“Jan axsaramti, nayaw yanapaskäma”

JESUSAX arkirinakapar akham sänwa: “Supayasti jumanakat mä yaqhipanakarux carcelaruw apayani, taqi jumanakasti wali yantʼatäpxarakïtawa” sasa. Ukampis janïr uk arskasax akham sänwa: “Kuna tʼaqhisiñanakatï jumxaru jutkani ukanakatxa jan axsaramti” sasa. Jichhürunxa, Diosan Apnaqäwipat yatiyasiñapxa janiw Supayax munkiti, carcelar jistʼantañampiw chiqpach cristianonakar axsarayi. Ukat inas yaqhip marka apnaqirinakampi arknaqat uñjaschiñäni (Apo. 2:10; 12:17). Jesusan arsutaparjamaxa, ¿kunjamatsa Supayan yantʼanakapar jan axsaras saykatañatak wakichtʼassna?

Niya taqiniw awisax axsarayasiñ yattanxa, ukampis Jehová Diosaw jan axsarañasatakix yanapistani sasaw Bibliax qhanañchistu. Nayraqatxa, kunjamanakatsa Supayampi ukat yanapirinakapamp jan walinakar puriyistaspa uk qhanañchistu, ukhamat jan aynachtʼañasatak wakichtʼistu (2 Cor. 2:11). Uk amuytʼañatakixa, Bibliax qillqaskäna uka tiemponsa ukat jichhürunakansa, kunjamsa Diosan luqtirinakapax “Supayan kʼari arunakaparu atipjañataki” chʼamachasipxäna, uk jichhax uñjañäni (Efe. 6:11-13).

Mä qhuru reyix Diosar taqi chuym luqtir reyiruw axsarayañ muni

Khä 732 nayrïr pacha maranxa, Asiriankir Senaquerib qhuru reyix mayat mayatwa markanakar atipjaskäna. Ukat Diosan markapsa, Jerusalén markarus atipjarakïw sasaw amtäna, Jerusalenansti Diosat jan jithiqtir Ezequías reyiw apnaqaskäna (2 Rey. 18:1-3, 13). Senaquerib reyin amtap amuyasaxa, Supayax uka amtap phuqañapatakix jukʼampiw wiytäna, ukhamatwa Uraqpachat chiqa yupaychäw chhaqtayañ munäna (Gén. 3:15).

Jerusalenankirinakax jan chʼaxwasaki katuntayasipxaspa ukwa Senaquerib reyix munäna, ukatwa jaqinakaparux Jerusalenar uk yatiyir khitäna, uka jaqinakarux Rabsaqué chachaw pʼiqtʼäna (2 Rey. 18:17). * Jupax judionakaruw aynachtʼayañ munäna. ¿Kunjamanakatsa uk lurañ amtäna?

Saparstʼatäkasas Diosat janiw jithiqtapkänti

Rabsaqué chachax Ezequiasan yanapirinakaparux akham sänwa: “Yatiyapxam Ezequías reyiru Asiriankiri jachʼa reyin aka yatiyäwipa, akham sasa: ¿Kunarus jumax ancha alkatasta? [...] Nayax uñjtwa Egiptor alkatasitama. Ukhamax walikiwa, ukampis Egiptoxa mä chʼaxxata suqusar uñtatakiwa, ukatsti khititix ukar alkatasini ukan amparaparux chʼaphintasinxa  junuranttaniwa” sasa (2 Rey. 18:19, 21). Ukax kʼarïnwa, kunattix Ezequiasax janiw Egipto markar alkatkänti, uk sasinxa, “jan yanaptʼirini sapakipxtawa” sasaw Rabsaqué chachax judionakar sañ munaskäna.

