Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

“Taqi llaktʼatanakar chuymachiriw khitanitu”

“Taqi llaktʼatanakar chuymachiriw khitanitu”

“Taqi llaktʼatanakar chuymachiriw khitanitu”

“Tatiturakiw nayarux yaqhachasitu [...] Taqi llaktʼatanakar chuymachiriw khitanitu.” (ISA. 61:1, 2.)

1. ¿Kunjamsa Jesucristox llakitanakar yanaptʼirïna, ukat kunats ukham luräna?

 JESUSAX akham sänwa: “Nayan manqʼaxax khititix khitankitu ukan munañapa, ukhamarak lurañapa phuqhañaxawa” sasa (Juan 4:34). Jupax uka luräw phuqkasaxa, Awkipjamaw jaqinakar wali munasiñamp uñjäna (1 Juan 4:7-10). Chiqansa, Jehová Diosax jiwasanakar chuymachtʼasaw wali munasirïtapxa uñachtʼayistu. Ukatwa, apóstol Pablox akham sispachäna: “Jupaw jiwasar khuyapayasir Awkisaxa, ukhamarak chuymachirisasa” sasa (2 Cor. 1:3). Ukat kunjamtï Isaías profetax qillqkänxa, Jesucristos ukhamarakiw munasiñap uñachtʼayäna (Isaías 61:1, 2 liytʼasiñapawa). Ukatwa Nazaret markankir mä sinagogan uka profecía liytʼasinxa, nayanwa uka arunakax phuqasi sasin säna (Luc. 4:16-21). Ukax chiqapuniskänwa. Aka uraqinkkäna ukhaxa, llakitanakarux munasiñampiw chuymachirïna.

2, 3. ¿Kunatsa jaqi masisar chuymachañasa?

2 Jiwasax Jesusat yatiqasisin llakitanakar chuymachañasarakiwa (1 Cor. 11:1). Pablox akham sistuwa: “Chʼamañchasipxam maynit maynikama” sasa (1 Tes. 5:11). Aka “qhipa urunakanxa jan wali tiemponakaw” utji, ukatwa aski chuyman jaqinakas wali llakit sarnaqapxi (2 Tim. 3:1). Ukat sapürurakiw jan wali arunakas ñanqha luräwinakas jilxattaski, ukatwa jaqi masir chuymachañax wakisi.

3 Aka qhipa urunakat parlkasinxa, Bibliax akham siwa: “Jaqinakax michʼaw tukupxani, qullqi chuymaraki, jachʼa jachʼaw tukupxani, jilamp parlirinakaraki. Diosat jan wali parlapxani, awkinakaparus janiw istʼkxapxaniti, jan yäqasirïnakäpxaniwa, Diosar arkañarus janirakiw jayskxapxaniti. Jan munasiñanïpxaniwa ukhamarak jan khuyapayasiñani, arunak apnaqirinaka, jan wali luräwinakapxa janiw apanukupkaniti, wali qhurunakäpxaniwa, aski luräwinakan uñisirinakaparakïniwa. Aljantasirïpxarakiniwa, jan axsarasaw kuna jan walsa arsupxarakini, jachʼa jachʼa tukuñampi phuqhantatäpxarakiniwa, jupanakan pachpa munañanakapakwa thaqapxani Diosan munañap thaqañat sipansa. [...] Jan wali jaqinakax ukhamarak sallqjirinakasa jan walit jukʼamp jan waliruw sarapxani” sasa (2 Tim. 3:2-4, 13).

4. ¿Kunanakas akapachan pasaski?

4 Kunatsa taqi ukanakax pasaski ukxa jiwasax sum yattanxa, ‘taqi aka uraqpachax Supayan munañapankiwa’ sasaw Bibliax qhanañchi (1 Juan 5:19). ‘Taqi aka uraqpacha’ sasinxa, kunatix akapachan utjki ukanakatwa parlaski. Ukhamax política tuqitsa, religión tuqitsa ukat qullqi tuqitsa kunjamsa akapachan apnaqasipxi, ukatxa kunjamsa Supayas amtanakapxa wiytaraki ukanakat kunwa parlaski. Chiqansa, akapachax ‘Supayan apnaqatawa’ ukat juparakiw “akapach diosa[xa]” (Juan 14:30; 2 Cor. 4:4). Ukampis uka Supayan urunakapax tukusiñampïskiwa. Ukatwa wal colerasin jukʼamp jan walinak luraski (Apo. 12:12). ¿Ukanak yatiñax kunjamsa yanaptʼistu? Jehová Diosax niyaw Supayarus ukat akapacharus chhaqtayani, Jupa sapakiw wiñayataki sum apnaqxistani (Gén. 3 jalja; Job 2 jalja).

Suma yatiyäwinakax taqi chiqan yatiyasiski

5. ¿Jesusan kuna profeciapas aka qhipa urunakan phuqasiski?

