¿Kunanaksa Jehová Diosan urupax qhanstayani?

“Tatitun jutañap uruxa akatjamatwa jutani, lunthatar uñtata. [...] Uraqinsti, kunanakapatix utjki ukanakämppacha [qhanstayatäniwa, NM].” (2 PED. 3:10.)

1, 2. 1) ¿Akapachax kunjamas tukusini? 2) ¿Kuna tuqinakatsa jichhax yatxatañäni?

 AMTASARJAMAX sum sarnaqasksnawa; janiw Diosat amtasiñax wakiskiti sasaw jaqinakax akapachan parlapxi (Sal. 2:2, 3). Ukampis ¿wiñayat ukham kʼarinak parlapxani? Janiwa. Akapachax kunjamsa tukusini ukat kunapachas tukusini ukxa Jehová Diosax sum yati. Wali munasiri ukat taqi kuns chiqapar uñjir Dios Awkisax jan mayampitakiw Supayan apnaqat akapach tukjani (Sal. 92:7; Pro. 2:21, 22).

² Apóstol Pedrox akham qhanañchi: “Tatitun jutañap uruxa akatjamatwa jutani, lunthatar uñtata. Alaxpachanakasti mä jachʼa axsarkañ warariñanakampiw tʼunthaptani, [...] uraqinsti, kunanakapatix utjki ukanakämppacha [‘qhanstayatäniwa. Taqi kunas ninampi umatatayatäniwa’, NM]” sasa (2 Ped. 3:10). ¿Alaxpacha ukat Uraqi sasinxa kuna tuqinakatsa Pedrox parlaskäna? ¿Kunanakas ninampi umatatayatäni? ¿Ukat “uraqinsti, kunanakapatix utjki ukanakämppacha qhanstayatäniwa” sasinxa kamsañs munpachäna? Uka tuqinakat yatxatañäni, ukhamatwa Diosan axsarkañ jachʼa urupatakix wakichtʼatäñäni.

Tukusir alaxpachampi uraqimpi

3. ¿2 Pedro 3:10 qillqatarjamax khitinakas alaxpachar uñtasitäpxi, ukat kunjam tukjatäpxanisa?

³ “Alaxpacha” sasinxa marka apnaqir jaqinakatwa Biblian awisax parli, niyakixay markachirinakxar munañanïpxchixa, jupanakaw alaxpachar uñtasitäpxi (Isa. 14:13, 14; Apo. 21:1, 2). Ukhamax tʼunthaptir alaxpacha sasinxa, Diosat jithiqtat jaqinakan apnaqirinakapat Pedrox parlaskäna. ¿Ukat kunatsa “mä jachʼa axsarkañ warariñanakampiw tʼunthaptani” sispachäna? Kunattix mäkiw tʼunjatäni.

4. ¿“Uraqi” sasinxa khitinakatsa parlaski, ukat kunjamas tukusini?

⁴ Ukat “uraqi” sasinxa, Diosat jithiqtat jaqinakatwa Pedrox parlaskäna. Noé tatax jakkäna uka tiemponsa ukham jaqinakax utjarakïnwa, ukatwa Diosax Uma Juiciompi tukjatayna. 2 Pedro 3:7 qillqatax akham siwa: “Jichhasti aka uraqimpi alaxpachampisti ninampi tʼunjatarakïniwa, Diosan arunakaparjama, ukatak imatäskarakiwa. Uka ninawa qʼal nakhantani taripäwi urunxa, kunapachatï jan wali jaqinakax tukjatäkani ukapacha” sasa. Uma Juicionxa mäkiw jan wali jaqinakax jiwarapxäna. Ukampis ‘jachʼa tʼaqhisïwi’ urunakanxa jukʼat jukʼatwa akapachax tukusini (Apo. 7:14, MT). Nayraqatxa, marka apnaqirinakampiw Diosax “Jachʼa Babiloniar”, mä arunxa, qʼañu warmir uñtat taqi yupaychäwinakar tukjayani (Apo. 17:5, 16; 18:8). Ukat Armagedonampiw jachʼa tʼaqhisïw urunakax tukuyani, ukhaw Diosax Supayan apnaqat akapachar tukjani (Apo. 16:14, 16; 19:19-21).

