Itai chachat yatiqasipxañäni

“JACHʼÄTAWA, muspharkañarakïtawa. Jumarakïtaw taqi kun luriri jachʼa Diosaxa. Sarnaqäwinakamas chiqaparakiwa, markanakan Reyipa. Tata, ¿khitiraki jan axsariristamsti? ¿Khitiraki jan yupaychiristamsti? Juma sapakïtaw qullanaxa.” sasaw “khitinakatix jachʼa axsarkañ animalarusa, uñtasitaparusa [...] atipjapkäna ukanakaxa” alaxpachan qʼuchupxäna. Uka qʼuchusti Jehová Diosax sarnaqäwinakapan chiqapätapwa uñachtʼayi (Apo. 15:2-4). Ukat luqtirinakapax ukham chuymanïpxarakispa ukwa Jupax suyi (Efe. 4:24).

Ukampis Supayax Diosan luqtirinakaparux taqi tuqitwa Diosat jithiqtapxañapatakix yantʼi. Chiqpachansa Diosan luqtirinakapax sinti jan walinkkasas taqi chuymaw Jehová Diosarux luqtapxi. Bibliax akham siwa: “[Jehová] Tatitux aski kankañar muniriwa, arkirinakaparux janiw jaytanukkiti” sasa. Jïsa, Jupar taqi chuyma luqtatasxa Jehová Diosax janiw armaskiti, ¡uk yatiñax walpun kusisiyistu! (Sal. 37:28.) Jan jithiqtas Jupar luqtañatakixa, Diosax nayrapacha luqtirinakapan sarnaqäwinakap Bibliarux qillqayatayna. Uka sarnaqäwinakatxa  mayax Gat markan jakasir Itai chachawa.

¿Itai chachax khitïnsa?

Itai chachax guerranakan wali suma nuwasiri jaqïnwa, amuyataxa Gat markankirïnwa, uka markanwa Goliat sat jachʼa jaqisa ukat Israel markar uñisir yaqha jaqinakas jakapxäna. Uka Itai chachax suxta patak chachanakampiw markapat sarxapxäna, ukat Jerusalén marka jakʼanwa jakasipxäna. Kunapachatï Absalonax David awkip contra nuwasiñar mantkäna ukhakiw Itai sat sutix Biblian aytasi.

Kunjamsa Itai chachax jaqinakapampi chikax jikxatasipxäna ukxa Davitax sum yatïna, inas uk uñjasax jupan nayra sarnaqäwipat amtaschïna, mä kutixa, Aquis sat reyin uraqipar imantasiriw suxta pataka jaqinakamp chika Filistea markana Gat chiqar sarapxäna (1 Sam. 27:2, 3). ¿Itai chachampi jaqinakapampix Absalonan awkip contra saytʼasitap yatisax kamachapxpachänsa? ¿Kuntï Absalonax lurki ukxa walikiw sapxpachänti, ukhamakich uñchʼukipxpachäna jan ukax Davitaruch yanapapxpachäna?

Uka jisktʼar qhanañchañatakixa, kunjamäpachänsa uk amtañäni. Davitax Jerusalén markatwa yanapirinakapamp chika mistxapxäna. Ukat janïr jayankkasax “marka thiya utäkis” ukaruw puripxäna. Uka utasti Olivos sat qullun Cedrón satäkis janïr uka chiqar puriñankpachänwa (2 Sam. 15:17). Uka chiq sarkasinsti, Davitax jupamp chika saririnakaruw wakichäna. Uka jaqinakatsti jupat jan jithiqtir israelitanaka, cereteonaka ukat peleteonakäpxänwa. Ukampis yaqhampiw utjäna, ¿khitïpachansa? Jïsa Itai chachampi ukat suxta pataka jaqinakapampïnwa (2 Sam. 15:18).

Itai chachax kunjamsa jikxatasïna ukxa David reyix sum yatïna ukatwa akham säna: “Kunatsa jumax nanakampi chika jutarakta? Walïspawa juman kuttxañama, ukatsti machaq [Absalón] reyimpi qhiparxañama, jumasti yaqha markat jutiri apanukut jaqirakïtawa. Wasürukiw purisinktaxa, ¿kunjämaraki jichhasti mayïma nanakampi chika kawkikamas sarañamatakisti? Walïspaw kuttxañamaxa, ukatsti marka masi jaqinakamsa jumampi chika kuttayasxam. [Jehová] Tatitusti jumarux bendispan ukhamaraki jumampipunïpan” sasa (2 Sam. 15:19, 20).

