Jehová Diosjam wali suma apnaqirix janipuniw utjkaspati

‘Alaxpachankir Diosakiw chʼamani, taqi jaqinakan apnaqañanakapxaruxa.’ (DAN. 4:17)

1, 2. ¿Kunatsa jaqin apnaqäwipax jan walir puriwayi?

 CHIQPACHANSA jaqinakan apnaqäwipax qʼalpunwa aynachtʼawayi. Kunattix sum apnaqañatakixa janiw yatiñanïpkiti. Ukax jichhürunakan qhanaw uñjasi, kunattix marka pʼiqtʼirinakax ‘michʼaw tukupxi, qullqi chuymaraki, jachʼa jachʼaw tukupxi’, ‘jan yäqasirïnakäpxiwa, Diosar arkañarus janirakiw jaysxapxiti’, ‘arunak apnaqirinaka, jan wali luräwinakapxa janiw apanukupkiti, wali qhurunakäpxiwa, aski luräwinakan uñisirinakäpxiwa, aljantasirïpxiwa’ ukat ‘jachʼa jachʼaw tukupxaraki’ (2 Tim. 3:2-4).

² Adanampi Evampix Diosan Apnaqäwiparuw kutkatasipxatayna. Inas jupanakax jiwas pachaw apnaqasxañäni sasin amuyapxchïna, ukampis ‘akapacha apnaqiri’ Supayampiw apnaqayasxapxäna. Akapachax Supayamp suxta waranq maranak apnaqatäsaxa, sinti jan walinakanwa jaqinakax jikxatasipxi (Juan 12:31). Jichhürunakatxa mä librox akham siwa: “Sum jakasiñ thaqañax inamayawa” sasa. Ukat akham sarakiwa: “Akapachan  sum jakañax janipuniw jikxatañjamäkiti; ukat sum jakasiñ jikxatañ munasax jukʼamp jan walirukiw puripxi, sañäni: marka apnaqirinakakiw munañapar apnaqapxi ukat chʼaxwäwinakaw utjaraki” sasa (Historia Oxford del siglo XX). ¡Uka arunakax chiqäskapuniwa! Jaqinakan apnaqäwipax jan waliruw puriwayi.

3. Adanampi Evampitï jan juchachasipkasapänxa, ¿kunjamsa Diosax Uraq apnaqaspäna?

³ Jehová Diosakiw suma Apnaqirixa, Adanampi Evampix uka Apnaqäwiparuw kutkatasipxäna, ¡ukham jan wal lurapxatapastï! Jupanakatï jan kutkatasipkasapäna ukhaxa, kunjamsa Diosax Uraqi apnaqaspäna uk janiw yatktanti. Ukampis wali munasiñampi ukat jan khitir yaqhachasaw sum apnaqaspäna (Hech. 10:34; 1 Juan 4:8). Niyakixay wali yatiñkankañanïchixa janipuniw akapachan apnaqir politiconakjamax jan walinak lurkasapänti. Jïsa, Diosan chiqpach Apnaqäwipakiw ‘taqi jakirinakaru askinak jilarkir churasapänxa’ (Sal. 145:16). Chiqpachanxa, uka Apnaqäwikiw wali sum apnaqistasapäna (Deu. 32:4). ¡Ukham jan walir purtʼasiwaytanstï!

4. ¿Supayax munañaparukit taqi kuns luri?

