¿Kunatsa chiqapar sarnaqir cristianüñasa?

‘Jehová Dios Tata, [...] chiqap sarnaqäwijarjam taripita.’ (SAL. 7:8, NM.)

1, 2. ¿Kunjamatsa mä cristianox kunatï jan walïki uk lurañataki yantʼat uñjasispa?

 KIMSA tuqit amuytʼañäni: mä waynaruxa masinakapaw qallasiñ munapxi, ¿jupanakar jan wali arunakampit kuttʼayani nuwasinicha? ¿pacienciasisach sarxani? Mä casado chachax utapan sapaki internetat yatxatkasax akatjamat computadoran pornografía sat qʼañu luräwiru wiytir uñsti, kamachanisa, ¿uñjpachänit janicha? Mä kullakax yaqha kullakanakampiw parltʼaski, ukat akatjamat maynix mä kullakat jan walinak parlañ qalltxi, ¿kamachanis uka kullakaxa? ¿Uka kikparakit parlxani, jan ukax yaqha tuqitcha parltʼani?

² Aka kimsa tuqit amuytʼkasax janisay kikpäkchixa, sapa mayniwa kunatï chiqapäki uk lurañatakisa Diosat jan jithiqtañatakisa chʼamachasiñapa. Ukat kunatï sapürunjam jakañatak wakiski uka llakinakar saykattan ukhasa, ¿chiqaparupun sarnaqañ amttanti? Chiqpachansa, yapu lurañatsa irnaqäwitsa kawkins jakasiñäni ukat jañchi tuqit kʼumaräñatsa taqinis llakisipuntanwa. Ukampisa, cristianonakatakix chiqapar sarnaqañ tuqit llakisiñaw jukʼamp wakiskirixa, kunattix Jehová Diosax chuymas uñantki ukhaxa uk amuyaraki (Sal. 139:23, 24).

3. 1) Sapa maynitxa, ¿kunsa Jehová Diosax muni? 2) ¿Kunsa aka yatichäwin yatxatañäni?

³ Jehová Diosatwa “taqi kunatï askïki ukhamarak chiqäki” ukax juti, ukat bendicirakistuwa (Sant. 1:17). Jupïpanwa cuerponïtansa amuyunïtansa kʼumaräskaraktanxa ukat kun lurañs yatiraktanxa (1 Cor. 4:7). Ukampisa, Jehová Diosax janiw chiqaparupuni sarnaqañasatak waytʼkistuti. Jan ukasti, chiqaparut sarnaqañäni janicha uk sapa maynin ajlliñaswa muni (Deu. 30:19). Jichhaxa kunasa chiqapar sarnaqañaxa ukat kunatsa chiqapar sarnaqir cristianüñasa uk kimsa tuqit uñjañäni.

¿Kunasa chiqapar sarnaqañaxa?

4. ¿Chiqapar sarnaqañax kun sañs muni, ukat Jehová Diosax animalanak sacrificion luqtasiñapataki ley churkäna ukat kuns yatiqsna?

⁴ Walja jaqinakax kunas chiqapar sarnaqañax uk janiw sum amuyapkiti. Amuytʼañataki, yaqhip politiconakax ‘nayax chiqapar sarnaqirïtwa, suma jaqïtwa’ sasaw sapxi. Chiqasa, suma jaqïñax wakiskirïkchisa, janiw chiqapar sarnaqir jaqiw sasin sisksnati. Kunjamtï Bibliax uñachtʼaykixa, chiqapar sarnaqir jaqixa sarnaqäwipan jan kamskaya, kunatï chiqapäki uka tuqit saytʼasir jaqiwa. Chiqpachansa, ‘chiqapar sarnaqiri’ sas jaqukipatäki uka aruxa hebreo arunx “phuqata”, “jan kuna kamachtʼata” “kʼumara” sañ muni. Uka hebreo arunakatsti maynïrixa Jehová Diosar animalanak sacrificion luqtaskäna uka tuqit qhanañchtʼi. Diosan katuqatäñapatakixa uka animalanakax jan kuna kamachtʼata, kʼumaräpxañapänwa (Levítico 22:19, 20 liytʼasiñapawa). Ukatwa juykhu, cojo, usuta uywanak churapkäna ukanakarux Jehová Diosax juchañchäna (Mal. 1:6-8).

