Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jehová Diosajj markapar qhespiyiriwa

Jehová Diosajj markapar qhespiyiriwa

Jehová Diosajj markapar qhespiyiriwa

“Tatitojj yatiwa Dios chuym jaqenakaru yantʼäwita qhespiyañjja.” (2 PED. 2:9, MT.)

¿AMTASKTATI?

¿Jehová Diosajj kunürus amtap phuqasiyani ukjja yatiwa sasin kunatsa confiysna?

¿Jehová Diosajj chʼamapampiw markapar qhespiyani sasinjja kunatsa confiysna?

¿Jehová Diosajj ‘jachʼa tʼaqhesïwin’ kunanakas pasani ukjja yatiwa sasin kunatsa confiyaraksna?

1. ¿Jehová Diosan ‘jachʼa urupanjja’ kunjamänisa?

 SUPAYAN apnaqata akapacharojj mä akatjamatwa Jehová Diosajj tukjani (1 Tes. 5:2, 3). ‘Jachʼa urupanjja’, Oraqpachanwa jaqenakajj jan waltʼäwinakan uñjasipjjani (Sof. 1:14-17). Tʼaqhesiñanakasa llakinakas sintïniwa. Cheqas “ukham tʼaqhesiñsti janiw jichhürkamajj khitis uñjkiti aka oraqe luraski ukürutpacha” (Mateo 24:21, 22 liytʼasiñapawa).

2, 3. 1) ¿Kunjamansa Diosan markapajj ‘jachʼa taqhesïwi’ tiempon uñjasini? 2) ¿Diosajj markapar qhespiyañataki chʼamaniwa sasin confiyañatakejj kunas yanaptʼistani?

2 ‘Jachʼa tʼaqhesïwejj’ niya tukuyañampïkani ukhajja, Magog markat Gog * satäkis ukaw Diosan markap contrajj sartani. Ukat “walja chʼamani ejercito[nakampiw]” Diosan markaparojj “mä chʼiyara qenayäkas[pas]” ukham muyuntani (Eze. 38:2, 14-16). Ukhasti janiw jaqen uñstayat institucionanakat mayas arjjatkistaniti. Jehová Diosakipuniw qhespiyistaspa. ¿Ukham jan waltʼäwin uñjasisajj kunsa lurañäni?

3 Jiwasatï Jehová Diosan serviripästanjja, sapa mayniw akham jisktʼasiñasa: “¿Jachʼa tʼaqhesïwinjja Jehová Diosaw qhespiyistani sasati confiytjja?” sasa. Apóstol Pedrojj akham sänwa: “Tatitojj yatiwa Dios chuym jaqenakaru yantʼäwita qhespiyañjja, ukhamaraki ñanqha jaqenakaru imañsa taripäwi urutaki” sasa (2 Ped. 2:9, MT). Nayra maranakan kunjamsa Jehová Diosajj markapar qhespiyäna ukanakat lupʼiñawa Diosajj markapar qhespiyañatak chʼamaniwa sasin confiyañatak yanaptʼistani. Nayrajj kunjamsa Diosajj markapar qhespiyäna uk jichhajj kimsa uñjañäni.

UMA JUICIOT QHESPIPJJÄNA

4. ¿Uma Juicion janïr purinkipanjja kunas amtatäjjäna?

4 Nayraqatjja Uma Juiciot amuytʼañäni. Uma Juicio janïr purinkipanjja, kunürupunis purinini ukajj amtatäjjanwa. Ukat mä jachʼa arkaw lurasiñapäna, ukaruw kunayman animalanakajj anantasiñapäna. Jehová Diosajja, kunürus Uma Juiciojj purinini uk amtañatakejj janiw arkan tukuyasiñap suykänti. Jan ukasti, kunjamtï Génesis libron siskejja, Noé chachar arka lurañapatak janïr siskäna ukhat wal maranak nayraw Diosajj kunürus Uma Juiciojj purinini uk amtjjatayna. ¿Kunjamatsa uk yattanjja?

5. ¿Génesis 6:3 qellqatarjamajja Diosajj kamsañsa munäna, ukat kuna maransa Uma Juiciojj purininiw sasin arsüna?