⁴ Ukampis ak amtañaw wakisispa: Jehová Diosax jaqinakkam apnaqasipxpanay sawaykchisa, ¿ukampix jupanakar apnaqañatakix janis Munañanïxaspa ukhamti sañ munäna? Janiwa. Ukhamax ‘alaxpachankiri Diosakiw taqi jaqinakan apnaqañanakapxaruxa’ chʼamani. Babilonia marka apnaqiris ukax chiqaskapuniw sänwa (Dan. 4:17). Jïsa, Diosan Apnaqäwipaw munañap phuqasiyani (Mat. 6:10). Chiqansa, Jehová Diosaw Supayar ‘akapach diosjam’ apnaqir ukhamak uñjaski, ukhamatakwa kuntï Supayax Diosar kutkatasisin arsuwaykäna ukax askichasini (2 Cor. 4:4; 1 Juan 5:19). Ukampis Supayax janiw taqi kunsa munañaparjam lurkiti, jan ukasti Jehová Diosan jarkʼataw uñjasi (2 Cró. 20:6; Job 1:11, 12 ukat 2:3-6 uñxattʼarakismawa). Akapachax Supayan apnaqatäkchisa, Jehová Diosan Apnaqäwip tuqi saytʼasiri jaqinakax utjapunïnwa.

Diosax Israel marka Apnaqi

5. ¿Kunsa israelitanakax arsuwayapxäna?

⁵ Abel chachax jakkäna uka tiempot Israel markax uttʼaskäna uka tiemponakkamaxa, Jehová Diosar taqi chuym yupaychiri ukat kamachinakap istʼir chachanakasa warminakas utjapunïnwa (Heb. 11:4-22). Ukat Moisesax jakkäna uka tiemponxa, Jacob chachan wawanakapampiw Diosax mä arustʼäwir mantäna, jupanakaw Israel markäpxäna. 1513 nayrïr pacha maranxa, israelitanakasa  wawanakapasa Jehová Diosarux Apnaqirisarjam uñjañäni sasaw amtapxäna, ukatwa akham sapxäna: “Lurañäniwa kunanaktix Tatitux siski ukanaka” sasa (Éxo. 19:8).

6, 7. ¿Kunjamsa Jehová Diosax Israel markar Apnaqawayi?

⁶ Jehová Diosaxa israelitanakarux markapäñapatakiw mä amtampi ajllïna (Deuteronomio 7:7, 8 liytʼasiñapawa). Ukampis janiw jupanak laykukix uk lurkänti. Jan ukasti Sutip qʼumachañataki ukat taqi kunxar Munañani Diosätap qhanañchasiñapatakïnwa. Jehová Diosaw chiqpach Diosax sasaw israelitanakax qhanañchapxañapäna (Isa. 43:10; 44:6-8). Ukatwa jupanakar akham säna: “Jumanakasti Diosan qʼuma ajllit markapäpxatam layku. Juparakiwa taqi markanakat sipansa jumanakaru ajllisipxtam jumanakax jupan markapäpxañamataki” sasa (Deu. 14:2).

⁷ Diosax israelitanakar apnaqkäna ukhaxa, pantjasirïpxatapxa sum yatïna. Ukat Moisés tuqiw kamachinak churäna, ukhamatwa Diosax qullanätapa, kunatï chiqäki ukar munirïtapa, khuyapayasirïtapa ukat paciencianïtap uñachtʼayäna. Ukat Josué chachax jakkäna uka tiemponxa, Israel markax Diosan kamachinakapar istʼasax walja bendicionanakwa katuqäna ukat sumankañanwa jakasipxarakïna (Jos. 24:21, 22, 31). Jehová Diosjam wali suma Apnaqirix janipuniw utjkaspati, ukwa israelitanakan sarnaqäwipax uñachtʼayawayi.

¡Jaqin apnaqatäñ ajllisax jan waltʼäwiruw purtʼasipxäna!

8, 9. ¿Kunsa israelitanakax jan amuytʼasis mayipxäna, ukat kunarus putʼasipxäna?

⁸ Israelitanakax walja kutiw Diosat jithiqtapxäna ukat janirakiw Diosax jupanakar yanaptʼxänti. Samuel profeta tuqiw mä rey mayipxäna. Uka mayitaparjam luram sasaw Diosax säna, ukampis akham sasaw profetarux qhanañchäna: “Janiw jumaruti jiskʼachapktamxa, jan ukasti nayaruw jiskʼachasipkitu, jan nayan jupanakaru apnaqañax layku” sasa (1 Sam. 8:7). Uka mayitapar istʼkchïnsa, kuna jan walinakansa uñjasipxañapäna uksa yatiyarakïnwa (1 Samuel 8:9-18 liytʼasiñapawa).

