Kunatï chiqäki ukar munasipxañäni

“Kunatix chiqäki ukwa munta[xa].” (HEB. 1:9.)

1. ¿Kunas “chiqa thakinjam” saraskakiñatakix yanaptʼistani?

 DIOSAX qullan ajayupa ukat Arup tuqiw yupaychirinakaparux “chiqa thakinjam” irpistu (Sal. 23:3). Ukampis jucharar jaqinakjamax uka thakit saranuksnawa. Ukat chiqa thakir mayampi kuttʼaniñatakix wal chʼamachasiñasawa. ¿Kunas ukatakix yanaptʼistani? Jesusat yatiqasiñasawa, jupasti aski kankañarux munasïnwa ( Salmo 45:7 liytʼasiñapawa).

2. ¿“Chiqa thakinjam” siski ukax kamsañsa muni?

² Jichhax “chiqa thakinjam” siski uka arunakat amuytʼañäni, uka thakix Diosan aski kankañaparjam luratawa. Hebreo ukat griego arunakanxa “chiqa” siski uka arux kunatï askïki uk sañ muni, ukat janipun kunäkipans suma sarnaqañ tuqit kamachinak pʼakintaña sañwa munaraki. Niyakixay Jehová Diosax chiqakankañanïchixa, yupaychirinakapax Juparuw qʼuma sarnaqañ tuqitsa ukat kawkïr thakinjam sarañsa jisktʼastanxa (Jer. 50:7, NM).

3. ¿Kunjamatsa Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukanak jukʼamp yatxatsna?

³ Diosar kusisiyañ munstanxa, chiqa kamachinakap taqi chuyma phuqañasawa (Deu. 32:4). Ukatakixa, Biblia liytʼasin Diosar sum uñtʼañatak chʼamachasiñasawa. Diosarutï jukʼamp uñtʼañänixa, jukʼampirakwa Jupar jakʼachasiñäni ukat kunatï chiqäki ukarus munasirakiñäniwa (Sant. 4:8). Ukat suma amtäwir puriñatakis Arupampiw yanaptʼayasiñäni.

Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukanak thaqapxañäni

4. ¿Dios nayraqatan kunatï chiqäki uk thaqhañax kamsañsa muni?

⁴ (Mateo 6:33 liytʼasiñapawa.) ¿Dios nayraqatan kunatï chiqäki uk thaqhañax kamsañsa muni?, ukat ¿Diosan arunakap yatiyir sarañakïpachati? Janiwa. Yupaychäwis katuqañapatakixa, sapüruw kamachinakap jan pʼakintas sarnaqañasa. Dios nayraqatan kunatï chiqäki uk thaqhirinakax “Diosan munañaparjama luratäki uka machaq jakäwimpi isthapisipxa[ñapawa], suma qʼuma chiqa kankañan jakapxa[ñaparakiwa]” (Efe. 4:24).

5. ¿Jan aynachtʼañatakix kunas yanaptʼistani?

⁵ Diosan chiqa kamachinakap jan pʼakintañatakix walsay chʼamachasiskañänixa, pantjasikipunsnawa. ¿Juchar purisin jan aynachtʼañatakix kunas yanaptʼistani? ¿Kunatï chiqäki ukar munasiñatakisa ukat ukarjam sarnaqañatakis kunas chʼamachistani? (Pro. 24:10.) Diosar mä oracionan “taqi chuymampi” ukat “chiqa iyawsañampi” sapür mayisiñasawa (Heb. 10:19-22). Chiqas alaxpachana jan ukax aka Uraqin wiñay jakañ suyirinakasa, mä arunx taqi cristianonakaw Jesucristorux Jilïr Sacerdotesarjam ukat qhispiyirisarjam iyawsañasa (Rom. 5:8; Heb. 4:14-16). Apóstol Juanax akham sasaw qillqäna: “Jesucristo Yuqapan wilapaw taqi juchanakasat qʼumacharakistu” sasa (1 Juan 1:6, 7). Juchanakasax “wila colorar uñtatäkchinisa, [Diosax ] khunjam janqʼu[ru]w tukuya[ni]” sasaw Biblian qhanañcharaki. Jehová Diosax munat Wawapan jiwas layku jiwatapampiw taqinir qhispiyistu. ¡Ukax wali askipuniwa! (Isa. 1:18.)