5 Jehová Diosajj kunsa lurani ukjja alajjpachanwa yatiyjjäna sasaw Biblian qhanañchi. Génesis 6:3 qellqatarjamajja, akham sasaw Diosajj säna: “Janiw jaqerojj wiñayataki jakaykjjäti, jupasti janchikiwa. Ukhamasti pataka pä tunkani maranakakiw jakani” sasa. Uka arunakampejja, ¿jaqejj 120 maranakakiw jakani sañti munäna? Janiwa. Jan ukasti, kunürus jan wali jaqenakarojj Oraqpachat chhaqtayani uk sañ munäna. * Uma Juiciojj 2370 nayra pacha maranwa purïna, ukhamasti 2490 nayra pacha maranwa Diosajj uka arunak arsuwaypachäna. Uka maratakejja, Noé chachajj 480 maranëjjänwa (Gén. 7:6). Ukat 20 maranak qhepatwa, mä arunjja, 2470 maratwa Noé chachajj wawanakanëjjäna (Gén. 5:32). Uma Juicion puriniñapatakejj 100 maranakaw faltjjäna, ukampis jaqenakan qhespipjjañapatakejj kunsa Noé chachajj lurañapäna ukjja janïraw Jehová Diosajj yatiykänti. ¿Qhawqha tiempotsa yatiyjjäna?

6. ¿Kunapachas Noé chacharojj arka luram sasin Diosajj sispachäna?

6 Walja maranak qhepatwa Jehová Diosajj kunsa lurani ukjja Noé tatar yatiyaskäna. ¿Kunatsa ukham sistanjja? Arka luram sasin Noer siskäna ukhajja, wawanakapajj jilïrëjjapjjänwa ukat casaratäjjapjjarakïnwa sasaw Bibliajj qhanañchi. Jehová Diosajj akham sänwa: “Jumampejj mä suma arustʼäwi lurä, uka arkarusti yoqanakamampi, warmimampi, yojjchʼanakamampi, [...] mantapjjäta” sasa (Gén. 6:9-18). Ukhamasti, arka lurañamaw siskäna ukhatjja, Uma Jucio puriniñapatakejj 40 jan ukajj 50 maranakakiw faltjjpachäna.

7. 1) ¿Noempi familiapampejj kunjamsa Diosar confiyapjjatap uñachtʼayapjjäna? 2) ¿Uma Juiciojj kunürupunis purinini ukjja kunapachas Diosajj Noer yatiyäna?

7 Arka lurkasajja, Noempi familiapampejj kunjamaraki Diosan amtapajj phoqaspachänisti ukat kunüruraki Uma Juiciojj purinpachänisti sasaw jisktʼasipjjpachäna. Janis yatipkchïnjja, arka tukuyañkam lurasaw Diosar confiyapjjatap uñachtʼayapjjäna. Biblianjja akham siwa: “Noesti kunjämtejj Diosajj siskatayna ukhamwa taqe kunsa luräna” sasa (Gén. 6:22). Uma Juiciojj kunürupunis purinini ukjja paqallqo uru falkipanakwa Jehová Diosajj yatiyäna, uka urunakanwa Noempi familiapampejj animalanak arkar anantapjjañapäna. “Payïri phajjsitsti, tunka paqallqon uruw saraqjjarakïna. Noesti ukapachajj sojjta pataka maranïnwa”, ukat kuntï lurañapäkäna ukas phoqatäjjänwa, ukhaw ‘alajjpachatjja jallojj walipun purintäna’ (Gén. 7:1-5, 11).

8. ¿Kunatï Uma Juicion paskäna ukajj kunjamsa Jehová Diosar taqe chuyma confiyañ yanaptʼistu?

8 Kunatï Uma Juicion paskäna ukaw Jehová Diosajj kuna tiemponsa ukat kunjamsa markapar qhespiyi uk sum yatitap uñachtʼayistu. Akapachan tukusiñapajj sapürutjamaw jakʼachasisinki, ukhamasti Jehová Diosajj kunanaktï arsuwayki ukanakjja tiempoparupuniw phoqani sasaw taqe chuyma confiyañasa. Jïsa, ‘kuna horatakitï, jan ukajj kuna urutakitï’ amtawayki ukürupuniw phoqani (Mat. 24:36; Habacuc 2:3 liytʼasiñapawa).

WILA LAMAR QOTANWA QHESPIPJJÄNA

9, 10. ¿Jehová Diosajj kunjamsa markap toqejj egipcionakar mä trampar jaltʼayäna?

