Job tatax Jehová Diosan sutip jachʼañchäna

“¡Tatitun sutipax jachʼañchatäpan!” (JOB 1:21.)

1. ¿Khitis Job libro qillqpachäna, ukat kunapachasa?

 KUNAPACHATÏ Faraonat qhispisin Egiptot Madián markar Moisesax sarxäna ukhaxa, pusi tunka maranïxänwa (Hech. 7:23). Inas uka markankkasin Job tatan tʼaqhisitapat yatxatchïna, Job tatasti Uz marka jakʼanwa jakasïna. Ukat kunapachatï Moisesax israelitanakampi wasarat niya mistuñampïxapxäna ukhax Uz jakʼaw pasapxarakïna. Ukhaw Moisesax may kutimpi Job tatan sarnaqäwipat istʼarakpachäna. Ukäñkamax Job tatax wali chuymanïxpachänwa. Uka tatax jiwxäna uka qhipatsa Moisesax Job libro qillqkaspäna ukhamwa nayra judionakax amuyapxirïna.

2. ¿Kunatsa Job librox Diosan luqtirinakapatakix wali askixa?

² Job libron qillqat yatichäwinakax wali sumwa Diosar atinisiñ yanaptʼistaspa. Kuna laykutix kunanakas alaxpachan pasatayna ukanakatwa parli. Kunjamsa taqi kunxar Munañani jachʼa Diosar qallasipxatayna, kunatsa Diosat jan jithiqtañasäki ukat kunatsa awisax Jehová Diosan luqtirinakapax jan walinakan uñjasipxaspa taqi ukanakatwa sum amuytʼayistu. Chiqasa, jiwasatakix ukanak yatiñax wali askiwa. Maysa tuqitxa, kunjamsa Supayax Diosar qallasi, qhawqsa jaqinakar uñisistu ukanakatwa parlaraki. Ukat jan walinakansa kunjamsa jucharar jaqinakax Diosar taqi chuym luqtsna uksa uñachtʼayarakiwa. Ukhamasti, kuntï Job librox parlki ukanak yatxatañäni.

Supayaw Job tatar yantʼi

3. 1) ¿Job tatax kunjam jaqïnsa? 2) ¿Kunatsa Supayax yantʼäna?

³ Job tatax wali qamir jaqïnwa ukat wali suma jaqit uñtʼatarakïnwa, ukhamaw familiapampi wali sum sarnaqasïna. Ukat yaqhanakan yanaptʼita satax wali sumwa yanaptʼirïna ukat iwxtʼirïna. Ukatxa, janipuniw kunäkipansa Diosar chuym ustʼayañ munkänti. “Jupasti aski, chiqa jaqïnwa, Diosarus axsartiriraki; ñanqha lurañatsa jithiqtataraki.” Ukatwa Supayax jupar yantʼäna, janiw yänak apaqañ laykuki yantʼkänti (Job 1:1; 29:7-16; 31:1).

4. ¿Diosat jan jithiqtir jaqix kunjamasa?

⁴ Mä tantachäwiw alaxpachan utjäna, ukanwa qullan angelanakax Dios nayraqatan uñstapxäna sasaw Job librox qalltan parli. Ukat Job tuqi jan walinak parlañatakiw Supayax ukar sararakitayna (Job 1:6-11 liytʼasiñapawa). Job tatan yänakapatsa parlkchïnxa, Diosat jithiqtayañwa munäna. Amuytʼañäni, Diosat jan jithiqtir mä jaqit parlkasaxa, jan kamskañ sarnaqiri, jan ukax taqi kunsa sum phuqir jaqitwa parlasktanxa. Chiqa chuyman jaqix jan pächasisaw Jehová Diosar atinisi, ukatxa taqi chuymaw Jupar luqtaraki sasaw Bibliax uñachtʼayistu.

5. ¿Supayax Job tatat kamsänsa?

