¿Kunjamsa Jesusan jiwatapax qhispiyistu?

“Khititix Yuqar iyawski ukaxa wiñay jakañaniwa, ukampis khititix jan Yuqaru iyawski ukaxa janiw wiñay jakañanïkaniti, jan ukasti Diosan axsarkañ mutuyäwipwa katuqani.” (JUAN 3:36.)

1, 2. ¿Kuna amtampis aka revistax qalltatpach qillqasiwayi?

 AKA revistaxa, 1879 maran julio phaxsit aksaruw qillqasiwayi. Ukat uka pachpa maran octubre phaxsin mistkäna uka revistanxa akham sasaw mä chiqax säna: “Khitinakatix Bibliat sum yatxatapki ukanakaxa, wali sumpun Jesucriston jiwataparux uñjapxi” sasa. Ukat uka yatichäwix akham sasaw tukuyäna: “Jesusax janiw juchanakas layku jiwawaykiti sasin amuyañax janipuniw walïkaspati” sasa (1 Juan 2:1, 2 liytʼasiñapawa).

² Ukhamax ¿kuna amtampis Yatiyañataki revistax qalltatpach qillqasiwayi? Uka maranakanxa, Jesusan jiwatapax janiw kuna juchatsa qhispiykistuti, inamayakiw jiwawayi sasaw iglesianakan wal parlañ qalltapxäna. Ukhamasti, Jesusan jiwatapax kunjamsa qhispiyistu uk qhan uñachtʼayañatakiw aka revistax qillqasiwayi. Mä arunxa, ‘horasaparus’ Diosan markapax manqʼa wakichkaspa ukhamänwa (Mat. 24:45). Uka tiemponxa, jaqix monot jutatätanwa sasaw wal parlapxäna. Jukʼat jukʼatsa jaqix animalat sartasin sumaptasksna ukham amuyapxäna. Janiw kuna qhispiyiris munaskiti sasaw parlapxäna. Ukampixa, janis suma jakasiñax utjkaspäna, janis kuna juchat qhispiñas utjkaspa ukham sapxäna. Uka amuyunakampi jan apayasiñatakixa, kuntï Pablox Timoteor siskäna uka arunakat amtañasawa, akham sänwa: “Kunatix jumaru katuyatäki ukxa imam. Jan istʼamti  chʼusa jan kunataki askïki uka arunakxa, ni uka kʼari yatiñ kankañ sutinïki ukarusa. Mayninakatix aka casta yatichäwinakaru arkapxchi ukaxa, iyawsäwitxa saranukutäpxiwa” sasa (1 Tim. 6:20, 21).

3. ¿Kuna tuqinakatsa jichhax yatiqañäni?

³ Ukampis ‘iyawsäwit jan saranukuñatakix’ sapa maynis akham jisktʼasiñasawa: “¿Kunjamsa Jesusan jiwatapax juchat qhispiyitu? ¿Jiwkäna ukhax kunjamas jupas Awkipas jikxatasipxäna? ¿Ukham qhispiyatax kun lurañas nayar waktʼitu?” sasa.

Diosan colerapat qhispiyistu

4, 5. ¿Kunatsa Jehová Diosax janiw akapachar askit uñjkiti sasin sissna?

⁴ Adanax juchar purkäna ukat aksaruxa, Jehová Diosax akapachatakix wali coleratawa sasaw Bibliax qhanañchi (Juan 3:36). ¿Janit ukax qhan amuyaski? Jichhakamax janiw khitis jiwañat qhispkiti. Ukat akapach apnaqir Supayas janirakiw jaqinakarux kunansa yanapkiti, antisakiw tʼaqhisiyi. Marka apnaqirinakas janirakiw markachirinakar sum yanaptʼkiti (1 Juan 5:19). Ukatwa jaqi pura jiwayasiñasa, chʼaxwañasa ukat machʼanakas utjaraki.