5, 6. 1) Taqiniw kunatï sumäki phuqatäki ukpun muntanxa, ¿kuna uñachtʼäwinakas uka tuqit utji? 2) ¿Chiqapar sarnaqirïñatakix janipunit pantjasirïñäkaspa?

⁵ Chiqpachansa, taqiniwa kunatï sumäki phuqatäki ukpun altʼasiñ muntanxa. Amuytʼañataki, nayra tiempon qillqata libronak alasin imiri mä jaqixa kawkhantï libronak aljaski ukan mä suma libro jikxati, uka librxa walja maranakapuniw thaqhaskäna. ¿Kamachaspas uka libron walja wakiskir jananakap jan utjkaspa ukhaxa? Inas ukham uñjasinxa uka libro jan alasxchispati. Jichhasti mä warmit amuytʼarakiñäni, jupax frutanak alasiriw qhatur sari ukat kunayman frutanak uñjasinxa, kawkirinaks alasini ukwa uñakiptʼi, ¿kawkirinaksa alaspachäni ñusantat frutanaka jan ukax  sumäki ukanakcha? Chiqpachansa, kawkïrinakatix sumäki, jan kamachtʼatäki uk alani. Diosaxa uka kikparakwa luri, Jupaxa khititï chiqapar sarnaqirïki, mä arunxa phuqatäki uka kasta jaqinakaruw thaqhi (2 Cró. 16:9).

⁶ Ukampisa, chiqapar sarnaqañatakix janipunit jan pantjasiñäkaspa, sasin inas jisktʼasiraksna. Juchararätas yatisinxa, inas jananakapax jan phuqatäki uka librjama jan ukax mä ñusantat frutjamätas amuyassna, ¿jumax ukham jikxatasirïtati? Ukhamächi ukhaxa, Jehová Diosax juchararätas yatiwa ukat janiw kunatï jan phuqañjamäki ukanak maykistaspati, uk amtañasapuniwa (Sal. 103:14; Sant. 3:2). * Ukampisa, Jupaxa chiqapar sarnaqañaswa mayistu. Ukhamasti, chiqapar sarnaqañampi jan pantjasirïñampixa, ¿kunatsa jan kikpakïkpacha? Uka tuqit amuytʼañäni, mä waynaxa niya casarasiñampiwa. Jupatï warmipäkani ukan jan pantjasirïñap suyaspa ukhaxa janiw walïkaspati. Ukampisa, uka warmixa jupar taqi chuyma munasispa, munasiñapax jupatakïkispa ukwa uka waynax suyaspa. Niya ukhamarakiw Jehová Diosampixa: Jupaxa ‘janiw munkiti yaqhanakampïpxañasa’, mä arunxa, Jupar yupaychañasakwa muni (Éxo. 20:5). Diosax janisay jan pantjasiñassa suykchixa, Jupar taqi chuyma munässna ukat juparukipuni yupachsna uk muni.

7, 8. 1) Jesusaw chiqapar sarnaqañatxa mä suma uñchtʼäwi jaytawayistu, ¿kunatsa ukham sistanxa? 2) ¿Bibliarjamax chiqapar sarnaqirïñax kun sañs muni?

⁷ Kunapachatï Jesusar kawkïris jachʼa mandamientox sasin jisktʼapxäna ukhax jupax kamsänsa uk inas amtasksta (Marcos 12:28-30 liytʼasiñapawa). Jesusax janiw kawkïris uka kamachix ukak siskänti, jan ukasti ukhamarjamaw sarnaqäna. Jupaxa, taqit sipansa, Jehová Diosaruw taqi chuymapampi taqi almapampi taqi amuyupampi taqi chʼamapamp munäna. Ukat chiqapar sarnaqirïñax janiw arukïñapäkiti, jan ukasti luräwinakasampiw ukax uñachtʼayasiñapa, ukat uka luräwinakaxa mä qʼuma chuymatwa jutañaparaki, ukxa Jesusaw sarnaqäwipampix uñachtʼayistu. Ukatwa chiqapar sarnaqañ munstan ukhaxa, Cristot yatiqasiñax wali wakiskirixa (1 Ped. 2:21).

