Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Diosan utapar taqi chuym munapxañäni

Diosan utapar taqi chuym munapxañäni

Diosan utapar taqi chuym munapxañäni

“Utamar munañaw tukuntitu.” (JUAN 2:17.)

1, 2. ¿Kunsa Jesusax 30 maranxa templon luräna, ukat kunatsa?

 JESUSAX 30 maranwa Pascua amtiri Jerusalenar saraski, bautisasitapatxa chika marakïskiwa. Ukat templor purisax ak uñji: yaqha markanakat puripxirïkäna uka chiqanwa “vacanaka, ovejanaka, palomanaka” aljasipki ukat qullqsa trokasipkaraki. Uk uñjasasti Jesusax mäkiwa mä chikuti wakichtʼasisax uywanak ananuku. Qullqi trokirinakan qullqipsa mesanakapsa qʼal willthapi. Paloma aljirinakarusti “¡akat ukanak apsupxam!” sasaw saraki (Juan 2:13-16).

2 ¿Kunatsa ukham lurpachäna? Diosan utapar wal munatap laykuw uk luräna. Ukatxa “Awkixan utapxa jan mä qhathur uñtat tukuyapxamti” sasaw uka alakipanakar säna. Ukat uk uñjasasti kuntï Davitax salmonak qillqkasin nayrax siskäna ukwa arkirinakapax amtapxäna, akham sänwa: “Utamar munañaw nayar tukuntitu” sasa (Juan 2:16, 17; Sal. 69:9).

3. 1) ¿Kunjamsa Jesusax Diosan utapar uñjäna? 2) ¿Kunsa sapa maynix jisktʼasiñasa?

3 Ukhamaw Diosan utapar munañax Jesusar tukuntäna. ¿Ukax kamsañs muni? Mä arunxa, taqi chuymaw jan ukax aqkir chuymampiw munäna saraksnawa. Ukat jiwasax paqallq millonat jiläkstansa, ukham aqkir chuyanirakïtanwa. Ukampis akham jisktʼasiñasawa: “¿Kunjamatsa Jehová Diosan utapar jukʼamp muniristxa?” sasa. Janïr uk qhanañchkasax jichhürunakan kunäspas Diosan utapax uk amuytʼañäni. Ukxarusti, kunjamsa Diosan mä qhawqha nayra luqtirinakapax Diosan utapar munapxatap uñachtʼayapxäna uk uñjarakiñäni. Ukat niyakixay uka aski jaqinakan luratanakapax jiwasan askisataki Biblian qillqatächixa, jukʼamp aqkir chuymanïñatakiw yanaptʼistani (Rom. 15:4).

Diosan utapa: nayra ukat jichha tiempo

4. ¿Kunatsa Salomonax luraykäna uka templorux Diosan utapa satänxa?

4 Nayra Israel markanxa, Jerusalenan utjkäna uka templow Diosan utapjam uñtʼatäna. Chiqansa, janiw Diosax uka utan jakkänti, ukatwa akham säna: “Alaxpachax nayan qunuñaxawa, uraqisti kayunakaxan taktʼasiñaparakiwa. ¿Kawkirurak mä uta utacharapipxitasma? ¿Kawkirurak samartʼañataki lurarapipxitasma?” sasa (Isa. 66:1). Ukat Salomonax luraykäna uka templonwa Diosar yupaychañataki, mayisiñataki tantachasipxirïna, ukatwa Diosan utapa satänxa (1 Rey. 8:27-30).

5. ¿Jichhürunakanxa kunas Salomonan templopar uñtasitaxa?

5 Jichhürunakanxa Diosan utapax janiw Jerusalenakkisa ni yaqha chiqankkisa, mä arunxa, janiw jaqinakan lurat mä utäkiti. Jan ukasti, kuntï yupaychayasiñataki wakichawayki ukawa, ukasti Jesucriston luqtasitapxar uttʼayatarakiwa. Ukanwa Diosan taqi luqtirinakapax aka Uraqpachan mayachtʼata Jupar yupaychapxi (Isa. 60:4, 8, 13; Hech. 17:24; Heb. 8:5; 9:24).

6. ¿Judá markan apnaqir kawkïr chachanakas chiqa yupaychäw yatiqaskañ arxatapxäna?