5 Jesusax akham sarakïnwa: “Diosan reinopat aka suma yatiyäwisti aka uraqpachanwa yatiyatäni, ukhamat taqi markanakan yatipxañapataki, ukatsti akapachan tukusiñapaw jutani” sasa (Mat. 24:14). ¿Kunjams uka arunakax phuqasiski? Jehová Diosan Qhanañchirinakapax taqi chiqanwa Diosan Reinopatxa yatiyasipki. Jichhax niyaw paqallq millón chikatanitsa pasxapxi, 107,000 jila tamanakar jalanuqatäpxarakiwa. Ukat kunjamtï Jesusax Diosan Reinopat yatichkänxa ukhamarakiw taqinis yatiyapxi (Mat. 4:17). Ukhamatwa llakitanakarus wal chuymachasiraki. Sañäni, pasïr pä maranakanxa, 570.601 ukhaniw Jehová Diosan Qhanañchirinakapjamax bautisasiwayapxi.

6. ¿Kunjamsa Diosan arunakapat yatiyasiski ukat jumax kamstasa?

6 Maysa tuqitxa, walja qillqatanakaw Diosan markapan apsusiwayaraki. Jichhax 500 arunakats jilaw apsusiski, ukanakampiw jaqinakar kunayman arunakat wal yatiyasiski. Chiqansa, Diosan markapax kunjamats aka uraqin utji, kunjamsa irnaqasipki ukat qhawqsa jiltaski ukanak uñjañax wali muspharkañapuniwa. Supayan apnaqat akapachanxa, jiwasan chʼamasampikix janiw ukham sartksnati, Jehová Diosaw arunakapat taqi chiqan yatiyasiñapatakix qullan ajayupampi wal yanaptʼistu. Ukhamatwa llakitanakas suma yatiyäwinak istʼasax Diosan markapar mantasin chuymachtʼat jikxatasipxi.

Jilat kullakanakar chuymachapxañäni

7. 1) ¿Diosax yantʼanak mäki chhaqtayaspa sasax kunats jan suyañasäki? 2) ¿Kunjamatsa llakinakarus jan walinakarus saykatsna?

7 Aka jan wali pachanxa taqiniw llakinakan uñjastanxa. Janirakiw Diosas tʼaqhisiñanak mä akatjamat apaqkistaspati, kunapachatï akapach tukjani ukhakiw llakinakat samarxañäni. Ukäñkamaxa, kunayman tuqit yantʼat uñjasiskakiñäniwa. Ukampis yantʼanakan jikxatasisaxa, chiqapunit Diosar luqtañ muntan ukat Apnaqirisarjam uñjtan ukanak uñachtʼayañasawa (2 Tim. 3:12). Ukat Jupan yanaptʼatasa, chuymachatasa Tesalónica markankir nayra cristianonakjamaw yantʼanakarus saykatañäni ukat aguantarakiñäni (2 Tesalonicenses 1:3-5 liytʼasiñapawa).

8. ¿Kunjamsa Jehová Diosax nayra luqtirinakapar chuymachäna?

8 Jehová Diosax luqtirinakapar yanaptʼañxa janiw armaskaspati, kunjamatsa chʼamañchtʼapuniwa. Elías profetat amtañäni, Israel marka apnaqir Jezabel sat mä ñanqha warmiw jupar jiwayañ munäna. Ukatwa Eliasax axsarañat jaltawayxäna ukat llakimp aynachtʼasax jiwxakirista sasaw säna. ¿Jehová Diosax kunjams yanaptʼpachäna? Wali munasiñampiw chuymachtʼäna ukat chʼam waytäna, profetjam irnaqaskakim sasaw säna (1 Rey. 19:1-21). Nayra cristianonakarux ukhamarakiw Jehová Diosax chʼamañchäna. Bibliax akham siwa: “Jachʼa samarañarakiw [tamanakan] utjxäna, Judeana, Galileana, ukhamarak Samariana. Jupanakasti wali chʼamanirakiw tukxapxäna. Tatitur axsarasarakiw sarnaqapxäna. Ukhamatwa qullan ajayun chʼamapampix waljaniptapxarakïna” sasa (Hech. 9:31). Jiwasanakarux ukhamarakiw qullan ajayux chʼamañchistu.

9. ¿Jesusat yatiqasiñax kunjamsa llakinakan yanaptʼistaspa?