“Taqi kunas ninampirakiw umatatatäni”

5. ¿Kunanakas ninampi umatatayatäni?

⁵ Taqi kunaw ninampi umatatayatäni sasinxa, kunanakatix akapachar wayxäski  ukanakatwa Pedrox parlaskäna. Akapachanxa kuna amtanakas utji, kunjamsa jaqinakax sarnaqapxi, kunarus chuym uchapxi ukanakat parlaskäna. Ukatxa, “Diosar jan istʼirinakarusa” chʼamañchki uka ‘ajayumpit’ parlarakïna (1 Cor. 2:12; Efesios 2:1-3 liytʼasiñapawa). Uka ajayux samanäkaspas ukhamaw taqi chiqanki, ukatxa Supayan apnaqatarakiwa. Ukatwa jaqinakax amuyunsa chuymansa mayjäxapxi; jan walinakak lurxapxi ukat jan walinaksa parlxapxakiwa. Ukhamaw Diosar qallasir Supayax akapach ajayu apnaqasax jaqinakar wiytaski.

6. ¿Kunjamsa akapach ajayux jaqinakar apnaqi?

⁶ Khitinakatix akapach ajayumpi chuymsa ukat amuysa qʼañuchasipki ukanakax Supayan munañaparjamaw sarnaqapxi. Kunjamtï uka Saxrax amuyki ukat lurki ukarjamaw jaqinakax sarnaqapxi. Janiw Diosar akchʼas yäqapkiti, munañanakaparukiw jachʼa jachʼa tukusin sarnaqapxi. Marka apnaqirinakarus janirakiw istʼapkiti. Ukat jupanakan askipak thaqapxi, mä arunxa, “janchin jan wali munañanakapa, kuntix nayrax uñjkis” ukanakak munasipki (1 Juan 2:15-17 liytʼasiñapawa). *

7. ¿Kunatsa chuymas imañasa?

⁷ Ukhamasti, akapach ajayumpi jan qʼañuchayasiñatakix ‘chuymas imañasawa’ (Pro. 4:23). Khitinakampis sarnaqañäni, kunanakampis kusistʼañäni, kunsa liyiñäni ukat Internetar mantasas kunanaksa uñjañäni ukanakxa, Diosan Arupat yatxatktan ukarjam ajlliñasawa. Apóstol Pablox akham sistuwa: “Wal amuyasipxam, janiraki sallqjayasipxamti khitinakatix kʼari amuytʼanakapampi sallqjañ munapxtam ukanakampixa. Jupanakasti janiw Tatitur iyawsapkiti, jan ukasti jaqinakan sarnaqäwinakaparu, [akapach] amtatanakaparukiw phuqhapxi kuna tuqinsa” sasa (Col. 2:8). Niyakixay Jehová Diosan urupax wali jakʼankchixa, uka arunakar istʼañasawa. Uka urunxa, Supayan apnaqat akapachar wayxäski ukanakax ‘ninampi umatatayatäniwa’, Diosan colerapampi tukjatäniwa. Malaquías 4:1 qillqatax akham siwa: “Kunürutix hornjama nakkani uka urux jakʼachasinkiwa, uka urusti taqi jachʼa jachʼa tukuri jaqinakaxa, ukhamaraki ñanqha luriri jaqinakasa jichhu tʼunaru uñtataw nakhantapxani” sasa.

Uraqisa ukat kunanakapatix utjki ukanakas qhanstayatäniwa

8. ¿Akapachasa ukat kunanakapatix utjki ukanakasa kunjam qhanstayatänisa?

