Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jan walinakar atipapxañapatakix kunjamsa wawanakar yanaptʼsna

Jan walinakar atipapxañapatakix kunjamsa wawanakar yanaptʼsna

Jan walinakar atipapxañapatakix kunjamsa wawanakar yanaptʼsna

WAWANAKASAX walja yantʼanakanwa uñjasipxi. Supayan apnaqat akapachanwa jikxatasipxi, ukat “waynanakan jan wali luräwinakapatxa” jithiqtañatakis chʼamachasipxañaparakiwa (2 Tim. 2:22; 1 Juan 5:19). Janiw ukakïkiti, ‘waynäkasina Diosat’ amtasiñataki chʼamachasipki uk uñjasaw yaqhip masinakapax sawkasipxi ukat jiskʼachapxi, taqi ukanak aguantapxañapawa (Ecl. 12:1). Víctor sat mä jilatax escuelar sarkäna uka tuqit akham amti: “Diosan Qhanañchiripätaj laykuxa, nayat burlasirisa qallasirisa utjapunïnwa. Awisax yantʼanakax sintipunïxänwa ukat escuelar sarañsa janiw munxayätti” sasa. *

Janiw akapachan yantʼataki uñjasipkiti. Jan akapachankïrjamäñatakisa, awisax munañanakapar atipañatakis chʼamachasipxañaparakiwa. Katy sat mä tawaqitax Jehová Diosan Qhanañchiripawa ukat akham siwa: “Mayninakan yaqhachatäñax janiw kuna askïkisa” sasa. Alberto sat mä cristian waynax akham sarakiwa: “Amigonakajax sapa seman tukuyaw jupanakamp misttañataki invitapxirïtu, chiqas nayax jupanakamp sarañ munarakirïtwa” sasa. Yaqhip wayn tawaqunakax escuelan atiptʼañataki anattʼäwinakax utjki ukar sarañsa wal munapxi, ukampis jan wali masinakamp sarnaqasax kuna jan walinakarus puripxaspa uk amuyasaw ukanakar jan sarapkiti. Tania sat kullakitax akham sarakiwa: “Walpun anattʼañ munirïta. Equipon anattʼañamapuniw sasaw anatañ tuqit yatichirinakax sapxirïtu. Nayatakix janiw sañax wali chʼamänwa” sasa.

Ukampis awk taykanaka: ¿kunjamsa wawanakamar uka jan walinakar saykatañ yanaptʼapxasma? Awk taykanakaw wawanakapar sum uñjapxañapa sasaw Jehová Diosax Arupan qhanañchi (Pro. 22:6; Efe. 6:4). Wawanakamar yatichkasaxa, taqi chuyma Jehová Diosar istʼañ munapxañapatakiw yanaptʼapxañama (Pro. 6:20-23). Ukhamatwa wawanakamax sapäkasas uka jan waltʼäwinakarux jupanakpacha atipjapxarakini.

Wawanakar uywañasa, familia uñjañasa ukat taman luräwinak phuqañas chʼamakiwa. Ukat yaqhipax chachatsa warmitsa sapakiw wawanakar uywapxi. Yaqhip chachasa jan ukax warmisa janiw familiapan Diosar yupaychapxañapxa munapkarakiti. Ukampis awk taykanakax wawanakar yatichañatakisa yanaptʼañatakisa tiempo apstʼasipxañapawa, uk Jehová Diosax muni. Ukhamasti awk taykanaka: ¿kunjamsa wawanakamar jan walinakar saykatañsa, jan wali masinakapar janiw sañsa ukat yantʼanakar atipañsa yanaptʼapxasma?