⁵ Diosax janiw akapachar askit uñjkiti. Ukatwa Pablox akham säna: “Diosan axsarkañ mutuyäwipax alaxpachatwa jutaski taqi akapachan jan wali jaqinakataki” sasa (Rom. 1:18-20). Ukhamasti, juchanakapat jan arrepentisir jaqinakax luratanakaparjam Diosan taripataw uñjasipxani. Ukaw aka urunakan wal yatiyasiskaraki. Uka yatiyäwinakaxa, Supayan apnaqat akapachatakix mutusiñanakampi, mä arunxa, Diosan colerasiñapampi phuqantat copanakampi sasiwa. Uka yatiyäwinakax sapa kutiw Diosan markapan apayanit qillqatanakan uñsti (Apo. 16:1).

6, 7. ¿Alaxpachar sarir cristianonakax kunsa pʼiqtʼasipki, ukat Supayan apnaqat jaqinakatakix kuna punkus jistʼaratäski?

⁶ Ukampis ¿Supayan amparapat qhispiñatakis ukat Diosar jakʼachasiñatakis tiempox utjaskpachati? Jïsa, utjaskiwa, punkux jistʼaratäskiwa. Alaxpachar sarañataki ajllitäpki uka cristianonakax “Diosan khitanakapjamawa” taqi jaqinakan askipataki irnaqtʼasipki. Jupanakaw Diosan arunakapat yatiyasiñapatakix pʼiqtʼasipki. ‘Diosampix sumankthapipxam’ sasaw jawstʼasipki (2 Cor. 5:20, 21).

⁷ Ukatxa, Jesusaw “axsarkañ mutuña jutki ukatxa qhispiyistu” sasaw Pablox sarakïna (1 Tes. 1:10). Kunapachatï Jehová Diosan colerasiñ urupax jutkani ukhaxa, jan arrepentisir jucharar jaqinakax jan mayampitaki tukjataw uñjasipxani (2 Tes. 1:6-9). Ukampis ¿khitinakas qhispipxani? Bibliax akham siwa: “Yuqar iyawski ukaxa wiñay jakañaniwa, ukampis khititix jan Yuqaru iyawski ukaxa janiw wiñay jakañanïkaniti, jan ukasti Diosan axsarkañ mutuyäwipwa katuqani” sasa (Juan 3:36). Ukhamasti, kunapachatï Jehová Diosax akapachar tukjani ukhaxa, khitinakatix Jesucristor iyawsapki ukat luqtasitapar wali askit uñjapki ukanakakiw qhispipxani.

Kunjamsa qhispiyistu

8. 1) ¿Adanampi Evampix kunjamsa jakasipxaspäna? 2) ¿Kunjamsa Jehová Diosax taqi kunsa chiqapar uñjirïtap uñachtʼayäna?

⁸ Qalltanxa, Adanampi Evampix janiw juchanïpkänti. Jupanakatï Diosar istʼapxaspäna  ukhaxa, wali kusisitaw wawanakapamp chikax mä Paraison jichhakam jakasipxaspäna, janiw kuna llakis utjkaspänti. Ukampis Diosan kamachinakap pʼakintasaw juchar puripxäna. Ukatwa Diosax jiwañar katuyawayi, Edén huertatsa alisnukutaw uñjasipxäna. Uka jucharar chacha warmixa, wawanakaparus jucharuw aptʼawayapxaraki. Amtañäni, askimpi ñanqhampi yatiñ churir quqat manqʼantapxätaxa, jiwañaruw puripxäta sasaw Diosax Adanar satayna. Ukhamasti, uka quqan achup manqʼantasaw chuymankipstasin jiwxapxäna. Diosax taqi kunsa chiqaparuw uñji, ukat arunakapas phuqasipuniwa.

9, 10. 1) ¿Kunatsa Adanan wawanakapax jiwañar katuyatätanxa? 2) ¿Kunjamatsa wiñay jiwañat qhispsna?