Diosax churkistu uka armadura uñakiptʼapuniñäni

6. ¿Kunatsa Diosan churat armadurxa uñakipañasapuni?

⁶ ‘Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukampix mä corazampjam chuymas jarkʼaqasipxañäni’,  uka armadurxa janipuniw apsusiñasäkiti (Efe. 6:11, 14, NM). Inas jichhak Diosar jakäwim katuyasisksta, jan ukax walja maranakäxchi, ukampis Diosax churkistu uka armadurxa sapürupuniw uñakipañasa. ¿Kunatsa? Kunattix Supayampi saxranakapampix aka Uraqir jaquqanitäpxiwa (Apo. 12:7-12). Supayasti, tiempopan jukʼakïtapa yatisax wali coleratawa. Ukatwa Diosan markaparux jukʼamp jan walinak luraski. Ukatpï jiwasax ‘Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukampix mä corazampjam chuymas’ jarkʼaqasiñasaxa.

7. ‘Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukampix mä corazampjam chuymas’ jarkʼaqasiñax wali wakiskirïtap yatisaxa, ¿kunjamas sarnaqañasa?

⁷ Fierrot lurat coraza armaduraxa, mä chalecor uñtat chuyma jarkʼaqasiñatakiwa. Pantjasir jaqinakjamax chuymasax jan walinak lurañ amtiriwa (Gén. 8:21). Ukat ñanqha luriri, kʼarintiri ukhamarakiwa (Jer. 17:9). Ukatpï yatichañasaxa ukat chiqañchañasarakixa. Ukhamasti ‘Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukampix mä corazampjam chuymas’ jarkʼaqasiñax wali askipuniwa, janipuniw mä ratus apsusiñasäkiti. Chiqas janiw Diosan uñisit luräwinakarux mitisktanti, ni qʼañu amtäwinaksa pʼiqisar apantktanti. Janirakiw walja horanak televisión uñchʼukisax tiempos ina chʼusar aptʼasktanti. Jan ukasti, sum sarnaqatasampix Diosar kusisiyañatakiw chʼamachastanxa. Ukat awisax jan walinak lupʼiñarus puriñänixa, janiw aynachtʼkañäniti, jan ukasti, Diosan yanaptʼapampix nayrar sarantaskakiñäniwa (Proverbios 24:16 liytʼasiñapawa).

8. ¿Kunatsa ‘escudjam iyawsäwinïñax’ wali wakiskirixa?

⁸ Diosax churkistu uka armadura taypinxa ‘escudjam iyawsañaw’ ukankaraki, ukasti “Supayan aqkir flechanakapat jarkʼaqasiñataki” wali wakiskiri escudowa (Efe. 6:16). Iyawsäwiw chiqa thakin saraskakiñatakix yanaptʼistu, ukhamat wiñay jakañ katuqañataki. Ukatxa Jehová Diosar taqi chuyma munasiñaw wakisiraki. Diosar jukʼamp munasiñänixa, ukhamarakiw kunatï chiqäki ukarus wal munasiñäni. Ukatakix suma conciencianïñaw yanaptʼarakistani. ¿Kunjamsa suma conciencianïñax yanaptʼistu?

Qʼuma conciencianïskakiñäni

9. ¿Qʼuma conciencianïsax kuna askinaksa jikxattanxa?