Diosamp sum apasipxañapawa

Wayn tawaqunakaxa, Jehová Diosar uñjapkaspas ukhamwa amuyapxañapa. Ukampisa “jan uñjkañ Diosarux uñjkaspas” ukham amuyapxañapatakix yanaptʼañasawa (Heb. 11:27). Victot amtañäni, awk taykapaw Diosamp sum apasiñ yanaptʼapxatayna. Jupax akham siwa: “Diosar mayisiñax kunatsa wali aski uk yatichapxitu. Jiskʼäkayät ukhaxa, sapa arumaw Diosat mayisirïta. Jehová Diosax nayampïkaspas ukham amuyirïta” sasa. ¿Jumanakax wawanakamap chik Diosat mayisipxirïtati? ¿Wawanakaman mayisitanakap istʼapxirïtati? ¿Pachpa arunakampikiti sapa kutis mayisisipki? ¿Chuymapan kunatï utjki ukax mayisitanakapan amuyasiti? Ukhamasti, kunjamsa Diosar mayisipxi uk istʼasaw kunjamsa Diosampix apasisipki uk amuysna.

Bibliat sapak liyisaw wayn tawaqunakax Diosar jukʼamp jakʼachasipxarakispa. Katy sat tawaqitax akham saskakiwa: “Jiskʼäkasin Biblia qalltat tukuykam liyiñax wal yanaptʼawayitu, naya contra saytʼirinaka utjkipansa, Jehová Diosaw nayampïski sasaw sirïta” sasa. ¿Wawanakaman Bibliat sapak liytʼapxañapatakix wakichäwinïpxiti? (Sal. 1:1-3; 77:12.)

Ukampis yaqhip wayn tawaqunakax janiw awk taykapar jankʼaki istʼapkarakiti. Yaqhipasti qhawqha maranïpxchïya ukarjamaw Diosampix sum apasipxaraki. Ukampis awk taykan jan yatichataxa, wayn tawaqunakax janiw Diosampix sumpun apasipkiti. Ukhamasti, Diosan arunakapampi wawanakamar sum yatichapxañamawa, ukhamatwa kawkinsa Diosan kamachinakaparjam sarnaqapxani (Deu. 6:6-9). Ukat kunjamsa Jehová Diosax jupanakar uñjaski uksa sum amuyapxarakini.

Wawamp sum parltʼasiña

Jupanakamp sum parltʼasisarakiw wawanakar yanaptʼsna. Kunanakas chuymanakapan utji uk yatiñataki jisktʼasin sum istañasawa, ukat inas awisax mayjanakaki parlxapxchini, ukampis istʼañasawa. Pä yuqitani Ana sat mä warmix akham siwa: “Kuns jupanakax lupʼipxi ukat kuna jan waltʼäwinakans uñjasipxi ukwa jisktʼasax sum amuyta” sasa. Kunjamsa jupanakarux istʼasipkta ukxa wawanakax sum amuyasipxi. Taniat amtañäni, jupax akham siwa: “Awk taykajax wali sum istʼapxitäna ukat kuntï siskayäta uksa janirakiw armasipkänti. Yatiqir masinakajan sutinakapsa yatipxänwa, jupanaktsa jisktʼapxarïtuwa ukat kunanakatsa parlapxirïta ukanak sum amtasipxiri” sasa. Ukhamax wawanakamp wali sum parltʼasiñatakixa, istʼirïñasawa ukat amxäsiñasarakiwa.

Manqʼasiñ horasanakaw yaqhip familianakax sum parltʼasiñ yatipxi. Ukat Víctor sat waynax saskakiwa: “Familpach manqʼtʼasiñax nänakatakix wali askipunïriwa. Mesan taqini quntʼasiñapwa suyapxirïta, manqʼkasax janiw radio ischʼukipxirïkti, televisionsa janiw uñchʼukipxirïkti ukat janirakiw kunsa liyipxirïkti. Nänakkam parltʼasiñax wali wakiskiripunïnwa, ukaw familiajamp sum apasiñatakisa ukat masinakajampi sapür escuelan jan walinakar wiytapkitäna ukar atipjañatakis yanaptʼawayitu. [...] Niyakixay awk taykajamp parltʼasiñ yatitächiyätxa, kuna jan walinakan uñjasisas jupanakamp yanaptʼayasiñ janiw axsarirïktti” sasa.

Awk taykanaka, akham jisktʼasipxañamawa: “¿Qhawqha kutis semanan familjam manqtʼasipxtxa?” sasa. Familian walja kuti manqʼtʼasiñax utjani ukhaxa, wawanakamampix wali sumarakiw parltʼasipxäta.

