Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

Cheqpach Diosaruw ‘sarir jaqenakajj’ mayachtʼat servipjje

Cheqpach Diosaruw ‘sarir jaqenakajj’ mayachtʼat servipjje

Cheqpach Diosaruw ‘sarir jaqenakajj’ mayachtʼat servipjje

“Jaya markankir jaqenakaw, [...] yapunakamsa, uva yapunakamsa uñjapjjarakini. Jumanakarusti: ‘Tatitun sacerdotenakapa’ sasaw sutichapjjarakïtam.” (ISA. 61:5, 6.)

¿QHANAÑCHTʼASMATI?

¿Kunjamsa yaqhepajj yaqha markankirinakar uñjapjje, ukampis Bibliajj kamsisa?

¿Kun lurapjjañapatakis taqe jaqenakar jawstʼasiski?

Jehová Diosan Qhanañchirinakap taypinjja, janiw yaqha markankirinakajj utjkiti sasajj ¿kunatsa sissna?

1. ¿Kunjamsa yaqhep jaqenakajj yaqha markankirinakarojj uñjapjje, ukat kunatsa ukham uñjañajj jan walïki?

 KUNJAMTÏ pasïr yatichäwin yateqawayktanjja, yaqhep jaqenakajj yaqha markankirinakarojj janiw sum uñjapkiti ukat jiskʼachapjjarakiwa. Yaqha markankirinakajj janis kunäpkaspa ukhamwa amuyapjje, ukampis ukham amuyañajj janiw munasiñ uñachtʼaykiti. Janiw khitis maynit sipansa jukʼamp askïkaspati. Uka toqet parlkasajj mä librojj akham siwa: ‘Kunjamtï Biblian siskejja, aka oraqpachankir taqe kasta jaqenakajj jila puräpjjewa’ sasa (The Races of Mankind). Cheqas mä familianjja, wawanakajj janiw kikpäpkiti, ukampis jila puräsipkakiwa.

2, 3. ¿Kunjamsa Jehová Diosajj yaqha markankirinakar uñji?

2 Taqe markanakanwa yaqha markankirinakajj utjapjje. Israel markanjja ukhamarakïnwa. Jupanakampiw Jehová Diosajj Moisesar churata Leyinak toqe mä arustʼäwir mantäna, ukatwa Jupamp sum apasipjjäna. Uka Leyinakarjamajja, israelitanakajj wali respetompi ukat jan yaqhachasaw yaqha markat jutirinakarojj uñjapjjañapäna. Jichhürunakanjja, ukhamarakiw yaqha mankankirinakarojj uñjtanjja, janiw jupanakarojj yaqhachktanti ni uñiskaraktansa. Kunjamtï apóstol Pedrojj siskänjja, “Diosatakejj taqe casta jaqes maya[kiwa]. Jupasti kuna cast jaqerus katoqakiwa, khitinakatejj jupar ajjsarki, ukhamarak aski lurapki taqe ukanakarusa” (Hech. 10:34, 35).

3 Israel markan jakapkäna uka yaqha markankirinakajja, walja bendicionanakwa katoqapjjäna, ¿kunatsa? Jehová Diosaw jupanakar sum katoqäna. Qhepatjja, akham sasaw Apóstol Pablojj sarakïna: “¿Diosasti judionakan Diosapakiti? ¿Janit jan judiöpkis ukanakan Diosapäkarakejja? Cheqpachansa jupanakan Diosaparakiwa” sasa (Rom. 3:29; Joel 2:32).

4. ‘Diosan Israelapanjja’ janiw yaqha markankirinakajj utjkiti, ¿kunatsa ukham sistanjja?

4 Machaq arustʼäwirjamajja, Israel markajj janiw Jehová Diosan ajllit markapäjjänti, ukatwa Diosajj jupanak lantejj cristiano tamar ajllïna, jupanakaw ‘Diosan Israelapa’ sasin uñtʼatäjjapjjäna (Gál. 6:16). Kunjamtï Pablojj siskänjja, uka machaq markanjja “janiw [...] utjkjjeti judiöñas, griegöñasa; circuncidatäñasa, jan circuncidatäñasa; jaya jaqëñasa, jan amuytʼanïñasa, esclavöñasa, jan ukajj qhespiyatäñasa; jan ukasti Cristow taqe kunajja [ukat] taqe kunankarakiwa” (Col. 3:11). Uka arunakarjamajja, ajllit cristianonak taypinjj janiw yaqha markankirinakajj utjkiti.