⁸ Ukhamasti, Bibliarjamax chiqapar sarnaqañax Diosar taqi chuyma yupaychaña, kunatï Jupan munañapäki amtapäki ukar jan jithiqtasa yanaptʼañ sañ muni. Khitinakatï taqi luräwinakapan Jehová Diosar kusisiyañataki chʼamachasipki, kunatï Diosatakix jukʼamp wakiskirïki uk lurapki ukanakaw chiqapar sarnaqir jaqinakäpxi. Jichhaxa, kunatsa chiqapar sarnaqïriñax wali wakiskirixa uk kimsa tuqit amuytʼañäni.

1. Chiqapar sarnaqañasampi Jehová Diosan apnaqäwipampi

9. ¿Kunjamatsa Jehová Diosan apnaqäwipar yanaptʼatasxa uñachtʼaysna?

⁹ Jehová Diosax apnaqirïñapatakixa, janiw chiqapar sarnaqatasarjamapunïkiti. Jaqinakax kunsay lurasipkpan kunsay sasipkpan, Diosakipuniw alaxpachansa akapachansa taqi kunxaru munañanixa, ukax ukhamapunïniwa. Ukhamäkipansa, Diosarusa apnaq̈äwiparusa alaxpachansa aka Uraqinsa qallasipxiwa. Ukatwa, apnaqäwipaxa jachʼañchatäñapa, mä arunxa, Jehová Diosax taqi kunxaru munañani, jachʼa Diosätapa ukat apnaqirjamax chiqapätap munasirïtapa uk taqiniw yatipxañapaxa. Jehová Diosan Qhanañchirinakaparux Diosan apnaqäwipat jaqinakar parlañaw kusisiyistu. Jichhasti, ¿kunjamatsa Jehová Dios tuqit saytʼasitasxa ukat apnaqirisjam uñjatasxa uñachtʼaysna? Chiqapar sarnaqasa ukat Jupat jan jithiqtasa.

10. ¿Supayax kamsis jaqinakatxa, ukat kunjamatsa qallasïwiparux saykatasma?

¹⁰ ¿Kunjamatsa chiqapar sarnaqañasampi Jehová Diosan apnaqäwipampix mayakïkaspas ukhamaxa? Janiw khitis Jehová Diosan apnaqäwip tuqi saytʼkaniti ni Diosar munasitap laykus luqtkaniti siw Supayaxa. Walja angelanakan nayraqatapanwa Diosarux akham säna: “Mayni jaqitakixa janchipatix walikïskchi jan kuna kamachata ukaxa taqi kunasa walikïskiwa. Ukampis mä jaqixa jakañapa qhispiyasiñ laykuxa  kunsa lurakispawa” sasa (Job 2:4). Supayax janiw Job tuqitak parlkänti, jan ukasti taqi jaqinakat parläna. Ukatwa Bibliax Supayarux “jilanakasaru kʼarintasa juchañchirïki” sasax sutiñchpacha (Apo. 12:10). Jupaxa Jehová Diosaruw qallasi janiw khitis jan jithiqtas luqtkätamti sasa. Ukat jakäwip qhispiyañ laykuxa, Jehová Diosat jithiqtapxaniwa sasaw Supayax satayna. Supayan ukham qallasitapatxa, ¿kunjamsa jumax jikxatasta? ¿Janit Supayax kʼarïtap uñachtʼayañ munkasma? Chiqas ukham lurasmawa, chiqapar sarnaqasa ukat Diosat jan jithiqtasa.

11, 12. 1) Kuna amtanakarutix sapürunjam purktan ukat Diosat jan jithiqtas luqtañampixa mayakïkaspas ukhamawa, ¿uka tuqit kuna uñachtʼäwinakas utji? 2) Chiqapar sarnaqañäni ukhaxa, ¿kuna askinaksa jikxatañäni?

