Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jan phuqirinakaruxa ¿kunjamsa Jehová Diosax uñjpacha?

Jan phuqirinakaruxa ¿kunjamsa Jehová Diosax uñjpacha?

Jan phuqirinakaruxa ¿kunjamsa Jehová Diosax uñjpacha?

ADÁN chachasti akham sänwa: “Nayar compañeritaki churkista uka warmiwa uka quqan achu churitu, ukatwa nayax manqʼantta” sasa. Ukham arsutapatx warmix sarakïnwa: “Katariw nayarux kʼarintitu ukatwa nayax manqʼanta” sasa. Kunjamtï, Adanampi Evampix juch jaqusipkänxa, ukhamarakiw juchhürkamax jaqinakax kun jan phuqirjamäsax yaqhanak parlañ yatipxi (Gén. 3:12, 13).

Jehová Diosatakix janiw walïkiti ukham jucha jaqusiñaxa, ukatwa nayrïr awk taykasarux ukham yatkasina juchar puripxatapatx juchañchpachäna (Gén. 3:16-19). Ukhamax jan phuqirjamäsin yaqhanak parlxañaxa, ¿janipunit Diosatakix walïkpacha? ¿Jan ukax awispachax walikïskpachacha? Uka jisktʼanakar janïr qhanañchkasaxa, kunatsa jaqinakax juch jaqusipxi, jan ukax jan phuqirjamäsax yaqhanakaks parlxapxi uk amuytʼañäni.

Kunapachatï maynix jan phuqirjamäki, jan ukax pantjaschi ukhaw yaqhanakak parlaspa ukat jan phuqañ munasas ukham parlarakispawa. Ukampis maynix pantjasispaw jan ukax taqi chuyma juch pampachayasiñ munasaw ukham parlaspa. Yaqhipanakax kunatï chuymapan utjki ukanak imtʼañ laykukiw yaqhanak parlapxi, kunjamtï Adanampi ukat Evampix parlapkäna ukhama. Ukat yaqhipanakax luratanakapat juchanakap jan uñtʼasiñ laykukiw yaqhanak parlapxi.

Ukhamasti, Jehová Diosatak irnaqtʼañatakix janipuniw jan phuqañ laykukix yaqhanakak parlañ munktanti, ukampisa jiwas pachpakiw jan wali amuyunakamp ‘sallqjasna’, uka tuqit wal amuyasiñasawa (Sant. 1:22). Kunatï “Diosatakix askïki” ukarjam sarnaqañatakixa, Biblian utjki uka yaqhip sarnaqäwinaka ukat yaqhip iwxanakapaw yanaptʼistani, uk jichhax uñjañäni (Efe. 5:10).

¿Kun lurañassa Jehová Diosax muni?

Diosatak irnaqtʼirjamaxa Biblian kamachinakaparuw istʼañasa. Amuytʼañäni, nayrïr maranakanxa Jesusan mä kamachipax akham sänwa: “Taqi akapachankir jaqinakar, [...] nayar arkir tukuyapxam” sasa, ukampis arkirinakapjamaxa jichhakamaw uka kamach phuqasktanxa (Mat. 28:19, 20). Chiqans phuqañax wali wakiskiriwa, ukatwa apóstol Pablox akham säna: “¡Janitix Diosan arunakap parlkirist ukaxa kunakïkaspa nayatakixa!” sasa (1 Cor. 9:16).

Ukampisa, yaqhipanakax jayasay jiwasamp Bibliat yatiqasipkchixa, janiw Diosan Apnaqäwipat yatiyañ munapkiti (Mat. 24:14). Ukat yaqhipanakax Diosan arunakap yatiyapxänwa, ukampis jichhaxa, janiw yatiyxapxiti. ¿Kunatsa ukham jaytapxpacha? Khä nayra maranakanxa, ukhamarakiw Diosan yaqhip luqtirinakapax janiw phuqkiristti sasin sapxirïna. ¿Kunjamsa Jehová Diosax jupanakar yanaptʼäna? Uk jichhax amuytʼañäni.