5, 6. 1) ¿Kunsa maynejj Isaías 61:5, 6 qellqat liytʼasajj jisktʼasispa? 2) Isaías libron parlki uka “jaya markankir jaqenaka[sa]” ukat “Tatitun sacerdotenakapa[sa]”, ¿khitinakäpjjesa? 3) Uka pä tamanakajja, ¿kunansa kikpäpjje?

5 Kuntï Isaías 61 jaljan siski uka profeciat amuykiptʼarakiñäni. Uka arunakajj cristiano tamanwa phoqhasiñapäna. Ukampis ¿kunatsa 5 ukat 6 jiskʼa tʼaqanakan “jaya markankir jaqenakaw” “Tatitun sacerdotenakapa[ru]” yanaptʼapjjani sasin sispacha?

6 Uka ‘sacerdotenakajja’, ajllit cristianonakäpjjewa, jupanakaw “nayrïri jaktäwin” jaktapjje ukat “Diosampina Cristompina sacerdotepäpjjaniwa. Waranqa mararakiw jupampejj reinapjjani” (Apo. 20:6). Ukampis Diosat jan jitheqtiri walja cristianonakaw utjaraki, jupanakajj aka Oraqen wiñay jakañwa suyasipki. Jupanakaw “jaya markankir jaqenakä[pjje]” ukat alajjpachan servipkani uka cristianonakaruw wal yanaptʼapjjaraki. Mä arunjja, “Tatitun sacerdotenakapa[ruw]” kusisit chuymampi ‘uva yapunak uñjirïpkaspas’ ukham yanaptʼapjje. Uka jilat kullakanakaw Diosan arunakap yatiyasa ukat cheqa yatichäwinak jaqenakar yatichasajj Diosar jachʼañchapjjañapatak ajllitanakar yanaptʼapjjaraki. Ukhamajj ajllit cristianonakasa ukat ‘yaqha uwijanakasa’ Diosar wiñayatak serviñ munapki uka suma chuyman jaqenakaruw thaqhapjje ukat munasiñampiw sum awatipjjaraki (Juan 10:16).

ABRAHAM CHACHJAMA ‘SARIR JAQENAKA’

7. Nayra tiempon jakapkäna uka servirinakampi ukat Abrahamampejja, ¿kunansa niya kikpätanjja?

7 Kunjamtï pasïr yatichäwin uñjawayktanjja, Supayan apnaqat ñanqha pachapanjja, cheqa cristianonakajj yaqha markankirinakjama, jan ukajj ‘sarir jaqenakjamätanwa’. Diosat jan jitheqtiri nayra tiempon jakir servirinakajj ukhamäpjjarakïnwa, Abrahamas uka taypinkarakïnwa, jupanakajj ‘akapachan sarir jaqenakäpjjänwa’ (Heb. 11:13). Alajjpachana, jan ukajj aka Oraqen jakañ suytʼäwinïskañänisa, taqeniw Jehová Diosamp sum apassna, kunjamtï Abrahamajj sum apasïna ukhama. Santiago sat apostolajj akham sänwa: “Abrahamajj Diosaruw iyawsäna, Diosasti [...] ‘walikiw’ sasaw katoqäna” ukat “Diosan amigopa satarakïnwa” sasa (Sant. 2:23).

8. ¿Kamsänsa Jehová Diosajj Abrahamarojja, ukat Abrahamajj kunarus taqe chuym atinisïna?

8 Abraham toqe ukat wawanakap toqew taqe familianakajj bendicitäpjjäni sasaw Jehová Diosajj säna, janiw mä familiatak parlkänti (Génesis 22:15-18 liytʼasiñapawa). Uka arunak phoqhasiñapatakejj walja maranakas faltkchïnjja, “phoqhasipuniniw” sasaw Abrahamajj taqe chuym atinisïna. Cheqas walja maranakaw mä markat yaqha markar sarasajj familiapamp jakawayäna, ukampis taqe uka tiempow Jehová Diosamp sum apasiskakïna.