⁹ Jaqinakan sarnaqäwipaxa, uka arunakax chiqätapwa uñachtʼayawayi. Reyinakan apnaqäwipax jan walinakanwa Israel markarux uñjasiyäna, ukat kunapachatï Diosar kutkatasir reyinakax apnaqapkäna ukhaxa, jukʼamp jan walinwa uñjasipxäna. Uka tiempot jichhürkamaxa, taqi markanakanwa ukax uñjasiski: mä apnaqiritï Diosar jan atiniskaspa ukhaxa, janiw kuna askinaksa wiñayatak jikxatkaspati. Ukampis jan kuna axsarasa ukat sumankaña jikxatañatakisa Diosaw bendicitu sapki uka politiconakatxa, ¿kamsnasa? Chiqas jupanakax janiw Jehová Diosar atinisipkiti, ukhamax janirakiw Diosax jupanakar yanaptʼkiti (Sal. 2:10-12).

Diosan apnaqat mä machaq marka

10. ¿Kunatsa Jehová Diosax Israel lanti yaqha marka ajllisïna?

¹⁰ Israelitanakax Diosar taqi chuyma luqtañ jan munapxatapxa tiempompiw ukax qhan uñjasiwayi. Jupanakax Mesiasarux janiw katuqañ munapkänti, ukatwa Jehová Diosax jupanak lanti yaqha marka ajllisïna. Ukhamatwa, Pentecostés 33 maran mä machaq tama uttʼayäna, jupanakaw alaxpachar sarañatak ajllitäpxäna. Jehová Diosan apnaqat uka machaq markarux ‘Diosan Israelapa’ sasaw apóstol Pablox sutichi (Gál. 6:16, MT).

11, 12. ¿Israel markampi ukat ‘Diosan Israelapampix’ kunansa niya kikpakïpxi?

¹¹ Nayra Israel markampi ukat ‘Diosan Israelapampix’ niya kikpäpxiwa, ukampis yaqha tuqinakatxa mayjäpxarakiwa. Amuytʼañataki, cristian tamax janiw mä jaqin apnaqatäkiti ukat janirakiw juchanakap pampachayasiñatakis animalanak luqtapkiti. Ukampisa, israelitanakjamarakiw suma uttʼayatäpxi, ukanxa irpir chuymaninakaw pʼiqtʼapxi (Éxo. 19:3-8). Uka jilatanakax janiw cristian tamarux munañapar apnaqapkiti. Jan ukasti sumwa uñjapxi ukat Diosar luqtañatak luräwinakansa yatiqaskañwa sarnaqapxaraki.  Wali munasiñampi ukat respetompiw tamarux uñjapxi (2 Cor. 1:24; 1 Ped. 5:2, 3).

¹² ‘Diosan Israelapasa’ ukat ‘yaqha ovejanakjam’ uñtʼatäpki uka cristianonakas taqiniw kunjamsa Jehová Diosax israelitanakamp apasïna ukanakat sum amuytʼañasa. Ukhamatwa, Juparusa ukat markaparus jukʼamp munasiñäni (Juan 10:16). Kawkïr reyis apnaqirïna ukarjamaw israelitanakax walinaksa jan walinaksa lurapxirïna. Tamanak irpir chuymaninakaxa, ¿kunsa uka sarnaqäwit yatiqasipxaspa? Jupanakax janis reyïpkchixa, yatiqaskay iyawsäwinïpxañapapuniwa (Heb. 13:7).

Jichhürunakan Diosan Apnaqäwipa

13. ¿Kunas 1914 maran pasawayi?