Jichhürunxa, chiqa yupaychäwir uñisirinakax ukhamarakiw Diosan luqtirinakaparux saparstʼayañampi axsarayañ munapxi. Amuytʼañataki, mä kullakax Diosar luqtatap laykuxa, carcelar walja maranak jistʼantata ukat jilat kullakanakat jayarstʼat uñjasitayna. Ukampisa, ¿jan axsarañapatakix kunas yanaptʼatayna? Jupax akham siwa: “Oracionaw Diosar jakʼachasiñ yanaptʼitu [...]. Ukat kuntï Isaías 66:2 jiskʼa tʼaqan siski uk amtapunirïtwa [...] ukanxa, Diosaw ‘khititix pobre, llaktʼata sarnaqki’ ukanakar uñjaski siwa. Ukaw nayarux wal chuymachitäna ukat chʼamañchtʼarakitäna” sasa. Mä jilatarux ukhamarakiw carcelar walja maranak jistʼantapxatayna ukat janiw khitimpis parlayapkänti, jupax akham siwa: “Mä jiskʼa utaruw jistʼantapxitäna, ukampis Jehová Diosampi sum apasitax laykux janis jistʼantatäkiristxa ukham amuyasiyäta” sasa. Kunjamtï uñjtanxa, saparstʼat uñjasisas Jehová Diosamp sum apasipxatap laykuw aguantasipkakïna (Sal. 9:9, 10). Carcelar jistʼantata, familiaranakapatsa, amigonakapatsa, jilat kullakanakatsa jayarstʼat uñjasipxañapxa sum jupanakax yatipxäna, ukampis Jehová Diosatxa janipuniw khitis jayarstʼayapkasapänti (Rom. 8:35-39).

Ukhamasti, Diosamp sum apasiñatakix kuna yanaptʼanakatix utjki ukanakamp yanaptʼayasiñax wali wakiskiripuniwa (Sant. 4:8). Ukat akham jisktʼasiñasawa: “¿Jehová Diosax utjapuniwa sasat taqi chuym atinistxa? Ukat kun lurañatakisa, ¿Diosan Arupampipunit yanaptʼayastxa?” sasa (Luc. 16:10). Jehová Diosampi sum apasiñatak chʼamachasiskakiñänixa, janiw axsarkañäniti. Llakit judionakat parlkasaxa akham sasaw Jeremiasax säna: “Nayasti Tatay, juman sutimaruw artʼasinsma uka uraqi manqhatpacha [...]. [‘Kuna urutix nayax jawsksma uka urusti juttawa, ukatsti sarakistawa: Jan axsaramti’, NM]” sasa (Lam. 3:55-57).

Janiw pächasipkänti

Judionakan pächasipxañapatakix akham sasaw Rabsaqué chachax säna: “¿Janiti Ezequías reyisti apanukki alto chiqa qullunakan yupaychañanaka, uka [Jehová] Diosan altaranakapsa[?] [...] Tatituwa nayaruxa khitanitu aka markar nuwantañataki ukhamarak tukjañaxatakisa” sasa (2 Rey. 18:22, 25). Jehová Diosax markapampix wali coleratäkäspas ukat janis luqtirinakapar arxatañ munkaspa ukwa uka arunakampix amuyayäna. Ukampis ukax kʼarïnwa, kunattix Ezequiasarusa ukat chiqa yupaychäwir kuttʼapkäna uka judionakarus munasiñampiw Diosax uñjäna (2 Rey. 18:3-7).

Jichhürunakanxa, uñisirinakasax ukham sallqäpxarakiwa. Arsutanakapar chiqaw sapxañasatakixa, awisax chiq parlañ yatipxi, ukhamarus pächasiñasatakix kʼarimp yapxatasaw parlapxi. Amuytʼañataki, carcelan jistʼantat yaqhip cristianonakarux akham sapxataynawa: “Mä irpir jilatax Diosar luqtañat kutiqtxiwa, jumanakax kutiqtxapxañamarakiwa” sasa. Ukampis amuyasir cristianonakax janiw uka arunakamp sallqjayasipkiti.

Payïr Jachʼa Chʼaxwäwinxa, mä kullakaruw carcelar jistʼantapxatayna, ukat mä irpir jilataw Diosar luqtañat kutiqtxi sasin papelanak uñachtʼayapxatayna. Jichhax uka jilatat kamstas sasin jisktʼapxän ukhaxa, uka kullakax  akham sataynawa: “Jupax pantjasir jaqikirakiwa” sasa. Uka jilatax Bibliarjam sarnaqäna ukhaxa, Jehová Diosatakix sumaw irnaqawayi sasaw uka kullakax säna. Ukampis akham sarakïnwa: “Niyakixay uka jilatan arsutanakapax jan Bibliarjamäkchixa, ukhamax janiw jilajäxaspati” sasa. Uka kullakax wali amuyumpiw Biblian aka iwxapar istʼäna: “Jilïr jaqinakarux jan alkatapxamti, jiwir jaqïpxatap laykux, janiw qhispiyapkaspati” (Sal. 146:3).