Taqi chuyma Davitar atinisitapatxa, Itai chachax akham sänwa: “Tatitun sutipxaru, ukhamaraki juma jachʼa reyin sutimxaruw juramentompi arsta. Kawkhantix juma, jachʼa reyix, jikxatasïtaxa ukanwa nayax jikxatasirakï, jiwañansa jakañansa jumampi chikapunïyäwa” sasa (2 Sam. 15:21). Ukham arunak istʼasaxa, inas Davitax Rut sat nayra awichapan arunakap amtaschïna (Rut 1:16, 17). Ukhamax chuym chʼallxtayasisinxa akham sänwa: “Nanakampi chika saraskakim” sasa. Kunjamtï uñjawayktanxa, “Itai jaqix Davitampi chika[w] sarxäna, taqi khitinakatix reyimpi chika sarapkäna ukanakampi chikaraki” (2 Sam. 15:22).

“Jiwasanakaruw yatichistu”

Romanos 15:4 jiskʼa tʼaqan akham siwa: “Taqi kunatix nayratpach Qillqatan uchatäkäna ukanakax jiwasanakaruw yatichistu” sasa. ¿Kunsa Itai chachat yatiqsna? Nayraqatax kunatsa Davitar yanaptʼpachäna, uk amuytʼañäni. Itai chachax markapat sarxiri mä filisteo jaqïkchïnsa, Jehová Diosax chiqpach jakkiri Diosätapa ukat Davitax Jupan ajllitapätapwa yatïna. Ukat israelitanakampi, filisteonakampix wal chʼaxwapxatapat yatkchïnsa janiw mayjtʼaskänti. Ukat janirakiw Davitarux Goliat jachʼa jaqiru ukat filisteo soldadonakar jiwarayirjam uñjkänti (1 Sam. 18:6, 7). Jan ukasti kunjamsa Davitax Jehová Diosar taqi chuyma munasïna ukwa uñjäna ukat kunja suma jaqïnsa ukwa yatirakïna. Chiqas ukham amuyatapatxa Davitax wal jupar atinisïna, ukat kunapachatï Davitax ejercitop kimsaru jaljäna ukhaxa, juparux kimsïrïki uk sarayañapatakiw uttʼayäna, Absalonampi chʼaxwir sarañataki (2 Sam. 18:2).

 Jichhürunakanxa, kunjam jakasirisa, kunjam sarnaqasirisa, yaqha kasta jaqit jan ukax yaqha markan jakasiricha sasin janiw mayninakat jan wal amuyañasäkiti. Janirakiw mayninakar jiskʼachañasäkiti, jan ukasti kunanaktï sum lurañ yatipki ukanak amtañasawa. Jiwasatï Jehová Diosaru sum uñtʼañäni ukat wal Jupar munasirakiñäni ukhaxa, wali sumwa jiwaskamax apasirakiñäni, ukwa David reyimpi Itai chachampi sum apasipxatapax uñachtʼayistu.

Jichhax Itai chachat lupʼisax akham jisktʼasiñaw wakisispa: “¿Jesucristo, khititix Davitat sipansa jilïrïki, ukar taqi chuymat arkaskta? ¿Taqi chuym yatiyir sarasa ukat arkirinakap tukuyasax jupar atinisitajti uñachtʼayta?” (Mat. 24:14; 28:19, 20.) “¿Taqi chuyma jupar atinisitaj uñachtʼayañatakix kunamp lurañajas wakisispa?” sasa.

Khitinakatï familianïpki uka chachanakax Itai chachat lupʼisax yatiqasipxarakispawa. Amtañäni, Itai chachax Jehová Diosan ajllitapar arkañataki juramento lurasaxa, arkirinakapampacharuw walinsa jan walinsa uñjasiyaspäna. Ukhamarakiw kunapachatï mä chachax familiapataki kun lurañsa amtki ukhaxa, awisax kuna jan waltʼäwinakas utjaspa. Ukhamäspa ukhax Bibliax akham siwa: “Aski jaqitakix [Jehová Diosax] aski[rakiwa]” sasa (Sal. 18:25).

Kunapachatï Absalonampi chʼaxwañax tukusxäna ukhaxa, Itai chachat Bibliax janiw parlxiti. Ukampis David reyin sarnaqäwipat yatxatasaxa, Itai chachas kunjam jaqïnsa uk yatichistu. Chiqas Itai chachan sarnaqäwipax Biblian qillqatawa, ukat Jehová Diosax janiw khitinakatï jupar taqi chuyma luqtapki ukanakan luratanakap armaskiti, uk amtayistu (Heb. 6:10).