Yatiqatarjam yatsuña

Familiana Diosar Yupaychañataki Aruma siski uka wakichäwixa sapa semana apañasawa, ukhamawa wawanakampi parltʼasiñasa utjani ukat jan walinakar atipañsa yanaptʼarakiñäni. Albertox akham saskakiwa: “Kunjamsa jikxatasipxta uk amuyañatakiw awk taykajax Familiana Diosar Yupaychañataki Aruman jisktʼasipxiri, ukat kunanakatï jan waltʼayapkitäna ukarjam yanaptʼañatakiw yatichäwinak thaqtapxirïna” sasa. Ukat mamapax akham sarakiwa: “Familjam Bibliat yatxatkasaxa, yatiqatarjamaw uñachtʼäwinakampi yatsupxarakirïta. Ukham lurañax wali askïnwa, ukhamatwa wawanakajax iyawsäwipat arsusiñatakisa yatichäwinakax chiqätap uñachtʼayañatakis wakichtʼatäpxiri. Ukatxa, jan waltʼäwinakar jan axsaras atipjañapatakis wakichatäpxarakiriwa” sasa.

Kunapachatï wayn tawaqitanakar masinakapax jan walinakar wiytapxani ukhaxa, janiw aliqakix janiw sapkaniti, jan ukasti kunatsa janiw sapxi uk sum qhanañchapxañawapa. Jan sum qhanañchañ yatisax janirakiw chiqa yupaychäwi tuqit saytʼasiñ yatipkaniti, jan ukasti axsarxapxakiniwa. Ukat Jehová Diosan Qhanañchirinakapätap layku jupanakat sawkasipxani ukhaxa, kamsañs yatipxarakiniwa. Ukhamasti, yatiqataparjam uñachtʼäwinakampi yatsuwayasax janiw qhanañchañ axsarayasipkaniti.

Familiana Diosar Yupaychañataki Aruma sat wakichäwin yatxatkasaxa,  18 janankki uka recuadro uñxattʼasma, ukanwa yatiqatarjam uñachtʼäwinakampi yatsuñatakix utji. Ukham yantʼañatakixa, chiqäkaspas ukhamäñapawa ukat wawanakamax kamsapxisa ukarjamäñaparakiwa. Ukatxa, Biblian parlki uka sarnaqäwinakampi yanaptʼasisas yatsupxarakismawa. Utan ukham wakichasiñaxa wali askipuniwa, ukhamatwa wawanakamax escuelansa, jan ukax yaqha chiqanakansa yantʼanakar saykatapxani.

¿Utaman sumankañax utjiti?

¿Wawanakamax escuelat mistusax jankʼakit utar sarañ munapxi? Utamantï sumankañax utjchi ukhaxa, jan walinakar ukat yantʼanakar saykatañatakix utanwa yanaptʼa jikxatapxani. Betelan irnaqtʼir mä kullakax akham siwa: “Utajanxa sumankañaw utjäna, ukaw escuelar sarkayäta ukhax walpuni yanaptʼitäna. Escuelan wali yantʼatas uñjaskchiyätxa, utar kuttʼasaw sumankañ jikxatirïta” sasa. ¿Utaman sumankañax utjarakiti? ¿“Colerasiñanaka”, tuqisiñanaka, “tʼaqaqtasin yaqha” yaqha sarnaqañakicha utji? Jan ukaxa, ¿‘munasiña, kusisiña ukat sumankañacha’ utji? (Gál. 5:19-23.) Utaman jan waltʼayasiñanak utjatap amuysta ukhaxa, ¿janit wawanakaman sumankañ jikxatapxañapatakix uka jan walinak askichañax wakiskaspa?