⁵ Job tatax munañanakap jikxatañ laykukiw yupaychtamxa, sasaw Supayax Jehová Diosar säna. Jan walinakat jarkʼaqatakis jan ukax bendicitakis Diosat jan jithiqtkaspa ukham parläna. Ukatwa Jehová Diosax yantʼamsay sasin säna, ukhamata Supayan kʼarïtap uñachtʼayañataki. Ukat Supayax mä urunakwa Job tatar jan walinak luräna: wawanakapsa yanapirinakapsa qʼal jiwarayäna ukat uywanakapsa qʼal tukjarakïna (Job 1:13-19). Ukampis ¿Job tatax Jehová Diosat jithiqtpachänti? Janiwa. Akham sasaw jupax säna: “Tatitu Diosaw taqi kunsa churitu, ukatsti jupaw apaqasxarakitu. Ukampis ¡Tatitun sutipax jachʼañchatäpan!” sasa (Job 1:21).

6. 1) ¿Kunas payïr tantachäwin pasäna? 2) Job tatax janiw Jehová Diosar taqi chuym luqtkiti sasinxa, ¿kamsañsa Supayax munäna?

 ⁶ Uka qhipatxa, yaqha tantachäwiw alaxpachan apasirakïna, may kutimpiw Supayax ukan Job tatat jan walinak akham sas parlarakïna: “Mayni jaqitakixa janchipatix walikïskchi jan kuna kamachata ukaxa taqi kunasa walikïskiwa. Ukampis mä jaqixa jakañapa qhispiyasiña laykuxa kunsa lurakispawa. Jichhasti janchiparu llamktʼam, ukatsti ukapachaw uñjäta kunjamtix juman ajanumaru ñanqha arunakampi maldecïtam ukxa” sasa. ¿Amuytati? Janiw Job sapataki parlkänti. “Mä jaqixa jakañapa qhispiyasiña laykuxa kunsa lurakispawa” sasinxa, janiw khiti ‘jaqisa’ Jehová Diosar taqi chuym yupaychkiti sañwa munäna. Ukatwa Supayax may kutimpi Job tatar yantʼäna, mä jan wali usumpiw apxatäna (Job 2:1-8). Ukampis Job tatan tʼaqhisiñapax janiw ukaruk tukuskänti.

Job tatat yatiqasipxañäni

7. ¿Warmipasa tumpirinakapas kunjamatsa Job tatar jukʼamp aynachtʼayapxäna?

⁷ Qalltanxa, chacha warmpachaw jan walinakan uñjasipxäna. Kunapachatï wawanakapas jiwarxäna, jan yänakani uñjasipxäna ukhaxa, Job tatan warmipax wal llakispachäna. Ukat chachapar wali usuntat uñjasax chuyms usuyasirakpachänwa. Ukatwa chachapar akham sispachäna: “Jumax ukhampachasa suma askïñxa munaskaktawa, ¡ñanqhacham Diosaru, ukatsti jiwxam!” sasa. Uka qhiparux Elifaz, Bildad ukat Zofar sat kimsa chachanakaw Job tatar chuymachir sarapxarakïna. Ukampis janiw chuymachapkänti, jan ukasti kʼarinakampikiw aynachtʼayapxäna, ukatwa Job tatax “tʼaqhisiyxapxakistawa” sasin säna. Wawanakamaw juchar puripxpacha, ukatwa jiwarapxpacha sasaw Bildad tatax säna. Ukat nayra juchanakamatwa aka jan walinakan uñjasiskpachätaxa sasaw Elifazax sarakïna. Ukatsti inamayaw Diosar taqi chuym luqtasktaxa, Diosax janiw sum uñjktamti sas kunaw säna (Job 2:9, 11; 4:8; 8:4; 16:2; 22:2, 3). Ukampis Job tatax janipuniw Jehová Dios Awkit jithiqtkänti. Ukat “jan juchanïtapa [uñachtʼayasasa], ukhamaraki Diosaru juchañcha[sas]” pantjaskchïnsa, chiqa chuymanikïskänwa, janipuniw Diosat jithiqtkänti (Job 32:2).