⁸ ¿“Uraqinsti, kunanakapatix utjki ukanakämppacha qhanstayatäniwa” sasinxa kamsañs Pedrox munpachäna? Kunjamsa Jehová Diosax jachʼa tʼaqhisïw urunakanxa akapach jan wali amtanak qhanstayani uk sañ munäna. Akapachanxa kunjamsa Jupa contras ukat Apnaqäwip contras saytʼapxi ukwa qhanstayani, ukat kunatsa tukusiñapax wakisi uksa qhan uñachtʼayarakini. Uka urunakatxa Isaías 26:21 qillqatax akham siwa: “Tatitusti palaciopatwa mistunini, aka uraqin jakir jaqinakar juchanakapat mutuyañataki, uraqisti janirakiw jukʼampi jaqin jiwayatanakarux imantkxaniti, jan ukasti taqi jan wali luratanakxa qhanaruw apsuni” sasa.

9. 1) ¿Kunanakatsa amuyasiñasa, ukat kunatsa? 2) ¿Kunatakis chʼamachasiñasa, ukat kunatsa?

⁹ Khitinakatix akapach ajayun qʼañuchatäpki uka jan wali jaqinakan amtanakapax sumpunwa Jehová Diosan urupan qhanstani, ukat jupanakkam jiwarayasiñsa janiw axsarapkaniti. Jichhatpachas peliculanakatsa, anatañ videonakatsa nuwasiñ yatiqapkaspa ukhamawa. Uka urux ‘maynit maynikama nuwasiñatakiw amparsa aptapxani’ (Zac. 14:13) Ukhamasti, kuntï Jehová Diosax uñiski ukanakar wiytir peliculanaksa, libronaksa, anatañ videonaksa apanukupxañäni, nuwasiñaru,  jachʼa jachʼa tukuñaru ukat ukham yaqha jan walinakaruw ukanakax wiytistaspa (2 Sam. 22:28; Sal. 11:5). Jan ukanakar puriñatakix qullan ajayun luräwiparjam sarnaqañataki chʼamachasiñasawa, ukhamatwa Jehová Diosan colerasiñ urupatakix wakichtʼatäñäni (Gál. 5:22, 23).

“Mä machaq uraqi, mä machaq alaxpachampi”

10, 11. ¿“Machaq alaxpacha” ukat “machaq uraqi” siski uka arunakax kamsañs muni?

¹⁰ (2 Pedro 3:13 liytʼasiñapawa.) “Machaq alaxpacha” siski uka arunakax Diosan Apnaqäwip sañ muni, 1914 maranwa uka apnaqäwix alaxpachan uttʼasïna, ukharakiw ‘markanakan tiempopax tukusxäna’ (Luc. 21:24, NM). ¿Khitis apnaqani? Jesucristow apnaqani, ukat 144.000 ajllitanakaw yanaptʼapxani, jupanakatxa niya taqiniw alaxpachankxapxi. Uka ajllit cristianonakatxa apóstol Juanax akham siwa: “Qullan marka uñjta, machaq Jerusalén. Uka markasti Diosan nayraqatapatwa saraqasinkäna, mä casarasir tawaqur uñtata suma isthaptʼataraki casarasir waynar katuqañatakjama” sasa (Apo. 21:1, 2, 22-24). Kunjamtï Israel marka apnaqirix Jerusalenat apnaqkänxa, ukhamarakiw Jesucristox machaq Jerusalenampi, mä arunxa, ajllit cristianonakampi apnaqapxani. Alaxpachatsa ‘saraqanipkaspa’ ukhamaw aka Uraqxar apnaqanipxani.

¹¹ Ukat “machaq uraqi” siski uka arunakax Diosan Apnaqäwipar taqi chuym istʼir jaqinak sañ munaraki. Jupanakax sumakiw Diosan markapan jikxatasipxi. Akat mä qhawqhatxa jutkani uka “uraqi” katuqapxani, ukanxa wali kusisitaw qamasipxani (Heb. 2:5). ¿Ukan jakañatakix kun lurañasäspasa?

Jachʼa urutaki wakichasipxañäni

12. ¿Kunjamsa Jehová Diosan jachʼa urupax jutani?