6 Ukat Israel markax 997 maran payar jaljtkäna uka qhipatxa, pusi apnaqirikiw Judá markanxa chiqa yupaychäw arxatapxäna. Asampi Josafatampi Ezequiasampi ukat Josiasampikiw tunka llätunkan apnaqirinakatxa Jehová Diosar aqkir chuymampi luqtapxäna. ¿Ukat kunsa jupanakat yatiqassna?

Diosar taqi chuym luqtasax kunsa jikxatañäni

7, 8. 1) ¿Jehová Diosan bendicionap katuqañatakix kun lurañasasa? 2) ¿Kunsa Asa chachat yatiqsna?

7 Kunapachatï Asax apnaqaskäna ukhaxa, walja profetanakwa Jehová Diosax markar chiqañchir khitäna. Maynixa Obed chachan Azarías yuqapänwa sasaw Bibliax qhanañchi, jupar istʼasaw Asax askinak luräna (2 Crónicas 15:1-8 liytʼasiñapawa). Ukhamaw Asax markar kunayman tuqit mayachäna. Ukatxa mä jachʼa tantachäwi apañ amtarakitayna, taqiniw ukar sarapxäna, alayankir israelitanakas ukar sarapxänwa. Ukanwa Diosar taqi chuym luqtañ amtawayapxäna. Ukat Bibliax akham siwa: “Jachʼatwa Tatitutak juramento lurapxäna, ukhamarak kusisita arnaqasiñanakampi, trompetanakana, pututunakana phustʼasitanakapampi. Taqi Judá uraqinkir jaqinakaw kusisipxäna taqi chuyma juramento lurapxatanakapata, jupanakasti taqi chuymawa Tatirur thaqtapxäna, Tatitusti jupanakampixa jikxatayasirakïnwa, ukatsti Tatitux jakʼankir taqi markanakampixa suman sarnaqañwa churäna” sasa (2 Cró. 15:9-15). Ukhamasti, jiwasatix Jehová Diosar taqi chuym luqtañänixa, bendicirakistaniwa (Mar. 12:30).

8 Ukat qhiparusti Hanani sat profetan chiqañchataw Asax chuym wal usuyasïna (2 Cró. 16:7-10). Jichhürunakanxa irpir chuymaninak tuqiw Jehová Diosax chiqañcharakistu. Ukhamaxa, ¿kunjamsa Bibliarjam iwxtʼatax jikxatastanxa? ¿Taqi chuymat katuqtʼastan jan ukax colerxaktancha?

9. Josafatax apnaqkäna ukhaxa, ¿kuna jan walinsa Judá markax uñjasïna, ukat kunsa lurapxäna?

9 Jesusan jutañapataki niya waranq maranaka faltkäna ukhaw Josafatax Judá markan apnaqarakïna. Uka urunakanxa, amonitanakampi moabitanakampi ukat Seir qullu tuqinkir yaqha markanakampiw Judá markar tukjañataki saytʼapxäna. Ukampisa, ¿kunsa apnaqirix luräna? Jankʼakiw yanapirinakapar warminakapampachar ukat wawanakapampachar tantachthapïna, ukhamata Diosan utapana mayisiñataki (2 Crónicas 20:3-6 liytʼasiñapawa). Ukat kunjamatï Salomonax uka uta utachasin mayiskänxa, niya ukhamarakiw Josafatax chuymar purtʼkir akham sas mayisïna: “Nanakan [Jehová] Diosaxa, ¿janit jumax jupanakar mutuykätaxa? Nanakansti janiw chʼamanakaxaxa utjapkituti uka jachʼa ejercitox nuwir jutapkitu ukampi nuwasiñatakixa. ¡Nanakasti janiw kun lurañatakis chʼamanïpkti, ukatwa jumaruki uñtanipxsmaxa!” sasa (2 Cró. 20:12, 13). Kunapachatï Jehová Diosax uka mayisitap istʼäna ukhaxa, Jahaziel sat mä levitaruw jupanak taypit saytʼayäna, ukhamata mayninakar chuymachañapataki (2 Crónicas 20:14-17 liytʼasiñapawa).

10. 1) ¿Jehová Diosax khiti tuqis Josafatampir markampirux yanaptʼäna? 2) ¿Jehová Diosan iwxanakap munatasxa kunjamatsa uñachtʼaysna?