Kunjam parlañanakas Diosatakix jan walïki

“Sinti chʼamapuniwa.” Yaqhipanakatakixa, Diosan Arup yatiyiri sarañax sinti chʼamäkaspas ukhamawa. Jonás chachatakix ukhamarakïnwa. Jehová Diosasti Nínive markan tʼunjäwip yatiyañapatakiw khitañ munäna, ukampisa Jonasaxa wal axsarayasïnxa. Chiqansa, Nínive markax Asiria jachʼa markan capitalapänwa ukat ukankir jaqinakax jan wali qhuru jaqinakat uñtʼatäpxarakïnwa. Uka profetax inasa akham jisktʼaschïna: “¿Sarä ukhax kunakïnis nayatxa? ¿Jan walinak lurapxitanistï?” sasa. Ukatwa Nínive markar sarañat sipans yaqha chiqar sarxäna. Ukampisa, Diosatakix ukax janiw walïkänti, ukatwa wasitat Ninivitanakar yatiyañapatak khitänxa. Ukat jan axsartʼasaw Diosan arunakapat yatiyirix sarxäna, Jehová Diosasti bendicirakïnwa (Jon. 1:1-3; 3:3, 4, 10).

Inas jumatakix yatiyir sarañax sinti chʼamächi. Ukampisa, “Diosatakix [...] janiw kunas chʼamäkiti” (Mar. 10:27). Ukhamaxa, janipun Diosat yanaptʼa mayisiñxa jaytamti. Chiqansa, Diosaw yatiyañatakix chʼamsa taqinir churistani ukat jan axsartʼasa yatiyir sarañänixa bendicirakistaniwa (Luc. 11:9-13).

“Jayrastwa.” Tantachäwinakarus ukat yatiyir sarañsa jan munxsta ukhax ¿kun lurañamasa? Amtapuniñäni, Jehová Diosax chuymasar purtʼasinwa yanaptʼistaspa. Ukatwa Apóstol Pablox akham säna: “Diosaw suma amtäwinak churapxtam, jupa pachparakiw yanapasipktamxa uka lurañanak phuqhañanxa jupan munañaparjama” sasa (Fili. 2:13). Ukhamaxa taqi chuyma yupaychañatakixa, Jehová Dios pachpar yanaptʼa mayisiñäni. Rey Davitax akham sasaw Diosar mayisirakïna: “Jumat jan jithiqtas sarnaqayita” sasa (Sal. 25:4, 5). Ukhamaxa, Jehová Diosarupun taqi chuyma Jupar luqtañatak mayisiñäni.

Chiqansa, kunapachatï qaritas jan ukax aynachtʼatas jikxatastan ukhaxa, janiw tantachäwirus ni yatiyiris sarañ munksnati, ukatwa wal chʼamachasiñasa. Ukhamächi ukaxa, ¿Jehová Diosar janis munasksna ukhamti amuyasiñäni? Janiwa. Diosan taqi chuym nayra luqtirinakapaxa ukhamarakiw Aruparjam phuqañatakix wal chʼamachasipxirïna. Ukatwa Pablox Diosar istʼañatakix cuerpojämpix “jaysayasiraktwa” sasax sirïnxa (1 Cor. 9:26, 27). Jiwasatix Diosan arunakapat yatiyir sarañatakisa ukat tantachäwinakar sarañatakis chʼamachasiñäni ukhaxa Diosax bendicistaniwa, kunattix Jupar munasitas laykuw ukanak lurasktanxa, uksa yatiskarakiwa. Amtañäni jan walinakan uñjasisax janiw yupaychxapxätamti sasaw Supayax Diosar säna, ukhamasti, taqi chuyma Diosatak irnaqtʼasax uka arunakax kʼarïtapwa uñachtʼayañäni (Job 2:4).