Jehová Diosat jithiqtayañ munistu jupanakat jarkʼaqasiñatakix Diosan Arupxa sum uñtʼañasawa ukat ukarjam sarnaqañatakiw chʼamachasiñasa (Efe. 4:13, 14; Heb. 6:19). Jichhaw Diosan Arup sapüru liyiñasa ukat Bibliat sapak yatxatañatakis chʼamachasiñasa, ukhamatwa uñisirinakasax jan waltʼaykistani ukhax wali amuyumpi kuns lurañäni (Heb. 4:12). Bibliat yatxatañatakisa ukat iyawsäwisan jukʼamp jiltañatakis jichhaw chʼamachasiñasaxa. Mä jilataruw carcelar walja maranak jistʼantapxäna ukat janiw khitimpis parlayapkänti, jupax akham siwa: “Taqiniruw Diosan yatichäwinakapxa wali askirjam uñjapxañamataki chʼamañchtʼañ munapxsma, kunattix janiw yatktanti kunjamanakatsa uka yatichäwinakax yanaptʼistaspa ukxa” sasa. Jichhatï Diosan Arupata ukat kuna qillqatanaktï Amuyasiri Chiqapa Uywatax apayankistu ukanakat liytʼañänixa, jan waltʼäwinakan jikxatasiñäni ukhax qullan ajayuw kuntix amtañax wakiskani ukanak ‘amtayistäni’ (Juan 14:26).

Jan axsarañataki mä yanaptʼa

Rabsaqué chachax judionakar axsarayañatakixa, Ezequiasarux akham sänwa: “Asiriankir reyixampi mä suma parltʼäwiru mantam: nayax pä waranqa caballonaka churäma, jumatix uka caballonakataki jaqinaka jikxatäta ukkhaxa. Jumasti janiw chʼamanïktati Asiriankiri mä jan yäqata oficialaru jaltayañatakisa” sasa (2 Rey. 18:23, 24). Ezequiasampi, markapampix Asiriankir jachʼa ejercitoparux janiw tukjapkaspati, sañjamänwa.

Jichhürunakanxa, ukhamarakiw uñisirinakasax jan atipjkaya tukupxaspa, yämas marka apnaqirinakamp yanaptʼatax jukʼampipxaspawa. Payïr Jachʼa Chʼaxwäwinxa, Alemania markankiri nazi jaqinakax ukhamarakiw Diosar luqtirinakaparux axsarayañ munapxäna, mä jilatarux carcelar walja maranakaw jistʼantapxäna. Ukansti mä oficialaw akham jisktʼatayna: “¿Kunjamsa jilamar fusilampi jiwayapxi uk uñjtati? ¿Kuns ukat yatiqtaxa?” sasa. Ukat uka jilatax sataynawa: “Nayax Jehová Diosan Qhanañchiripätwa ukat Jupar luqtaskakiwa” sasa. Ukat oficilax saskakïnwa: “Ukhamax jumaruw fusilampi jiwayapxarakïma” sasa. Ukampis uka oficilax janiw arsutap phuqkänti. Ukat “Jehová Diosan sutipar atinisiñaw” aguantaskakiñatakix yanaptʼawayitu sasaw uka jilatax sarakïna (Pro. 18:10).

Jehová Diosar taqi chuym iyawsañax mä escudor uñtatawa, ukaw Supayat jarkʼaqistani, kunattix uka Supayaw jan walinak lurayañ munistu (Efe. 6:16). Ukatwa jukʼamp iyawsäwinïñajataki yanaptʼita sasin Diosar mayiñasa (Luc. 17:5). Jukʼamp iyawsäwinïñasatakix kunanaktï Amuyasiri Chiqapa Uywatax churkistu ukanakamp yanaptʼayasiñasarakiwa. Jan waltʼäwinakan uñjasisax kuntï Jehová Diosax Ezequiel profetar siskän uk amtañasawa, jupax jan istʼasir jaqinak taypinkänwa. Ukatwa Diosax akham säna: “Diamantet sipansa jukʼampi chʼullqhi tukuyäma” sasa (Eze. 3:9). Ukhamaxa, Jehová Diosaw aguantañasatakix wakiskani ukhax chʼam churistani.

