Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Jehová Diosaw munañap lurañ yatichitu

Jehová Diosaw munañap lurañ yatichitu

Sarnaqäwi

Jehová Diosaw munañap lurañ yatichitu

Max Lloyd jilatan arsutaparjama

Khä 1955 maranjja, mä arumajj misionero masijampiw Paraguay markan yatiyasipkayäta ukat wali colerat walja jaqenakaw utar muyuntapjje. Akham sasaw arnaqasipjjäna: “¡Diosasajj wil munaski, ukat gringonakan wilapwa muni!” sasa. Ukanjja nänakakiw gringojj utjapjjayäta. Ukampis ¿kunjamatsa uka markar puripjjtjja?

NAYAJJ Australia markankirïtwa, ukanwa Jehová Diosajj munañap lurañ yatichawayitu. 1938 maranjja, tatajajj Jehová Diosan mä Qhanañchiripatwa Enemigos sat mä libro (inglés aruta) katoqatayna. Jaya tiempow tatajamp mamajampejj religionapan pastorapampejj jan sum apasipkänti. Biblian parlki uka arunakajj aleq cuentokiw sasaw uka pastorajj siritayna. Mä mara qhepatwa, tatajamp mamajampejj Jehová Diosar jakäwip katuyasis bautisasjjapjjäna. Ukhat aksaruwa Diosan munañap lurañatakejj familpach chʼamachasiwayapjjta. Lesley sat kullakajaw ukjjarojj bautisasïna, jupasti nayatjja phesqa mara jilïrïnwa. Nayasti llätunka maraniw 1940 maran bautisasiwayta.

Payïr Jachʼa Chʼajjwäwejj oraqpachan qalltkäna uka qhepatjja, Jehová Diosan Qhanañchirinakapan qellqatanakapajj janiw Australia markan lurasiñapäjjänti, janirakiw jaqenakarus churasiñapäjjänti. Ukhamajj Diosat yateqta ukjja, jiskʼatpachaw Biblia sapampik qhanañchañ yateqawayta. Ukat kunatsa nayajj banderar jan aruntkta ukat kunatsa guerra toqet jan saytʼktjja uk qhanañchañatakejj escuelarojj Biblia apasipunirïtwa (Éxo. 20:4, 5; Mat. 4:10; Juan 17:16; 1 Juan 5:21).

Yateqer masinakajatjja, waljaniw nayamp jan chikachasiñ munapjjerïkänti, Alemania markankir uñaqeripäkiristsa ukham uñjapjjetäna. Uka tiemponjja, videonakwa escuelan uñchʼukiyapjjerïtäna ukat janïr qalltkipanjja, taqeniruw saytʼayasajj uka markankir qʼochupa cantayapjjerïtäna. Nayajj janiw saytʼañ munirïkti, ukatwa yateqer masinakajat panini jan ukajj kimsani ñikʼutat katusajj saytʼayañ munapjjerïtu. Qheparojja, Biblian yatichäwinakaparjam sarnaqatajat escuelat jaqsutaw uñjasta, ukampis carta toqnamwa yateqaskakiyäta.

AMTAJAJJ PHOQASÏNWA

Kunapachatï 14 maranak phoqjjä ukhaw precursorjam irnaqtʼä sasaw amtayäta. Ukampis awk taykajajj nayraqat trabajo jikjjatañamawa sasaw sapjjetu, uk satajj wal chuym ustʼayasirïta. Ukatjja cuartojatsa pagayapjjerïtuwa ukat 18 maranëjjäta ukhaw precursorjam irnaqjjäta sasaw sapjjarakitäna. Walja kutiw ganaskayäta uka qollqet parlapjjerïta. Nayajj precursoräñatakiw imasï sasaw sirïta, ukampis awk taykajajj mayisipkakirïtuwa.