9 Ukat chʼam katxatañatakix Jesusat yatxatasin kayup arkañasarakiwa. Jupax akham sistuwa: “Nayar jutapxam taqi qarjatanaka jatjatanaka, nayaw samarayapxäma. Nayan yugoxa apapxam, ukatsti nayat yatiqasipxarakita. Nayasti llampʼu chuymani, altʼat chuymanirakïtwa, ukatwa almaman samarañapxa jikxatapxäta. Nayan yugoxasti jasa apañakiwa, khumuxasti sinti phisnakirakiwa” sasa (Mat. 11:28-30). Kunjamtï yatktanxa, Jesusax wali munasiñampiw jaqinakar uñjirïna. Ukat jiwasatï jupat yatiqasisin jaqi masir munasiñamp uñjañäni ukhaxa, jiwas pachpaw chuymasan jan walinakat samarañäni.

10, 11. ¿Khitinakasa tama taypin yanaptʼapxaspa?

10 Maysa tuqitxa, pachpa jilat kullakanakaw chʼam wayttʼarakistaspa. Kunjamsa irpir chuymaninakax yanaptʼistaspa uk amuytʼañäni. Biblia qillqir Santiagox akham siwa: “Maynitix usutächixa, [tamankir] jilïri jilatanakaruw jawsayañapa ukanakax jupatak oración lurañapataki [...]. Kunapachatix jupanakax iyawsañampi orapxanixa, uka usutax qhispitäxaniwa. Tatitusti juparux sartayxarakiniwa, juchanïchi ukkhasti perdonatarakïniwa” sasa (Sant. 5:14, 15). Chiqansa, taqiniw maynit maynikamax yanaptʼassna.

11 Kullakanakax warmi masipampikiw awisax kuns parltʼasiñ munapxaraki. Ukatwa amuytʼasir ukat jilïr kullakanakaxa, tawaq kullakitanakar yanaptʼañatakix chʼamachtʼasipxañapa. Niyakixay jan walinak pasañ yatipxchixa, wali sumwa sullka kullakitanakarux munasiñamp yanaptʼapxaspa (Tito 2:3-5 liytʼasiñapawa). Ukat akham sasaw Pablox taqinir amtayarakistu: “Mayjtʼatanakarux chʼamañchtʼapxam” sasa (1 Tes. 5:14, 15). Chiqasa, “taqi tʼaqhisiñanakasanwa Diosax chuymachistu, jiwasax tʼaqhisirinakar chuymachañasataki” (2 Cor. 1:4).

12. ¿Kunatsa tantachäwinakar sarañax wakisipuni?

12 Ukatxa, tantachäwinakar sarañxa janiw armasiñasäkiti, ukanwa Diosan Arupat yatiqasax chʼam katxataraktanxa. ‘Judasampi Silasampix walja arstʼäwinakampiw jilat kullakanakarux wal chuymachtʼapxäna ukhamarak chʼamañchtʼapxäna’ sasaw Bibliax qhanañchi (Hech. 15:32). Ukampisa, tantachäw janïr qalltkipansa ukat tukuyxipansa, maynit maynikamaw chʼamachtʼastanxa. Ukhamaxa, kuna llakis utjani ukhax janiw saparstʼañasäkiti, saparstʼasax jukʼampiw aynachtʼsna (Pro. 18:1). Pablox akham sasaw iwxtʼistu: “Thaqañasaw maynit maynikama kunjäman yanaptʼasiñasataki munasiñanïñasataki, ukhamarak suma luräwinak uñachtʼayasa. Janirakiw tantachasïwinakasar janix sarañasäkiti kunjämtix yaqhipanakax jan sarapkiti ukhama, jan ukasti maynit mayniruw wayttʼasiñasa, Tatitun jutäwipa jakʼankxatapa yatisinsti jukʼampïñapawa” sasa (Heb. 10:24, 25).

Kunjamsa Diosan Arupax chʼamañchistaspa

13, 14. ¿Kunjamsa Diosan Qullan Arupax chʼamañchtʼistu?

13 Walja maras Jehová Diosar luqtaskañäni jan ukax jichhakis Bibliat yatiqaskstanxa, taqiniw Diosan Arupatxa chʼam katxatsna. Pablox akham sasaw qillqatayna: “Taqi kunatix nayratpach Qillqatan uchatäkän ukanakax jiwasanakaruw yatichistu, llampʼu chuyma tuqi suytʼañasataki, ukanrakwa mä samarañsa jikxattanxa” sasa (Rom. 15:4). Jïsa, Qullan Qillqatanakax wal chuymachistu, ukat ‘yatiñanïñatakisa, taqi kasta suma luräwinakatak suma wakichatäñsa’ wal yanaparakistu (2 Tim. 3:16, 17). Ukatxa, kunsa Diosax lurani ukanak yatisaxa, wali chuymachataw jutïr urunak suytanxa. Ukhamaxa, pachpa Bibliampisa ukat Diosan markapax apayankistu uka qillqatanakampisa chʼamañchasipxapuniñäni.