9 Kunjamtï yateqaniwayktanjja, Jehová Diosajj kuntï amtawayki ukanakjja tiempoparupuniw phoqasiyi. Jichhajj yaqha toqet amuytʼarakiñäni, ukaw kunjamsa Jehová Diosajj jan tukusir chʼamapampejj markapar qhespiyani ukar atinisiñatak yanaptʼistani. Diosajj jan tukusir chʼamapampejj kunjamatsa markapar qhespiyapuniwa. Ukatwa awisajj markap toqejj enemigonakapar mä trampar jaltʼayi. Ukaw kunapachatï israelitanakajj Egiptot qhespipkäna ukhajj uñjasïna.

10 Egiptotjja inas kimsa millón israelitanakajj mistupjjchïna. Jehová Diosan aruparjamaw Moisesajj israelitanakar irpäna, ukat kawksarutï sarapkäna uk uñjasaw Faraonajj thakin chhaqatäpkaspasa ukat janis kawkirus sarañ yatipkaspa ukham amuyäna (Éxodo 14:1-4 liytʼasiñapawa). Faraonajj ejercitopampiw israelitanakar katuntañatak Wila lamar qota lakar muyuntapjjäna, janis kawkhar escapañas israelitanakatak utjkaspa ukhamwa amuyäna, ukhamatwa Faraonajj trampar jaltʼäna (Éxo. 14:5-10). Ukampis israelitanakajj janiw katuntatäpjjañapäkänti. ¿Kunatsa? Jehová Diosaw jupanakarojj qhespiyañapäna.

11, 12. 1) ¿Kunjamsa Jehová Diosajj israelitanakar arjjatäna, ukat kunas pasäna? 2) ¿Kuntï yateqawayktan ukajj kunsa Jehová Diosat yatichistu?

11 Kawknämsa sarapjjañapa uk uñachtʼayañatakiw Diosan ‘qenayapajj israelitanakan nayraqatap saräna’, ukampis Faraonan ejercitopat jarkʼaqañatakejj qheparuw sarjjäna, ukhamatwa egipcionakarojj qʼal chʼamaktʼayäna, ukat israelitanakatakejj sumwa qhantʼarakïna (Éxodo 14:19, 20 liytʼasiñapawa). Ukjjarusti, Jehová Diosajj Inti jalsu toqet wal thaytʼayanisaw qotjja payaru jaljtayäna, ukat “waña oraqeruw tuküna”. Ukatakisti tiempow munasïna, ukatwa Bibliajj akham qhanañchi, “arum paqara” wal thaytʼanïna ukhamatwa “israelitanakajja qotjja makhatapjjäna waña oraqenjama” sasa. Faraonan soldadonakapata ukat carronakapat sipansa, israelitanakajj kʼachakwa sarasipkäna, ukampis janiw Egipton ejercitopajj israelitanakar jikjjatirjamäpkänti, kunattejj Jehová Diosaw israelitanakat arjjatasiskäna. “Ukatsti egipcionakarojj jupanakpura jan waltʼayasiñaruw puriyäna. Ukhamarak carronakapan ruedanakapsa qʼewirarakïnwa, ukatsti wali kʼachakiw sarapjjäna.” (Éxo. 14:21-25.)

12 Israelitanakajj taqeni qota lakar purjjapjjäna ukhaw Diosajj Moisesar akham säna: “Amparama qotjjaru loqtam, ukat umajja chhaqhayañapataki egipcionakaru, carronakaparu, ukhamarak caballonakaparusa” sasa. Kunapachatï soldadonakajj escapañ yantʼapkäna ukhajja, “umajja jupanakarojj chhaqtayänwa. Ukhamwa [Jehová] Tatitojj egipcionakarojj qotan umampi tukjäna”. “Janiwa mayni soldadosa jakkir jiltʼkänti, taqeniw jiwarapjjäna.” (Éxo. 14:26-28.) Ukhamatwa Jehová Diosajj kuna jan walitsa markapar qhespiyañatak wali chʼamanïtap uñachtʼayäna.

JERUSALENAN TʼUNJÄWIPATWA QHESPIPJJÄNA

13. ¿Jesusajj arkirinakaparojj kamsänsa, ukat kunsa arkirinakapajj jisktʼasipjjpachäna?