9, 10. 1) ¿Kunsa Abrahamat yateqassna? 2) ¿Kun katoqapjjañapatakis jaqenakar jawstʼasktanjja?

9 Diosan arup phoqhasiñapatakejj qhawqha tiempos suyañapäna uk Abrahamajj janiw yatkänti, ukhampachasa Diosar munasiskakïnwa ukat yupaychaskakïnwa. Kuntï Diosajj arskäna uk janipuniw armkänti, ukatwa utjasiñatak mä marka jan thaqkänti (Heb. 11:14, 15). ¿Kunsa jupat yateqassna? Kunatï jakañatak wakiski ukampikiw jakasiñasa, ukat janiw wali uñtʼatäñasa, taqe kunanïñasa, jachʼa yateqañ utanakar sarañas jukʼamp wakisirïkaspa ukham amuyañasäkiti. Aka ñanqha pachan urunakapajj jaktʼatakiwa, ukhamajj kunjamtï taqe jaqenakajj jakapki ukham jakañatakejja, ¿kunatarak wal chʼamachasiñanïsti? Jïsa, akapachajj pasirikiwa, ukhamajj ¿kunatsa ukar atinisiñäni? Abrahamjamaw jiwasajj jukʼamp suma suytʼäwinïtanjja, uk phoqhasiñapwa pacienciamp suytʼasktanjja (Romanos 8:25 liytʼasiñapawa).

10 Jehová Diosajj kuna bendicionanaktï Abraham toqe churañ arsuwaykäna, uk katoqapjjañapatakiw taqe markankir jaqenakar jawstʼaski. Ukat ‘Tatitun sacerdotenakapa’ ukat “jaya markankir jaqenaka[wa]”, mä arunjja, ajllitanaka ukat yaqha uwijanakaw sojjta pataka jila arunakan taqenir jawsthapiñatak aka Oraqpachan yanaptʼasipki.

TAQE MARKANKIR JAQENAKARUW MUNASTANJJA

11. ¿Kun lurapjjañapatakis Salomonajj yaqha markankir jaqenakar jawstʼäna?

11 Kunapachatï Salomonajj 1026 maran yupaychañ templo Diosar katuyjjäna ukhajja, chuymar purtʼkiri suma arunakampiw Diosat mayisïna. Ukat kuntï Diosajj Abrahamar siskäna uka arunakarjamajja, taqe markankirinakaw Jehová Diosar yupaychapjjaspa sasaw Salomonajj amuyäna. Ukat akham sänwa: “Jan markamankiri jaya jaqetejja sutim layku jayatpachsa jutani, aka templomana oración lurañataki ukkhajja (jupanakajja istʼapjjaniwa juman jachʼa sutimata parliri, ukhamarak chʼamamampi luratamatsa), jumajj alajjpachatpachjja istʼanim, kawkhantejj jaktajj ukkhatpacha, ukatsti churarakim kuntï mayktam ukjja, ukhamata aka oraqenkir taqe markanakajj jumar uñtʼapjjañapataki ukhamarak jachʼañchapjjañapataki kunjämatï Israel markamajj lurki ukhama” sasa (1 Rey. 8:41-43).

12. ¿Kunatsa Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj yaqha markankir jaqenakäpjjewa sasin sissna?

12 Markapat jayan jakki ukaruw yaqha markankiri jaqew sasin sissna. Ukhamajj Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj yaqha markankir jaqenakjjamäpjjewa. Jupanakajj alajjpachankiri Diosan gobiernoparukiw atinisipjje, uka gobiernon reyipajj Jesucristowa. Ukat kuntï akapachan pasaski ukar mitisipjjañapataki yaqha jaqenakajj nuktʼañ munapjjchisa, janipuniw uka jilat kullakanakajj politicar mitisipkiti.

13. 1) ¿Kunjamsa yaqha markankirinakar uñjañasa? 2) Jehová Diosajj janiw yaqha yaqha markanak utjañap munkänti, ¿kunatsa ukham sistanjja?