¹² Jehová Diosan jachʼa urupax “lunthatar” uñtataw mä akatjamat jutani sasaw Pedrompi Pablompix sapxäna (1 Tesalonicenses 5:1, 2 liytʼasiñapawa). Uka uruxa, chiqpach cristianonakarus mä akatjamat katjani (Mat. 24:44). Ukampis khitinakatix Diosar jan luqtapki ukat janiraki uka ursa suyapki ukanakatakix kunakïkani. Pablox akham siwa: “Kunapachatix jaqix akham siskani: ‘Taqi kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti’ sasa, ukkhawa akatjamata jupanakxaru tʼunjäwix jutani, kunjämtix mä usur warmirux parto usux katuntki ukhama; ukatxa janiw jaltapkaniti” sasa (1 Tes. 5:3).

13. ¿Kunjamatsa saxranakampi jan sallqjayasksna?

¹³ Saxranakan sallqjataw jaqinakax akham sapxani: “Taqi kunas sumakïskiwa, janiw kunas paskaniti” sasa, ukampis Diosan luqtirinakapax janiw sallqjayaskañäniti. Pablox akham sistuwa: “Janiw chʼamakanakankapktati Tatitun jutäwip urupax akatjamat jumanakar katuntañapataki, kunjämatix mä lunthatax akatjamat jutki ukhama. [...] Qhanankirïpxtawa, urunkirïpxaraktawa” sasa (1 Tes. 5:4, 5). Ukhamasti, Supayan chʼamaktʼayat akapachatxa jithiqtañasawa, ukat Diosan qhanapankañasawa. Ukatxa tama taypin uñstir kʼari yatichirinakat amuyasipxam sasaw  Pedrox säna. Ukat akham saskakïnwa: “Jumanakax akanakxa jichhatpach yatxapxstaxa, ukatsti amuyasipxam jan uka sallqjirinakampi apayasiñataki, ukhamata walïkasin jan aynachtʼañataki” sasa (2 Ped. 3:17).

14, 15. 1) ¿Kunjamatsa Diosax munasiñap uñachtʼayarakistu? 2) ¿Kuna arunaksa chuymar katuqasiñasa?

¹⁴ ¿Amuytati? Jehová Diosax janiw “amuyasipxam” sasakix siskiti. Jan ukasti, kunanakas jutïrin pasani ukanak yatiyasaw munasiñap uñachtʼayarakistu.

¹⁵ Ukampis kunapachatï “amuyasipxañäni” sasin tantachäwinakan amtayapkistu ukhaxa, yaqhipax janiw yäqasipkiti, “inakiw mara mara uk parlapxi” sas kunaw sapxi. Ukham sasax janiw Amuyasiri Chiqapa Uywata tuqikix jan wal parlapkiti; jan ukasti Jehová Dios contra ukat Yuqap contraw parlapxi. Ukampis “suyaskakim” sasaw Diosax sistu (Hab. 2:3). Ukat Yuqapax akham sarakiwa: “Suyapxapunim, janiw yatipktati kunürutix Tatitux jutkan ukxa” sasa (Mat. 24:42). Ukatsti Pedrox sarakiwa: “¡Kunja Tatit chuymas jupar wali katuyasita jakapxañamaxa! Tatitun jutañap ursti suytʼapxam, jankʼakïñapa munasa” sasa (2 Ped. 3:11, 12). Uka arunakxa Amuyasiri Chiqapa Uywatasa, Uraqpachan Jilïr Irpirinakasa taqi chuymaw katuqasipxi.

16. ¿Khitinakjamäñas jan walïkaspa, ukat kunatsa?