⁹ Bautisasktan ukhaxa, Jehová Diosaruw “mä qʼuma chuyma mayi[siyätanxa]” (1 Ped. 3:21). Jesucristow wilapampi juchanakasat qhispiyistu, ukar iyawsañäni ukhakiw Diosampix sumankthapsna. Ukampis qhispiyir thakinkañatakix qʼuma chuyma, mä arunxa qʼuma conciencianïñasawa. Ukat concienciasax jan wal luratas amuytʼayistu ukhaxa, wal yuspärañasa. Ukhamatwa concienciasax jan tunuratätapsa, sumäskatapsa ukat Diosan kamachinakap istʼaskatapsa amuytanxa (1 Tim. 4:2). Ukat kunatï chiqäki ukar munañatakis concienciasaw yanaptʼistu.

10, 11. 1) Concienciasar istʼasax askinakwa jikxattanxa, uka tuqit mä experienciampi qhanañchtʼma. 2) ¿Kunatsa chiqapar sarnaqañax wali kusiskañaxa?

¹⁰ Jan walinak lursna ukhaw concienciasax juchañchistaspa ukat chuyma ustʼayistaspa. Ukhamanwa mä waynax jilatax jikxatasïna,  kunapachatï Diosan thakipanjam sarnaqañ qalltaskäna ukhaw maysar saranuküna. Jupasti pornografía uñchʼukiñaru ukat marihuana drogaruw yatintäna. Tantachäwinakanxa ukham luratapat wal chuym usuyasïna, ukat Diosan arunakapat yatiykasax kʼari chuymanïtapwa amuyasxäna. Ukhamatwa Diosar yupaychañat jithiqtxäna. Jupax akham siwa: “Jan wali luratajätxa concienciajax juchañchaskakitänwa, janiw ukhamäspaw siskayätti. Ukhampachas pusi maranakaw jan amuytʼasir jaqjamax sarnaqawayta” sasa. Ukatxa, chiqa yupaychäwir kuttʼañatakiw amuytʼasxäna. Jehová Diosax janiw istʼkitaniti sasas amuyaskchïnxa, ukhampachaw perdón maytʼasïna. Ukham mayisitapat janïraw tunka minutunakas paskänti ukhamaruw mamapax visitir saratayna, ukat tantachäwinakar kuttʼañapatakiw chʼamachtʼäna. Jupax uka iwxtʼarjamax jankʼakiw mä irpir chuymanir Bibliat yatxatañatak yanaptʼa mayisïna. Tiempompix bautisasxänwa, ukat jichhakamaw Jehová Diosarux ukham yanaptʼatapat yuspäri.

¹¹ Chiqapar sum sarnaqasax wali kusisitaw jakassna. Kunatï chiqäki ukar munasiñäni ukat ukarjam sarnaqañatakis sapür chʼamachasiñäni ukhaxa, Jehová Diosax wal kusisini ukat jiwasas kusisirakiñäniwa. Niyaw jaqinakax alaxpachankir Awkipan chuymapar uñtasit suma chuymanïxapxani, ukat conciencianakapas sumakiw jikxatasxani. Ukampis tiempo utjaskipanxa jichhaw kunatï chiqäki ukar munasiñataki chʼamachasiñasa, ukhamatwa Jehová Diosar kusisiyañäni (Pro. 23:15, 16).

12, 13. ¿Concienciasar sum yatichañatakix kun lurañasasa?

¹² ¿Kunjamsa concienciasar sum yatichsna? Diosan Arupata ukat Bibliat apstʼat qillqatanakat yatxatañasa, ukhamarak “aski jaqix [...]suma amuytʼasi[riwa]” siski uka yatichäwirjam sarnaqasa (Pro. 15:28). Ukat trabajiñ tuqit jisktʼastan ukhaxa, amuytʼasirïñax wali wakiskiripuniwa, uka tuqit amuytʼañäni. Kunapachatï amuyasiri chiqapa uywatax mä trabajox Bibliarjamax janiw walïkiti sasin iwxtʼistu ukhaxa, jankʼakiw cristianonakax istʼtanxa. Ukampis yaqhip trabajonakat jan sum qhanañchaski ukhaxa, sapa mayniw Biblian yatichäwinakaparjam sum amtañatakix Jehová Diosar yanaptʼa mayisiñapa. * Sañäni, Biblian mä yatichäwipax janiw khitirus luratanakasamp lanktayañasäkiti (1 Cor. 10:31-33). Chiqas taqi cristianonakaw Diosamp sum apasiskakiñ muntanxa. Jiwasatï Jehová Diosarux amigosarjam uñjañänixa, kun lurañ munkasas akhamwa jisktʼasiñäni. “¿Ukan trabajisax chuymapti ustʼayäxa, jan ukax llakisiyächa?” sasa (Sal. 78:40, 41).