⁹ Adanan wawanakapjamax juchanirakïtanwa, ukatwa jiwañarus puriraktanxa. Amtañäni, Adanax juchachasïna ukhaxa, janiw mä wawanïkänsa. Ukhamax taqinis uka jucharar jaqit jutatätanwa. Ukampis Jehová Diosatix ukhamaki juch apaqaspäna ukhaxa, pachpa arupwa pʼakintaspäna. Ukhamasti, Diosan arunakapa phuqasiñapatakix mä qhispiyiriw munasïna. Ukham juchanïsax kunjamsa jaqinakax jikxatastan uk amuyasaw Pablox akham säna: “Yatiraktanwa leyix ajayütapa, ukampis nayan janchi cuerpoxaxa juchan munañapar sarnaqañatak aljantatawa”. “¡Kunakïkta nayaxa! ¿Khitis [...] janchin munañapatxa qhispiyitani? [...] Jiwañarukiw apaskitu.” sasa (Rom. 7:14, 24).

¹⁰ Jehová Diosax janiw chiqakankañapxa pʼakintkaspati. Ukatwa jaqinakar juch pampachañatakix wali munat Yuqapar khitanïna. Ukat niyakixay Jesusax jan juchani yuriwaychixa, jupakiw jaqinakar jiwañat qhispiyañatakix luqtasispäna. Jupax janiw Adanjamax “kuna juchsa lurkänti” (1 Ped. 2:22). Jesusax jan juchani wawanakanïspänwa. Ukampis Adanan wawanakapar qhispiyañ laykuw Diosan uñisirinakapan jiwayata uñjasiwayi. Ukhamatwa jupar iyawsir jaqinakax wiñay jakañ katuqapxaspäna. Bibliax akham siwa: “Mä sapa Diosakiw utji, Diosampi jaqinakampi sumankthapiyirixa maynikirakiw utji, ukasti Jesucristowa. [Jupax] jiwañaruw katuyasiwayi taqinin qhispiyasiñap alañataki” sasa (1 Tim. 2:5, 6).

11. 1) ¿Kunjamsa Jehová Diosax qhispiyistu? 2) ¿Khitinakas juchat qʼumachatäpxani?

¹¹ Amuytʼañäni, mä jaqix lunthatar tukusin sinti jan walinak luraspa, ukat carcelan jiwañkam jistʼantayasispa; wawanakaparus walja manur aptʼawayaspa. ¿Khitis uka wawanakar yanaptʼaspa? Uka jaqin tatapax allchhinakapar munasiñampi yanaptʼaspa ukat manunaksa mayni yuqapampi phuqapxaspa ukhax wali askïspaw uka wawanakatakixa. Jehová Diosax mä jachʼa manutsa apskistaspa ukhamarakiw Adanan wawanakaparux Yuqapan jiwatapampix juchat kutsuyistu. Ukatwa Bautisir Juanax Jesusat akham säna: “Uñtapxam, akawa Diosan Corderopaxa, akapachan juchap qʼumachirixa” sasa (Juan 1:29). Akapach sasinxa, jaqinakat parlaskäna, ukatxa jiwatanakamppachat parlaskäna.

Kunjak chuym usuyasipkäna

12, 13. ¿Wali munat yuqapar sacrificiot Diosar luqtañataki wakichasax kunjamas Abrahamax jikxataspachäna?

¹² Kunapachatï Jesusax jiwañkam wal tʼaqhisïna ukhaxa, kunjak jupasa Awkipas chuym usuyasipkäna. Uk amuyañatakixa, kunjamas Abrahamas Jacobus jikxatasipxäna uk amtapxañäni. Mä kutix akham sasaw Jehová Diosax Abrahamar satayna: “Isaac wawamar irpxarum, sapa yuqall wawamaru, sinti munat wawamaru, ukatsti Moriah uraqir saram. Uka chiqar purisinsti, kawkïri qulltix nayax uñachtʼaykäma uka chiqan [wawamar] sacrificiot luqtita” sasa (Gén. 22:2-4). ¿Uk satax kunjamakis Abrahamax jikxataspachäna? Wali llaktʼatapuniw Moriah sat chiqar puriñkamax kimsür sarapxpachäna.