10 Kunjamtï uñjktanxa, Jahaziel tuqiw Jehová Diosax Josafatarus markarus amuytʼayäna. Jichhürunakanxa ukhamarakiw Diosax Amuyasiri Chiqapa Uywata tuqi yanapistu. Ukhamasti, irpir chuymaninakan kun satas taqi chuym istʼasiñasawa, jupanakax uka Amuyasiri Chiqapa Uywatan yatichataw Diosan tamaparu uñjañatak wal chʼamachasipxi (Mat. 24:45; 1 Tes. 5:12, 13).

11, 12. Kunatï Josafatampir yanapirinakapampir paskäna ukatxa, ¿kunsa yatiqtanxa?

11 Ukhamasti jan walinakan uñjasisaxa, Josafatampit yanapirinakapampit yatiqasiñasawa. Jan pächasisa Jehová Diosat mayisiñasawa ukat kunjamatix tantachasisin Diosar thaqtapkänxa, ukhamarakiw jiwasax tantachäwinakar sarañasaraki (Pro. 3:5, 6; Fili. 4:6, 7). Inas jayanakan jikxataschïta, ukampis taqi chuym mayisïta ukhax ak amtasïta: Uraqpachanxa ‘walja jilat kullakanakamaw’ utji (1 Ped. 5:9).

12 Ukat kuntï Jehová Diosax Jahaziel tuqi yatiykäna ukarjamaw Josafatampi mayninakampix lurapxäna. Ukham lurasaxa, ¿kunsa katuqapxäna? Uka chʼaxwäwin atipjasaxa, ‘wali kusisitaw’ Jerusalenar kuttʼxapxäna, ukat “Tatitun temploparuwa sarapxäna salterionakampi, cítara, ukhamarak trompetanakan tocañanakapampi” (2 Cró. 20:27, 28). Jichhürunakanxa ukhamarakiw jiwasax khitinak tuqitï Diosax yatichkistu ukanakar istʼañasa.

Kawkintï tantachasktan uka utanak sum uñjapxañäni

13. ¿Ezequiasax apnaqañ qalltkäna ukhaxa kunsa lurayäna?

13 Ezequiasax ukhamarakiw Diosan utapar munatapxa uñachtʼayäna. Apnaqañ qalltkäna ukhatpachwa Diosan utapxa sum wakichayäna. Sacerdotenakampir levitanakampiruw qʼumachapxañapatak uttʼayäna, ukat 16 urunakanwa qʼum jaytapxäna (2 Crónicas 29:16-18 liytʼasiñapawa). Jiwasax ukhamarakiw kawkintix tantachasktan uka chiqanakxa sum uñjañasa, ukat wakisirjamäni ukhaxa, sum askichañasawa. Ukhamatwa Diosar taqi chuym yupaychatas uñachtʼayañäni. Chiqansa, jilat kullakanakax taqi chuymaw ukham lurañ yatipxi, uk uñjasaw yaqhipax wal muspharapxi. Ukat taqi chuym luqtasax Jehová Diosaruw jachʼañchaytanxa.

14, 15. ¿Kuna luräwis Jehová Diosarux jachʼañcharaki? Uk mä uñachtʼäwimpi qhanañchtʼma.

14 Inglaterra markan utjir alay tuqinkir mä markanxa, jilat kullakanakax Tantachasiñ Uta askichañ amtapxatayna. Ukampis uka jakʼan jakasir mä chachax janiw askichasiñap munkänti, kuna laykutix utapar Tantachasiñ Utat jaljkäna uka pirqax liwisirjamänwa. Ukham jan munipanxa, nänakaw uka pirqxa askichtʼasipkäxa, janiw kunsa mayipkämati sasaw jilatanakax munasiñampi uka tatar sapxatayna. Chiqansa, uka uyu machaqat saytʼayañatakix wal irnaqapxäna. Ukampis wali sum lurapxäna. Uk uñjasasti uka tatax suma jaqïxänwa, jupaw jichhax Tantachasiñ Utxa uñjañ yanaptʼaski.

