Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

¡Supayan sipitanakapat amuyasipjjañäni!

¡Supayan sipitanakapat amuyasipjjañäni!

¡Supayan sipitanakapat amuyasipjjañäni!

‘Supayan sipitanakapat jaltapjjam.’ (2 TIM. 2:26.)

¿KUNJAMSA QHANAÑCHTʼASMA?

¿Mayninakat jan wal parlirïstanjja kunanakatsa amuyasiñasa?

¿Jan ajjsarañatakisa ukat mayninakampi jan walir wiytatäsin janiw sañatakisa kunjamsa Pilatompin Pedrompin sarnaqäwipajj yanaptʼistu?

¿Jiwas pachpa jan sinti juchañchasiñatakejj kunas yanaptʼistaspa?

1, 2. ¿Supayan kawkïr sipitanakapatsa aka yatichäwin yatjjataskañäni?

 SUPAYAJJ Jehová Diosan servirinakapar katjañatakiw qhamiyaski. Cheqas Supayajj janiw jiwayañatak katjañ munkistuti, kunjamtï animalanak katuri mä jaqejj jiwayañatak katjki ukhama. Jan ukasti munañapar apnaqañatakiw jakkirpach katjañ munistu (2 Timoteo 2:24-26).

2 Kunapachatï mä jaqejj animalar jakkirpach katjañ munki ukhajja, kunayman kasta sipitanakwa jan ukajj trampanakwa uchaspa. Amuytʼañäni, imantaski uka cheqat mistuyasaw katuntapjje jan ukajj jan amuykayakwa mä trampa uchapjje, ukat animalanakajj taqjjatapki jan ukajj llamktʼapki ukhajj jankʼakiw katuntayasipjje. Supayajj jakkirpach jiwasar katjañatakejj ukham sipitanakwa ucharaki. Jan katuntayasiñatakejja, wali amuyumpi sarnaqañasawa ukat sipitanakar jan jaltʼañatak amuytʼayir ewjjtʼanakarus istʼañasarakiwa. Aka yatichäwinjja, Supayan kimsa sipitanakapat yatjjatañäni ukat kunjamsa ukanakat amuyassna uk uñjaskañäni: 1) Jan amuytʼasis mäki parlaña, 2) ajjsaraña ukat jaqenakampi jan wali lurañar wiytatäña, ukat 3) jiwas pachpa juchañchasiña. Jutïr yatichäwinjja Supayan pä sipitanakapampitwa yatjjataskañäni.

LAJJRAJJ NINAMP SASIWA, WALI AMUYUMPI APNAQAÑASAWA

3, 4. ¿Jan amuyasis mäki parlsna ukhajj kunas pasaspa? Mä uñachtʼäwimpiw qhanañchtʼasma.

3 Kunapachatï mä animalajj imantaski ukhajja, katurejj animalan mistuniñapataki ukat katjañatakejj ninwa kawkharutï imantaski uka jakʼaru phichkati. Supayajj ukar uñtasitarakiw luri. Jupasti tama taypinwa nina wiykatañ muni ukhamat kawkhantï Diosar yupaychañ toqet jarkʼaqatäktan ukat jayarstʼañasataki ukat jupan sipitapar jaltʼañasataki. ¿Kunjamsa jan amuyasis Supayar yanaptʼasksna ukat sipitapar jaltʼsna?

4 “Lajjrajj mä ninampi sasiwa” sasaw Santiagojj säna (Santiago 3:6-8 liytʼasiñapawa). Jan amuyasisa mäki kunsa parlsna ukhajja, tama taypir ninampis wiykatksna ukhamäspawa. ¿Kunjamsa? Aka toqet amuytʼañäni, mä tantachäwinjja mä kullakaw precursor regularäjje sasaw yatiyasi. Tantachäwi tukuyarojja, pä kullakaw uka toqet parlasipki. Maynïr kullakajja, ukham yatiyasitapat wal kusisi ukat sumwa kullakat parlaraki, ukampis maynïrejja jan walinakwa uka kullakat parli ukat taman wali askit uñjatäñ munasakiw precursoräpacha sas kunaw saraki. ¿Kawkïrin amigopäñsa munasma? ¿Uka pä kullakat kawkïris jan amuyasis parlatapat tama taypin ninampjam wiytaspa? Ukajj qhanäskiwa.

5. ¿Parlatasampi tama taypin ninampjam jan wiykatañatakejj kunanakatsa amuyasiñasa?