¹¹ Taqi ukanakat amuytʼasinxa, sapür jakäwisan suma amtanakar puriñasax wali wakiskiriwa. ¿Aka yatichäwi qalltapan kimsa tuqit amuytʼkayätan uka tuqit amttanti? Chiqapar sarnaqir jaqixa, ¿kuns ukhaman jikxatasisax luraspa? Uka waynax yatiqir masinakapampi nuwasiñ muniwa, ukampis janiw uk lurkiti, kunattix aka kamachi amti: “Munat jilatanaka, jumanak purax jan ukhamat ukham lurjasipxamti, jan ukasti Diosar jaytapxam, jupawa mutuyaskani. Qillqatanxa siwa: ‘Nayaruw waktʼitu mutuyaskañaxa, nayarakiw phuqhaskäxa’ siw [Jehová] Tatituxa” (Rom. 12:19). Uka casado chachax Internetan yatxatkasinxa, pornografía satäkis uka qʼañu luräwi uñchʼukispawa, ukampis Job libron qillqatäki uka iwxtʼat amtasi: “Nayax maya amtasta, ukasti akawa: Janipuni soltera tawaqunakarusa munapayañaxa” (Job 31:1). Ukatwa uka qʼañu luräwinak jan uñchʼukiñatak amtaraki, ukanakax jupatak venenükaspas ukhamwa uñji ukat jaltxaraki. Kawkïr kullakatix yaqha kullakanakampi parltʼaski ukax maynit jan walinak parlir istʼasinxa aka iwxtʼat amtasiraki: “Sapa mayniwa jiwasanakax jaqi masisatak taqi kunansa sumäñasa, jupan iyawsañapax jiltañapataki” (Rom. 15:2). Uka kullakax Jehová Diosan nayraqatapan uka kasta parläwix jan walïtap yatiwa, kunattix janiw chʼamañchkïr  arunakäkiti ukat khitittix parlki ukax mayninakan nayraqatapanxa jan walit uñtʼatäxaspawa. Ukatwa mayni kullakanakjam jan walinak parlañat sipansa, yaqha tuqinakat parlxaraki.

¹² Diosan aka kimsa luqtirinakapaxa, sapa mayniw kuna amtarutix puripkäna ukampix Jehová Diosar apnaqirjam uñjapxatapsa ukat Jupar kusisiyañ munapxatapsa uñachtʼayapxi. ¿Jumax kuna amtar puriñatakis uka kikparakit lurta? Ukhamächi ukhaxa, Jehová Diosan iwxaparjamaw lurasktaxa ukax Proverbios 27:11 qillqatan jikxatasi, ukan akham siwa: “Munat wawaxay, yatiñanïmaya, nayarux kusisiyitätawa; ukhamatwa arsusïxa nayar tuqir jaqirusa [‘qallasirijarusa’, NM]”. ¡Kunja kusiskañasa Diosan chuymap kusisiyañaxa! Chiqpachansa, chiqapar sarnaqir jaqïñasataki Diosat jan jithiqtañasatak chʼamachasiñax wali askipuniwa.

2. Jehová Diosax chiqapar sarnaqäwisarjamaw taripistani

13. Davitasa Job chachasa Jehová Diosax chiqapar sarnaqäwisarjamaw taripistani sasaw sapxäna, ¿kunatsa ukham sissna?

¹³ Kunjamtï uñjktanxa, chiqapar sarnaqktan ukhax Jehová Diosan apnaqäwiparuw iyawsasktanxa. Kunattix Diosax sarnaqäwisarjamaw taripistani, ukatwa chiqapar sarnaqañasaxa. Ukhamwa Job chachax amuyäna (Job 31:6 liytʼasiñapawa). Jupax yatïnwa Jehová Diosax “chiqpacha balansampi” pestʼirïtapa, mä arunxa, chiqakankañaparjam taripasaxa mä jaqix chiqapar sarnaqiriti janicha uk uñji. Davitax ukhamarak amuyäna: “Tatay, jumaw markanakar tariptaxa: aski kankañaxarjamay uñjita, [‘chiqa sarnaqäwijarjamay taripita’, NM]. Chiqapar uñjir Diosay, jumaw chuyma manqha amtäwinak uñanttaxa” sasa (Sal. 7:8, 9). Kunatï chuyma manqhasan utjki uk Diosax uñjiwa, uk yattanwa. Kunjamtï Davitax siskänxa, Diosax chiqapar sarnaqataswa uñji ukat ukhamarjamaw taripistu, ukxa janipuniw armañasäkiti.

14. ¿Juchararätas laykux janiw chiqapar sarnaqksnati sasin amuyañax walïspati?