¹³ Yatiyañataki revistata, ukat Taman Bibliat Yatxatañataki wakichtʼaskasaxa lupʼiñasapuniwa. ¿Jisktʼanakan qhanañchäwinakapakti jankʼak mayat maya raytʼawaytanxa? Ukham lurañax janiw suma conciencianïñatakisa ni kunatï chiqäki ukar munasiñatakis yanaptʼkistaniti. Jan ukasti sum yatxataña ukat Diosan Arupat lupʼiñaw yanaptʼistani. Ukham lurasakipuniw  Diosan arunakap chuymasar katuqasiñäni.

Kunatï chiqäki ukanakat awtjata ukat pharjatäpxañäni

14. Diosampi Jesusampixa, ¿kunjam jikxatasiñassa yupaychäwisan munapxi?

¹⁴ Diosampi Jesusampix yupaychäwisanx kusisitäñaswa munapxi. ¿Kunas ukatakix yanaptʼistani? Kunatï chiqäki ukar munasiñaw yanaptʼarakistani. Wali Uñtʼat Arstʼäwipanxa Jesusax akham sänwa: “Kusisiñanïpxiwa khitinakatix chiqa kankañata awtjayasipki pharjayasipkaraki ukanakaxa, kunalaykutix jupanakaw sistʼatäpxani” sasa (Mat. 5:6). Diosan chiqa thakipar munasirinakatakixa, ¿kamsañsa Jesusan arunakapax muni?

15, 16. ¿Diosan arunakap yatxatañ tuqit pharjatarusa awtjatarusa kunjamsa Diosax sistʼayani?

¹⁵ Supayaw aka Uraqpach apnaqaski (1 Juan 5:19). Kawkins jan walinaka ukat sintiskay yatiyäwinakakiw periodiconakan yatiyasiski. Ukampis kunatï chiqäki ukar munasirinakax jaqi pura jan walinak lurasir uñjasax chuym ustʼayasipxi (Ecl. 8:9). Jehová Diosaru ukat chiqa kamachinakapar munasipki ukanakaxa, Arunakap yatxatañ tuqit pharjayasiñatsa awtjayasiñatsa Diosakiw sistʼayistani sasaw sapxi. Akat mä jukʼaruxa, jan wali jaqinakax janiw utjxaniti. Ukat chiqap sarnaqir jaqinakax janirakiw jan wali sarnaqir jaqinakan ñanqha luräwinakap uñjxapxaniti (2 Ped. 2:7, 8). ¡Ukax wali kusiskañapuniwa!

¹⁶ Jiwasax Diosan yupaychiripjama ukat Jesucriston arkiripjamaxa, kunatï chiqäki ukat awtjatanakax “sistʼatäxa[pxañapxa]” yattanwa. Chiqas machaq Uraqimpi ukat machaq alaxpachampiw utjani, ukansti “taqi kunasa chiqapapunïniwa” (2 Ped. 3:13). Ukatwa Supayan apnaqat aka pachan jan walinak utjipansa, llakinakamp jan aynachtʼktanti (Ecl. 5:8). Jehová Diosax kuna jan walinakatï pasaski ukanakxa sum uñjasinki, ukatwa mä jukʼarux kunatï chiqäki ukar munasirinakarux qhispiyani.

Kunatï chiqäki ukar munasirix bendicitawa

17. ¿Kunatï chiqäki ukar munasirinakax kuna bendicionanaksa katuqapxani?