5 ¿Parlatasampi tama taypin ninampjam jan wiykatañatakejj kun lurañas wakisispa? Jesusajj akham sänwa: “Jumanakajj arsupjjtawa kunatï chuymanakaman phoqhantatäski ukanaka” sasa (Mat. 12:34). Ukhamasti, sapa mayniw kunas chuymasan utji ukanakat amuyasiñasa. Kunanakatï mayninak contra jan walinaka parlaykistaspa ukanak chuymasat chhaqtayañasawa. Amuytʼañäni, mä jilatajj taman luräwinak katoqañatak chʼamachasiskatap yatstan ukhajja, ¿suma amtampiw ukham chʼamachaski sistanti, jan ukajj jachʼa jachʼa tuktʼañatakikiw ukham luraski sistancha? Jiwasatï mayninakat jan wal amuystanjja, ak amtañasawa: Supayajj ukhamarakiw Diosar taqe chuyma serviri Job chachat jan walinak parläna (Job 1:9-11). Mayninakat jan walinak amuyañat sipansa, kunatsa jilatat jan walinak parltan uk amuytʼasiñasawa. ¿Jupat pächasiñasatakejj razonanïtanti? ¿Jan ukajj aka qhepa urunakan jakir jaqenakjam jan munasirïtasatcha ukham amuytanjja? (2 Tim. 3:1-4.)

6, 7. 1) ¿Kunas mayninakat jan walinak parlañar apistaspa? 2) ¿Maynejj jan walinak jiwasjjat parlaspa ukhajj kuns lursna?

6 ¿Kunanakas mayninakat jan wal parlañar aparakistaspa? Inas luratanakasat jachʼañchatäñ thaqhaskstan jan ukajj mayninakat sipansa wali aytatäñ munasin mayninakar jiskʼachaskstan. Inas kuntï lurañasäki uk jan luratasat kunaymanik parljjsna. Jiwasatï jachʼa jachʼa tukutasata, envidiata jan ukajj pächasitasat ukham parlaskstan ukhajja, jan walirupuniw purtʼassna.

7 Awisajj inas mä cristianojj jan sum amuytʼasis parlasin chuym ustʼaychistaspa, ukatwa ukham jan wal parlarakta sasaw sissna. Ukampis ukhamat ukham kuttʼayañajj jan waliruw apistaspa, jukʼampikiw nin aqtayjjsna. Ukham lurasajja, janiw Diosan munañap lurksnati, jan ukasti Supayan munañapwa lurasksna (2 Tim. 2:26). Ukham lurañat sipansa Jesusat yateqasiñaw wakisi: “Jan wali arunakampi toqepkän ukkhajja, janiw jupajj jan wali arumpiraki kuttʼaykänti [...] jan ukasti cheqaparu taripir Diosaruw katuyänjja” (1 Ped. 2:21-23). Jehová Diosaw kunjamtï munki ukarjama ukat tiempopar askichani sasaw confiyäna. Jiwasajj ukhamarakiw Diosar confiyañasa. Kunapachatï suma arunakampi parlktan ukhajja, taman sumankañ utjañapataki ukat mayachtʼatäñapatakiw yanaptʼtanjja (Efesios 4:1-3 liytʼasiñapawa).

AJJSARAÑATA UKAT MAYNINAKAMP JAN WALIR WIYTATÄÑAT JITHEQTAPJJAÑÄNI

8, 9. ¿Kunatsa Pilatojj Jesusar jiwayapjjañapatak katuyäna?

8 Mä animalajj katjatäjje ukhajj janiw librëjjeti. Niya ukhamarakiwa, kunapachatï maynejj ajjsarayaski ukat jaqenakampi jan wali lurañar wiytatäjje ukajj jikjjatasi, janiw amtaparjam sarnaqjjeti (Proverbios 29:25 liytʼasiñapawa). Jichhajja, ajjsarañampi apayasiri ukat mayninakampi wiytat uñjasiri pä chachat yatjjatañäni, ukat kunsa jupanakat yateqsna ukwa amuytʼarakiñäni.

9 Roma marka apnaqeri Poncio Pilatojj Jesusan jan juchanïtapjja sum yatïna, ukat amuyatajj janirakiw kuna jan walsa lurañ munkänti. Cheqas akham sänwa: “Janiw nayajj jupanjj kuns jikjjatkti jiwayatäñapatakejja” sasa. Ukhamsa siskchïnjja, jiwayapjjañapatakiw Jesusar katuyäna. ¿Kunatsa? Kunattejj colerat walja jaqenak uñjasaw Pilatojj ajjsarayasïna (Luc. 23:15, 21-25). Uka jaqenakajj akham sasaw arnaqapjjäna: “¡Antutäta ukajja, janiw romano emperadoran amigopäktati!” sasa (Juan 19:12). Pilatojj Jesusar arjjatasajja, inas trabajopa jan ukajj jakäwip aptʼaschispäna ukwa ajjsarpachäna. Ukatwa jaqenakampi wiytatäsajj Supayan munañap luräna.