8. Khitinakatix mayninakar iwxtʼapki ukanakaxa, ¿kunsa Eliú chachat yatiqasipxaspa?

⁸ Ukat Eliú sat mä jaqiw Job tatar tumptʼirix purirakïna sasaw Bibliax qhanañchi. Qalltanxa, kuntï Job tatasa “chuymachirinakapas” sapkäna ukxa amukiw istʼäna. Mayninakat sipan sullkäkchïnsa, yatiñanïtapwa uñachtʼayäna. Ukatxa wali munasiñampi ukat respetompiw Job tatar arxayäna. Walikpun Diosat jan jithiqtktatix sasaw chʼamachtʼäna. Ukampis janiw jan juchanïtama uñachtʼayañatakix llakimpi sinti aynachtʼañamäkiti, jan ukasti Diosar taqi chuym luqtañaw taqi kunat sipansa wali askixa, sasaw sarakïna (Job 36:1, 11 liytʼasiñapawa). Nayraqatxa wali llampʼu chuymampiw Job tatar istʼäna ukat chuymacharakïna.  Ukampis wakisïna ukhaxa, munasiñampiw chiqañchäna. Ukhamasti, khitinakatix mayninakar iwxtʼirïpki ukanakax Eliú chachat yatiqasipxañapawa (Job 32:6; 33:32).

9. ¿Kunjamsa Jehová Diosax Job tatar yanaptʼäna?

⁹ Ukatxa, wali muspharkañaw Job tatar pasarakïna. Bibliax akham siwa: “Tatitux Job chacharux mä jachʼa thaya taypitwa parläna” sasa. Jehová Diosaw walja jisktʼanak tuqi munasiñampi sum amuytatayäna. Ukatxa Job tatax wali altʼat chuymaniw uka suma iwxanak katuqasïna ukat akham sänwa: “¿Kunaraki naya pisi chʼaman jaqisti arsusirista? [...] Jichhax chuymas usuta parlatanakaxatsa jumat jayana pisayastxa, laqʼa qhillaru quntʼata” sasa. Ukampis Jehová Diosax uka kimsa kʼari chuymachirinakatakix wali coleratätwa sasaw Job tatar säna, kuna laykutix janiw “kunatix chiqapäki” uk parlapkänti. Ukatwa Job tatarux jupanakataki mayirapim sänxa. Ukhamaw uka aski jaqin tʼaqhisiñanakapax tukusïna. “Job chachan amigonakapataki mayitapatsti, Diosax Job chacharux nayra qamir kankañapwa wasitat kuttayxäna, ukat jukʼampisa nayra qamir kankañapat sipanxa [mä] ukhampwa kuttayxäna.” (Job 38:1; 40:4; 42:6-10.)

¿Qhawqsa jumax Jehová Diosar munasta?

10. ¿Kunatsa Jehová Diosax Supayar jan tukjkäna?

¹⁰ Jehová Diosax taqi kunxar Munañani jachʼa Diosawa, kuna laykutix taqi kunas Jupan luratawa. Ukampis ¿kunatsa uñisiripar jan tukjpacha? Mä jan waltʼäwiw utji, Supayar jiwayaspäna, jan ukax arsutapar jan yäqkaspäna ukhaxa, janiw uka jan waltʼäwxa askichkaspänti, ukwa Diosax sum yatïna. Amtañäni, Job tatax yänak apaqatax janiw taqi chuym luqtxätamti, khiti jaqis jan walinakampi yantʼatax kutkatxakïtamwa sasaw Supayax Diosar säna, ukampis Job tatax walsa tʼaqhischïnxa, janipuniw Jehová Diosat jithiqtkänti. Ukhamaw uka aski jaqix pantjasirïkasas Diosar taqi chuym luqtäna. Ukatxa Supayan kʼarïtapwa qhanstayarakïna. ¿Ukat Diosan mayni luqtirinakapat kamsaraksnasa?

11. ¿Kunjamsa Jesusax Supayan kʼarïtap uñachtʼayäna?

¹¹ Kunapachatï Jehová Diosan mä luqtiripax yantʼatpachas janipuni jithiqtki ukhaxa, Supayan kʼarïtapwa uñachtʼayi. Ukat Jesusax aka Uraqinkkäna ukhaxa, qhanpunwa Supayan kʼarïtapxa uñachtʼayäna. Amtañäni, Jesusax Adanjam jan juchanirakïnwa, ukampis jiwañkamaw Diosar taqi chuym luqtawayäna, ukhamatwa jan mayampitaki Supayan kʼarïtapxa uñachtʼayäna (Apo. 12:10).

12. ¿Kunsa Jehová Diosan luqtirinakapjamax uñachtʼayañasa?