15 Ukhamaw Diosan markapax Uraqpachan Tantachasiñ Utanak lurasipki. Yaqha markar khitataw walja jilat kullakanakax sarapxaraki. Ukhamata Tantachasiñ Utanaka, Betel utanaka ukat jachʼa tantachäwinakataki Tantachasiñ Utanaka sapüru lurapxañapataki, ukatxa uka chiqanakan jakasir jilat kullakanakarakiw jupanakar yanaptʼapxi. Samuel sat mä jilatat parltʼañäni, jupax Ruth warmipamp chikaw Europa ukat África uksankir markanakar ukham luräwinakan yanaptʼir sarawayapxi. Ukat kawkir sarasasa jilat kullakanakamp chikax Diosan arunakapat yatiyirix sarapxapuniwa. ¿Kunatsa yaqha markanakar irnaqtʼir sarañ amtawayapxpacha? Samuelux akham siwa: “Yaqha sucursalanakan irnaqtʼañataki sarir walja jilat kullakanakaruw uñtʼtxa; jupanakaw ukham sarañatakix wal chʼamachtʼapxitu. Uka jilat kullakanakax wali kusisitaw taqi chuym irnaqtʼasipki. Uk uñjasaw nayax ukham sarañ amtawayaraktxa” sasa.

Diosan kamachinakap istʼapxañäni

16, 17. ¿Kunatakis Diosan luqtirinakapax sapa maras wal chʼamachasiwayapxi, ukat kuna askis utjawayi?

16 Ukat Ezequiasax janiw templo mayak askichkänti, jan ukasti Diosan arunakap istʼasaw sapa mar amtañataki Pascua mayampi uñstayäna (2 Crónicas 30:1, 4, 5 liytʼasiñapawa). Ukatxa, taqi markpacharuw invitacionanak apayäna. Ukhamaw jupasa Jerusalenan jakasirinakas alay tuqinkir israelitanakarux jawsapxäna (2 Cró. 30:6-9).

17 Jiwasax ukhamarakiw walja maranak lurasktanxa. Niya taqiniruw Jesusan jiwäwipa amtañataki utjki uka tantachäwir jawsasktanxa, kunjamatï Jesusax siskäna ukhama (Luc. 22:19, 20). Ukat uka tantachäwir sum jawsañatakixa, Yatiyañataki Tantachäwi siski ukanwa wakichastanxa. Ukham chʼamachasitasatxa, ¿kunjamsa Jehová Diosax bendispachïstu? Maymarax niya paqallq millón jilaw walpun uka tantachäwitakix chʼamachasiwaytanxa, ukat 17.790.631 ukhaw uka tantachäwir sarapxatayna.

18. Diosar taqi chuym luqtañax wali wakiskiriwa sasaxa, ¿kunatsa sissna?

18 Bibliax Ezequiasat akham siwa: “Israelan Tatit Diosaparuwa alkatasïna. Judá markankir taqi reyinakapatxa jupat nayra, jan ukax qhipatsa, janipuniw khitis jupjamax utjkänti. Jupasti Tatitumpipuniwa suma sarnaqäna, janiw jupatxa saraqkänti, ukhamarakiw jupax phuqhäna Moisesaru Tatitux mandamiento arunakapa churkana ukanakxa” sasa (2 Rey. 18:5, 6). Ukhamasti jiwasax Ezequiasat yatiqasisa Diosan utapar taqi chuyma munapxañäni, ukhamatwa Jehová Diosat ‘janipuni saraqkañäniti’ ukat wiñay jakañsa katuqarakiñäniwa (Deu. 30:16).

Taqi chuym istʼasirïpxañäni

19. ¿Jesusan jiwäwip amtañ wal munapxatapxa kunjamsa Diosan luqtirinakapax uñachtʼayapxi?

19 Josiasax Pascuatakiw wali sum wakicharakïna (2 Rey. 23:21-23; 2 Cró. 35:1-19). Aka urunakanxa ukhamarakiw jiwasax jachʼa tantachäwinak apañatakisa Jesucriston jiwatap amtañatakis taqi chuym wakichastanxa. Yaqhip markanakanxa tantachäwinakax apnaqirinakan jarkʼatawa, ukampis yaqhip jilat kullakanakax Criston jiwäwipa amtañ laykux janiw jiwañsa axsarapkiti, uka tantachäwxa apapxapuniwa. Maysa tuqitsti, irpir chuymaninakax wali amuyumpiw wakichapxaraki, ukhamata chuymankipstat jilat kullakanakas uka tantachäwir sarapxañapataki.