10. ¿Kunatsa Pedrojj Jesusar jan uñtʼir tuküna?

10 Apóstol Pedrojj Jesusan suma amigonakapat maynirïnwa. Jupasti jan ajjsarasaw Jesusajj Mesiasätap yatiyäna (Mat. 16:16). Kuntï Jesusajj siskäna uk jan amuyasin arkirinakapajj jaytanukuwayas sarjjapjjäna ukhajja, Pedrojj janiw jaytanukkänti (Juan 6:66-69). Ukat kunapachatï uñisirinakapajj Jesusar katuntapkäna ukhajja, espadapampiw Yatichiripar arjjatäna (Juan 18:10, 11). Ukampis qhepatjja, ajjsarañampiw apayasïna ukatwa Jesusar jan uñtʼir tuküna. Cheqas mä jukʼa tiempokiw ajjsarañampi aynachtʼäna ukat Jesusarus jan arjjatjjänti (Mat. 26:74, 75).

11. ¿Kuna jan walinak lurañatakis jaqenakajj wiytapjjestaspa?

11 Cristianonakajja, kunanakatï Diosatakejj jan walïki ukanak lurañatak wiytataw jikjjatastanjja. Trabajonjja, inas patronasa jan ukajj irnaqer masinakasa kʼarisiñasataki jan ukajj wachoq qʼañu lurañasatak wiytchistaspa. Jan ukajj inas yateqer masinakasajj exámen copiañataki, pornografía sat qʼañu luräwinak uñchʼukiñataki, cigarro pitañataki jan ukajj fumañataki, droganakampi qolljasiñataki, alcohol umañataki jan ukajj wachoq qʼañu lurañatak wiytchistaspa. Ukhaman jikjjatasisajja, ¿kunjamsa ajjsarañampi jan atipjayassna ukat mayninakamp wiytatajj jan walinak jan lurksna?

12. ¿Kunsa Pilatompit Pedrompit yateqsna?

12 ¿Kunsa Pilatompit Pedrompit yateqsna? Pilatojj janiw Jesusarojj sum uñtʼkänti. Jan ukasti jan juchanïtapa ukat jan aleq jaqëtapa ukakwa yatïna. Ukat janirakiw llampʼu chuyman jaqëkänti ni Jehová Diosarus munaskänti, ukatwa Supayan sipitapar jaltʼäna. Maysa toqetsti, Pedrojj sumwa kunatï cheqäki uk yatïna ukat Jehová Diosarus wal munasirakïna. Ukampis awisajj janiw altʼat chuymanïkänti ukat ajjsarañampiw apayasirakïna, ukatwa jan wali lurañar wiytatajj jan wal luräna. Amuytʼañäni, Jesusar janïr katuntapkäna ukhajj akham sasaw Pedrojj taqe chuyma säna: “Taqe maynis jumat mayjtʼasisin jaytanukupkätam ukasa, nayajj janipuniw jumarojj jaytanukkämati” sasa (Mar. 14:29). Pedrotï salmo qellqerjam Diosaru confiyaspäna ukhajja, uka yantʼanakar saykatañatakejj suma wakichtʼatäspänwa. Salmo qellqerejj akham sasaw qʼochüna: “[Jehová] Tatitojj nayampïskiwa: janiw ajjsarayaskäti; ¿kamächarakitan jaqesti?” sasa (Sal. 118:6). Jiwañap jakʼankjjäna uka qhepa arumanjja, Jesusajj Pedrompi ukat pä apostolanakampiw Getsemaní sat cheqar sarapjjäna. Ukat Jesusajj janiw ikipjjätati sasaw jupanakar sawayäna, ukampis kimspachaniw ikjapjjäna. Sartayasinsti Jesusajj akham sänwa: “Jan ikipjjamti; Diosat mayisipjjam, jan yantʼar mantañataki” sasa (Mar. 14:38). Ukhampachasa, wasitatwa Pedrojj ikjäna, ukat qhepatsti jaqenakar ajjsarasaw pantjasirakïna.

13. ¿Jan walinakar wiytatäsin janiw sañatakejj kunsa lurañasa?