¹² Ukampis Supayax Diosan luqtirinakaparux yantʼaskakiwa. Ukhamasti sapa mayniw kunatsa Diosar taqi chuym luqtasktan uk uñachtʼaysna, mä arunxa, munasiñatwa luqtasktanxa, janiw munañanakas jikxatañ laykuki luqtktanti, uk uñachtʼayañasawa. Chiqansa, jiwasatakix Jehová Diosar taqi chuym luqtañax wali askiwa. Ukat kunapachatï jan walinakar saykatañataki chʼam churistu, jan ukax kunjamtï Job tatar jan walinakat apskäna ukham yanaptʼistu ukhaxa, wal kusistanxa, ukaw wal chuymachistu (1 Cor. 10:13).

Diosar kutkatasir jan phinqʼan Supaya

13. ¿Kunanaksa Supayxat Job libron qhanañchi?

¹³ Kunjamsa Supayax Jehová Diosar kutkatasitayna ukat kunjamsa jaqinakar pantjasiyañ muni uka tuqinakatwa Hebreo Arut Qullan Qillqatanakax qhanañchi. Ukat Griego Arut Qullan Qillqatanakanwa uka tuqit jukʼampi qhanañcharaki. Jehová Diosax niyaw jachʼar aptatäni ukat Supayax jan mayampitaki tukjatäniwa sasaw Apocalipsis librox  amuytʼayarakistu. Maysa tuqitxa, Job libronwa Supayan qallasïwipatxa sum qhanañcharaki. Kunapachatï alaxpachan tantachäwinakar mantäna ukhaxa, janiw Jehová Diosar jachʼañchirix mantkänti, jan ukasti, ñanqha amtanakaniw mantäna sasaw qhanañchi. Ukat Job tatat kʼarinak parlipanxa, yantʼamay sasaw Jehová Diosax Supayar säna, ukatwa “Supayax Tatitun ukata mistuwa[yäna]” (Job 1:12; 2:7).

14. ¿Job tatar jan walinak lurasax kunsa Supayax uñachtʼayäna?

¹⁴ Maysa tuqitxa, Supayax jan sinttʼasisas jaqinakar wal uñiskaspa ukhamwa parlaraki. Sañäni, Job 1:6 jiskʼa tʼaqan parlki uka tantachäwit Job 2:1 jiskʼa tʼaqan parlki uka tantachäwkamax qhawqha tiempüy paschïna ukxa janiw yatktanti. Ukha tiempow Supayax Job tatar tʼaqhisiyäna. Ukampis Job tatax janipuniw Jehová Diosat jithiqtkänti, ukatwa Diosax Supayar akham säna: “[Job tatax] ukhama luratas janiw mayjtʼaskiti, sarnaqäwipasa pachpakïskiwa” sasa. Ukampis Supayax Job tatar yaqha tuqit yantʼañ munaskakïnwa, ukhamatwa Diosan taqi chuym luqtirinakapar wal uñisitapxa uñachtʼayäna. Amtañäni, Job tatax wali qamirïkäna ukhaw Supayax yantʼäna ukat jan kunani uñjasiyasas yantʼaskakïnwa. Mä arunxa, janiw pisinkirinakatsa, jan ukax jan walin uñjasirinakatsa khuyaptʼayaskiti (Job 2:3-5). Ukampis Job tatax ukhamsa tʼaqhiskchïnxa, janiw Diosat jithiqtkänti, ukhamatwa Supayan kʼarïtap uñachtʼayäna.

15. ¿Diosar kutkatasir jaqinakax kuna tuqitsa Supayar uñtasitäpxi?

¹⁵ Supayaw nayraqat Jehová Diosar kutkatasitayna. Ukat khitinakatix yatkasin Diosar kutkatasipki ukanakax Supayar uñtataw jan walinak lurapxaraki. Ukat chiqa cristianonakarusa irpir chuymaninakarusa Uraqpachan Jilïr Irpirinakarus wal uñisipxi. Ukatxa, yaqhipax janiw Diosan sutipsa aytañ munapkiti. Janiw Jehová Dios tuqit kunsa yatiñ munapkiti, mä arunxa, janiw akchʼas Jupar luqtañ munapkiti. Kunjamtix Supayax chiqa chuyman jaqinakar Diosat jithiqtayañ munkixa, ukhamarakiw uka jan wali amtan jaqinakax Diosan luqtirinakapar jithiqtayañ munapxi (Juan 8:44). Ukat janipuniw Diosan luqtirinakapax jupanakampi chikachasipkiti (2 Juan 10, 11).