¹⁴ Akham amuytʼañäni, Jehová Diosax aka Uraqpachan utjki uka millón millón jaqinakan chuymapan amtäwinakap uñantaski (1 Cró. 28:9). Ukat Jupar taqi chuyma luqtir jaqinakax jukʼanikirakiwa. Jiwasax juchararäkstansa uka taypinkaraksnawa. Job ukat Davitjamarakiw Jehová Diosar atinistanxa, juchararäkstansa Jehová Diosax chiqapar sarnaqir jaqinakarjamaw uñjistu. Ukhamarusa, jan juchanïñax janiw chiqapar sarnaqiriw sañ munkarakiti. Aka Uraqinxa kimsa jaqinakakiw jan juchanïpkänti, jupanakatxa paniniw Diosat jithiqtxapxäna, Adanampi Evampi. Ukampisa, waranq waranq jaqinakaw juchararäkasinsa Jehová Diosat jan jithiqtas luqtawayapxi. Jumax ukham luqtarakismawa.

3. Suytʼäwis phuqasiñapatakixa chiqapar sarnaqañaw wakiskirixa

15. Chiqapar sarnaqatasatwa suytʼäwisax phuqasirakispa, ¿kunjamsa Davitax uk uñachtʼayäna?

¹⁵ Niyakixay Jehová Diosax sarnaqäwisarjam taripchistanixa, chiqapar sarnaqañasaw wali wakiskirixa, ukhamatwa jutïritakix mä suytʼäwinïñäni. Davitax uk sum yatïna (Salmo 41:12 liytʼasiñapawa). Jupax wiñayataki Diosan suma jaqit uñtʼatäñ suyäna. Kunjamtï jichha tiempon jakasir cristianonakax suyapkixa, ukhamarakiw Davitax wiñayatak Diosar luqtasa jakañ munäna ukat sapürunjam Jupar jakʼachasïna. Chiqapar sarnaqasaxa, kuntï suykän ukax phuqasisapänwa uk Davitax yatïna. Jiwasatï Jehová Diosat jan jithiqtkañänixa, Jupawa yanaptʼaskistani, irpaskistani ukat bendicionapsa churarakistani.

16, 17. 1) ¿Kunatsa jumax taqi chuyma chiqapar sarnaqañ amtta? 2) ¿Kuna jisktʼanakarus jutïr yatichäwin qhanañchasiskani?

¹⁶ Jichhürunakansa suytʼäwinïñaxa kusisit sarnaqañasatakiw yanapistu. Kusisiñampi jan waltʼäwinakar saykatañwa yanapistaspa ukat jan wali amuyunakatsa jarkʼaqarakistaspawa.  Suytʼäwixa mä cascükaspas ukhamaw siw Bibliaxa, uk amtapuniñasawa (1 Tes. 5:8). Kunjamtix mä cascox soldadon pʼiqipat jarkʼaqixa, ukhamarakiw suytʼawinïñax Supayan apnaqat ñanqhapachan utjki uka jan wali amuyunakat jarkʼaqistu. Jan suytʼäwinïñaxa, jakäwisax jan kunatak askïspawa. Ukhamasti chiqapar sarnaqirïtanti ukat suytʼäwinïskaktanti janich uk amuytʼasiñax wali askipuniwa. Chiqapar sarnaqasaxa, Jehová Diosan apnaqäwiparuw taqi chuyma iyawstanxa ukat suytʼäwisasa janirakiw chhaqtkaniti. ¡Chiqapar sarnaqiri ukat Diosat jan jithiqtir jaqinakäpxapuniñäni!

¹⁷ Niyakixay chiqapar sarnaqañax wali wakiskirïchixa, jutïr yatichäwinxa aka jisktʼanakaruw qhanañchasiskani: ¿Kunas chiqapar sarnaqirïñasatakix munasi? ¿Kunjamsa yantʼanakan uñjasisasa chiqapar sarnaqaskaksna ukat Diosat jan jithiqtkaraksna? ¿Khitinakatix chiqapar jan sarnaqxapxi ukanakatak suytʼäwix utjiti?

[Qhanañchäwi]

¿Kamsasmasa?

• ¿Kunas chiqapar sarnaqañaxa?

• ¿Kunjamatsa chiqapar sarnaqañampi Jehová Diosan apnaqäwipampix mayakïkaspas ukhamaxa?

• ¿Kunatsa suytʼäwisan phuqasiñapatakix chiqapar sarnaqañax wali wakiskirixa?

[Jisktʼanaka]

[5 janan fotonakapa]

Chiqapar sarnaqañ munatas laykux sapüruw yantʼanakan uñjastanxa