13 Pilatompit Pedrompitjja, yaqha aski yatichäwi yateqaraksna: Yantʼanakar saykatañatakejja, kunatï cheqäki ukwa yatiñasa ukat llampʼu ukat altʼat chuymanïñasawa, ukat jaqenakar ajjsarañat sipansa Jehová Diosaruw ajjsarañasa ukat munasiñasaraki. Jiwasatï kunatï cheqäki uk yatisin Diosar confiyañäni ukhajja, jan ajjsarasa ukat taqe chuymaw kuntï Bibliat yateqktan uk arjjatañäni. Ukhamatwa jan ajjsarkañäniti ukat yaqhanakamp jan walir wiytatas chʼaman saytʼasiñäni. Ukampis janiw chʼamasampikis taqe kunar atipksna ukham amuyasiñasäkiti. Jan ukasti, altʼat chuymanïñasawa ukat yantʼanakar atipañatak Diosan yanaptʼatäñ wakisitapwa amuyasiñasa. Jehová Diosaruw qollan ajayup mayisiñasa ukat kamachinakaparjam sarnaqañatakisa ukat Jupjjat jan walinak parlapki ukanakat arjjatañatakisa Juparuw taqe chuyma munasiñasa. Ukhamarusa, jaqenakampi jan walir wiytatäsin janiw sañatakejj janiräkipanwa wakichtʼasiñasa. Ukat awk taykanakajj wawanakapampi Diosat mayisipjjañapasa ukat masinakapampi jan walir wiytatäsin kuns lurapjjani uk janiräkipan yatsupjjañapas wali askïspawa (2 Cor. 13:7). *

JIWAS PACHPA JUCHAÑCHASISAJJ JANIPUN AYNACHTʼAÑÄNITI

14. ¿Nayra juchanakasat kun amuyañassa Supayajj muni?

14 Animalanak katuñatakejja, katuñ munki uka animalajj kawknämtï paski uka cheqanwa mä qoqarojj mä jachʼa qala jan ukajj mä jachʼa kʼullu warkkatapjje. Ukat kunapachatï animalajj uka cheq paskas tarawtʼasisa chinuñ mä jukʼa jiytʼi ukhaw uka qalampi jan ukajj kʼullumpi atjjatasi. Niya ukar uñtasitarakiw mä cristianorojj kuna jan walinaktï nayrajj lurawayki ukanakat jupa pachpa juchañchasisajj ‘jan akchʼa chʼamani ukat qʼala tukjata’ qalamp atjjatatjam uñjasispa (Salmo 38:3-5, 8 liytʼasiñapawa). Jehová Diosajj janipunis juchanakasat perdonkistaspa ukat janis kamachinakap phoqherjamäksna ukham amuyañaswa Supayajj muni.

15, 16. ¿Jiwas pachpa sinti juchañchasiñar jan puriñatakejj kun lurañas wakisispa?

15 ¿Uka sipitar jan puriñatakejj kun lurañas wakisispa? Jumatï mä jachʼa juchar purtʼasta ukajja, Jehová Diosampi sum apasjjañatakiw wal chʼamachasiñama. Ukatakisti, irpir chuymaninakampiw yanaptʼayasiñama (Sant. 5:14-16). Pantjasitam askichañatakejj kunatï wakiski ukwa lurañama (2 Cor. 7:11). Ukat cheqañchata uñjasïta ukhajja, janiw aynachtʼañamäkiti, ukham cheqañchasajj Jehová Diosaw jumar munasitam uñachtʼayasktamjja (Heb. 12:6). Ukat kunanakatï uka juchar aptʼawayktam ukanak apanukuñwa amtañama ukat ukarjamaw lurañamaraki. Arrepentisjjasin suma thakhir kuttʼanjjasajja, Jesucriston loqtasitapjjaru Diosajj jucham perdonjjatapat jan pächasimti (1 Juan 4:9, 14).

16 Juchapat perdonatäjjapkchisa, yaqhepajj amtasisajj juchañchasisipkakiwa. Jumatï ukhaman jikjjatastajja, Jehová Diosajj kunjamsa Pedrorusa ukat mayni apostolanakarus wali munat Yoqaparu jaytanukupjjatapat perdonäna uk amtañamawa. Ukat Corinto tamankir mä chacharojj wachoqa qʼañu luräwinakan sarnaqatapat jaqsupkäna uka jaqerusa arrepentisitapat Diosajj perdonarakïnwa (1 Cor. 5:1-5; 2 Cor. 2:6-8). Biblianjja ukham pantjasiri yaqha jaqenakat parlarakiwa, jupanakajj jachʼa juchanakarus purtʼasipkchïnjja, arrepentisipjjänwa ukat Diosajj perdonjjarakïnwa (2 Cró. 33:2, 10-13; 1 Cor. 6:9-11).