¹⁷ Jehová “Tatituw aski jaqinakarux munasi” siw Salmo 146:8 qillqatanxa. Aka jiskʼa tʼaqarjamax chiqa thakinjam sarnaqirinakaxa, ¿kuna askinaksa katuqapxani? Jïsa, taqi kunxar munañani Jehová Diosamp munatäpxaniwa, ukaw taqi kunat sipansa wali askixa. Jiwasatï Diosan Apnaqäwip nayraqat thaqañänixa, kunanakatï jakañatak munaski ukanakxa Diosaw churistani sasaw taqi chuyma atinistanxa (Salmo 37:25 ukat Proverbios 10:3 liytʼasiñapawa). Dios nayraqatan kunatï askïki uk thaqhirinakakiw aka Uraqin jakasxapxani (Pro. 13:22). Jehová Diosaru taqi chuyma ukat jan jithiqtas luqtapxatapatxa niyaw wiñayatak mä suma paraison jakasxapxani. Chiqas jichhürpachaw chuymanakapanx sumaki jikxatasipxi, ukaw familiapampisa ukat jilat kullakanakamp sum apasiñ yanaptʼaraki (Fili. 4:6, 7).

18. ¿Diosan jachʼa urup puriniñapkamax kunsa lurañasa?

¹⁸ Jehová Diosan jachʼa urup puriniñapkamax supüruw kunatï Diosatakix chiqäki ukanak thaqhaskakiñasa (Sof. 2:2, 3). Kunatï chiqäki ukarux taqi chuyma munasitas uñachtʼayañasarakiwa. Ukat ‘Dios nayraqatan kunatix chiqäki ukampix mä corazampjamaw chuymas’ jarkʼaqasiñasa, janipuniw kunäkipansa mä ratus apsusiñasäkiti. Ukatxa qʼuma  conciencianïñatakiw chʼamachasiñasaraki, kunattix ukhamatakwa kusisit jakasiñäni ukat alaxpachankir Awkisarus kusisiyañäni (Pro. 27:11, NM).

19. ¿Kun lurañsa taqi chuyma amtañasa, ukat kunsa jutïr yatichäwin yatiqaskañäni?

¹⁹ Jehová Diosax kunanakatï aka Uraqin pasaski ukanakxa “sumwa uñjaski taqi akapachana”, “ukhamata chʼama churañataki khitinakatix chiqpachana juparu iyawsasipki ukanakaru” (2 Cró. 16:9). Chiqapar sum sarnaqañatak chʼamachasirinakarux wal uka arunakax chuymachistu, aka ñanqha pachasti urut urutjamaw jukʼamp jan walir saraski. Diosat jayarstʼata jaqinakaxa, Diosan kamachinakaparjam sarnaqatasatxa inas muspharapxchini, ukampis jiwasax ukham sarnaqañax askisatakïtapwa yattanxa (Isa. 48:17; 1 Ped. 4:4). Ukatpï kunatï askïki ukarjam sarnaqañatakix taqi chuyma chʼamachasiskakiñ amtawaytanxa. Ukat janiw ukak lurañasäkiti, Jehová Diosar taqi chuyma munasitas uñachtʼayañatakixa, kunatï jan walïki ukar uñisiñasarakiwa. Ukax kamsañsa muni ukwa jutïr yatichäwin yatiqaskañäni.

[Qhanañchäwi]

¿Kamsasas qhanañchsna?

• ¿Kunatï chiqäki ukar munasiñatakix kunatsa Jesusan jiwataparux wali askirjam uñjañasa?

• ¿Kunatsa ‘Dios nayraqatan kunatï chiqäki ukampix mä corazampjam chuymas’ jarkʼaqasiñax wali wakiskirixa?

• ¿Concienciasar sum yatichañatakix kun lurañasasa?

[Jisktʼanaka]

[26 janan fotopa]

Trabajo tuqit jisktʼanakar qhanañchañatakixa, concienciasaw suma yatichatäñapa