13 Amtanakap phoqasiñapatakejj kunanakas pasañapa ukjja Jehová Diosajj sum yati. Uk amuytʼañatakisti, Jerusalenajj enemigonakapan muyuntatäkäna uka toqet yatjjatañäni. Jerusalenan tʼunjäwipat escapañatakejj kunsa lurapjjañapa ukwa Jehová Diosajj Yoqapampi Jerusalenankiri ukat Judeankiri cristianonakarojj yatiyäna. Jerusalenajj 70 maranwa tʼunjatäna. Jesusajj akham sänwa: “Daniel profetajj qellqänwa kunatejj jan wali lurirïki tukjirïkaraki ukjjata. Kunapachatejj jumanakajj qollana cheqar uk purir uñjapkäta ukkhajja [...], Judeankirinakajj qollunakaruw jaltjjapjjañapa” sasa (Mat. 24:15, 16). ¿Uka arunakan phoqasiskatapjja kunjamsa Jesusan arkirinakapajj amuyapjjaspänjja?

14. ¿Kunanakatï paskäna ukanakajj kunjamsa Jesusan arunakap qhanstayäna?

14 Jesusajj kamsañsa munäna ukjja, walja maranak qhepat kunanakatï paskäna ukanakaw qhanstayjjäna. Khä 66 jichha pacha maranjja, Cestio Galon pʼeqtʼataw romanonakan soldadonakapajj kutkatasir judionakar katuntir sarapjjäna. Uka kutkatasiri judionakajj celotenaka sasin uñtʼatäpjjänwa, jupanakasti, templon qollana cheqaruw imantasipjjäna, ukatwa romanonakajj murallap pʼiyantañ qalltapjjäna. Kawkïr cristianonakatï Jesusan arunakapat amtasipkäna ukanakajja, kunas pasaskäna ukjja sum amuyapjjäna: romanonakan ejercitopaw kʼari diosanakar yupaychañataki estandartenakapampejj templon murallap jakʼar puripjjäna, mä arunjja, “kunatejj jan wali lurirïki tukjirïkaraki” ukaw “qollana cheqar” puripjjäna. Ukhaw Jesucriston arkirinakapajj ‘qollunakar jaltjjapjjañapäna’. Ukampis ¿kunjamsa soldadonakampi muyuntatäkasin sarjjapjjasapänjja? Kunatï janiw paskaniti sañjamäkäna ukaw niya pasañampïskäna.

15, 16. 1) ¿Jesusajj kamsasas arkirinakapar ewjjtʼäna, ukat uka arunakapar istʼañajj kunatsa wali wakiskiripunïnjja? 2) ¿Qhespiñatakejj kunsa lurañasa?

15 Cestio Galojj mä akatjamatwa ejercitopampejj markapar kuttʼawayjjapjjäna, ukat celotenakajj jupanakaruw arktapjjäna. Romanonakan soldadonakapasa ukat kutkatasir judionakas jan ukankapjjepansti, cristianonakajj jan khitin jarktʼataw escapapjjaspäna. Jesusajj jankʼakiw sarjjapjjäta janiw kunsa apapjjätati sasaw qhan ewjjtʼäna (Mateo 24:17, 18 liytʼasiñapawa). ¿Kunatsa Jesusan uka arunakapar istʼañajj wali wakiskirïnjja? Kunattejj celotenakaw mä qhawqha urunakat kuttʼanjjapjjäna ukat munkir jan munkirwa Jerusalenankirinakaru ukat Judeankirinakarus jupanakampi chika saytʼasipjjañapatak wiytapjjäna. Marka apnaqañ munasaw jaqenakajj nuwasisipkäna, ukatwa markajj jukʼamp jan walin uñjasiskäna. Jerusalenat escapjjañajj jukʼamp chʼamäjjänwa, yamas romanonakajj 70 maran purinipkäna ukhajj janipuniw Jerusalenat mistuñjamäjjänti (Luc. 19:43). Jan jankʼaki sarjjerinakajj ukan katuntataw uñjasipjjäna. Ukampis Jesusan arunakapar istʼasin qollunakar sarjjerinakajj qhespipjjänwa. Jehová Diosajj markapar qhespiyañatak chʼamanïtapjja sumwa uñjapjjäna. ¿Kunsa ukat yateqtanjja?