14 Jesusat amtapxañäni, jupax Diosan Arupxa wali sum uñtʼäna, ukhamatwa yaqhanakarus chuymacharakïna. Jiwatat jaktxäna uka qhipatxa, pä arkirinakaparuw ‘Qullan Qillqatanakat sum amuytʼayasin’ chuymar purtʼäna (Luc. 24:32). Ukat apóstol Pablox jupat yatiqasisaw ‘Qillqatanakarjam qhanañcharakïna’. Berea markankir jilat kullakanakax “taqi chuymaw Pablompir Silasampirux ischʼukipxäna. Sapürurakiw Qillqatanaksa yatxatapxäna” sasaw Bibliax qhanañchi (Hech. 17:2, 3, 10, 11). Ukhamasti, chuymachasiri Diosan arunakapsa ukat Bibliat apsut qillqatanaksa sapüru liyiñasawa, ukhamatwa chʼam katxatasax jan waltʼäwinakar saykatañäni ukat jutïr urunaksa suytʼarakiñäni.

Kunjamatsa chuymachtʼasiraksna

15, 16. ¿Kunjamatsa jilat kullakanakasarux chʼamañchtʼsna?

15 Kunayman tuqitwa jiwaskamax chuymachtʼasna. Sañäni, inas usuntat jan ukax chuymankipstat jilat kullakanakatakix kuns althaptʼanirapsna. Ukat yaqhanakarux kunatï wakiski ukarjamaw yanaptʼaraksna (Fili. 2:4). Sapa maynirus aski luratanakaparjamaw chʼamañchtʼsna, walikpun ukham chʼamachastaxa sasa.

16 Chuymankipstat jilat kullakanakar chʼamañchtʼir sarasaxa, kuntï jupanakax sapki ukxa wali amuyump istʼañasawa. Nayrax kunanaksa lurawayapxi ukat Diosar luqtasax kuna bendicionanaksa katuqawayapxi ukanakatwa awisax wal parltʼasiñ munapxi. Ukat jupanakar istʼasaxa wali chuymachataw jiwasas jikxatastanxa. Ukxarusti, visitir sarkasaxa inas Bibliata jan ukax qillqatanakat liytʼarapsna. Sañäni, Yatiyañataki sat revistan utjki uka qhipa yatichäwinakapwa liytʼarapsna, jan ukax Taman Bibliat Yatxatañataki siski uka tantachäwin apaski uka qillqatsa liytʼarapiraksnawa. Maysa tuqitxa, Diosan markapax apayankistu uka videonakwa jupamp chik uñtsna ukat qillqatanakat apstʼat experiencianakampis chʼamañchtʼaraksnawa.

17, 18. Jiwasatix taqi chuym serviñäni ukhaxa, ¿Jehová Diosaw chuymachistani sasax kunatsa atinistanxa?

17 Ukat tama taypin mä jilatas jan ukax kullakas llakit jikxatasini ukhaxa, Diosar sapak mayisktan ukhaw jupatak mayirapiraksna. (Rom. 15:30; Col. 4:12) Jan walinakan uñjasisasa ukat mayninakar yanaptʼañ munasasa, Jehová Diosar taqi chuyma mayisiñasawa, salmonak qillqirix akham sänwa: “Diosar llakinakam katuyam, jupasti chʼaman tukuyätam, Diosar jaysirin aynachtʼañapxa, janipuniw jupax munkaniti” sasa (Sal. 55:22). Jiwasatix jan jithiqtas luqtañäni ukhaxa, Jupax janiw jaytkistaniti.

18 “Naya kipkaw jumarux chʼamachsma” sasaw Jehová Diosax nayra servirinakapar säna (Isa. 51:12). Jiwasarux ukhamarakiw chʼamañchistu ukat kunapachatï llakitanakaru chuymachañatak chʼamachastan ukhaxa bendicirakistuwa. Alaxpachar saririnakarus ukat aka uraqin jakañ suyir cristianonakarus taqiniruw Pablon aka arunakapax chuymachistu, jupax akham sasaw qullan ajayumpi ajllit cristianonakarux säna: “Tatit Jesucristos pachpa, ukhamarak Dios Awkisasa khuyapayasiñapampiw munasistu wiñay chuymachäwi churasa, ukhamarak mä suma suytʼañampi. Jupay chuymanakamxa chʼamachpan, ukhamarak chʼamani saytʼaypan kunatix askïki uk arsupxañamataki, lurapxañamatakiraki” sasa (2 Tes. 2:16, 17).

Amtapxañäni

• ¿Jaqi masir chuymachañatakix kawkikamas purtanxa?

• ¿Kunjamsa mayninakar chuymachsna?

• Jehová Diosax chuymachiriw sasinxa, ¿kuna qillqatanakansa qhanañchi?

[Jiskt’anaka]

[28 janan fotopa]

¿Kunjams llakitanakar chuymachsna?

[30 janan fotopa]

Wayn tawaqus jilïrinakas maynit maynikamaw chʼamañchassna