¹³ Ukat purisax mä altar luräna. Wali munat yuqapar amparat kayut chinuntasin uka altarxar  winktʼayasax kunjak chuym usuyaskäna. Wawapat wali sinttʼasisapuniw mä cuchillo aytaspachäna. Ukampis ¿Isaac yuqapax kunjamakis jikxatasirakpachäna? Niyaw cuchillompi ayxatasin jiwayitani sasaw chuymapan wal llakispachäna. Ukampis janïr jiwaykipanwa mä angelax uñstäna, ukat jan jiwayamti sasaw Abrahamar säna. Kunapachatï Supayan apnaqat jan wali jaqinakax Jesusar wal tʼaqhisiyapkäna ukat jiwayapxäna ukhaxa, ¿kunjak Jehová Diosax chuym usuyaskäna uk amuysnati? Maysa tuqitxa, kunjamtï Isaacax awkipar istʼasin jiwañ suykänxa, ukhamarakiw Jesusax Jehová Diosar istʼäna, ukatwa jiwañkam tʼaqhisiwayäna (Heb. 11:17-19).

14. ¿Jacobux kunjamas wawapatjam jikxatasïna, ukat Jehová Diosax kunjamas jiwasar qhispiyañatakix jikxatasirakpachäna?

¹⁴ Jichhax Jacob chachat parltʼarakiñäni. José sat mä munat wawapaw utjäna, jilanakapat sipansa wali munatapunïnwa. Ukatwa mayninakax Joseyar uñisipxäna. Uka jilanakapax utat wali jayan mä kutix uwij awatisipkäna. Ukatwa jilanakamar uñjir saram sasin Jacobux khitäna. Joseyax iyaw sasaw jilanakapan uñisitpachas utat alay tuqir niya pä urunak (100 kilometronaka) saräna. Ukat uka jilanakapax utar kuttʼapxäna ukhaxa, “¿akax Joseyan isipati?” sasaw wilarar mä isi awkipar churapxäna. Uk uñjasax akham sasaw Jacobux säna: “¡Akax wawaxan isiparakisä! [...] Kuna monte animalay wawaxarux jiskʼa jiskʼa wikanuqasin manqʼantchi” sasa. Jïsa, walpun wawapatjamax jachäna (Gén. 37:33, 34). Chiqansa, Jehová Diosax janiw jucharar jaqinakjamäkiti. Ukampis wali munat Wawapar aka Uraqin sintkañ tʼaqhisiyapkäna ukat jiwayapxäna ukhax walpun chuym usuyaspachäna.

Kunjamsa yanaptʼistu

15, 16. 1) ¿Kunjamatsa Jehová Diosax Jesusan luqtasitapar sum katuqatap uñachtʼayäna? 2) ¿Jesusan luqtasitapax kunjamsa jumar yanaptʼtamxa?

¹⁵ Alaxpachan jakañapatakiw Jehová Diosax wali munat Yuqapar jaktayäna (1 Ped. 3:18). Ukampis alaxpachar janïr sarkasax pusi tunka  urunakampiw Jesusax arkirinakapar wal chʼamañchäna, Diosan arunakapat yatiyir sarapxañapatakis wali sum wakicharakïna. Ukat alaxpachanxa, kuntï jiwatapampix jikxatawaykäna ukwa Awkipar luqtarakïna, ukhamat arkirinakapaxa, mä arunxa, luqtasitapar iyawsirinakax Diosampi sum apasipxañapataki. Jehová Diosax uka luqtasitapar wali sum katuqarakïna, ukatwa 33 maran Pentecostés urux arkirinakapar qullan ajayu Jesusampi churayäna (Hech. 2:33).

¹⁶ Ukat qullan ajay katuqir uka nayra cristianonakax taqi chuymaw Diosan colerasiñ urupat yatiyapxäna. Diosat perdón katuqañatakix Jesucriston sutipxar bautisasipxam sasaw jaqinakar sapxäna (Hechos 2:38-40 liytʼasiñapawa). Ukat uka urut aksaruxa, Jesusan luqtasitapar iyawsir walja jaqinakaw taqi chiqanakat Diosan markapar mantawayapxi, ukat Jupampis sum apasipxaraki. Chiqasa, pachpa Jehová Diosan jawsataw markapar mantawayapxi (Juan 6:44). Ukampis ¿kunatix walïki ukanak lurasakit wiñay jakañ katuqsna? Ukat ¿wiñay jakañ katuqañatakix kun lurañas wakisispa?