“Janiw tiemponïkti.” Maynitix Diosan arunakap yatiyañatak jan tiemponjam amuyaschixa, kunas jakäwipanx jukʼamp wakiskirix uka tuqit amuytʼasiñapawa. Jesusax akham sänwa: “Ukhamasti, nayraqatax Diosan reinopa munapxam” sasa (Mat. 6:33). Ukarjam phuqañatakixa, wakisispaw jakäwis uñakiptʼasiña, ukatakixa, inas kusistʼäwinakar sarañat sipansa yatiyir sarañatak jukʼamp tiempo apstʼasiñaw wakisispa. Chiqpachansa, anattʼañanakasa ukat yaqha lurañanakasa utjaspawa, ukampis janiw ukanak lurasin Diosar yupaychañ jaytañasäkiti. Cristianonakatakix Diosar yupaychañaw nayrankañapa.

“Janiw sum phuqkiristi.” Diosan Apnaqäwipat suma yatiyäwinak yatiyañatakix janiw suma yatxattʼatäkti sasin inas amuyassta. Ukampisa, jan llakisimti: Diosan nayra luqtirinakapax ukhamarakiw janis phuqirjamäpkaspa ukham amuyasipxirïna. Moisesat amuytʼañäni. Kunapachatï Jehová Diosax arunakap yatiyir sarañapatak khitañ munkäna ukhaxa, akham sänwa. “¡Ay Tata! Nayax janiw suma parlirïkti, ni nayrasa, ni jichha naya servirimampi parlkta ukkhasa. Kunapachatix parlkta ukkhaxa khaktʼirïtwa janiw arunaksa suma arsurïkti” sasa. Ukampisa Jehová Diosax yanaptʼämaw siskchïnsa, Moisesax akham saskakïnwa: “¡Ay Tata!, rogtʼassmawa, yaqhaki khitham” sasa (Éxo. 4:10-13). Uk istʼasax ¿kamachpachans Diosaxa?

Ukhampachasa, Diosax Moisesar khitaskakïnwa, ukatsti Aaronaruw yanaptʼañapatakix khitäna (Éxo. 4:14-17). Ukat sum phuqañapatakix kunatï wakiskäna ukanaksa churarakïnwa. Ukhamarakiw jichhürunakanxa Jehová Diosax Arup yatiyir sarañatakix irpir chuymaninakamp yanaptʼayistu. Jïsa, Diosaw uka lurañ phuqañatakix yanaptʼistani, kunjamtï Arupan qhanañchkistu ukhama (2 Cor. 3:5;  “Uka maranakanxa wali Khusapunïnwa” sat recuadro uñxattʼäta).

“Chuym ustʼayapxitu.” Yaqhipanakax tamankir mä jilat jan ukax kullakamp chuym ustʼayasisaw yatiyiris jan ukax tantachäwinakarus jan sarxapxiti. Chiqans ukhamäspawa, ukampis ¿Chuym ustʼayitu sasakit Diosar jan yupaychxañäspa? Pablompit Bernabeampit amuytʼañäni. Jupanakasti “wal chʼaxwapxäna, payar jaljtañkama” ukhamasti chuymanakaps ustʼayasipxarakïnwa (Hech. 15:39). Ukampis, Diosar yupaychañxa janiw jaytapkänti.

Chiqansa, mä jilatas jan ukax kullakasa pantjasiñapanx chuym ustʼayistaspawa, ukampisa jupax janiw enemigosäkiti, uk amtapuniñäni. Chiqpach enemigosax Supayawa, jupaw manqʼantañ munistu. Ukhamax Supayar atipjañatakix ‘wal saytʼasipxañäni iyawsañanakasanxa’ (1 Ped. 5:8, 9; Gál. 5:15). Maynitï iyawsäwipan suma saytʼatänixa ‘janiw chuym ustʼayaskaniti’ (Rom. 9:33, NM).

Kunaymanin uñjasisaw Diosatakix jan sum irnaqsnati

Kunjamtï yatiqtanxa, Biblianx Diosan arunakap phuqañwa yatichistu, ukhamax yatiyiri sarañxa janiw jaytañasäkiti. Ukampis Diosar yupaychäwisanxa, walja lurañanakaw utjistaspa, jan ukax qarita ukat usutaw jikxatasiraksna, taqi ukanakaw awisax yatiyir sarañsa ukat tantachäwinakar sarañsa jarktʼistaspa. Ukhamächi ukaxa, Jehová Diosax yatiw taqi chuyma yupaychañ munatasxa ukat kuntï jan lurirjamäktan uksa yatirakiwa (Sal. 103:14; 2 Cor. 8:12).