Kunapachatï precursoräyäta ukhajja, awk taykajajj kawkïr qolloqtï nayajj churkayäta uka qollqet parlañatakiw nayamp qontʼasipjjäna, ukat uka qollqjja mä bancoruw imasipkayäta sasaw qhanañchtʼapjjetu. Ukat kunanakatï precursoräñatakejj wakiskäna ukanaka ukat isinak alasiñatakiw taqpach qollqe kuttʼayapjjetäna. Ukhamatwa naya pachpa uñjasiñajatak yatichawayapjjetu. Taqe ukanak amtasajj wali askïtapwa amuyasta.

Kullakajasa nayas jiskʼasipkayäta ukhajj awk taykajajj precursonakar utar jawsapjjapunirïnwa ukat jupanakampiw yatiyir mistupjjerïta. Sapa seman tukuyapuniw utat uta ukat callenakan yatiyapjjerïta, ukhamarakiw Bibliatsa yatichapjjerïta. Uka maranakanjja, yatiyirinakajj 60 horanakwa sapa phajjsejj yatiyapjjerïna. Mamajajj sapa phajjsiw ukarjam phoqherïna, ukhamatwa nänakarus ukarjam lurañatak sum yatichawayapjjetu.

PRECURSORJAMA: TASMANIA ISLANA

Australia markankir Tasmania islaruw precursorjam khitapjjetu, uka markanwa kullakajampi esposopampejj yanaptʼasipkäna. Ukampis mä qhawqha tiempotjja, Galaad escuelaruw 15 yatichäwir jawsayapjje. Nayajj wali ajjsarirïyätwa ukat janipuniw familiajatsa jitheqtirïkayätti, ukatwa yaqhepajj “mä kimsa phajjsitjja kuttʼanjjaniw” sasin nayat sapjjäna. Ukampis janïraw maras paskänti, ukhaw 1950 maran siervo de compañiat uttʼayapjjetu, jichhajja irpir chuymaninakat sarayiri sasin uñtʼatäjjewa. Qhepatjja, precursor especialjamaw yanaptʼjjayäta ukat nayjam wayna jilataw compañerojajjäna.

Ukatjja jaypach mä markaruw khitapjjetu, ukanjja cobre apsuñ minaw utjäna, ukampis janiw Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj utjkänti. Jaypʼukiw uka markar autot puripjjta ukat uka arumajj mä thantha alojamientonwa iktʼapjjta. Qhepürojj uka cheqan utjasir jaqenakar yatiykasaw kawkhansa qorpachasiñ utajj utjaspa sasin jisktʼapjjta. Niya jaypʼöjjäna ukhaw mä jaqejj presbiteriana iglesia ladonwa diaconon utapajj chʼusaski ukanwa qorpachasipjjasma sasin sapjjetu. Ukarjamaw diaconomp parlir sarapjjta ukat jupajj iyaw sasaw munasiñamp utapar katoqtʼapjjetu. Ukampis diaconon utapat sapüru yatiyir mistuñajj mayjamakïnwa.

Ukat yatiyir mistupjjerïta ukhajj walja jaqenakaw istʼaspjjeritu ukat Bibliat wal yateqañ munapjjeri. Ukampis diaconon jilïrinakapaw nänakan ukankapjjataj yatjjapjjatayna ukat jankʼak jupanakar alissum sasaw diaconor sapjjatayna. ¡Ukhamajj wasitampiw jan utani uñjasipjjayäta!

Qhepürusti chika jaypʼukamaw yatiyapjjta, ukat qorpachasiñ uta thaqeriw sarapjjarakta. Janiw mä utsa jikipkti, ukatwa mä estadion gradanakapar qʼepinakaj imantawayapjjta ukat yatiyasipkakiyätwa. Chʼamakthapjjchïnsa, qhep qhepa utanakamp leqtʼaniwayañäni sasaw sarapjjta. Ukat mä utanjja mä jaqempiw jikisipjjta, jupasti uta qhepäjjan pä cuarton mä jiskʼa utaw utjitu ukanwa qheparapjjasma sasaw sapjjetu.

