparux Yatiyiripjam uttʼayi, ukatwa angelanakarusa jaqinakarus yatiyäwinak ukat iwxanak yatiyi.

◼ Amén (Apo. 3:14, MT). Taqi kuntï Jesusax aka Uraqin chiqaparu lurawayki ukat jakäwip luqtasiwayki ukanakaxa, Diosan arsutanakapax chiqätapa ukat kunjamsa phuqasiwayi, ukwa uñachtʼayawayi.

◼ Machaq arustʼäwin Sumankthapiyiri (1 Tim. 2:5, 6). Sumankthapiyirjamaxa, Jesusax mä machaq marka uttʼayawayi, ‘Diosan Israelapa’, jupanakax alaxpachan ‘reyir serviri tukuyat sacerdotenakäpxiwa’ (Gál. 6:16, MT; 1 Ped. 2:9).

◼ Jilïr Sacerdote (Heb. 7:27, 28). Jesusakiw qʼuma sacrificio luqtasapäna, janipuniw mayampsa ukham luqtäwix lurasxañapäkänti. Jupaw taqi juchanakasatsa ukat jiwañatsa qhispiyistaspa.

◼ Jutañapäkän uka Wawa (Gén. 3:15). Jesucristow warmin wawapat jilïr wawaxa. Ukat warmin wawap taypin jakhutäpki ukanakax ‘Cristonkirïpxiwa’ (Gál. 3:29).