17. ¿Jumatakix Diosampi sum apasiñax askiti?

¹⁷ Diosan Yuqapan jiwas layku jiwañapatakix janiw khitis askïktanti. Ukampis jupan luqtasitapar iyawsasaw walja jaqinakax Jehová Diosar jakʼachasipxi, ukat Jupampi sum apasisax aka Uraqin wiñay jakañ suyapxi. Ukhamax Jehová Diosampi sum apasiñataki sapüru wal chʼamachasiñasawa. Ukat colerasiñ jachʼa urupat qhispiñatakix Jesucriston luqtasitapar taqi chuym iyawsañasawa (Rom. 3:24; Filipenses 2:12 liytʼasiñapawa).

Luqtasitapar iyawsatas uñachtʼayaskakiñäni

18. ¿Kunjamatsa Jesucriston luqtasitapar wali askit uñjatas uñachtʼaysna?

¹⁸ Jesusar iyawsatas uñachtʼayañatakix yatichäwinakapar istʼañasawa sasaw Juan 3:36 qillqatan sixa. Jesucriston luqtasitapar wali askit uñjstan ukhaxa, qʼum sarnaqañasawa, kunjamtï jupax yatichkäna ukarjam sarnaqañasawa (Mar. 7:21-23). Ukampis khitinakatix ‘pʼinqa arunak parlapxi’, ‘wachuq juchana’ ukat ‘jan wali luräwinakan’ sarnaqapki, ukat janirak arrepentisipki ukanakax Diosan colerasiñ urupanwa juch uñtʼasipxani. Ukat amtañäni, khitinakatix qʼañunak luraskir jan isini jaqinak uñchʼukipki ukanakaw ukham juchanakar puriñ yatipxi (Efe. 5:3-6).

19. ¿Kunanak lurasas Jesucriston luqtasitapar iyawsatas uñachtʼaysna?

¹⁹ Ukham qhispiyatax ‘Dios chuym’ sarnaqañasawa, Jupatak jan inaktʼas irnaqañasawa (2 Ped. 3:11). Tantachäwinakar sarañsa, yatiyir sarañsa, Bibliat yatxatañsa, Diosat mayisiñsa ukat familiana Diosar yupaychañsa janipuniw ukhamak jaytañasäkiti, ukanakatakix tiempo apstʼasiñasapuniwa. Ukatsti, Pablox akham sarakistuwa: “Janiraki armtʼasipxamti aski lurañatxa, ukhamarak maynit maynikama kunanakamatix utjapktam [ukanakampi yanaptʼasiñsa]; uka casta sacrificiow Diosarux kusisiyi” sasa (Heb. 13:15, 16).

20. ¿Jesucriston luqtasitapar qhipakam iyawsirinakax kuna bendicionanaksa katuqapxani?

²⁰ Aka ñanqha pachax niyaw Jehová Diosan colerasiñ urupan tukusini. Ukat khitinakatix Jesucriston luqtasitapar qhipakama taqi chuym iyawsapkani ukanakaxa, wali kusisitaw jikxatasipxani. Ukat Paraisonxa wiñayapuniw colerasiñ urupat qhispiyatax Jehová Diosar yuspärapxani (Juan 3:16 ukat Apocalipsis 7:9, 10, 13, 14 liytʼasiñapawa).

Amtañäni

• ¿Kunatsa mä qhispiyirix munasïna?

• ¿Jiwasar qhispiyañ laykux kuna llakinaksa Jehová Diosampi Yuqapampix pasawayapxi?

• ¿Jesucriston jiwatapax kunjamsa yanaptʼistu?

• ¿Kunjamatsa Jesucriston jiwas layku jiwatapar iyawsatas uñachtʼaysna?

[Jisktʼanaka]

[13 janan fotopa]

Diosar jakʼachasiñatakix tiempox utjaskiwa

[15 janan fotonakapa]

¿Abrahamasa, Isaac wawapas ukat Jacobus kunjamsa jikxatasipxäna? ¿Jesusax jiwas layku jiwkäna ukhax kunjamas jupasa Awkipas jikxatasipxpachäna?