13 Cheqansa, yaqha markankir jaqenakajj mä jukʼa mayjäpjjewa, jupanakajj janiw jiwasjam parlapkisa ni isisipkisa, ukat costumbrenakapasa mayjarakiwa. Ukampis taqe ukanakat sipansa, kunansa kikpätanjja uk amuyañaw jukʼamp wakiskirejja. Ukhamajj “yaqha markankir jaqenakajj mayjäpjjewa” sasin sapki ukanakajja, kunanakansa jan kikpätanjja ukakwa uñchʼukisipki. Cheqas jiwasatï jukʼamp sum amuyañatak chʼamachasiñäni ukhajja, yaqha markankir jaqenakajj jiwas kikpäpjjatapwa amuyañäni. Amuytʼañataki, mä gobiernoki taqe akapachankir jaqenakar apnaqaspa ukhajja, janiw yaqha markankirinakajj utjkaspati. Ukänwa Jehová Diosan amtapajja, familjamakiw taqe jaqenakajj Jupamp apnaqatäsajj mayachtʼat jakasipjjañapäna. ¿Jichhürunakanjja ukham mayachtʼat jakasiñajj utjaspati?

14, 15. Jehová Diosan Qhanañchirinakapajja, ¿kunjamsa yaqha markankirinakar uñjapjje?

14 Akapachanjja, niya taqe jaqenakaw jachʼa jachʼa tukurinakäpjje ukat markapatsa jachʼañchasipjjarakiwa. Ukampis yaqha markankir jaqenakaru wali sum uñjiri jaqenakajj utjarakiwa, uk yatiñajj wali kusiskañawa. Cheqas yaqha markankirinakar sum uñjañajj chʼamakïspawa. CNN sat televisión canal uñstayiri Ted Turner chachajja, yaqha markanakat jutiri wali yatjjattʼat jaqenakampiw irnaqäna, jupajj akham sänwa: ‘Taqe uka jaqenakar uñtʼañajj wali khusapunïnwa, tiempompejj janiw yaqha markankir jaqenakarjam uñj-jjayätti, jan ukasti pachpa Oraqen jakir jaqenakarjamaw uñj-jjayäta. Ukatjja, “yaqha markankiri jaqew” sañajj janiw nayatakejj walïkänti, ukat televisión canalanjja, “janiw uka arunak apnaqasjjaniti” sasaw sayäta’ sasa.

15 Oraqpachanjja, Jehová Diosan Qhanañchirinakapakiw kunjamtï Jehová Diosajj yaqha markankirinakarojj uñji ukham uñjañatak chʼamachasipjje, ukat janiw chuymapansa amuyupansa yaqhachasiñ amtanakajj utj-jjeti. Jupanakajj janiw yaqha markankirinakarojj uñisipkiti ukat janirakiw janis atinisiñjamäpkaspa ukham uñjapkiti. Antisas taqe kast ukat kunayman lurir jaqenak uñjañajj jupanakatakejj wali askiwa. Ukham chuymanïñajj kunja askisa ukat kunjamsa mayninakamp sum apasiñatak yanaptʼi uk ¿amuytati?

JANIW YAQHA MARKANKIRINAKAJJ UTJJANITI

16, 17. Apocalipsis 16:16 ukat Daniel 2:44 qellqatanakan siski uka arunak phoqhasjjani ukhajja, ¿kunjamakis jakasiñäni?

16 Niyaw taqe markanakajj Diosan apnaqäwip contra nuwasiñatak saytʼapjjani, uka chʼajjwäwejj Hebreo arunjja, Armagedón satawa (Apo. 16:14, 16; 19:11-16). Jaqen apnaqäwipajj kunarus purtʼasini ukwa Daniel profetajj arsüna, ukhat jichhakamajj 2.500 jila maranakaw pasawayjje. Jupajj akham sänwa: “Uka reyinakan apnaqañapkamasti, alajjpachankiri Diosajj mä yaqha reino saytʼayarakini, uka reinosti janipuniw tukjatäkaniti ni apnaqatäkarakinisa yaqha markanakampejja, jan ukasti jupaw taqe yaqha reinonakarojj tukjani, wiñayan wiñayapaw uka reinojj utjarakini” sasa (Dan. 2:44).