Ukhamasti jan mayninakarus ni jiwaspachax sinti juchañchasiñäniti. Pablox akham sirïnwa: “¿Khitïtas jumax maynin serviripar jiskʼachañatakixa? Wal luratapas, jan wali luratapasa patronapatakiwa” sasa (Rom. 14:4). Jilat kullakanakar uñtasin jupanakjamäña munañax janiw walïkiti, chiqas “taqi maynipï Diosarux luräwinakasat cuenta churañänixa” (Rom. 14:12; Gál. 6:4, 5). Ukat Jehová Diosat mayiskasax taqi kun yatiyaskañäni ukhaxa, ‘suma concienciampi’ qhanañchañasawa (Heb. 13:18, MT).

Diosar yupaychañax wal kusisiyistu

Kunaymanin jikxataskasas Jehová Diosar wali kusisit yupaychaskaksnawa, kunattix janiw jan phuqirjamäktan ukanak maykistuti. ¿Kunjamatsa uk yattanxa?

Diosan Arupax akham siwa: “Kunapachatï yanaptʼañax amparamankaskchi ukkhaxa, jan ‘Janiw’ siskamti khititix yanapa maykätam ukaruxa” sasa (Pro. 3:27). Amuytati “amparamankaskchi” siwa, ukhamax ¿Kunsa Diosax mayistu? Kunatï amparasankki ukak mayistu, mä arunxa, janiw mayninakjam lurañasa maykistuti. Jïsa, waljsa jan ukax jukʼaksa taqi chuymaw Jehová Diosar yupaychasma (Luc. 10:27; Col. 3:23).

[14 janan recuadropa/fotopa]

 “Uka maranakax wali khusapunïnwa”

Qʼala aynachtʼatäkasasa, jan ukax wali usuntatäkasasa, janiw jankʼakix janipuniw yatiyirjamäxti sañasäkiti. Uka tuqit amuytʼañatakixa, Canadá markankir Ernest sat jilatat parltʼañäni.

Ernest sat jilatax janiw sum parlirïkänti ukat wali axsarirïnwa. Mä uruxa walpun jikhan usuchjasitayna, ukhamatwa albañilat jan irnaqxänti. Ukat ukhaman jikxatasisax yatiyir sarañatakiw wakichasïna. Kunapachatï tantachäwinakan precursor auxiliarjam irnaqtʼañatak chʼamachtʼaskän ukhaxa, jupax walpun ukham phuqañ munirïna, ukampis janiw phuqkiristti sänwa.

Uka arsutapax chiqat janich uk uñachtʼayañatakiw Precursor Axiliarjam irnaqtʼañatak mä phaxsitak solicitud phuqantäna. Ukampis uka phaxsixa horanakap sum phuqäna. Ukat akham sänwa: “Janjakiw mayamp ukham phuqkiristti” sasa. Ukax chiqätap uñachtʼayañatakix mayampwa mä phaxsitak solicitud phuqantäna, ukat uka phaxsix ukhamarakiw horanakapampix phuqäna.

Ukhamatwa Ernest jilatax marpach ukham yatiyänxa. Ukat sarakïnwa: “Janipuniw precursor regularjam phuqkiristti” sasa. Ukatwa uk uñachtʼayañatakix precursorjam irnaqañ qalltäna, ukat kunapachatï marpach precursor regularjam phuqäna ukhaxa, muspharänwa. Ukat wali kusisitaw jutir pä maranakamp irnaqtʼawayäna, ukat usutätap laykuw jiwawayxi. Ukampisa, kunapachatï visitir sarapkäna ukhaxa chuym chʼallxtayasisaw akham sirïna: “Diosatak precursorjam irnaqtʼawaykta uka maranakax wali khusapunïnwa” sasa.

[13 janan fotopa]

Diosan Arupat yatiyañatak jarkʼkistaspa ukanakar atipsnawa

[15 janan fotopa]

Kunaymanin uñjasisas chʼamasarjam taqi chuyma yupaychktan ukhaxa, Jehová Diosax wal kusisi