¹³ Jaqinakan apnaqäwipax niyaw tukusxani sasaw Jehová Diosan Qhanañchirinakapax Uraqpachan yatiyasipki. 1914 maran Jesucristor Reyit uttʼaykäna ukhaw Jehová Diosax alaxpachan Apnaqäwip uttʼayäna. Uka maranwa Jesusarux ‘mä atipjirjam mistuyäna jukʼampi atipjäwinaka atipjañapataki’; ukat ‘timasirinakap’ taypin apnaqañapatakiw Diosax munañanïñ churäna (Apo. 6:2; Sal. 110:2). Ukampis taqi markanakax janipuniw Diosan Apnaqäwipar atinisiñ munapkiti, ukampix “janiw Diosax utjkiti” sapkaspas ukhamawa, ukax ¡wali llakkañapuniwa! (Sal. 14:1.)

14, 15. 1) ¿Khitinak tuqis jichhürunakan Diosax uñjistu, ukat kunanak jisktʼasiñasas wakisispa? 2) Diosjam yaqha Apnaqirix janipuniw utjkaspati, ¿kunanakas uk uñachtʼayi?

¹⁴ Alaxpachar sarir ajllitanakatxa jukʼanikiw aka Uraqin jiltʼxapxi. Jupanakaw ‘Diosan Israelapjamax’ ‘Criston sutipxaru, jupa lanti khitanitäpxi’ (2 Cor. 5:20, MT). Taqpachanisti Amuyasiri Chiqapa Uywatäpxiwa, jupanakawa pachpa ajllitanakaru ukat walja jaqinakjam uñtʼatäpki ukanakaru Diosan yatichäwinakap churapxañapatak uttʼayatäpxi. Uka walja jaqinakaxa, aka Uraqin wiñay jakañ suyasipki, millón millonäpxiwa (Mat. 24:45-47, MT; Apo. 7:9-15). Taqi kunatï Jehová Diosar yupaychañataki utjkistu ukanakaxa, kunjamsa Diosax Amuyasiri Chiqapa Uywataru bendiciski ukwa uñachtʼayistu.

¹⁵ Akham jisktʼasiñasaw wakisispa: “¿Taman kuna lurañanakatï utjkitu ukanak phuqasktti? ¿Diosamp Apnaqatäñax nayatakix wali askiti ukat jan kun suyasat uka Apnaqäwir yanapasktxa? ¿Uka Apnaqäwit chʼamajarjam taqi chuyma yatiyaskakiwa sasat amtawaytxa?” sasa. Taqiniw Uraqpachan Jilïr Irpirinakan yatichäwinakaparjam sarnaqañasa  ukat taman irpir chuymaninakarus yanaptʼañasarakiwa. Ukhamatwa Jehová Diosan apnaqatäñ munatas uñachtʼaytanxa (Hebreos 13:17 liytʼasiñapawa). Diosan yatichäwip taqi chuyma katuqasaxa, mä wawakiw suman jakastanxa ukat aka jan wali pachansa kunatï chiqäki ukarjamaw sarnaqaraktanxa. Ukham sum sarnaqatasawa Jehová Diosarux jachʼañchi. Jupjam yaqha Apnaqirix janipuniw utjkaspati, ukaw qhanpach amuyasi.

Jehová Diosan Apnaqäwipaw atipani

16. ¿Kunsa sapa maynix amtxañapa?

¹⁶ Kuna jan waltinakatï Edén huertan Dios contra arsusiwaykäna ukanakax niyaw chiqapar askichasini. Ukhamasti jichhaw sapa maynis ak jisktʼasisin sum amuytʼasiñasa: “¿Jehová Diosan Apnaqäwiparut atinisïxa jan ukax jaqinakan apnaqäwiparuch atinisïxa?” sasa. Jehová Diosan Qhanañchirinakapjamaxa, llampʼu chuyman jaqinakaruw sum amuytʼasipxañapatak yanaptʼañasa, ukax mä aski luräwipuniwa. Niyaw Armagedón jachʼa chʼaxwäwix purinini, ukhaw Jehová Diosax akapach taqi apnaqirinakar qʼal tukjani (Dan. 2:44; Apo. 16:16). Kuntï jaqinakax Supayan apnaqatäsin kunayman apnaqäwinak uñstayawayapki ukanakax niyaw tukjatäxani, ukat Jehová Diosakiw Uraqpach Apnaqxani. Ukhaw Jehová Diosan Apnaqäwipjamax janipun utjatapxa qhan uñachtʼayasini (Apocalipsis 21:3-5 liytʼasiñapawa).