17. ¿Jesusan loqtasïwipajj kunjamsa yanaptʼistu?

17 Jumatï taqe chuyma arrepentisïta ukat Jehová Diosan khuyaptʼayasiñaps katoqarakïta ukhajja, Jupajj perdonjjätamwa ukat janirakiw amtasjjaniti. Jesusan jiwäwipajj janis juchanakas qʼomachkistaspa ukham janipuniw amuyañamäkiti. Ukham amuyasajj Supayan sipitaparuw jaltʼaskasma. Supayajj ukham jan walinak amuyañassa munkchejja, Jesusan loqtasïwipajj taqe khitinakatï arrepentisipki ukanakan juchanakapwa qʼomachi (Pro. 24:16). Jesucriston qhespiyäwipar iyawsañaw jan jiwas pachpa juchañchasiñatak yanaptʼistani ukat Jehová Diosar taqe chuymampi, taqe almampi ukat taqe amuyumpi serviñatak chʼam churarakistani (Mat. 22:37).

“YATIRAKTANWA KUNJA JACHʼA SALLQÄKITEJJ SUPAYAJJ UKJJA”

18. ¿Supayan sipitanakapar jan jaltʼañatakejj kunsa lurañasa?

18 Kawkïr sipitäskpansa ukar jaltʼañaswa Supayajj muni. Ukampis jiwasajj “yatiraktanwa kunja jachʼa sallqäkitejj [jan ukajj engañirïkitejj] Supayajj ukjja”, ukhamasti janipuniw sipitanakapar jaltʼañasäkiti (2 Cor. 2:10, 11). Jan walinakar saykatañatakejj Jehová Diosar yatiñ mayisiñäni ukhajja, Supayajj janiw sipitanakapampejj katjkistaniti. Santiagojj akham sasaw ewjjtʼäna: “Jumanakat maynintejj jan yatiñ kankañapajj utjkchi ukapachajj, Diosat maypan, Diosasti juparojj churaniwa. Jupasti jilarkirwa churi, khitirus jan kuns sasaw churaraki” sasa (Sant. 1:5). Jehová Diosajj mayisitas istʼañapatakejja, mayisitasarjamaw Bibliat yatjjatañasa ukat kuntï yateqktan ukarjam sarnaqañasa. Amuyasiri Cheqapa Uywatajj Bibliat apstʼat qellqatanak toqew kawkïrinakas Supayan sipitanakapajj uk qhan yatiyanistu, ukat kunjamsa uka sipitanakat jitheqtsna ukanaksa yaticharakistu.

19, 20. ¿Kunatsa jan walïki uk uñisiñasa?

19 Diosar mayisiñasa ukat Arupat yatjjatañasa kunatï walïki ukar munasiña ukat kunatï jan walïki ukar uñisiñwa yanaptʼistu (Amós 5:15). Ukat munañasarjam jan wal sarnaqasajj kuna jan walinakansa jikjjatassna uk amuytʼasiñwa yanaptʼarakistu (Sant. 1:14, 15). Ukhamatwa Supayan sipitanakaparojj jan jaltʼkañäniti, jan ukasti jan walitpunwa uñjañäni.

20 Jehová Diosajj Supayan sipitanakapar jan jaltʼañasatak yanaptʼkistu ukanakat walpun yuspärtanjja. Diosajj qollan ajayup toqe, Arup toqe ukat markap toqew “ñanqhatjja” qhespiyistu (Mat. 6:13). Jutïr yatichäwinwa Supayan pä sipitanakapampit yatjjataskañäni, uka sipitanakampiw Supayajj Diosan servirinakaparojj jakkirpacha katunti.

[Qhanañchäwi]

^ Familiana Diosar Yupaychañataki Arumanjja, awk taykanakajj wawanakapampi aka toqet yatsupjjañapaw wakisispa: “¿Jan walir wiytatajj kamachasmasa?” siski uka recuadrota ukajja, Kunsa wayn tawaqunakax yatiñ munapxi sat payïr libronwa 132 ukat 133 jananakan jikjjatasi.

[Jiskt’anaka]

[21 janan fotopa]

Jan amuytʼasis mäki parlasajj tamaruw jan waltʼaysna, ninampis wiykatksna ukhamäspawa

[24 janan fotopa]

Juma pachpa sinti juchañchasiñjja apanukusmawa