20. 1) Josiasax apnaqaskäna ukhaxa, ¿kunas kamachäna, ukat jupax kunsa luräna? 2) ¿Kunsa jiwasax yatiqassna?

20 Ukat Jehová Diosan utapwa Josiasax askichayarakïna. Niya chikankapxäna ukhaxa, “Moisés tuqi churatäkäna uka Tatitun ley libropa” Hilcías sacerdotex jikxatatayna, ukatxa Safán sat qillqiriruw uka libro churäna. Ukat Safanasti Josiasan ukar apasinwa liytʼarapïna (2 Crónicas 34:14-18 liytʼasiñapawa). ¿Ukat Josiasax kunsa luräna? Uk istʼasinxa, chuym chʼallxtayasisinwa isipsa chʼiyanuqasïna, ukat jankʼakiw yanapirinakapar khitäna Jehová Diosax kamsisa uk yatxatanipxañapataki. Uka markanxa, yupaychañ tuqit sinti jan walinak lurapxtaxa, ukatwa tʼunjatäni sasaw Jehová Diosax Hulda sat mä warmi profeta tuqi yatiyäna. Ukampis Josiasax wali chʼamachasisaw kʼari diosanakar chhaqtayäna, ukhamata uka diosanakar jan yupaychxapxañapataki. Ukanak lurasaw Diosan chuymapar purtʼäna ukat janiw tʼunjatäpkänti (2 Cró. 34:19-28). ¿Kunsa jiwasax yatiqassna? Kunjamtï Josiasax Diosan kamachinakapar taqi chuym istʼkänxa ukham istʼañasarakiwa. Ukat kʼari diosanakar yupaychañsa jan wali luräwinaksa ukhamaki israelitanakjam uñchʼukisksna ukhaxa, janiw walïkaspati. Kunjamtï uñjktanxa, Josiasax taqi chuymaw chiqa yupaychäwi arxatäna, ukxa Jehová Diosax sum yatïna.

21, 22. 1) ¿Kunatsa Diosan Utapar taqi chuyma munañasa? 2) ¿Jutïr yatichäwinxa kuna tuqitsa yatxataskañäni?

21 Asa, Josafat, Ezequías ukat Josías uka pusi apnaqirinakax taqi chuymapuniw chiqa yupaychäwsa Jehová Diosan utapsa arxatapxäna. Jiwasax ukhamarakiw Diosar taqi chuyma alkatañasa ukat yupaychañasa. Jichhatix kamachinakaparjam sarnaqapxañäni ukat khitinak tuqitix yatichkistu jan ukax chiqañchkistu ukanakar istʼañäni ukhaxa, janiw kunat amtasiñas utjkaniti.

22 Ukampis taqi chuym yatiyir sarañatakisa yaqhanakar yatichañatakisa, ¿kunas yanaptʼistaspa? ¿Kunjamatsa wayn tawaqunakax alaxpachankir wali munasir Awkisar taqi chuym luqtapxaspa? Uka tuqitwa jutïr yatichäwin uñjaskañäni. Ukat kuna jan walimpis Supayax jan waltʼayañ munistu, kunjamsa ukat amuyassna uksa yatxatarakiñäniwa. Ukhamasti, Diosan kamachinakapar taqi chuym istʼañäni ukhaxa, Jesusar uñtasitaw kunsa lurarakiñäni. Ukat “utamar munañaw nayar tukuntitu” sasaw mä profeciax Jesusxat parli (Sal. 69:9; 119:111, 129; 1 Ped. 2:21).

¿Amttati?

• ¿Jehová Diosan bendicionap katuqañatakix kunjamsa luqtañasa, ukat kunatsa?

• ¿Jehová Diosar atinisitasxa kunjamatsa uñachtʼaysna?

• ¿Aqkir chuymanïñax kunjamsa Diosan kamachinakap istʼañ yanapistaspa?

[Jisktʼanaka]

[9 janan fotonakapa]

¿Asa, Josafat, Ezequías ukat Josías chachanakax kunjamsa Diosan utapar munapxatap uñachtʼayapxäna?