Yantʼanakamp janiw atipjayasipkänti

Maynix yantʼatax Diosat jithiqtaspawa, ukwa chiqa yupaychäwir uñisirinakax yatipxi. Rabsaqué chachax uk yatirakïnwa, ukatwa Jerusalenankirinakar yantʼañatakix akham yatiyäna: “Asiriankiri reyix khitanituwa jumanakaru yatiyañaxataki: “Jumanakax nayampi sumaru mantañäni, ukatsti nayar jumanakax katuyasxapxam [...]. Ukatsti jumanakarux yaqha uraqiruwa apapxäma jumanakan uraqimar uñtatawa, kawkintix achki trigosa, uvasa,  tʼantʼa, vino lurañataki, ukan utjarakiwa olivo ukat lurat aceite, miskʼisa. Ukatsti sumakiwa jakasipkäta, janiw jiwapkätati” sasa (2 Rey. 18:31, 32). Jupanakax soldadonakamp jarkʼantat markan jakasipxäna, ukhamax hornot mistut suma tʼantʼa manqʼañsa ukat vino umtʼañsa wal munapxpachäna.

Misionero mä jilataruxa, mä qhawqha oficialanakax akham sapxataynawa: “Mä suma chʼiji chiqaruw apapxäma, ukanwa mä suma utan jakasxäta” sasa. Ukat uka tuqit lupʼiñapatakixa, suxta phaxsiw ukar irpapxatayna. Ukhamatwa Diosan kamachinakap pʼakintayañ munapxäna. Ukampis jupax Diosar luqtäwipanx janiw aynachtʼkänti janirakiw Diosan kamachinakaps pʼakintkänti. ¿Aguantaskakiñatakix kunas yanaptʼäna? Jupax akham siwa: “Diosan Apnaqäwipakiw chiqpach suytʼäwi churistaspa sasaw lupʼirïtxa. [...] Kunanaktï Diosan Apnaqäwipat yatiqkayäta ukanakatxa janipuniw pächasirïkti, ukanak yatiñaw nayrar sarantaskakiñatak chʼam churitäna. Janiw aynachtʼayapkitänti” sasa.

Kunanaktï Diosan Apnaqäwipax lurkani ukaruxa, ¿taqi chuymat atinistanxa? Abrahamasa, apóstol Pablosa ukat Diosan Yuqapasa, uka Apnaqäwirux taqi chuymaw atinisipxäna, ukhamatwa yantʼanakar atipjawayapxäna (Fili. 3:13, 14; Heb. 11:8-10; 12:2). Diosan Apnaqäwipatï jakäwisan nayrankani ukat kuna bendicionanaktï uka Apnaqäwix apankani ukanak jan armaskañäni ukhaxa, janiw mä qhawqha tiempo yantʼanakat qhispiñ laykukix Diosat jithiqtkañäniti (2 Cor. 4:16-18).

Diosax janiw jaytjkistaniti

Rabsaqué chachaxa, kunaymanitwa Ezequiasarusa ukat judionakarus yantʼäna, ukampis janiw axsarayasipkänti jan ukasti Jehová Diosarux taqi chuymaw atinisisipkakïna (2 Rey. 19:15, 19; Isa. 37:5-7). Diosax achiktʼasitanakapar istʼänwa, ukatwa mä angelapax mä arumanaki 185.000 asiriankir soldadonakar jiwarayäna. Qhiparmantisti qʼala aynachtʼataw Senaquerib chachax jiltʼir soldadonakapampi Nínive markapar kuttʼawayxäna (2 Rey. 19:35, 36).

Jehová Diosax janipuniw Jupar atinisirinakarux jaytkänti. Jupax pachpakiskaniwa, ukwa jichha tiempon jakasiri jilat kullakanakat yatiqawaytanxa, jupanakax yantʼat uñjasisas Diosat janiw jithiqtapkänti. Alaxpachankir Awkisax akham sistuwa: “Naya, [Jehová] [...] Diosamaw, jumarux amparat wayxarsma, irparaksma; nayaw saraksma: ‘Jan axsaramti, nayaw yanapaskama’” sasa (Isa. 41:13). Ukhamasti janiw Diosat pächasksnati, kunattix Jupax janiw kʼariskaspati.

[Qhanañchäwi]

[13 janan qhanañchäwipa]

Biblianx kimsa tunka jila kutiw Jehová Diosax jan axsarapxamti sasin chuymachistu

[12 janan fotopa]

¿Kunjamanakatsa uñisirinakasax Rabsaqué chachjam sallqjañ munapxistu?

[15 janan fotonakapa]

Jehová Diosamp sum apasiñäni ukhaxa, yantʼanakansa janiw Jupat jithiqtkañäniti