17. Khitis suma apnaqirix uk amuytʼañxa, ¿kunanakas aski jaqinakar yanaptʼani?

¹⁷ Khitinakatï Diosan Apnaqäwip tuqi janïr sum saytʼasipki ukanakaxa, kuna bendicionanakas Apnaqäwipan utjani ukxa, Diosar oracionan mayisisaw sum amuytʼxapxañapa. Akapachankir politiconakax ñanqha luririnakarusa, jaqi jiwayirinakarusa janipuniw chhaqtayirjamäpkiti. Ukampis Diosan Apnaqäwipaw taqi ñanqha luririnakar tukjani (Sal. 37:1, 2, 9). Akapach apnaqirinakax jupanakkamaw sapa kuti chʼaxwasipki, ukampis Jehová Diosax Uraqpachanwa ‘nuwasiñanak tʼakurayani’ (Sal. 46:9). Ukat jaqinakampi animalanakampix sumanwa jakasipxarakini (Isa. 11:6-9). Amtañäni, jaqinakax janiw sum apnaqasipkiti, ukatwa pisinkañas manqʼat jiwañas utji, uka jan walinakxa Diosaw askichani (Isa. 65:21). Ukatxa, janirakiw usuntañanakasa chuymankipstañasa jiwañas utxaniti, janipuniw mä suma amtani apnaqiris uk lurawaykiti (Job 33:25; Isa. 35:5, 6). Jiwatanakas paraisoptayat Uraqinwa jaktanxapxani (Hech. 24:15).

18. ¿Kunjamatsa Diosan Apnaqäwipax wali sumätap uñachtʼaytanxa?

¹⁸ Kunjamtï yatiqawayktanxa, Supayaw nayrïr awk taykasar Diosar kutkatasipxañapatak wiytawayi, ukhat jichhakamaw jan waltʼäwinakax utjayawayi, taqi ukanakxa Diosan Apnaqäwipakiw askichani. Supayax suxta waranq maranakaw jan walinak lurawayi, ukampis Jehová Diosax waranq maranakwa Jesús tuqix taqi uka jan walinak askichani. Ukawa Jehová Diosan Apnaqäwipjamax janipun utjatap uñachtʼayi. Jehová Diosan Qhanañchirinakapa satäpxtanwa, uka sutiwa Jupax Apnaqirisätapxa uñachtʼayani. Ukatwa sapürutjama taqi chuyma luqtiripätassa, Jupan Apnaqatäñ munatassa ukat Qhanañchirinakapätassa uñachtʼaytanxa. ¡Jehová Diosan Apnaqäwipjamax janipuniw utjkiti sasax taqi khitinakatï istʼañ munapki ukanakar yatiyapxapuniñäni!

¿Kunsa Diosan Apnaqäwipatxa...

• Deuteronomio 7:7, 8 liytʼasax yatiqawaytanxa?

• 1 Samuel 8:9-18 liytʼasax yatiqawaytanxa?

• Hebreos 13:17 liytʼasax yatiqawaytanxa?

• Apocalipsis 21:3-5 liytʼasax yatiqawaytanxa?

[Jisktʼanaka]

[29 janan fotonakapa]

Jehová Diosax taqi kunxar Munañanipuniwa

[31 janan fotopa]

Jehová Diosan Apnaqäwipar atinisisax mä wawakiw Uraqpachan jakastanxa