Maysa tuqitxa, jan walinakan uñjasipxipanxa, janiw sapaki jaytañax wakiskaspati. Diosar taqi chuym luqtir jilat kullakanakar jawstʼañaw wakisispa. Sañäni, ¿janit familian kuna kusistʼäwinak wakichasas uka jilat kullakanakar jawstʼañax wakiskaspa? Inas manqʼäwinak wakichañ amtasax tamanak tumptʼir jilatanakaru, jan ukax precursoranakar jawstʼsna. Inas jumax misionerjam irnaqtʼiri, Betelan irnaqtʼiri jilat kullakanakar uñtʼsta, jupanakar wawanakamax telefonot jawstʼapxañapakisa carta tuqi qillqtʼapxañapatakisa jan ukax Internetnam qillqtʼapxañapatakis yanaptʼapxarakismawa. Uka kasta amigonïpxani ukhaxa, wawanakamax Diosar jukʼamp luqtañatakiw suma amtanak uchasipxani ukat janiw jan wali thakir sarapkaniti. Kunjamsa apóstol Pablox Timoteo waynarux yanaptʼäna uk amtañäni (2 Tim. 1:13; 3:10). Jupanakax wali sumpun apasipxäna, ukhamatwa Timoteox Diosar jukʼamp luqtañ tuqit jan armaskänti (1 Cor. 4:17).

Wawanakamar qʼayachtʼapxam

Kunjamsa wayn tawaqunakax Supayan apnaqat akapachan yantʼatäkasas askinak tuqit saytʼasipxi, uk uñjasax Jehová Diosax wal kusisi (Sal. 147:11; Pro. 27:11). Jumanakasa ukham sarnaqir uñjasax kusisipxarakpachätawa (Pro. 10:1). Wawanakamar munasitamxa uñachtʼayapxañamawa ukat kuna askinak luripansa walik ukham lurtaxa sapxañamarakiwa. Awk taykjamax Jehová Diosat yatiqasipxañamawa. Kunapachatï Jesusax bautisaskäna ukhax akham sänwa: “Jumätawa nayan munat Wawaxaxa, kawkïrirutix nayax ajlliskta ukaxa” sasa (Mar. 1:11). Jesusax walja yantʼanakaruw saykatañapäna ukat Awkipan ukham suma arunakapaxa, ¡walpun chʼamañchpachäna! Jumanakax ukham lurapxañamarakiwa: walpun munassma, jumanwa kusisiñax utjitu sapxañamarakiwa.

Chiqpachansa janiw awk taykanakax taqi yantʼanakatsa, qallasirinakatsa, sawkasirinakatsa wawanakapar jarkʼaqapkasmati. Ukampis uka jan walinakar saykatañatakiw yatichapxasma. Jehová Diosamp sum apasipxañapatakiw yanaptʼapxañama ukat familian wali sum parltʼasiñ utjañapatakisa chʼamachasipxañamarakiwa. Ukat Familiana Diosar Yupaychañataki Aruma wakichäwimpiw yanaptʼapxarakisma. Ukatsti, sumankañaw utanxa utjañaparaki. Wawanakamar ukham yanaptʼapxätaxa, jan walinakar atipjapxañapatakix wakichtʼatäpxaniwa.

[Qhanañchäwi]

^ Aka wakichäwinxa yaqha sutinakampi uchatawa.

[18 janan recuadropa/fotopa]

 KUNA TUQINAKATSA YATSUWAYSNA

Familiana Diosar Yupaychañataki Aruma wakichäwinxa kunjamsa yatiqatarjam yanaptʼapxasma uk jichax uñjañäni.

▸ Anatañ tuqit mä yatichiriw wawamar escuelan anattʼañapataki jawstʼaski.

▸ Yuqamax utaruw saraski ukat mä yatiqir masipaw cigarrillo pitañapataki churaski.

▸ Yatiyaskiri wasitampi uñjapxäma ukhaxa nuwjapxämawa sasaw wawamar axsarayapxi.

▸ Utat ut yatiykasaxa, wawamax mä akatjamat mä yatiqir masipampi jikintasi.

▸ Kunatsa banderar jan jachʼañchkta, uk masinakamampir qhanañchapxita sasaw wawamarux yatiqañ utan yatichirix mayi.

▸ Jehová Diosan Qhanañchiripätap laykuw mä yuqallitux wawamar sapa kuti phiskasi.

[17 janan fotopa]

¿Wawanakaman Bibliat sapak liytʼapxañapatakix wakichäwipax utjiti?

[19 janan fotopa]

¿Familjam kusistʼañanak wakichtʼkasax Diosar taqi chuym luqtir jilat kullakanakar jawstʼapxtati?