TAMANAK TUMPTʼIRJAMA UKAT GALAAD ESCUELANA

Niya kimsaqallq phajjsiw uka markankaskayäta, ukhaw Australia markankir sucursalat tamanak tumptʼirjam sarañatak mä invitación katoqta. Janiw cheqaw sañjamäkänti, pä tunka maranikïskayätwa. Ukat pä semana yatichaw katoqasajja, tamanakankir jilat kullakanakar chʼamañchtʼiriw sarta. Jilat kullakanakatjja, niya taqeniw nayat jilïrïpjjäna, ukampis janiw khitis jiskʼachkitänti antisasa respetompiw uñjapjjetäna.

Mä tamat yaqha tamar sarañajj janiw pachpäkänti. Mä semanajj jachʼa autot sarirïta, yaqha semanasti trenataraki, ukat jiskʼa autotaraki, awisajj motot apayasirïta, mä ampararojj maleta waytʼata maysarusti yatiyañatak maletinas waytʼataraki. Jilat kullakanakan utapar purisajj wali kusisitaw jikjjatasirïta. Mä kutejja, mä jilataw utapan wal qorpachañ munitäna, ukampis utapajj janiw tukuyatäkänti, jupasti siervo de compañia ukhamwa taman uttʼayatäna. ¡Semanpachaw jarisiñ jachʼa bañerapan ikta! Ukhamäkchïnsa, Diosar yupaychañ toqetjja walpun chʼamañchtʼasiwayapjjta.

Ukat 1953 maranjja, Galaad escuelaru 22 yatichäwir sarañatakiw mä solicitud katoqta. Kusisitaraki ukat llakitarakiw jikjjatasta. ¿Kunatsa? Kullakajampi esposopampejja, julio 30, 1950 maranwa Galaad escuelat mistupjjäna ukat Pakistán markaruw khitapjjäna. Ukat janïr mä mara paskipanwa kullakajajj usuntasin uka markan jiwjjatayna. Niyakejjay ukanak paschïnjja, ¿kunjamakis nayan jaya markar sarañajj yatisin awk taykajajj jikjjatasipjjaspäna? Jupanakasti akham sanipjjetuwa: “Kawkin serviñamtï Jehová Diosajj munki ukar saraskakim” sasa. Janipuniw tatajar uñjawayjjti, kunattejj 1957 maranwa jiwawayjje.

Uka qhepatjja, Autralia markankir phesqa jilat kullakanakampiw sojjta semananak Nueva York markar sarapjjta. Ukat barconwa Biblia leyipjjta ukat yatjjatapjjta, ukat mayni pasajeronakarus yatiyapjjaraktwa. Escuelajja, South Lansing (Nueva York) markanwa jikjjatasïna ukat uka markar janïr sarkasajja, julio 1953 maran walja markanakat jachʼa tantachäwejj apaskäna ukaruw sarapjjta, ukasti Estadio de los Yankees ukanwa apasïna, ukarojja 165.829 ukhaniw tantachasipjjta.

Galaad escuela tukuyatarukiw kawkirus sarapjjañajäna uk yatisipjjta, uka escuelanjja 120 yateqerinakapjjayätwa ukat walja markanakatwa jutapjjarakiyäta. Ukat kawkïr markarutï sarapjjañajäna uka markat jukʼampi yatjjatañatakejj jankʼakiw Galaad escuelankir bibliotecar sarapjjta. Nayarojj Paraguay markar sarañaw waktʼitu. Uka markajja política toqet kunayman jan walinakanwa uñjasitayna, ukwa yatjjatta. Uka markar purta ukhajja, mä arumaw callenakan wal chʼajjwïr istʼta. Ukat qhepärmatejj mayni misioneronakaruw kuna “fiestänsa” sasin jisktʼta. Lartʼasisaw jupanakajj akham sapjjetu: “Ukajj mä revolucionänwa. Anqar mistum ukat uñjam” sasa. ¡Sapa esquinanwa soldadonakajj utjäna!