Jehová Diosan sutip jachʼañchäna

16. ¿Job tatax kunjamsa Diosan sutip jachʼañchäna?

¹⁶ Job tatax janiw Diosan sutipxa aliqaki arsurïkänti, jan ukasti wal jachʼañchäna. Amtañäni, wawanakamaw jiwarata sasin yatiyapxäna ukhaxa, janiw kuna jan walsa Dios tuqix arskänti. Inas Diosaw wawanak apaqitu sasin amuychïna, ukampis Jehová Diosan sutipxa jachʼañchaskakïnwa. Niya parlañ tukuyxasax akham sänwa: “Taqi chuymampi Tatitu Diosar serviñankiwa yatiñ kankañaxa; ñanqhanakat jithiqtañankiwa amuytʼasirïñaxa” sasa (Job 28:28).

17. ¿Kunas Job tatar Diosat jan jithiqtañ yanaptʼäna?

 ¹⁷ Ukampis ¿kunas Job tatar Diosat jan jithiqtañ yanaptʼäna? Janïr uka llakinakar purkasax wali sum Jehová Diosampix apasïna, ukaw jupatakix taqi kunat sipansa nayrankäna. Ukat inas Supayan Diosar qallasitap jan sum amuykchïna, ukampis janipuniw Diosat jithiqtañ munkänti. Ukatwa akham säna: ‘Jiwañajkamax janipuniw Diosat jithiqtkäti’ sasa (Job 27:5, NM). Ukampis ¿kunjamatsa Diosampix ukha sum apaspachäna? Chiqansa, kunjams Jehová Diosax Abrahamampi Isaacampi ukat Jacobumpix apasïna ukwa yatpachäna, kunattix uka iyawsir jaqinakan jaya familiapänwa, ukhamatwa Job tatax Diosamp wali sum apasirakpachäna. Maysa tuqitxa, Diosan luratanakap uñjasin lupʼisarakiw Jehová Diosat sum yatxatpachäna (Job 12:7-9, 13, 16 liytʼasiñapawa).

18. 1) ¿Kunjamsa Job tatax Diosar taqi chuym luqtatap uñachtʼayäna? 2) ¿Kunsa Job tatat yatiqassna?

¹⁸ Kuntï Job tatax yatxatkäna ukarjamaw Diosar jukʼamp luqtañ munäna. Ukat wawanakach chuymanakapan Diosataki jan walinak parlapki, jan ukax familiat maynich juchar purki sasaw Diosar sapa kuti sacrificionak luqtirïna (Job 1:5). Ukatxa, wali llakinakan uñjaskasas Diosatxa askinak parlaskakïnwa (Job 10:12). Ukhamasti, jiwasax jupat yatiqasiñasawa. Jehová Diosat jukʼamp yatiqañsa amtanakapat yatxatañsa janipun armasiñäniti. Bibliat yatiqaskakiñäni, ukatxa tantachäwinakar sarañsa Diosat mayisiñsa yatiyir sarañsa janirak armasiñäniti, ukhamatakwa Jehová Diosampix sum apasiñäni. Jïsa, Diosan sutip yatiyañataki wal chʼamachasiñasawa. Ukat kunjamtï Job tatax Jupar kusisiykänxa, ukhamarakiw jiwasax taqi chuym luqtasax kusisiysna. Uka tuqitwa jutïr yatichäwinxa jukʼamp yatxataskañäni.

¿Amttati?

• ¿Kunatsa Job tatax Supayan yantʼat uñjasïna?

• ¿Job tatax kuna jan walinakansa uñjasïna, ukat kamachänsa?

• Job tatjam Diosat jan jithiqtañxa, ¿kunas yanaptʼistaspa?

• ¿Kunsa Job librox Supayxat yatichistu?

[Jisktʼanaka]

[4 janan fotopa]

Kunjamsa taqi kunxar Munañani jachʼa Diosar qallasipxatayna uka tuqitwa Job librox parli

[6 janan fotopa]

¿Diosat jan jithiqtasax kuna yantʼanakansa uñjassna?