16 ‘Jachʼa tʼaqhesïwi’ tiempotak utjki uka profecianakan phoqasiskatap uñjkañäni ukhajja, cristianonakajj ukhamarakiw kunanaktï Jehová Diosajj Arup toqe ukat markap toqejj siskistani ukarjam lurañasa. Amuytʼañäni, Jesusajj “qollunakaruw jaltjjapjjaña[ma]” sasaw arkirinakaparojj säna. Jiwasarojj ukhamarakiw ‘jachʼa tʼaqhesïwi’ urunakanjja ‘jaltjjapjjam’, mä arunjja, escapjjapjjam sistani. Kawkirus jaltjjañasa ukjja janïraw yatktanti. * Ukampisa Jehová Diosaw kunsa lurañasa uk tiempopar sum qhanañchistani. Ukhamarusa Diosan arunakap istʼañäni ukhakiw qhespiñäni, ukatwa sapa maynejj akham jisktʼasiñasa: “¿Jehová Diosajj kuntï servirinakapar luram siskistu uk kunjamsa katoqastjja? ¿Jankʼakit phoqtjja jan ukajj phoqañatak pächastcha?” sasa (Sant. 3:17).

KUNANAKATÏ PASKANI UKATAKIW DIOSAJJ CHʼAMAÑCHTʼISTU

17. ¿Enemigonakapajj Diosan markap contra saytʼapkani ukhajj kunjamäkanitï ukjja kunjamsa Habacuc profetan arunakapajj amuytʼayistu?

17 Gog toqet qalltan parlaniwayktan uk amtañäni. Uka toqet parlkasajja Habacuc profetajj akham sänwa: “Taqe ukanak istʼasajja ajjsarayastwa: janiw kunas arsuñjamäkiti; kayunakajjas janiw saytʼasiñatakejj chʼamanïkjjeti, taqe cuerpojjas janirakiw chʼamanïkjjeti. Ukhamäkipansa, jan ajjsarañampiw suytʼäjja, kuna urutï Diosajj llakisiñaru uchkani, jiwasanakaru tʼaqhesiyiri ejercitonakaparu” sasa (Hab. 3:16). Kunjamtï amuytktanjja, Diosan enemigonakapajj markap contrajj kunjamsa saytʼapjjani uk yatisaw Habacuc profetajj jan arsurjamäjjänti, kayunakapas janiw saytʼasiñatak chʼamanëjjänti, cuerpopas janirakiw chʼamanëjjänti. Kunapachatï Gog satäkis ukan arkirinakapajj Diosan markap contra sartapkani ukhajja, wali ajjsarkañarakïniwa, ukwa uka profetat amuysna. Ukampis Habacuc profetjamarakiw Jehová Diosaw Jachʼa Urupan markapar qhespiyani sasin taqe chuyma confiyañasa (Hab. 3:18, 19).

18. 1) ¿Enemigonakajj jiwas contra saytʼapkani ukhajj kunatsa jan ajjsarañasäki? 2) ¿Kunsa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni?

18 Uma Juiciota, Wila lamar qotana ukat Jerusalenan tʼunjäwipat kunjamsa Jehová Diosajj markapar qhespiyäna ukanakaw Jupajj markapar Qhespiyirïtap uñachtʼayistu. Diosajj kuntï amtki ukjja phoqapuniniwa, ukat enemigonakaparus tukjarakiniwa. Jiwasatï uk uñjañ munstanjja, tukuykamaw Jehová Diosar taqe chuyma serviskakiñasa. ¿Kunjamsa ukham serviskakiñatakejj Jehová Diosajj yanaptʼistu? Ukwa jutïr yatichäwin yatjjataskañäni.

[Qhanañchäwinaka]

^ Ezequiel 38 ukat 39 jaljanakan parlki uka profeciarjamajja, Magog markat Gog satäkis ukajj Supayawa, alajjpachat jaqoqanitäkäna ukhatpachaw ukham uñtʼasi.

^ La Atalaya mayo 1, 1999, 19 jana uñjjattʼarakïta.

[Jiskt’anaka]

[24 janan fotopa]

¿Faraonan ejercitoparojj kunatsa israelitanakajj jan ajjsarapjjañapäkänjja?