JAN ARMKAY EXPERIENCIA

Mä urojja, mä jilataruw jaya cheqankir mä tamar tumptʼañataki ukat La Sociedad del Nuevo Mundo en acción sat película uñachtʼayañatakiw compañtʼawayta. Uka cheqarojja, niya llätunka horanakatwa proyector ukat generador aptʼasit puripjjta: nayraqatjja trenatwa sarapjjta ukjjarojj caballonakampi qatatita autota ukat carretata. Qhepharmanthisti walja granjanakwa visitapjjta ukat uka aruman película uñjir jutapjjañapatakiw invittʼapjjta. Ukat 15 jaqenakaw jutapjjäna.

Niya 20 minutonak uñchʼukisipkayäta ukhaw maynejj jankʼak utar mantapjjam sapjjetu, ukat jankʼakiw proyector apthapisin mantapjjta. Ukharuw qalltan parlaniwayapksma uka jaqenakajj chʼusar disparasa ukat akham sasin arnaqasisa purinipjjäna: “¡Diosasajj wil munaski, ukat gringonakan wilapwa muni!” sasa. Ukanjja pä “gringokiw” utjäna, jupanakat nayaw maynïrïyätjja. Uka jaqenakajj munkir jan munkirwa mantaniñ munapjjäna, ukampis película uñtir jutapkäna jupanakaw jarkʼaqapjjetäna. Ukampis uka colerat jaqenakajj niya kimsa alwa horasaruw chʼusaru disparasa kuttʼanipjjäna, ukat markar kuttʼanipkäta ukürpachaw katjapjjäma sasaw sawayapjjetu.

Pä jilataw policiar yatiyapjjäna, ukat jaypʼu horasaruw policiajj pä caballo irptʼasit nänakar markar irpañataki jutatayna. Sarkasajja, qoqa jakʼnam pasapjjayäta ukhajj policiaw taqe kunas sumäskañapatak pistolapampi nayraqatar sariri. Ukhaw kunja wakiskiris mä caballonïñajj uk amuyasta, ukat qhepat mä caballonëjjayätwa.

JUKʼAMPI MISIONERONAKAW PURINIPJJE

Tatakuranakajj walsa jan yatiyasiñapatakejj jarkʼapkchïnjja, jukʼamp yatiyasiskakïnwa. 1955 maranjja, phesqa misioneronakampiw purinipjje, jupanakat maynïrejj Elsie Swanson kullakänwa, jupajj Canadá markatänwa ukat Galaad escuelatjja, 25 yatichäwitwa mistutayna. Janis awk taykapajj Jehová Diosar yupaychañap munapkchïnjja, jupajj Jehová Diosar yupaychañatakiw jakäwip katuyasitayna ukat awk taykapajj janipuniw Diosan cheqa yatichäwip iyawsawayapkiti. Elsiempi nayampejj mä tiempojj juntuw sucursalan irnaqtʼawayapjjta ukat yaqha cheqaruw jupar khitjjapjjäna. Ukat diciembre 31, 1957 maranwa casarasipjjta ukat paninikiw Paraguay markat aynach toqer misioneronakatak mä utan jakasir sarjjapjjta.

Uka utanjja janiw pila umajj utjkänti, ukhamasti janiw duchajj utjapkitänti, janirakiw bañosa ni isi tʼajjsuñatak maquinas utjapkitänti. Ukampisa, patio qhepäjjanwa mä phujojj utjäna. Janirakiw refrigeradorajj utjkänti, sapürupuniw manqʼa alapjjerïta. Ukhamäkchïnsa, wali kusisitaw paninejj chacha warmjam jakasipjjta, kunattejj wakiski ukampikiw jakasipjjayäta ukat tamankir jilat kullakanakarus walpun munasipjjayäta.