17 Uka arunak phoqhasjjani ukhajja, kunjamakis jakasïta uk amuykiptʼasim, janiw jaqen uñstayat qorpanakajj utj-jjaniti, ukhamajj janirakiw yaqha markankir jaqenakas utj-jjaniti. Cheqas uka tiemponjja, taqe kasta ukat kunayman uñtani jaqenakaw utjani, ukampis kunjamsa Jehová Diosajj yäpar kunaymaninak lurawayi ukwa uñachtʼayistani. ¡Kunja sumakïnis uka urunakajja! Ukhamasti, taqe kun Luriri Jehová Diosar jachʼañchañataki chʼamachasiskakiñasawa, ukham lurañajj janiw inamayäkiti.

18. Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj janiw yaqha markankirinakarojj yaqhachapkiti, ¿kunatsa ukham sistanjja?

18 ¿Cheqapunit taqe markankir jaqenakajj mayachtʼat jakasipjjaspa? ¡Jïsa, jakasipjjaspawa! Jichhürunakansa, Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj janiw “yaqha markankir jaqewa” sasin jilat kullakanakapar yaqhachapkiti. Amuytʼañataki, kuna lurañanakatï mä sucursalan lurasi ukanak jukʼamp sum uñjañataki ukat suma yatiyäwinak jukʼamp sum yatiyasiñapatakiw walja jiskʼa sucursalanakajj yaqha sucursalanakamp mayachthapisiwayi (Mat. 24:14). Ukanak lurasajj janiw khitis “jupajj yaqha markankiriwa” sasajj amuykänti, jan ukasti markan leyinakap jan pʼakintasajja, taqeniw mayachthapisipjjäna. ¿Kunsa ukajj uñachtʼayistu? Diosan Reinopan reyit uttʼayat Jesucristow Jehová Diosan Qhanañchirinakaparu mayachtʼat jakasipjjañapatak yanaptʼaski, janiw jupanakatakejj kuna qorpas utjkiti. Jïsa, kunapachatï Jesusajj ‘jukʼampi atipjäwinak atipjäni’ ukhajja, janiw markanak jaljtayiri qorpanakajj utj-jjaniti (Apo. 6:2).

19. Diosan qʼoma arunakap parlañ yateqañajja, ¿kunjamsa yanaptʼistaspa?

19 Jehová Diosan Qhanañchirinakapajj walja markanakata ukat kunayman arunak parlirïpjjewa, ukampis taqeniw Diosan qʼoma arunakap yateqañatak chʼamachasipjje. Uka yatichäwinakaw mayachtʼat jakasiñatak yanaptʼawayi ukat janipuniw khitis jupanakar jaljtaykaniti (Sofonías 3:9 liytʼasiñapawa). Aka ñanqha pachans jakapkchejja, jan wali luräwinakapat jitheqtatäpjjewa. Jupanakajj mä wawakiw aka Oraqpachan jakasipjje, ukhamatwa kunjamsa jutïrin jakasiñäni uk uñachtʼayapjje, uka urunakanjja, janiw yaqha markankir jaqenakajj utj-jjaniti. Amtañäni, aka yatichäwi qalltasajj ‘aka oraqpachankir taqe kasta jaqenakajj jila puräpjjewa’ sasaw qhanañchasiwayi, kunjamsa uka arunakajj phoqhasini ukwa taqenis wali kusisit uñjapjjañäni (The Races of Mankind).

[Jiskt’anaka]

[25 janan fotopa]

Abrahamat yateqasisajja, ¿kuntï Diosajj arsuwayki uka arunakajj phoqhasipuniniw sasat taqe chuym atinistan?

[27 janan fotopa]

Jehová Diosatakejj janiw yaqha markankirinakajj utjkiti

[28 janan qhanañchäwipa]

Kunapachatï markanak jaljtayir qorpanakasa ukat ‘jaya markankir jaqenakasa’ jan utj-jjani uka tiempon jakasiñ ¿munasmati?