¹⁶ Ukampis Diosan jachʼa urupax qhipat jutaskani sasaw ‘jan amuyasir uywatax’ saraki (Mat. 24:48). Uka jan wali jaqinakatxa 2 Pedro 3:3, 4 qillqatanxa akham siwa: “Qhipa urunakanxa, [...] phiskasiri jaqinakaw sartapxani, jan wali amtatanakaparjamarakiw sarnaqapxani” sasa. Khitinakatix Jehová Diosar istʼapki ukat jachʼa urupsa suyapki ukanakarux wal jiskʼachapxi. Ukat Diosan Apnaqäwip thaqhañat sipansa, munañanakapak thaqhapxi. ¡Jiwasax janipuniw ukham jan chuyman jaqïñ munktanti! Chiqansa, qhispiyasiñasatakis ‘Tatitux pacienciampi’ suytʼkistaspa ukham uñjañasawa, ukat Diosan Apnaqäwipataki jan inaktʼas irnaqañasawa (2 Ped. 3:15, MT). Ukatxa, kuna urus ukat kunjamas Diosan jachʼa urupax purinini uka tuqitxa janiw añcha llakisiñasäkiti, ukanakxa Jupar jaytañasawa (Hechos 1:6, 7 liytʼasiñapawa).

Jehová Diosaw qhispiyistani

17. ¿Nayra cristianonakax kunsa Jesusan arunakap istʼasin lurapxäna, ukat kunatsa?

¹⁷ Roma markankir soldadonakax purinipxani ukhax jankʼakiw mistxapxäta sasaw Jesusax arkirinakapar satayna. Ukatxa, iyaw sasaw uka cristianonakax 66 maran Jerusalenat mistxapxäna (Luc. 21:20-23). Jesusan arunakapxa taqi chuymaw katuqapxatayna, ukatwa  jan pächasisax jankʼaki mistxapxäna. Ukat kunjamtï Jesusax siskänxa, kuna jan walinakansa uñjasipxañapäna uksa amuyasipxarakïnwa. Ukampis Jehová Diosaw yanaptʼistani sasaw atinisipxäna (Sal. 55:22).

18. Lucas 21:25-28 qillqatan jikxataski uka arunakarjamaxa, ¿kunjamsa jumax jachʼa tʼaqhisiñ urunak suyta?

¹⁸ Jiwasax Diosar atinisiñasarakiwa. Kunapachatï jachʼa tʼaqhisiñ urunakax purinkani ukhax Jupa sapakiw qhispiyistani. Uka urunakax wali axsarkañapunïniwa. ‘Kunanakatix aka Uraqin paskani ukanak uñjasax aliqakiw jaqinakax axsarañat thayjtapxani.’ Diosan uñisirinakapax ukhamakiw khatatxapxani, ukampis khitinakatix Diosar taqi chuym luqtapki ukanakax janiw axsarapkaniti, “niyaw taqi jan walinakat qhispiñäni” sasaw kusisipxani (Lucas 21:25-28 liytʼasiñapawa).

19. ¿Kuna tuqitsa jutïr yatichäwin parlaskañäni?

¹⁹ Jïsa, jiwasatakix wali kusiskañ urunakaw jutaski, ukampis ukanak uñjañatakix akapachatsa ukat ‘taqi kunatix’ akapachan utjki ukanakatsa jithiqtañasawa. Ukampis janiw aliqakix jan walinakat amuyasiñasäkiti, jan ukasti, wiñay jakañ katuqañatakix Diosatakjam sarnaqañasawa, ukat kunatï Jupatakix askïki ukanak lurañataki chʼamachasiñasarakiwa. Jutïr yatichäwin uka tuqinakatwa uñjaskañäni (2 Ped. 3:11).

[Qhanañchäwi]

¿Qhanañchtʼasmati?

• ¿“Alaxpacha” ukat “uraqi” siski uka arunakax kamsañs muni?

• ¿“Taqi kunaw ninampi umatatayatäni” sasax kuna tuqitsa Pedrox parlaskäna?

• ¿Kunas “machaq uraqimpi” “machaq alaxpachampixa”?

• ¿Kunatsa Diosar taqi chuym atinistanxa?

[Jisktʼanaka]

[5 janan fotopa]

¿Kunjamatsa chuymas jan walinakat imsna ukat akapachat jithiqtsna?

[6 janan fotopa]

Diosax qhispiyasiñasatakiw pacienciampi suytʼaskistu, ¿ukäñkamax kun lurañasasa?