Ukat 1963 maranwa mamajar visittʼañatak Australia markar sarapjjta. Jupampejj 10 maratwa jikisipjjta, ukhamasti wali kusisitapuniw jupajj jikjjatasïna ukatwa mä jukʼjjarojj infartompi niy jiwi. Paraguay markar niya kuttʼaniñampïsipkayäta ukhajja, kunsa lurapjjañajäna ukwa amtapjjañajäna: ¿maynin uñjañapatakiti mamajar hospitalar jaytawayasin Paraguay markar jukʼampi yatiyiri kuttʼapjjañajäna? Jehová Diosaruw wal mayisipjjta ukat mamajar uñjañatakiw qhepharañ amtawayapjjta. Mamajajj 1966 maranwa jiwawayjje, ukhakamaw jupar uñjawayapjjta. Jehová Diosatak sapürutjama irnaqtʼañ janipuniw jaytawayapkti.

Australia markan tamanak tumptʼirjama ukat tamanak tumptʼir jilatanakar uñjirit irnaqtʼañasa, ukhamaraki Irpir Chuymaninakataki ukat Yanapirinakapatak Escuelan yatichañasa wali kusiskañapunïnwa. Ukatjja, yaqha luräwi katoqarakta: Australia markankir sucursalan sarayirit uttʼayapjjetu. Qhepatsti, machaq sucursal lurasiñapatakiw amtasïna, ukat uk lurasiñapatakiw sarayirjam uttʼayapjjarakitu. Wali yatjjattʼat yanapirinakampejj wali sumwa machaq sucursalajj tukuyasiwayi.

Ukatjja Departamento de Servicio ukan irnaqañatakiw uttʼayapjjarakitu, ukanwa kunjamsa markpachan yatiyasiski uk uñjasi. Ukhamarusa, yaqha markankir sucursalanakar visittʼañataki ukat chʼamañchtʼañatakiw khitapjjetu, ukajj wali kusiskañapunïnwa. Yaqhep markanakanjja, khiti jilat kullakanakatï Jehová Diosan munañap phoqañ layku walja maranak carcelan jistʼantata ukat campos de concentración satapkäna uka cheqanakan jikjjatasiwayapkäna ukanakaruw uñtʼawayta. Jupanakan sarnaqäwipajj Diosaru jukʼampi confiyañatakiw chʼamañchtʼawayitu.

JICHHAJJ BROOKLYN MARKANWA SERVIPJJTA

2001 maranjja, yaqha markankir sucursal tumptʼäwit wali qarita kuttʼankasaw mä carta jikjjatapjjta ukat ukanjja, Brooklyn (Nueva York) markar sarapjjañajätakiw invittʼasipkitäna, ukhamata Estados Unidos markankir jichhak uttʼayata Sucursal Sarayirinakan taypinkañajätaki. Esposajapejj walpunwa Jehová Diosar mayisipjjta, ukat kusisitaw uka invitación katoqapjjta. Ukhat jichhakamajj 11 maranakäjjewa, ¡akankasipkaktwa!

Kuntï Jehová Diosajj luram siski uk lurañataki taqe chuyma yanaptʼir wali suma warminïñajj wali askipuniwa. 80 jila maranakanëjjapjjtwa ukat kʼumarakiw sarnaqasisipkta. Jehová Diosampi wiñayataki yatichatäña ukat khitinakatï Jupan munañap phoqapki ukanakajj kuna bendicionanaksa katoqapjjani uk walpun suyapjjta.

[19 janan qhanañchäwipa]

Mä semanajj jachʼa autot sarirïta, yaqha semanasti trenataraki, ukat jiskʼa autotaraki, awisajj motot apayasirïta, mä ampararojj maleta waytʼata maysarusti yatiyañatak maletinas waytʼataraki

[21 janan qhanañchäwipa]

Jehová Diosampi wiñayataki yatichatäñ walpun suyapjjta

[18 janan fotonakapa]

(Chʼeqa) Tamanak tumptʼirjama, Australia markana

(Kupi) Awk taykajampi nayampi

[20 janan fotopa]

Casarasipkta uka uru, diciembre 31, 1957